w przedszkolu to nie tylko jezyk obcy”, przygotowany przez Pawa Niemca, studenta pedagogiki KUL, zostay przeozone na kolejne spotkanie, które odbyo sie 6 maja.
Wysoki poziom merytoryczny, bogactwo tematyczne oraz mnogos´c´ ujec´ prezento-wanych zagadnien´ day szanse wszystkim uczestnikom seminarium na wzbogacenie wasnej wiedzy i umiejetnos´ci, a ozywiona dyskusja i wielos´c´ podjetych problemów wskazyway na wage tematu stanowi acego przedmiot spotkania, dlatego problematyka nie zostaa do kon´ca wyczerpana, co dao nadzieje na kontynuacje spotkan´.
Zamkniecia dyskusji i podsumowania seminarium dokonaa dr Marta Buk-Cegie-ka, adiunkt Katedry Dydaktyki i Edukacji Szkolnej, która podziekowaa prelegentowi i suchaczom za uczestnictwo w spotkaniu oraz podkres´lia znaczenie wymiany do-s´wiadczen´, przyczyniaj acej sie do podejmowania skutecznych oddziaywan´ w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. Jednoczes´nie zapewnia uczestników o kon-tynuacji tego typu spotkan´ seminaryjnych.
MAGDALENA PARZYSZEK Katedra Pedagogiki Rodziny KUL
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-13
XXIV INTERDYSCYPLINARNA KONFERENCJA NAUKOWA „WIE Z´ I POKÓJ W RODZINIE I SPOECZEN´STWIE”
Kielce, 12 maja 2016 r.
W dniu 12 maja 2016 r. w ramach XIV S´wietokrzyskich Dni Profilaktyki odbya sie XXIV Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa z okazji Miedzynarodowego Dnia Rodziny pt. „Wiez´ i pokój w rodzinie i spoeczen´stwie”.
Patronat honorowy nad konferencj a objeli: Wojewoda S´wietokrzyski, Marszaek Województwa S´wietokrzyskiego, Biskup Ordynariusz Diecezji Kieleckiej, Prezydent Miasta Kielc, Rektor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kurator Os´wia-ty w Kielcach i Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
Patronat naukowy objeli: Zespó Pedagogiki Chrzes´cijan´skiej Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Rektor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Dzie-kan Wydziau Pedagogicznego i Artystycznego, Wyzsza Szkoa Biznesu i Przedsie-biorczos´ci w Ostrowcu S´wietokrzyskim.
Komitet Naukowy Konferencji tworzyli: ks. prof. dr hab. Jan S´ledzianowski (WSBiP); dr hab. Anna Kieszkowska, prof. UJK; ks. prof. dr hab. Marian Nowak (KUL); prof. dr hab. Wanda Drózka (UJK); prof. dr hab. Bozena Matyjas (UJK); ROCZNIKI PEDAGOGICZNE 8(44) 2016 NR 4
dr hab. Sawomir Koziej, prof. UJK; prof. dr hab. Marta Wiszniowska-Majchrzyk (UKSW), dr hab. Zdzisaw Majchrzyk, prof. UKSW; dr hab. Tadeusz Sakowicz, prof. UJK; ks. prof. dr hab. Stefan Radziszewski (WSH, Radom); dr hab. Bozena Zawadz-ka, prof. UJK; dr hab. Danuta Opozda (KUL); dr hab. Alina Rynio, prof. KUL; dr hab. Dorota Kornas-Biela, prof. KUL; dr hab. Marian S´witaa, prof. UP (Kraków). Konferencja rozpoczea sie Msz a s´w. sprawowan a pod przewodnictwem biskupa diecezji kieleckiej Jana Piotrowskiego w kos´ciele pw. s´w. Franciszka z Asyzu.
Uroczystego otwarcia konferencji dokona dr hab. Tadeusz Sakowicz, prof. UJK, witaj ac przybyych gos´ci. Nastepnie gos zabraa Wojewoda S´wietokrzyski – Agata Wojtyszek, ukazuj ac rodzine jako miejsce nauczania i troski o mios´c´, której nalezy sie pomoc organizacji rz adowych, samorz adowych i pozarz adowych.
Konferencja zostaa podzielona na dwie czes´ci. W pierwszej czes´ci wyst apio czterech prelegentów.
Ks. prof. dr hab. Jan S´ledzianowski z Wyzszej Szkoy Biznesu i Przedsiebiorczo-s´ci w Ostrowcu S´wietokrzyskim w referacie zatytuowanym „Wiez´ mazen´ska podsta-w a pokoju w rodzinie i spoeczen´stwie” odniós sie do wydarzenia szczególnego dla Polski, mianowicie 1050 rocznicy chrztu. Zaczynaj ac od Dobrawy i Mieszka, poprzez teksty Pisma S´wietego ukaza mazen´stwo jako fundament rodziny i spoeczen´stwa. To w mazen´stwie tworzy sie szczególna wiez´ miedzy mezem i zon a, miedzy mez-czyzn a i kobiet a, owocuj ac pokojem w rodzinie. Ich komunia jest nierozerwalna, a kazdy mezczyzna i kazda kobieta urzeczywistnia sie przez bezinteresowny dar.
Prof. dr hab. Bozena Matyjas z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, dziel ac sie dos´wiadczeniem wasnej pracy jako pedagoga spoecznego, wygosia referat „Ojciec i jego rola w procesie opieki i wychowania dziecka. Refleksje peda-goga”. Swoje rozwazania rozpoczea od stwierdzenia, ze rodzic jest pierwszym s´wiadkiem wychowania, a mios´c´ ojca do dziecka rózni sie od mios´ci matki. Rola ojca w procesie wychowania dziecka jest uzupeniaj aca w stosunku do roli matki. Prelegentka zadaa dwa pytania: Kim jest ojciec? I czym jest ojcostwo? Ojciec to mezczyzna maj acy wasne dzieci, ale tez dawca zycia i troskliwy opiekun, który ma przygotowac´ dziecko „na podbój” s´wiata, ktos´ obecny na co dzien´, wreszcie ten, kto ksztatuje samodzielnos´c´. Ojcostwo natomiast zawiera czynnos´ci wykonywane przez mezczyzn. W zwi azku z tym ojciec ma zadania konieczne do zrealizowania wasnego ojcostwa. Nalez a do nich m.in. zapewnienie potrzeb materialnych, psychicznych i intelektualnych dziecka, przekazywanie dziedzictwa kulturowego, wartos´ci, norm i zasad, a takze wartos´ci spoecznych i patriotycznych oraz zasad wiary.
W imieniu prof. KUL, dr hab. Doroty Kornas-Bieli wyst apia mgr Karolina Wil-koaska. Prelegentka wygosia referat „Ksztatowanie wiezi rodziców z dzieckiem w perinatalnym okresie zycia”. Rozpoczea od wyjas´nienia suchaczom, czym jest perinatalny okres zycia. Nastepnie odniosa sie do trzech teorii wyjas´niaj acych wiezi miedzy matk a a dzieckiem w tym okresie: teorii o podozu neurohormonalnym, na gruncie psychoanalizy i teorii kulturowo-spoecznego uczenia sie.
Kolejny prelegent, dr hab. Dariusz Adamczyk, prof. z Wyzszej Szkoy Handlowej w Radomiu, w referacie „Spoeczen´stwo wobec rodziny w s´wietle «Karty Praw Ro-dziny»” zanalizowa dokument Stolicy Apostolskiej z 1983 r., w którym wyrazono troske o zapewnienie ochrony prawnej rodzinie i o umocnienie jej jako instytucji.
Bazuj ac na Karcie Praw Rodziny ukaza mazen´stwo i rodzine jako instytucje natural-ne i pierwotnatural-ne w stosunku do jakiejkolwiek wspólnoty. Jako takim nalezy sie ochro-na i poparcie dobra osób w aspekcie indywidualnym i spoecznym. Pan´stwo wspiera-j ac rodzine przyczynia sie do osi agniecia wasnych celów. Przywoa takze prawa mazonków do decydowania o czasie narodzin i liczbie dzieci, prawie do zycia i wy-chowywania potomstwa.
Po przerwie kawowej rozpoczea sie druga czes´c´ spotkania, w której wzieo udzia trzech prelegentów.
Pierwsza wyst apia dr hab. Danuta Opozda (KUL) z referatem: „Poczucie wiezi i odrebnos´ci w relacji matki z dzieckiem w opinii badanych kobiet”, wskazuj ac, ze poczucie wiezi emocjonalnej jest przedmiotem zainteresowania badan´ spoecznych z racji tego, ze wiez´ emocjonalna jest podstaw a oddziaywan´ wszelkich relacji wy-chowawczych. Podstaw a rozwoju czowieka jest jakos´c´ bliskich wiezi z drugim czowiekiem. Wywouje ona skojarzenia zwi azane z bliskos´ci a, zyczliwos´ci a czy otwartos´ci a. Jes´li zostanie osadzona w strukturze rodziny, oczekiwanym faktem bedzie wiez´ miedzy jej czonkami.
Kolejna prelegentka, dr hab. Bozena Zawadzka, prof. z Uniwersytetu Jana Kocha-nowskiego, w referacie „Edukacja zdrowotna w suzbie zyciu” omówia edukacje zdrowotn a jako proces caozyciowy zwi azany z szacunkiem i pielegnowaniem was-nego zycia i zdrowia, ale takze zdrowia i zycia innych ludzi. Tezy wyst apienia byy wrecz apelem o to, aby okazywac´ bezwzgledny szacunek dla zycia czowieka w kaz-dej jego fazie, odrzucaj ac aborcje, aborcje selektywn a, eutanazje, in vitro.
W referacie „Wychowanie do m adros´ci w «Uniwersalnych prawach zycia» Johna Templetona” prof. dr hab. Stefan Radziszewski z Wyzszej Szkoy Handlowej w Ra-domiu ukaza jednego z najbogatszych ludzi s´wiata, jako wielkiego mys´liciela, który m adros´c´ upatrywa w schodzeniu do pokory. Stawanie sie czowiekiem pokornym uczyni sensem wszelkiej pracy.
Po siedmiu wyst apieniach organizatorzy zaprosili zebranych gos´ci na przerwe po aczon a z obiadem, a póz´niej na kolejne obrady. W czes´ci poobiedniej wyst apio dziesieciu prelegentów, reprezentuj acych rózne os´rodki i rózne dyscypliny naukowe.
Dr Lidia Salata-Zasacka z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach w refe-racie „Bycie razem – kulturowe aspekty zycia indywidualnego i rodzinnego” zwrócia uwage na wiele niepokoj acych faktów dotykaj acych cae rodziny, np. przedkadanie „miec´” nad „byc´”, co moze wpywac´ na osabienie, a nawet utrate wiezi rodzinnych czy zycie w poczuciu samowystarczalnos´ci, konkubinaty.
Nastepnie mgr Alicja Libura-Gil z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II omówia „Znaczenie wiezi dziecka z matk a i ojcem w budowaniu jego tozsamos´ci pciowej”. Powouj ac sie na program „Strumienie zycia” wskazaa, ze tozsamos´c´ pciowa wyraza sie w przezywaniu kobiecos´ci i meskos´ci. Mówi ac o wie-ziach zwrócia uwage na znaczenie rodzica tej samej pci oraz znaczenie rodzica innej pci w procesie wychowania. Rol a matki jest rozbudowywac´ s´wiat uczuc´ was-nego dziecka, umiejetnie byc´ z dzieckiem. Natomiast rol a ojca jest okazywac´ szacu-nek kobiecie. Niestety, wielu ojców skarzy sie na szczególn a dominacje matki w pro-cesie wychowania oraz manipulacje emocjonaln a.
Mgr Karolina Wilkoaska z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II swój referat pt. „Wiez´ miedzy kolejnymi pokoleniami kobiet w rodzinie” opara na nauczaniu prof. Leona Dyczewskiego, który wiez´ okres´la mianem si przyci agaj acych czonków rodziny i jednocz acych ich ze sob a. Przedstawia kobiety jako te, które przekazuj a wartos´ci. Wspomniaa takze o badaniach wasnych na trzech pokoleniach kobiet w rodzinie, miedzy którymi mozna wyodrebnic´ trzy rodzaje wiezi: struktural-no-przedmiotow a, kulturow a i osobow a.
Przedstawicielk a Okregowej Izby Radców Prawnych w Kielcach bya mgr Agnieszka Zwierzchowska. W swoim wyst apieniu, zatytuowanym „Wzajemne obo-wi azki mazonków o charakterze niemaj atkowym na gruncie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekun´czego”, odniosa sie do znaczenia wspólnego pozycia o charak-terze fizycznym, czyli wspózycia seksualnego, psychicznym – wartos´ci duchowych, czy gospodarczym – wspólne gospodarstwa i wiernos´ci.
Kolejn a prelegentk a bya dr Magdalena Parzyszek z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II. W referacie „Rodzina miejscem dos´wiadczenia, budowa-nia i wychowabudowa-nia do pokoju” ukazaa rodzine jako miejsce najpierw dos´wiadczebudowa-nia pokoju poprzez otwartos´c´ na zycie, okazywan a mios´c´, przebaczenie i jednos´c´; na-stepnie jako miejsce budowania pokoju i wychowywania do pokoju. Tylko ona daje gwarancje ci agos´ci i przyszos´ci spoeczen´stwa. Rodzina jest zatem powoana do tego, by czynnie uczestniczyc´ w budowaniu pokoju poprzez wartos´ci, które wyraza i przekazuje, oraz poprzez udzia kazdego z jej czonków w zyciu spoeczen´stwa.
Miejski Os´rodek Pomocy Spoecznej w Kielcach reprezentowaa dr Anna Jas´kow-ska. „Jednostka i rodzina a grzech spoeczny” – taki temat sta sie przedmiotem refleksji. Autorka ukazaa grzech spoeczny jako spoeczny skutek grzechu osobiste-go. Bazuj ac na nauczaniu Jana Pawa II, odniosa sie do grzechu spoecznego jako zerwania wiezi z czowiekiem, z Bogiem, a to prowadzi do zerwania wiezi miedzy narodami. Ws´ród zagrozen´ sprzyjaj acych takiej tendencji wymienia: pójs´cie wiary w kierunku indywidualizmu, spadek religijnos´ci ws´ród modych, odchodzenie od Kos´cioa, coraz wiecej konkubinatów, rozwodów, zwi azków, które zapewniaj a intym-nos´c´ bez wspólnego zamieszkania, pogon´ za karier a, branie odpowiedzialnos´ci tylko za siebie, urodzenia dzieci poza zwi azkami mazen´skimi.
Mgr Magdalena Florek z Kliniki Kardiochirurgii S´wietokrzyskiego Centrum Kar-diologii w Kielcach zaprezentowaa wykad „Psychologiczna potrzeba pokoju i spo-koju w rodzinie. Zarys problematyki”, w którym przypomniaa zebranym role rodziny w zaspokajaniu potrzeb, w tym szczególnie potrzeby zwi azanej z bezpieczen´stwem. Autorka ukazaa je w konteks´cie wspóczesnych zagrozen´ zwi azanych z katastrofami, dziaalnos´ci a przestepcz a, agresj a, kleskami zywioowymi, koncentracj a na rozwoju cywilizacji w konteks´cie wynalazków kosztem zycia duchowego, oddaleniem sie od natury czy konfliktogennym przeludnieniem.
Kolejnym prelegentem by mgr Dariusz Zwierzchowski ze S´wietokrzyskiego Centrum Psychiatrii w Morawicy. W swoim wyst apieniu zatytuowanym „Trzez´wos´c´ w suzbie rodziny. Perspektywa uzaleznienia od alkoholu” przedstawi trzez´wos´c´ z bardzo pozytyw-nego punktu widzenia, jako styl zycia, w którym dominuje uczciwos´c´, szacunek do innych, mios´c´ wzajemna; trzez´wos´c´ jako wartos´c´, która wyznacza aktywnos´c´ czowieka; trzez´wos´c´ jako brak spozywania alkoholu. W takim rozumieniu trzez´wos´c´ suzy rodzinie,
a rodzina suzy trzez´wos´ci, poniewaz jest najwiekszym motywatorem zmian. W zwi azku z tym trzez´wos´c´ winna byc´ coraz bardziej promowana.
Bardzo ciekaw a inicjatywe zaprezentowaa mgr Katarzyna S´miowska ze S´wieto-krzyskiego Centrum Profilaktyki i Edukacji w Kielcach. „Teatr – mama i ja – odbu-dowa wiezi rodzicielskiej u osób inkarcerowanych” jest programem skierowanym do osadzonych matek i ich dzieci. Prelegentka zwrócia uwage suchaczy na fakt, iz po osadzeniu matki dzieci wedruj a od instytucji do rodzin zastepczych b adz´ s a u dalszej rodziny. Tymczasem jak odbudowac´ wiezi? Nie wszystkie rodziny opiekuj ace sie dziec´mi wyraziy gotowos´c´ udziau w projekcie, natomiast u osadzonych mezczyzn wszystkie zony wraz z dziec´mi zaangazoway sie w projekt.
Dr Katarzyna Gucwa-Porebska z Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Kra-kowie podzielia sie refleksjami nt. „Budowanie wiezi spoecznych w opiece dugo-terminowej. Role, zadania i wyzwania dla Asystenta Rodziny”. Prelegentka, powou-j ac sie na ustawe z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastep-czej, ukazaa opieke dugoterminow a jako wszechstronn a medyczn a i niemedyczn a skierowan a do osoby, która cierpi na chorobe nieuleczaln a. Tak osobie chorej, jak i rodzinie towarzysz a rózne stany od gniewu, leku, obwiniania po depresje. S a to obci azenia natury fizycznej, psychicznej, a nawet egzystencjalnej. W tym konteks´cie bardzo wazne s a zadania asystenta rodziny: prowadzenie poradnictwa i edukacji dla rodzin, informacja o pomocy s´wiadczonej rodzinie, plan pracy z rodzin a, monitoro-wanie funkcji rodziny, wsparcie spoeczne. Wykonuj ac takie zadania, asystent rodzi-ny peni role opiekuna, terapeuty, pos´rednika, planisty dziaan´ pomocowych czy informatora.
Ostatni a prelegentk a bya mgr Ewa Nizio z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskie-go Jana Pawa II. Podzielia sie refleksjami nt. „Festiwal modych w MedjuLubelskie-gorie jako inicjatywa suz aca budowaniu wiezi i pokoju”. Wyst apienie byo s´wiadectwem uczestnictwa w takim spotkaniu, które miao na celu „Mir rama” – „pokój wam” – budowanie pokoju w czowieku, miedzy ludz´mi, miedzy narodami. Filarami tak budowanego pokoju s a: prawda, wolnos´c´, sprawiedliwos´c´, mios´c´. Tak rozumiany pokój budowany jest przez wasne wnetrze, rodzine, naród, a sposobami wychowania do pokoju s a: wspólnota i jednos´c´, wspólne pies´ni, tan´ce, zdobywanie szczytów, odbiór sztuki, konferencje i s´wiadectwa, marsz pokoju, sakramenty i modlitwa, uka-zywanie sposobów zmiany zycia.
Caos´c´ spotkania podsumowa prof. Tadeusz Sakowicz, dziekuj ac prelegentom za przybycie i podzielenie sie wasnymi przemys´leniami. Bogata tematyka interdyscypli-narnej konferencji naukowej z okazji Miedzynarodowego Dnia Rodziny na temat „Wiez´ i pokój w rodzinie i spoeczen´stwie” ukazaa koniecznos´c´ podejmowania staego namysu nad rodzin a.