Agnieszka Wójcik
Jubileusz Profesora Jana Jachymka
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia 8, 225-227
2001
R óżnorodność i bogactw o problem atyki poruszanej przez kilkudziesięciu autorów podczas dwudniowej konferencji nie pozw ala n a dokładniejsze omówienie treści poszczególnych wystąpień i prezentację choćby najważniejszych w niosków form ułow anych w trakcie dyskusji w poszczegól nych sekcjach. U koronow aniem do ro b k u uczestników i organizatorów konferencji będzie planow a na publikacja m ateriałów pokonferencyjnych, czym również są bardzo zainteresowani sam orządow cy praktycy.
Konferencja: Sam orząd terytorialny w I I I Rzeczypospolitej Polskiej - 10 lat doświadczeń była niewątpliwie udanym przedsięwzięciem organizacyjnym i naukowym, zważywszy liczbę uczestników (około 200 osób) i blisko 60 wygłoszonych referatów . Była ona drugą konferencją w spółor ganizow aną w Lublinie przez Z akład Sam orządów i Polityki Lokalnej Wydziału Politologii U M CS w ciągu ostatnich dw óch lat, której tem atyka związana jest z procesami transform acji ustrojowej państw a i szeroko rozum ianą ideą sam orządności. Przebieg i duże zainteresowanie tem atem konferencji potw ierdzają potrzebę organizow ania podobnych przedsięwzięć w przyszłości.
Zbigniew Adamowicz
Jubileusz Profesora Jana Jachymka
20 września 1999 roku w sali im. Ignacego Daszyńskiego odbyło się uroczyste otw arte posiedzenie Rady W ydziału Politologii z okazji sześćdziesiątej rocznicy urodzin i trzydziesto pięciolecia pracy naukow ej prof. zw. d r. hab. Jan a Jachym ka.
Profesor urodził się 20 września 1939 roku we wsi Zaporze na Zamojszczyżnie. Ukończył studia historyczne na U M C S w Lublinie w 1962 roku. Rozbudzone wówczas sympatie polityczne kierowały się ku ruchow i ludow emu, co m iało wpływ na kształtowanie także zainteresowań naukowych. W pierwszych latach pracy zawodowej podjął badania nad dziejami wsi oraz ruchu ludowego na Lubelszczyźnie. Zwieńczyła je rozpraw a d oktorska pt. Oblicze społeczno-polityczne wsi lubelskiej
h> latach 1930-1939, k tó rą obronił w 1974 r. w Instytucie Historii Polskiej Akademii N auk
w Warszawie.
D o k to rat otw orzył M u drogę d o pracy na Uniwersytecie, którą podjął jak o adiunkt w Studium N auk Politycznych U M C S. W kręgu zainteresowań Jan a Jachym ka znalazły się, obok problem atyki regionalnej także dzieje ruchu ludow ego w Polsce, biografistyka oraz myśl polityczna - dziedzina wówczas zaniedbana.
Badania podejm ow ane przez Profesora cechowała pionierskość tem atów , począwszy od ruchu ludowego na Lubelszczyźnie. Niezwykle wartościowy jest wkład Profesora w pogłębienie znajomości myśli ludowej i rozwój metodologii b adań w tej dziedzinie. Nowy model badawczy zaprezentował w pracy M y śl polityczna P S L Wyzwolenie 1918-1931, n a podstawie której uzyskał w 1983 roku stopień d o k to ra habilitow anego. N atom iast w ydana w 1991 roku książka Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica ( 1913-1921 ) jest bodaj pierwszą pracą z zakresu dziejów ruchu ludowego, ukazującą mechanizm rozkładu i odejścia ugrupow ania ze sceny politycznej.
Profesor podejm uje również problem atykę współczesnej myśli ludowej. O publikow ana w 1993 roku praca Neoagraryzm i trzecia droga. Przebudowa i walka o nową Polskę stanowi propozycje do dyskusji nad w ażnym w okresie przebudow y ustrojow ej zagadnieniem - d o jakiej Polski dążą poszczególne ruchy polityczne.
Profesor Jan Jachym ek inspirow ał i kierował badaniam i zespołowymi nad ważnymi kategoriam i myśli politycznej: mniejszości narodow e, religia i K ościół katolicki, sojusznicy i przeciwnicy ruchu ludowego. N ależy podkreślić w spółudział w organizacji I Kongresu H istoryków Wsi i Ruchu Ludowego w czerwcu 1995 roku w Rzeszowie, w 100-lecie polskiego ruchu ludowego. Profesor kierował tam sekcją myśli politycznej i redagow ał wydawnictwo m ateriałów z konferencji.
N a bogaty dorobek naukow y Profesora składa się 15 książek w tym 6 autorskich, 2 w spółautors kie i 7 pod redakcją, 2 wydawnictw a źródłowe, liczne rozprawy, artykuły i recenzje, także prace popularnonaukow e - razem 177 pozycji w bibliografii. Wszystkie są oparte na solidnej podstawie warsztatowej.
W 1990 roku został profesorem tytularnym , w 1994 roku uzyskał stanowisko profesora zwyczajnego. W yrazem uznania d la autorytetu naukow ego Profesora było powołanie go przez M inistra E dukacji N arodow ej d o K om isji Ekspertów M E N - Zespół N auk Społecznych (Poli tologia) n a kadencję w latach 1994-1997.
Pracę naukow ą Profesor Jachym ek łączy z działalnością w różnych zespołach i gremiach kierowniczych w Uniwersytecie. Od 1990 roku kierował Międzyuczelnianym Instytutem N auk Politycznych, a od 1993 roku (przez dwie kadencje) Wydziałem Politologii, do którego pow stania wydatnie się przyczynił. Pod Jego kierunkiem kształtow ała się wizja rozwoju na polu naukowym, dydaktycznym , m aterialnym , prom ująca W ydział d o rangi czołowych ośrodków politologicznych w Polsce. Z inspiracji Profesora i przy Jego udziale działa od 1994 r. sekcja К (Politologia) Annales U M C S. Pod Jego redakcją ukazało się VI tom ów tej sekcji. Dzięki Jego wysiłkom jak o D ziekana odzyskała świetność siedziba W ydziału Politologii - daw ny pałac Lubomirskich.
Jest też cenionym mistrzem i przyjacielem młodych pracowników nauki, co znajduje wyraz zwłaszcza n a płaszczyźnie działalności Zakładu Myśli Politycznej X IX i X X w., który organizował od 1984 r. D zięki wielu wysiłkom pow stał zespół naukow y, liczący się w dziedzinie badań nad polską myślą polityczną. Postaw ę Profesora cechuje życzliwość a jednocześnie dbałość o odpowiedni poziom m erytoryczny i w arsztatow y pow stających w Zakładzie prac naukow ych, co sprzyja zdobyw aniu stopni naukow ych przez młodszych pracowników.
Poza pracą n a Uniwersytecie Profesor służy swą wiedzą i doświadczeniem w różnych zespołach: Radzie N aukow ej Z akładu H istorii R uchu Ludowego w Warszawie, Kolegium Redakcyjnym „R oczników Dziejów R uchu Ludow ego” , Zarządzie G łów nym Ludowego Towarzystw a N aukow o- -K ulturalnego, R ady N aukow ej M uzeum H istorii Polskiego Ruchu Ludowego.
Należy zaznaczyć, że Profesor przez wiele lat działał n a niwie politycznej w Zjednoczonym Stronnictwie Ludow ym . Reprezentow ał stronnictw o w obradach Okrągłego Stołu w 1989 r. Wziął udział w K ongresie O drodzenia Jedności Polskiego Stronnictw a Ludowego w 1990 r., kiedy powstało PSL. N a początku la t 90. wycofał się z czynnego życia politycznego.
Jubileusz 60. rocznicy urodzin Profesora zbiegł się z 35-Ieciem Jego działalności naukowej oraz ćwierćwieczem pracy n a Uniwersytecie. U znanie d la Jego dokonań naukow ych, organizacyjnych, politycznych wyrażali uczestnicy uroczystego spotkania 20 września. W śród gości znaleźli się: Rektor U M CS prof. zw. d r hab. M arian H arasim iuk, Prorektorzy: prof. zw. d r hab. Jan Pomorski, prof, dr hab. Zbigniew K ru p a, b. R ek to r prof. zw. d r hab. K azimierz Goebel i b. Prorektor prof, dr hab. Wojciech W itkowski; prezes Z arządu G łów nego Ludowego Towarzystw a N aukow o-K ulturalnego prof. zw. d r hab. Józef R. Szaflik, marszałek woj. lubelskiego Arkadiusz Bratkowski, ekscelencja arcybiskup senior prof. zw. d r hab. Bolesław Pylak.
N a uroczystość przybyli też w spółpracujący naukow o z Jubilatem profesorowie z innych uczelni: z U niw ersytetu W arszawskiego - Kazim ierz Przybysz, Józef K ukułka, Eugeniusz Zieliński i R om ulad T urkow ski; R ek to r Wszechnicy Świętokrzyskiej w Kielcach prof, d r hab. Mieczysław Adamczyk. Byli też profesorow ie z innych W ydziałów UM CS, przedstawiciele mediów, najbliżsi członkowie R odziny Profesora.
Z rąk R ektora U M C S prof. M ariana H arasim iuka Jubilat otrzym ał odznakę „Amicis U niversitatis” w uznaniu zasług dla organizacji Wydziału Politologii jak o ważnego faktu dla rozwoju całej uczelni.
W imieniu prezesa Polskiego Stronnictw a Ludowego Jarosław a Kalinowskiego wiceprezes Tadeusz Sławecki wręczył Profesorow i medal pam iątkow y im. W incentego W itosa - „Z a zasługi dla R uchu Ludow ego” .
K om itet Redakcyjny: prof. zw. d r hab. Ziemowit Jacek Pietraś, prof, d r hab. Alicja Wójcik, dr W aldem ar Paruch wręczyli Jubilatow i okolicznościowy tom A nnales U M C S sec. K , vol.V l, 1999 r.
zatytułow any „P aństw o. Ludowcy. M yśl Polityczna” . T ytuł wskazuje na główne pola badawcze Profesora Ja n a Jachym ka. Zamieściło w nim teksty 37 autorów z różnych ośrodków akademickich.
Przedstawione zostały też listy i depesze gratulacyjne d o Jubilata. Nadesłali je m.in.: prof, d r Peter Fila, D ziekan W ydziału Studiów Społecznych Uniwersytetu M asaryka w Brnie (R epublika Czeska), P ro rek to r U M C S prof, d r hab. Elżbieta Skrzypek, R ektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Komisji Edukacji N arodow ej w K rakow ie, Prof. zw. d r hab. M ichał Śliwa, R ektor Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej, prof. zw. d r hab. Stanisław D ąbrow ski, prof. zw. d r hab. Helena Brodowska K ubicz z Łodzi, d y rektor D epartam entu Szkolnictwa Wyższego M EN dr Józef Lepiech.
Po części oficjalnej uczestnicy wzięli udział w spotkaniu towarzyskim.
