Stanisława Hoczyk-Siwkowa
Białka, gm. Krasnystaw, woj.
chełmskie. Stanowisko 6
Informator Archeologiczny : badania 18, 118-119
н а -p i U s o k r e s now ożytny PP P ra c o w n ie K o n s e rw a c ji Zabytków P ra c o w n ia A rc h e o lo g ic z n o -K o n se rw a t o r s k a O d d a la ł v L o b ! l n i e B a d a n ia p r o w a d a ił z e s p ó ł w s k ł a d s i e n g r mgr Ł ukasz R e j n i e d c s / s u t o r s p r a w o z d a n ia /, u . M a ty a e se w a k l, B* Okupny· F in a n so w a ł WKl w Chełm ie* - P ie rw sz y s e zon b adań* W c z e sn o śre d n io w ie c z n e c m e n ta rz y sk o k u rh a nowe u sv tu o w a n e ς są śc Io w o na o s a d a c h s m ło d s z e j ep o k i k a m ie n ie 1 w czesn eg o o k r e s u « p ó k i b r ą z u / s t a n « 5 / , W c z e sn o śre d n io w ie c z n e c m e n ta rz y sk o kurhanow e / s t a n * 7 /, S tan o w isk o n r 5 - z n a j d u j e s i ę w p ó łn o c n e j c z ę ś c i l a s u Hamulo w o b r ą b i e d z i a ł k i l e ś n e j n r 219 w o d l e g ł o ś c i 500 m etrów ó d o r o g i p ań stw o w ej K ra sn y s ta w - B ia łk a « n a s i l n i e eksponowanym p ó łnocnyrt sto k u w z n ie s ie n ia * h a p o w ie r z c h n i S h a z lo k a liz o w a n o 54 k u rh a n y o r ó ż n e j w i e l k o ś c i , od 6 do 14 m ś r e d n ic y i w y so k o śc i od 0 ,5 do 1 ,5 m. Badaniom w ykopaliskow ym poddano 3 k o p c e . Kurhan n r 3 w p o łu d n io w o -z a c h o d n ie j c z ę ś c i c m e n ta rz y sk a « n r 10 w s k r a j n i e z a c h o d n ie j c z ę ś c i , n r 36 w s k r a j n i e p ó łn o c n e j c z ę ś c i*
Kurhan n r J - w n a s y p ie k u rh a n u zaobserw ow ano z a c ie m n ie n ie o p o w ie r z c h n i o k o ło ś n i m ią ż s z o ś c i do 30 cm. W je g o o b r ę b i e z n a jd o w a ły s i ę fra g m e n ty c e r a m ik i w c z e e n o ś re d n io w ie c z n e j /X w */ o ra z w ęgle d rzew n e, g r u d k i p o le p y i k i l k a okruchów p r z e p a lo n y c h k o ś c i* U kład w a rstw w c e n t r a l n e j c z ę ś c i k u rh a n u z a k łó c a w s p ó łc z e s n y w кор o s z e r o k o ś c i 1 m, s i ę g a j ą c y poziom u c a lc a *
Kurhan n r 10 - począw szy od w arstw y humusu w s p ó łc z e sn e g o w y s tą p i ły w nim z a b y t k i w p o s t a c i c e ra m ik i i wytworów k rz e m ie n n y c h z m ło d s z e j e p o k i k a m ie n ia i w cze sn eg o o k r e s u e p o k i b r ą z u o ra z c e ra m ik i w c z e sn o ś re d n io w ie c z n e j* W c e n t r a l n e j c z ę ś c i k u rh a n u z n a jd o w a ło s i ę z a c ie m n ie n ie
ze zn a c z n ą i l o ś c i ą w ę g li d rzew n y ch 1 s k u p is k ie m p o le p y * Ke obw odzie k o p ca w y s tą p i ły c iem n e o w al ne plamy w y p e łn io n e w ęglam i d rzew nym i, zw ią z a n e zapewne z rowem kurhanowym* X- k u rh a n u z e b ra n o ł ą c z n i e k i l k a s e t fragm entów c e r a m ik i i n i e w i e l k ą i l o ś ć p r z e p a lo n y c h k o ś c i*
w zw iązku z fa k te m z n a jd o w a n ia zabytków p ra d z ie jo w y c h w kopcu w c z e sn o śre d n io w ie c z n y m z a c h o d z iło p r z y p u s z c z e n i e , i i c m e n ta rz y sk o z o s t a ł o z a ło ż o n e - n a w c z e ś n ie j f u n k c jo n u ją c y c h o sa d a c h / 7 / , J a lo to n o dwa wyкору sondażow e, o ł ą c z n e j p o w ie rz c h n i 4 t m w m ie js c a c h * g d z ie ne p o w ie r z c h n i w y s tą p i ł m a t e r i a ł p r a d z ie jo w y . K le n a t r a f i o n o je d n a k w żadnym z n ic h na ś l a d y p o sz u k iw a n e j osady*
K urhan n r 36 - n a jw ię k s z y z w ytypow anych do e k s p l o r a c j i kopców* Z a w ie ra ł n i e w i e l k ą i l o ś ć c e ra m ik i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j, zg ru p o w an ej g łó w n ie w c e n t r a l n e j c z ę ś c i k u rh a n u w o b r ę b ie z a c ie m n i e n i a a n a lo g ic z n e g o , ja k w k u r h a n ie n r 3 1 1 0 , z tym , ż e w ykazyw ało ono Ś la d y d łu ż s z e g o d z i a ł a n i a o g n ia /p r z e p a lo n e p o d ł o ż e / .
Na uwagę z a s ł u g u j e o d k r y ta w o b r ę b i e nasypu p o z o s t a ł o ś ć d r e w n ia n e j c z w o r o k ą tn e j k o n s t r u k c j i * Na obw odzie k u rh a n u zaobserw ow ano o b n i ż e n i e w c a l c u , w y p e łn io n e c iem n ą z i e m i ą , z w iąza n e z a p t w n e z rowem K u rh a n o w y m .
B a d a n ia n i e b ęd ą k o n ty n u o w an e,
S ta n o w isk o n r 7 - z n a 1d u j e s i ę w p ó łn o c n e j c z ę ś c i l a s u K am ule, w o b r ę b i e d z i a ł k i l e ś n e j n r 227, w o d l e g ł o ś c i 550 m na p o łu d n io w y z ach ó d od s ta n o w is k a fix 5 i o k o ło 1600 m o d d r o g i p a ń s t wowej K rasn y staw - B i a ł k a , na s i l n i a eksponowanym północnym s to k u w z n i e s i e n i a . S ta n o w isk o tw o rz ą 4 k o p ce o w ym iarach od 6 do 10 m ś r e d n i c y i w y so k o śc i od 0 ,5 do ù ,9 a*
E k s p l o r a c j i poddano k u rh a n n r 2 , U zyskano o k o ło 200 frag m en tó w c e r a m ik i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j /X V ./ i podkowę ż e la z n ą * z a b y t k i w y s tą p i ły p ra w ie w y łą c z n ie n a g ł ę b o k o ś c i 40 cm, К c e n t r a l n e j c z ę ś c i k u rh a n u w y s tą p i ły a n a lo g ic z n e z a c i e m n i e n i a , ja k w k u rh a n a c h n a s ta n o w is k u n r S. Z najdow ały s i ę t u d ro b n e g r u d k i p o le p y i w ę g le drzewne« Ha obw odzie k u rh a n u w y s tą p i ły 4 o w aln e a k u p isK a w ę g li d rz e w n y c h , na p o z io m ie sp ą g u nasypu k u rh a n u i w s t r o p i e c a l c a . P ra w d d o o d o b n le s ą t o Ł Ś lad y po o g n is k a c h .
B a o a m a n i e b ęd ą kontynuow ane*
b i a ł k a, gm. K rasn y staw u n i w e r s y t e t M a r ii C u rie -S k lo d o w aкl e j
woj* c h e łm s k ie K a te d r a A r c h e o l o g i i
S ta n o w isk o ь w L u b li n i e
B a d a n ia p r o w a d z iła d r S t a n i s ł a w a Boczyk-SIw kow a F in a n so w a ł WKZ w C h e łm ie , P ie rw sz y se ź o n b ż d a ń . C m en tarzy sk o kurhanow e«
P o d ję to b a d a n ia na s ta n o w is k u eksplorow anym od l a t p r z e z p ra c o w n ię A r c h e o lo g ic z n ą PF F K ł, Zadaniem o b e c n e j e k s p e d y c ji b y ło p r z e b a d a n ie z n a jd u ją c e g o s i ę w l e z i e k o p ca ziem nego n r 1, na s ta n o w is k u 6, s ta n o w ił on n a t u r a l n e ‘z a k o ń c z e n ie o y p lo w a to uform ow anego ła g o d n e g o w z n i e s i e n i a , od k tó r e g o o d c i ę t y b y ł n ie w ie lk im p r z a g łę b ie n ie m . R e g u la rn y , k o l i s t y u p o d sta w y o ś r e d n i c y 10 m n a su w a ł p r z y p u s z c z e n ie , że j e s t t o w c z e sn o ś re d n io w ie c z n y jcu rn an , Z ało ż o n o w ykopy, d z i e l ą c po w ie r z c h n ię kopca na c z t e r y ć w i a r t k i św iad k am i p o z o sta w io n y m i n a l i n i i W-S i E-W, U kład w arstw b y ł n a s tę p u ją c y *
I z ie m ia s y p k a , s z a r a / p r ó c h n i c a l e ś n a / ,
g l i n a o b a rw ie p o m a ra ń c z o w o -sz a ra w e j, u k ł a d a j ą c a s i ę z g o d n ie z n a t u r a l n ą k o n f i g u r a c j ą t e r e n u w a trtw ą g r u b o ś c i 30 c a , W o b r ę b ie n i e w i e l k i e g o t r ć jK ą tn e g o w p r z y b l i ż e n i u z a g ł ę b i e n i a po s t r o n i e p o łu d n io w e j, na l i n i i ro w k a, z n a jd o w a ły s i ę j e d y n i e l i c z n e , d ro b n e w ęgle* Wie s tw ie rd z o n o s z c z ą t ków k o s tn y c h , Z n a c z n ie s ł a b i e j z a z n a c z o n e i b a r d z i e j ro z w le c z o n e z a c ie m n ie n ie w id o c z n e po s t r o j n e p ó łn o c n e j ró w n ie ż b y ło t e z z a w a r to ś c i z a b y tk o w e j,
B I A Ł A P O D L A S K A
Z esp ó ł pałacow o-obronnym
b iaŁKA, gm* K rasn y staw w o j. c h e łm s k ie S ta n o w isk a S i ?
н а
-И w a r s tw ie t e j z n a le z io n o p o je d y rtc z * w ę g i e l i t r s y n i e w i e l k i e u ła m k i c e ra m ik i с z n is z c z o - nyûh p o v i e r s e h n l a c h , *
3 , Pod g l i n ą » e l e g e ł i ó l t y p i a s e k p rz e w a rstw io n y - pomarańczowymi w kładkam i g l i n y / c a l c a / .
B rak sz c z ą tk ó w k o s tn y c h , w arstw y c i a ł o p a l e n i a lu b » rzu co n y ch r e s z t e k e t o s u , b ra k c e ra m ik i ś w ia d c z ą c e j o i n t e n c j o n a l n y * , a o l e przypadkow y* J e j p o c h o d z e n iu , w r e i z c i e , n ie o b e c n o J ć poziom i p r ó c h n ic y p ie r w o t n e j m iędzy c alcem i e w e n tu a ln ą w arstw ą nasypową nasuw* w ą tp liw o ś c i w i n t e r p r e t a c j i o b i e k t u ja k o k u rh a n u , c h o c i e i I s t n i e j e e w e n tu a ln o ś ć , że mamy dó c z y n ie n ia » b l i ż e j n ie r o z p o z nanym i p ra k ty k a m i pog rzeb o w y * ! we w czesny* śr e d n io w ie c z u .
B a d a n ia n i e b ę d ą kontynuow ane. &IAŁOBRIEGI p a t r z w o j. rz e s z o w s k ie o k r e s h a l s z t a c k i S ta n o w isk o 5 BIAŁOGARD n ą t f t woj* k o s z a l i ń s k i e o k r e s wpływów rz y m sk ic h S ta n o w isk o 17 BISKUPIN, gm. ż n in p a t r z woj* b y d g o sk ie epoka b rą z u s ta n o w is k o l a BOLKÓW, g m ,P o lic e p a t r z w o j. s z c z e c i ń s k i e p a l e o l i t i irte z o lit S ta n o w isk o 1
BYTOM ODJttANSKI P o lsk a Akademia Nauk
woj* z i e l o n o g ó r s k i e I n s t y t u t H i s t o r i i K u ltu ry M a t e r l a i
-S ta n o w isk o n r 32 d e j Z akład A rc h e o lo g ii Nadodrza
Ve W rocławiu.
B a d a n ia p ro w a d z ił mgr Sław om ir Mośdzioc-h p rz y k o n s u l t a c j i p r o f , d r . Lecha L e c i e j e w t c t a * F in an so w a ł wkza w
Zi e i o n e j Górze* P ie rw sz y se z o n badań* Osada o tw a r ta / X / Х 1-Х Ш w ./*
Celem b a d a ń b y ło ro z p o z n a n ie s ta n o w is k a uw ażanego d o ty c h c z a s za p o z o s ta ło ś ć g ro d u k a s z tę * 1a rie k ie g o .
S ta n o w isk o r o z c i ą g a s i ę na p r z e s t r z e n i o k o ło 1 h a , z a jm u ją c c a ł y n ie m a l o b s z a r o w aln ej k ęp y p o ło ż o n e j w d o l i n i e O dry, SuO m etrów na zachóo od j e j o b ecn eg o k o ry ta *
. Z a ło ż o n o wykop o s z e r o k o ś c i 4 m etrów p r z e c i n a j ą c y owal po je g o w ę ż sz e j o s i m ie r z ą c e j 85 т е trów * P rz e b a d a n o og ó łem p o w ie r z c h n ią o k o ło 370 m * Na c a ł e j p rz e b a d a n e j p r z e s t r z e n i pod w arstw ą z ie m i o r n e j z a l e g a ł a w a rstw a k u ltu ro w a o m ią ż s z o ś c i o c 15 co J u ce n ty m e tró w . Tw orzył j ą c iem n o sza r y p i a s e k p r z e ty k a n y plam kam i p o le p y i ułam kam i w ę g li d rzew n y ch , Domniemany wał z o s t a ł p r z e c i ę t y w dwóch m ie j s c a c h , n i e s tw ie r d z o n o je d n a k żadnych sla có w K o n s tr u k c ji o b ro n n y c h . S to k i kępy m ia ły n ie z a k łó c o n y u k ła d w arstw p r z y r o d n ic z y c h , n a to m ia s t na k u lm in a c ji "w ałów ' w obu m ie js c a c h ic h p r z e c i ę c i a pod w a rstw ą k u ltu ro w ą n a t r a f i o n o na jamy o s a d n ic z e / n r 1 i' 24/*
O d k ry to ogółem 28 o b ie k tó w o c h a r a k t e r z e jam odpadkowych 1 zasobowych* B rak śladów o b ie k tów m ie s z k a ln y c h może w y n ik a ć z n i e w i e l k i e j s z e r o k o ś c i p rz e k o p u o r a z z ły c h warunków zachow ania k o n s t r u k c j i d re w n ia n y c h w p i a s z c z y s t e j g l e b i e i s i l n e g o z n i s z c z e n i a w arstw y o s a d n i c z e j p rz e z o r k ą . S tw ie rd z o n o w y raźn y p o d z i a ł o sa d y na c z ę ś ć p r o d u k c y jn ą 1 m ie sz k a ln ą * o d d z i e l a ł j e 10-m etrowy p as b e z śla d ó w o b ie k tó w o sa d n ic z y c h * W c z ę ś c i p r o d u k c y jn e j w y s tą p i ły l i c z n e b r y ł k i rudy ż e la z n e j i ż u ż la * Z n a le z io n o ta k ż e p rz y d e n n ą c z ę ś ć n a c z y n ia w y p e łn io n ą żużlem i fra g m e n t d y sz y g l i n i a n e j . N a k a z u je t o na h u tn ic z o - k o w a ls k l p r o f i l p ro w a d z o n e j na o s a d z i e p r o d u k c j i . O dkryto l i c z n e z a b y tk i s p e c j a l n e a * In* 3 k a b ł ą c z k l b rą z o w e , p i e r ś c i o n e k z b r ą z u , m anetkę o n i e o k r e ś l o n e j , ja k d o ty c h c z a s , c h r o n o l o g i i , g r o t o s z c z e p u , podkow ę, g r o t r u s z y , ż e la z n y odw ażnik w k o s z u lc e b rą z o w e j, fra g m e n t ro g o w ej o p ra w k i z bogatym ornam entem k ó łe k k o n c e n try c z n y c h , s z y d e łk o k o ś c ia n e , 5 p r z ę ś lik ó w g l i n ia n y c h , 2 o s e ł k i o r a z l i c z n e n o ż e .
Ceram ika w i l o ś c i o k o ło ï b 000 fragm entów t o w p r z e w a ż a ją c e j w ię k s z o ś c i n a c z y n ia c a łk o w i c i e o b ta c z e n e o f o n ta c h m ie s z c z ą c y c h s i ę w p r z e d z i a l e pom iędzy Χ /λ ΐ, a połow ą X III w ie k u . Na t a k i o k r e s fu n k c jo n o w a n ia o sa d y w s k a z u ją t a k i e z a b y tk i s p e c j a l n e , N a to m ia s t w w a rs tw ie o r n e j z n a l e z io n o k i l k a n a ś c i e fragm entów c e r a m ik i k u l t u r y ł u ż y c k i e j d a to w a n e j na o k r e s h a l s z t a c k i .
M a t e r i a ł y zabytkow e z n a j d u j ą s i ę w P raco w n i A r c h e o lo g ii i l ą e k a ZAN IHKM PAN we W rocławia* W p r z y s z ł y * ro k u p r z e w id z ia n a j e s t d a l s z a k o n ty n u a c ja b a d a ń ,
CEDYNIA Muzeum Narodowe
woj* s z c z e c i ń s k i * w S z c z e c in ie
S ta n o w isk o 2
B a d a n ia p r o w a d z iła d r H elen ą M alinow eкł - L ą z a r c z y k , F in a n so w a ło Muzeum Narodowe w S zczeclr;*.ćt S z u s n ś s ty s e z o n b a d a ń , O m entarzyako Ś re d n io w ie c z n e /X-XIV w ,/ K ontynuowano p r a c ę z l a t u b ie g ły c h k o n c e n tr u ją c s i ę p r z e d e w s z y s tk ie po p ó łn o c n e j » t r o n i e w z g ó rz a na t e r a n i e zagrożonym g łę b o k ą o r k ą O raz cz ę śc io w o w a a c h o d n ia j p a r t i i c m e n ta rz y s k a , Ce leja b ad ań b y ł o u ch w y ce n ie p ó łn o c n e j g r a n ic y cm en tarza* P rz e b a d a n o t e r e n o p o w ie rz c h n i 3 arów , e k s