Ziemniak Polski 2011 nr 2 1
P
P
PR
R
R
E
ES
E
S
ST
T
TI
II
G
GE
G
E
E
®
®
®
FF
F
O
OR
O
R
R
T
TE
T
E
E
33
3
77
7
00
0
FF
F
S
S
S
–
––
S
SK
S
K
K
U
U
U
T
TE
T
E
EC
C
C
Z
ZN
Z
N
NY
Y
Y
W
W
W
Z
ZW
Z
W
WA
A
A
LL
L
C
C
C
Z
ZA
Z
A
A
N
NI
N
II
U
U
U
S
S
SZ
Z
ZK
K
K
O
O
O
D
D
D
N
NI
N
II
K
K
K
Ó
Ó
Ó
W
W
W
G
G
G
LL
L
E
E
E
B
B
B
O
OW
O
W
W
Y
Y
Y
C
C
C
H
H
H
!!
!
dr inż. Tomasz Erlichowski
IHAR – PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie e-mail: erlichowski@ziemniak-bonin.pl
artykuł reklamowy
aktualnej ofercie rynkowej środków do ochrony ziemniaków problem stwarza niedostateczna liczba za-rejestrowanych insektycydów, zwłaszcza zwalczających szkodniki glebowe. W zakoń-czonym już procesie rerejestracyjnym więk-szość preparatów nie uzyskała ponownego „wpisu”, tym samym nie mogą być one uży-wane do ochrony plantacji ziemniaka.
Jedyną z oficjalnie dostępnych metod ochrony bulw przed uszkodzeniami powo-dowanymi przez larwy szkodników – drutow-ce i pędraki – jest ich zaprawianie zaprawą Prestige Forte 370 FS.
Zaprawianie ziemniaków na wiosnę przy użyciu zapraw insektycydowo-fungicydo-wych jest skutecznym sposobem, który po-zwala producentom ochronić swoje plantacje przed szkodnikami i chorobami występują-cymi we wczesnych fazach rozwoju ziemnia-ka. Zaprawa insektycydowo-fungicydowa Prestige Forte 370 FS działa wielokierun-kowo. Po pierwsze, chroni przed wiosen-nym gniciem kiełków w następstwie cho-roby grzybowej – rizoktoniozy. Po drugie, chroni bulwę mateczną i bulwy potomne przed żerowaniem i uszkodzeniem ich przez larwy szkodników glebowych (dru-towce i pędraki). Po trzecie, uwalnia pro-ducenta od stresu, który wiąże się z nie-przewidzianymi sytuacjami w sezonie wegetacyjnym (np. nagły pojaw szkodni-ka lub warunki pogodowe sprzyjające rozwojowi chorób), a mogącymi wpłynąć na obniżenie jakości bulw. Dziś wysoką cenę można uzyskać tylko za ziemniaki wy-sokiej jakości (bez widocznych uszkodzeń, wżerów, o ładnej, gładkiej skórce, bez wi-docznych objawów chorobowych, które
po-średnio są przyczyną deformacji i zdrobnie-nia bulw).
Prestige Forte 370 FS jest nową 2-skład-nikową zaprawą zawierającą 120 g imida-chloprydu oraz 250 g pencykuronu w 1 litrze środka. Dawka polowa to 60 ml preparatu (+ 1,5 l wody jako nośnika) na 100 kg
sa-dzonych bulw. Pierwsza z substancji czyn-nych – imidachlopryd – chroni roślinę ziem-niaka przed szkodnikami glebowymi i nalist-nymi, gdyż insektycyd przy wiosennym za-prawianiu wnika do bulwy matecznej i sys-temicznie krąży w roślinie w czasie jej wzro-stu przez ok. 11-12 tygodni od zastosowa-nia. Druga substancja – grzybobójczy fungi-cyd – działa w sposób kontaktowy i ograni-cza skutki najgroźniejszej formy rizoktoniozy (choroby, której sprawcą jest grzyb
Rhizoc-tonia solani) – gnicia kiełków w czasie
wschodów.
Ważnym aspektem stosowania zaprawy Prestige Forte 370 FS jest „praktyczność”, czyli połączenie w jednym zabiegu wielokie-runkowej ochrony przed szkodnikami i cho-robami, oraz szybkość przeprowadzenia za-biegu. Ogranicza to więc dodatkowe nakłady na inne, osobne zabiegi ochronne i oszczę-dza czas pracy.
Do zaprawiania należy używać profesjo-nalnych urządzeń lub zaprawiarek wyprodu-kowanych wyłącznie do tego celu. Zaprawa jest aplikowana w trakcie sadzenia, w koszu zasypowym sadzarki w miejscu wybierania bulw przez przenośnik taśmowo-czerpako-wy, lub w czasie spadania bulw do gleby – z jednoczesnym opryskiem rozredlonej gleby.
Wiosną wzrasta aktywność szkodników glebowych – głównie drutowców (larw Elateridae) i pędraków, które zimują w gle-bie i niekorzystnie działają na sadzeniaki.
W
Ziemniak Polski 2011 nr 2 2
Zaczynają żerowanie w okresie poprzedza-jącym sadzenie bulw i kontynuują przez cały sezon wegetacji, uszkadzając bulwy w po-staci jam, kanałów i wgryzień w miąższu, co istotnie obniża jakość bulw dla przemysłu spożywczego (frytki, chipsy), przetwórczego i detalicznego. Dodatkowo w czasie
dalsze-go wzrostu, a później w okresie składowania w przechowalniach uszkodzone bulwy są narażone na wtórne porażenie chorobami grzybowymi (wskutek wnoszenia bakterii i zarodników grzybów z cząstkami gleby na ciele larw).
Tabela 1 Uszkodzenia bulw przez szkodniki glebowe
(średnie z lat 2009-2010, dwie lokalizacje, odmiany jadalne) Kombinacja Procent uszkodzonych bulw
(szt.)
Procent uszkodzonego plonu (% wagi)
2009 r. 2010 r. 2009 r. 2010 r. Prestige Forte 370 FS
60 ml/100 kg bulw 0,2 0,41 0,35 0,25
Kontrola 3,0 2,5 3,4 2,4
Uszkodzenia przez szkodniki glebowe nasilają się na polach, które kiedyś mniej starannie użytkowano; tam rozwój larw był niezakłócony i można spodziewać się ich większej liczebności. Sytuacje takie mogą się zdarzać głównie w wypadku wielohekta-rowych dzierżaw gruntów, których historii agrotechnicznej nie znamy.
Występowanie pędraków jest pośrednio związane z obecnością zadrzewień śród-polnych. Dlatego przejmując takie stanowi-ska pod uprawę ziemniaków, powinniśmy być świadomi możliwości licznego występo-wania szkodników glebowych, które czasami bardzo trudno zdiagnozować. Przy suchej lub zimnej wiośnie wykrycie stadiów larw jest w zasadzie niemożliwe, a późniejsze straty są znaczne!!!
Dodatkowym czynnikiem przeciwdziałają-cym nadmiernym uszkodzeniom bulw przez drutowce jest nawadnianie plantacji. Stwier-dzono, że w latach suchych, z małą ilością opadów lub na stanowiskach gleb lekkich bulwy ziemniaka są uszkadzane przez dru-towce i pędraki (oraz rolnice) w większym stopniu, gdyż larwy wówczas wżerają się w
nie w poszukiwaniu wody (bulwa składa się w 80% z wody).
Ponieważ okres aktywności zaprawy wy-nosi ok. 11-12 tygodni od sadzenia, możemy spotkać się w uprawie ziemniaków ze zjawi-skiem jesiennego uszkadzania bulw, czy to przez larwy, które wiosną nie miały kontaktu ze środkiem ochronnym, czy przez larwy małe, które w czasie wzrostu przeszły okres linienia i stały się przez to przyczyną uszko-dzeń bulw plonu głównego. Zaleceniem dla producentów ziemniaków byłoby niezbyt dłu-gie przetrzymywanie bulw w glebie po usta-niu działania ochronnego zaprawy. Optymal-nie ziemniaki należy wykopać w fazie dojrza-łości bulw – zgodnie z grupą wczesności. Zaprawa Prestige Forte 370 FS tworzy in-nowacyjny system ochronny przez działanie 2 substancji czynnych – insektycydu i fungi-cydu. Powoduje usunięcie wszystkich czyn-ników ograniczających plonowanie ziemnia-ków. Wzmacnia rośliny, przez co osiąganie przez poszczególne odmiany ziemniaka ge-netycznie „zaprogramowanego” plonu staje się normą.
