• Nie Znaleziono Wyników

Charakterystyka leasingu odnawialnego z punktu widzenia korzyści podatkowych przedsiębiorstw

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Charakterystyka leasingu odnawialnego z punktu widzenia korzyści podatkowych przedsiębiorstw"

Copied!
22
0
0

Pełen tekst

(1)

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S

FOLIA O EC O N O M IC A 214, 2008

L id ia C iesielska *

CHARAKTERYSTYKA LEASINGU ODNAWIALNEGO Z PUNKTU WIDZENIA KORZYŚCI PODATKOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW

1. WPROWADZENIE

Przystąpienie Polski d o Unii Europejskiej przyniosło wiele regulacji dostosow ujących polski system praw ny d o praw a unijnego, w tym m. in. now ą ustaw ę o p o d atk u VAT, a w 2005 r. kolejną jej nowelizację. Regulacje te spow odow ały zm iany w wielu branżach, rów nież n a rynku leasingu sam ochod ów osobow ych, w postaci pojaw ienia się ko nk urencji, nowych p ro d u k tó w , czy też kanałów dystrybucji d ó b r i usłu g 1.

Celem arty k u łu jest charak tery sty k a roli i znaczenia leasingu odnaw ial­ nego sam ochodów osobow ych w finansow aniu działalności przedsiębiorstw , a także rach u n ek ekonom iczny tej form y finanso w ania działalności gos­ podarczej. Prezentow any w opracow aniu rachunek opłacalności now oczes­ nego p ro d u k tu finansow ania działalności dotyczy środ kó w tra n sp o rtu , b o ­ wiem o p o d atk o w a n ie tej grupy m ajątk u przedsiębiorstw a budzi wiele za­ strzeżeń przy wciąż now elizow anych regulacjach p o d atk ow ych. R achunek ten o p arty zo stał na danych pozyskanych z E uropejskiego F u n d u szu L easin­ gow ego - in icjato ra innow acyjnej koncepcji leasingu.

K ażd e przedsiębiorstw o, k tóre chce utrzym ać się n a konkurencyjnym rynku, m usi ciągle się rozw ijać, p o k onując szereg barier i w ykorzystując nad arzające się okazje.

W p rak ty ce gospodarczej szczególnie wiele kło po tów , zw łaszcza m ałym przedsiębiorstw om , spraw ia brak spójności m iędzy k ry teriam i klasyfikacji pojazdów (w tym m. in. sam ochodu osobow ego) w ustaw ie o po datk u dochodow ym i VAT. Z atem niejasne przepisy, w ysokie p o d a tk i, d u ża k o n ­ ku ren cja o ra z b rak finansów stanow ią główne bariery rozw oju M ŚP.

* Mgr, asystent-doktorant, K atedra A nalizy i Strategii Przedsiębiorstwa U Ł.

' Z . B i s k u p s k i , T rzy miesiące p o akcesji leasing w nowym wydaniu, „Gazeta Prawna” 2004, nr 160, s. 14.

(2)

w ysokie podatki duża konkurencja biurokratyzm m ala płynność finansow a brak finansów na inw estycje niejasne przepisy brak reguł rozwoju m ałych i średnich przedsiębiorstw trudności ze sp rzed a żą trudności ze znalezieniem odpow iednich pracow ników trudności z zakupem w yposażenia brak surow ców 10 18 =1 33 □ 43 48 56 71 69 67 40 50 60 70 80 [%] 0 10 20 30

Rys. 1. Bariery rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) Ź r ó d ł o : Europejski Fundusz Leasingowy.

W trakcie w yboru instru m entu finansow ania należy uwzględnić różne czynniki. Z inform acji uzyskanej z E uropejskiego F u n d u szu Leasingow ego w ynika, iż w przyp ad k u leasingu poszczególne p rzedsiębiorstw a kierują się przede w szystkim korzyściam i podatkow ym i (zob. rys. 2).

korzyści podatkow e korzystne w arunki

ekonom iczne mato form alności/prostota procedur szybkość załatw ienia form alności brak konieczności w ysokiego zabezpieczenia pozabilansow y charakter zobow iązań trudności z uzyskaniem kredytu w banku f ň 1 1 I 1 li u 1 Г --- D 12 ) 11 j f D 7 4 y l 1 P 3 W — --- ^ --- --- ^ ---50 10 20 30 40 50 [%]

Rys. 2. Czynniki decydujące o wyborze leasingu jako środka finansowania inwestycji (2004 r.) Ź r ó d ł o : jak d o rys. 1.

D la M Ś P leasing jest najszybszym i łatw o dostępnym , najprostszym i zarazem najkorzystniejszym podatkow o sposobem finansow ania inwestycji. W ynika to m . in. z zastosow ania m inim alnych w ym ogów form alnych przy zaw ieraniu um ów (szczególnie pod względem tzw. zdolności kredytow ej), ja k rów nież istnienia tzw. m echanizm u tarczy podatkow ej.

(3)

R osnący w zrost zainteresow ania leasingiem zw iązany jest więc z faktem dostępności o raz niskim i kosztam i pozyskania (zwłaszcza w perspektyw ie b ra k u gotów ki), ja k rów nież uzn an ia tej form y fin an so w an ia inwestycji ja k o um ow y nazw anej. Z godnie bowiem z art. 7091 K odeksu cywilnego (k.c.) przez um ow ę leasingu finansujący zobow iązuje się nabyć rzecz od oznaczonego zbyw cy n a w arunkach określonych w tej um ow ie i oddać tę rzecz korzystającem u do używ ania albo używ ania i p o b iera n ia pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobow iązuje się zapłacić fin an su ­ jącem u w uzgodnionych ratach w ynagrodzenie pieniężne, rów ne co n aj­ m niej cenie lub w ynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez fin ansu ­ jąceg o 2.

W polskich w arunkach zaw ierane są z reguły dw a rodzaje um ów leasingu3 różniące się sposobem rozliczania. Ze względu n a c h a ra k te r p ra w n o p o d at- kow y tran sak cji, należy podzielić je n a um ow y leasingu4:

- operacyjnego (bieżącego, eksploatacyjnego), - finansow ego.

Z kolei w ram ach leasingu operacyjnego m ożna pokusić się o wyróżnienie leasingu stan dardow ego oraz odnaw ialnego, będącego innow acyjną koncepcją i p ro d u k tem E uropejskiego F u nduszu Leasingow ego.

2. LEASING A PRAW O PO D A TK O W E

W świetle przepisów ustaw y o p o d atk u od tow arów i usług leasing podlega o p o d atk o w a n iu n a zasadach ogólnych. Z art. 5 tej ustaw y5 wynika, iż o p o d atk o w a n iu podlega m . in. o d p łatn a d o staw a to w arów i odp łatn e świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie zaś z art. 7 leasing finansowy pojazdów trak to w a n y jest ja k o dostaw a tow arów , a obow iązek zapłaty całości p o d a tk u pow staje ju ż w m om encie p o dpisania um owy. Z faktem tym wiąże się spadek zainteresow ania tą fo rm ą fin anso w an ia na rzecz leasingu operacyjnego.

Przez dostaw ę rozum ie się wydanie tow arów na podstaw ie um owy dzier­ żawy, najm u, leasingu lub innej um owy o p odob ny m ch arak terze zaw artej n a czas określony lub um ow y sprzedaży na w aru nk ach odroczonej płatności,

2 E. W a l i ń s k a (red.), Rachunkowość 2005, D o m W ydaw niczy A B C , Warszawa 2005, poz. 1862.

3 Pom im o iż def. z art. 709 k.c. nie odwołuje się do podziału tej formy finansowania inwestycji.

' M . O k r ę g I i с к a, Leasing - aspekty prawne, organizacyjne i ekonomiczne, D ifin, W arszawa 2004, s. 26.

(4)

Lidia Ciesielska

jeżeli um ow a przew iduje, że w następstw ie norm aln ych zdarzeń przew idzia­ nych tą um ow ą lub z chw ilą zapłaty ostatniej raty , praw o własności zostanie przeniesione. U sługą zaś jest każde świadczenie, k tó re nie stanow i dostaw y to w aró w 6.

A lternatyw ą leasingu finansow ego jest leasing operacyjny (podatk ow o trak to w a n y ja k o usługa7), gdzie VAT stanow i dla korzystającego podatek naliczony, a obow iązek podatkow y (tj. obow iązek w ystaw ienia faktury i zapłaty p o d a tk u VAT) pow staje z chwilą o trzy m an ia całości albo części zapłaty (czynszu), jed n ak nie później niż z upływem term inu określonego w um ow ie lub uw idocznionego n a fakturze8. Od p o czątku czerw ca 2005 r.9 decydującym kryterium klasyfikacji podatkow ej jest m. in. dopuszczalna m asa całkow ita (D M C ) pojazdu, a każdy p o d atn ik , który weźmie w leasing sam ochód osobow y, m a praw o odliczyć sobie 60% V A T-u naliczonego od czynszu i innych płatności (tj. opłat wstępnych czy wartości w ykupu pojazdu) w ynikających z zaw artej umowy oraz ud okum entow anych fa k tu rą - jed n ak nie więcej niż 6000 zł (zob. tab. 1). Jedynie od kw oty składki n a ubez­ pieczenie istnieje m ożliwość odliczenia 100% p o d atk u od w artości dodanej. W yjątek stanow i kaucja, któ ra, będąc pieniężną fo rm ą zabezpieczenia k o n ­ tra k tu , nie podlega o p o d a tk o w a n iu 10.

T a b e l a 1 Zestawienie zasad odliczania podatku od opłat leasingowych przez korzystającego

po 1 czerwca 2005 r. Prawo d o odliczenia 100% podatku VAT mają: - sam ochody ciężarowe o D M C większej niż 3,5 T, - sam ochody dostaw cze o D M C mniejszej niż 3,5 T, które:

• mają jeden rząd siedzeń i trwale oddzieloną część bagażową, • mają odkrytą część bagażową (w tym tzw. pikap),

• służą d o przewozów minimum 10 osób,

• są sam ochodam i specjalnymi (m. in.: koparka, pom oc drogow a),

• mają więcej niż jeden rząd siedzeń i trwale oddzieloną część bagażow ą o większej długości niż część pasażerska.

Sam ochody osob ow e będą miały prawo do odliczenia VA T-u w w ysokości 60% , lecz nie więcej niż 6 tys. zł.

M ierzeniem sam ochod ów zajmą się okręgowe stacje kontroli pojazdów w trakcie tzw. badania technicznego.

Ź r ó d ł o : opracowanie własne na podstawie P. G u t, Z m iany w ustawie o podatku od

towarów i usług, „M onitor Rachunkow ości i Finansów ” 2005, nr 6, s. 37.

6 Ibidem.

7 Usługa leasingow a jest objęta 22-procentowym podatkiem VAT.

8 J. C h a ł a s, Jak rozliczyć podatek, „G azeta Prawna” 2004, nr 244, s. 25. 9 Stan na 15 października 2005 r.

(5)

Należy podkreślić, iż praw o odliczenia p o d atk u VAT od rat leasingowych przysługuje tylko wtedy, gdy przedm iot leasingu jest w ykorzystyw any w dzia­ łalności gospodarczej przedsiębiorstw a. W przypadku , gdy korzystający nic jest zarejestrow anym płatnikiem VAT-u, podatek naliczony stanow i dla niego

koszt uzyskania p rz y ch o d u ".

Swój sprzeciw co d o nowelizacji ustaw y z 2005 r. wyraził zarów no Zw iązek Przedsiębiorstw Leasingow ych12, ja k i Związek M otoryzacyjny SOIS. C złonko w ie tych zw iązków są p rz ek o n an i, że zm iany p o d o b n e ja k te z 2004 r. wpłynęły negatyw nie n a liczbę zaw ieranych u m ó w 13. Z daniem p rod u cen tó w i im po rterów sam ochodów są one bardziej restrykcyjne, gdyż m niej m odeli a u t m a m ożliw ość pełnego odliczenia. N a stą p ił więc w zrost liczby sam ochodów o sobow ych14. Jak o przykład m oże posłużyć F o rd M on- d eo (kom bi), który stracił status sam ochodu ciężarow ego, podobnie jak m. in. F o rd G alaxy, Opel C om bo T o u r Van, Opel Z afira Van czy Skoda F a b ia C om bi Prem ia.

Przed 1 czerw ca 2005 r.15 w arto było zatem d o k o n ać zakupów czy leasingu m . in. sam ochodów terenow ych czy niektórych sam ochodów kom bi o dużej ładow ności. Ten, k to się spóźnił, m oże odliczyć sobie od tego rodzaju m arki pojazdu jedynie 60% , jed n ak nie więcej niż 6000 zł.

W edług M inisterstw a F inansów zm iany ustaw y były korzystne dla p o d a t­ ników . Elim inuje o n a bowiem odliczenia V A T-u w wysokości 100% od sam ochod ów osobow ych, k tó re korzystały z nich na podstaw ie tzw. wzoru L isa k a 16. Z daniem Polskiej K onfederacji P racodaw ców P ryw atnych „Lewia- ta n ” 17 w prow adzenie now ych ograniczeń od 1 czerwca 2005 r. (w postaci dopuszczalnej m asy całkow itej pojazdu) ew identnie n aru sza tzw. klauzulę stałości IV D yrektyw y VAT U E. K lauzula ta stanow i, że od m om entu wejścia w życie w danym państw ie owej dyrektyw y niedopuszczalne jest

11 Ibidem.

12 W Związku Przedsiębiorstw Leasingowych skupione są 34 największe firmy leasingowe

w Polsce, a czołow e miejsce na rynku leasingu sam ochodów osobow ych w 2004 r. zają! Europejski Fundusz Leasingowy.

13 P rotest przeciw ko zmianom VAT, PAP, „M etropol” 2005, nr 57, s. 6.

14 A . G r a b o w s к a, Do 1 czerwca leasing samochodów p o starem u, „R zeczpospolita” 2005, nr 87, s. C2.

15 K iedy to obow iązyw ał tzw. wzór Lisaka, określający dopuszczalną ładow ność według następującej formuły: dopuszczalna ładowność = 357 kg n • 68 kg, gdzie n jest liczbą miejsc w pojeździe (łącznie z miejscem kierowcy) w yszczególnioną w dow odzie rejestracyjnym.

16 P. R o c h o w i с z, W zór Lisaka do lamusa, ustawa do Trybunału, „G azeta Prawna” - „Prawo C o D n ia ” , 2005, nr 70, s. C l.

17 Powstała w 1999 r. Jest to organizacja o charakterze gospodarczym oraz społecznym. Jej zadania związane są zarów no z problematyką stosunków pracy, jak i interesami gospodar­ czymi przedsiębiorców, przede wszystkim: systemem podatkow ym , integracją z U nią Europejską, cłami, handlem zagranicznym, funkcjonowaniem państwa, sferą finansów publicznych.

(6)

ustan aw ianie o raz stosow anie przepisów krajow ych, rozszerzających zakres ograniczeń w praw ie do odliczenia VAT-u. A w łaśnie ta k a sytuacja (tzn. rozszerzenie zakresu ograniczeń) w ystąpiła w p rzy p ad k u kategorii sam o­ chodów , których nabycie u praw niało wcześniej do pełnego jego odliczenia zgodnie z tzw. wzorem L isaka. N aruszenie dyrektyw y w ydaje się oczywiste, a zatem są duże szanse, by K om isja E uropejsk a pozytyw nie ustosunkow ała się do argum entów przedstaw ionych w sk ard ze18.

Z kolei dla celów p o d atk u dochodow ego (zgodnie z art. 17a pk t 1 u .p .d .o .p .) um o w a leasingu to um ow a n az w an a w k o d ek sie cyw ilnym , a także k ażd a inna um ow a, na m ocy której je d n a ze stro n , zw ana „fin a n ­ sującym ” , odd aje d o odpłatneg o używ ania albo używ ania i pobierania pożytków na w arunkach określonych w um ow ie drugiej stronie, zwanej „k o rzy stający m ” podlegające am ortyzacji środki trw ałe lub w artości niem a­ terialne i praw ne, a także g ru n ty 19. D efinicja ta obejm uje znacznie szerszy zakres przedm iotow y niż um ow a leasingu nazw an a w k.c., bowiem nie o k re śla o n a szczegółow o form alnych w ym ogów p ra w n y ch , k tó re ta k a um ow a po w in n a spełniać, a jedynie w ogólny sposób w skazuje n a jej podstaw ow e cechy20.

Leasing operacyjny w regulacjach podatkow y ch jest czasow ym przeka­ zaniem w użytkow anie d o b ra inwestycyjnego na czas oznaczony (znacznie krótszy od gospodarczej używ alności rzeczy). Jeśli okres um ow y stanow i co najm niej 40 % norm atyw nego okresu am ortyzacji, a sum a ustalonych w nim o p łat, p om niejszona o należny p o d atek od tow aró w i usług, o d p o w iad a co najm niej w artości początkow ej środków trw ałych lub w artości niem aterial­ nych i praw nych, to opłaty ustalone w um ow ie stan ow ią koszt uzyskania korzystającego 21.

P o n ad to należy podkreślić, iż według znow elizow anej w 2005 r. ustawy istnieje m ożliw ość odliczenia od VAT-u należnego jedynie części (w p rzy pad ­ k u sam ochodów osobow ych) V AT-u naliczonego, zaw artego w opłatach uiszczanych przez przedsiębiorstw o z tytułu k o rzy stan ia z leasingu jak o finan so w an ia inwestycji. P ozostała część nieodlicznego p o d a tk u od wartości do d an ej stanow i zatem koszt uzyskania przychodu.

Dzięki istnieniu tego m echanizm u istnieje m ożliw ość zaliczenia do kosz­ tów uzyskania przychodów 22:

18 www.skarbowcy.pl/print.php?sid = 2629.

19 A . K o r c z y n, Leasing na nowych zasadach, W ydaw nictw o SIG M A , Skierniewice 2004, s. 34.

20 E. W a l i ń s k a (red.), op. cit.

11 I. О I c h o w i c z , A . T I a c z а I a , Rachunkowość finansow a w przykładach, D ifin, Warszawa 2005, s. 635.

22 Wydatki te stanowią w całości koszty uzyskania przychodu, co przy innych danych niezm ienionych prowadzi d o spadku wartości wyniku finansowego.

(7)

- w płaty początkow ej (inicjalnej) netto, - ra t leasingow ych netto,

- o p łaty ubezpieczeniowej netto, - V A T-u niepodlegającego rozliczeniu,

- kw oty w ykupu n etto sam ochodu osobow ego (czyli w yd atk u o c h a ra k ­ terze inw estycyjnym , stanow iącym w artość początkow ą, od której korzys­ tający będzie d okonyw ał odpisów am ortyzacyjnych23).

Szczególnym elementem um ów jest tzw. kaucja zw rotna (depozyt gw aran- cyjny), k tó ra zo stała p o tra k to w a n a przez ustaw odaw cę (art. 17j, ust. 3 u .p .d .o .p ) w sposób neutralny po datkow o, tzn. nie stanow i o n a ani przy­ chodu po stronie finansującego, ani kosztu uzyskania przychodu po stronie korzystaj ącego24.

3. LEASING O D N A W IA LN Y

JAK O N O W Y PR O D U K T EU R O PE JSK IE G O F U N D U S Z U LEASIN GO W EG O

W połow ie 2004 r. Europejski F un d u sz Leasingow y w prow adził na rynek nowy p ro d u k t - leasing odnaw ialny, któ ry został skierow any do firm i klientów indyw idualnych, zainteresow anych używaniem najnowszego m odelu sam ochodu p o m inim alnych kosztach z m ożliw ością jeg o w ym iany co 2 lub 3 lata.

W e W rocław iu (głównej siedzibie E F L ) początek m iała zatem , ciesząca się coraz większym zainteresow aniem , koncepcja nowej od m iany leasingu operacyjnego, dostępnego w wersji zarów no dla przedsiębiorców (od 1 czer­ wca 2004 r.), ja k i dla konsum entów (Leasing O dnaw ialny D o b ra R ata

od połow y sierpnia 2004 r.). P ro d u k t ten uzyskał tytuł „N ajbardziej innow acyjnego p ro d u k tu leasingowego 2004” . M iał on n a celu p ow rót do właściwego pojęcia dzierżaw y25, czyli um ow y, przez k tó rą wydzierżawiający zobow iązuje się odd ać dzierżaw cy rzecz do używ ania i p o b ieran ia pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżaw ca zobow iązuje się płacić w ydzierżaw iającem u um ów iony czynsz26. W rozum ieniu E F L jest to leasing, k tó ry m o żn a (podobnie ja k dzierżawę) ponow ić po zakończeniu um owy zaw artej n a czas oznaczony.

21 M. T u r z y ń s k i , Rachunkowość leasingu na tle regulacji praw a cywilnego i p o d a t­

kowego, Alpha Pro, Ostrołęka 2004, s. 90.

14 A . J a r u g o w a , M . T u r z y ń s k i , Ś rodki trwale oraz wartości niematerialne

i prawne w praw ie bilansowym i podatkow ym , D ifin, Warszawa 2004, s. 121.

“ A. G r a b o w s k a , Odnawialna umowa to kolejne odliczenia, „R zeczpospolita” 2004, nr 127, s. C2.

(8)

Lidia Ciesielska

O icrta ta o p a rta jest na założeniu, iż korzystający użytkuje sam ochód przez 2 do 3 lat (po tym okresie sam ochód służący do działalności gos­ podarczej jest ju ż bowiem w zasadzie w yeksploatow any) bez podejm ow ania decyzji o tym , czy w przyszłości go odkupi, czy nic.

W ram ach um ow y leasingu odnaw ialnego miesięczne obciążenie klienta (przedsiębiorstw a) jest mniejsze (blisko o 1/3) od tego, k tó re obow iązuje w leasingu standardow ym . Niskie miesięczne raty w ynikają z faktu niższych kw ot odpisów am ortyzacyjnych uwzględniających faktyczne zużycie sam o­ chodu, a nic dostosow anych d o „w arunku jego pełnej w artości” 27. Zatem w artość sam ochodu w m om encie zakończenia um ow y leasingowej jest zbli­ ż o n a do w artości rynkow ej.

N ie następuje tutaj spłata całej wartości pojazdu, a jedynie kw oty będącej różnicą m iędzy ceną nowego sam ochodu pom niejszoną o w ielkość w płaty inicjalnej korzystającego a w artością końcow ą u stalon ą przez strony w um o­ wie (zbliżoną d o w artości rynkowej takiego sam ochodu w m om encie jego sprzedaży). K orzystający opłaca więc czynsze m iesięczne, k tó re rów now ażą jedynie spadek w artości rynkowej sam ochodu (czyli niewielką część kapitału) o raz obsługę leasingu (tj. odsetki), przez co czynsze te należą do najniższych z m ożliw ych.

Z ałożenia te stanow ią więc zasadniczą różnicę w sto su n k u d o leasingu stan d ard o w eg o (w którym raty są wysokie (zob. tab. 3), a w arto ść pojazdu znacznie zan iżo na w m om encie w ygasania um owy).

N asuw a się pytanie, czy zastosow anie leasingu odnaw ialnego m oże przy­ nieść korzyści w postaci wyższych odliczeń w p o d a tk u VA T, ja k i redukcji kw ot w płaconym 19-proccntow ym p o d atk u dochodow ym ? Pozytyw ne sfo r­ m ułow anie odpow iedzi uzależnione jest od wielu czynników .

4. K OR ZYŚC I LEA SIN G U O D N A W IA L N E G O

Dzięki dużej gam ie w ariantów zakończenia um owy (poprzez k tó re przed­ siębiorcy m ają pole d o negocjacji przy ustalaniu jej szczegółów) istnieje m ożliw ość podw ójnego odliczenia VAT-u (w ram ach ustaw ow ych limitów). W ynika to z fak tu , iż pierw sza z um ów nie określa, czy korzystający przeniesie p raw o własności sam ochodu.

W trakcie trw ania um ow y przedsiębiorcy m o gą d o k o n a ć odpisu VAT-u od ra t leasingow ych, a po jej wygaśnięciu m o gą pojazd (zob. rys. 3):

- o d d ać E F L (aby np. zawrzeć now ą um ow ę leasingu (now ą linię leasingow ą) na bonusow ych w arunkach zw iązaną z korzystaniem z nowego pojazdu. B onus otrzym ują za sw oją lojalność czy też d o b ry stan techniczny pojazdu zw róconego po rozw iązaniu poprzedniej um owy);

(9)

- o d ku pić (za odpow iednio wyższą o statn ią ratę, k tó ra stanow i cenę zbliżoną d o jego w artości rynkowej);

- ponow nie wylcasingow ać (na m ocy nowej um ow y stand ard ow ego leasingu operacyjnego z niskim wykupem ).

Bez względu na opcję rozw iązania um owy, M ŚP m ają kolejną szansę odliczania p o d a tk u od w artości dodanej w ram ach n astępnego okresu użyt­ kow an ia au ta.

Należy tu taj podkreślić, że odkupienie pojazd u daje m ożliw ość je d n o ­ razow ego odpisu p o d a tk u od w artości dodanej, zaś now a linia leasingow a - stałego o d p isu 28 (od opłat) w ciągu trw ania um ow y. Nie m o żn a jed n ak za b ro n ić leasingu z w ariantem przeniesienia własności.

K ażdy korzystający do 1 czerwca 2005 r. (który po wygaśnięciu dotychcza­ sowej umowy leasingu odnaw ialnego sam ochodu osobow ego był zainteresow a­ ny dalszym użytkowaniem pojazdu) n a podstaw ie nowej umowy (leasingu bądź zakupu) m ógł odliczać dalej 50% VAT-u (do kolejnych 5000 zł). Po nowelizacji lim it ten - w stosu n k u d o sam ochodów osobow ych - zw iększony został do 60% ogólnej kw oty p o d a tk u naliczonego (nie więcej niż 6000 zł).

■=>

i=>

Możliwość odliczenia VAT-u w wysokości 60% ogólnej kwoty podatku naliczonego od każdego czynszu

(raty) umowy lub od nabycia - nie więcej jednak niż

6000 zł w całym okresie użytkowania danego samochodu

Rys. 3. Leasing odnawialny a VAT (stan prawny na wrzesień 2005 r.) Ź r ó d ł o : opracowanie własne.

K olejną zaletą tego rozw iązania jest fakt, iż w ram ach standardow ego leasingu — zakończonego p o 2 lub 3 latach w ykupem sam o cho du - przed­ siębiorcy w m om encie sprzedaży tego śro d k a zobow iązani są do zapłaty p o d a tk u od uzyskanego dochodu . Z racji tego, że w ykupiony sam ochód

28 A. G r a b o w s k a , Odnawialna umowa... Umowa leasingu odnawialnego

na 2-3 lata

Wygaśnięcie umowy po 2-3 latach

Nowa umowa na samochód a ) n o w y (zw rot sam ochodu poprzednio

u żyw anego do dealera lub EFL) b ) u ż y w a n y (w znow ienie linii leasingow ej)

Wykup pojazdu za ceną zbliżoną do wartości

rynkowej pojazdu (tzw. opcja zakupu)

(10)

jest zazwyczaj w całości zam ortyzow any, do chó d jest praktycznie równy kw ocie uzyskanej ze sprzedaży. Jest bowiem wysoce p ra w d o p o d o b n e, że w przy p ad k u 2- lub 3-lctnicgo sam ochodu kw ota ta będzie podlegać w cało ­ ści 19-procentow em u podatkow i dochodow em u.

W ielu przedsiębiorców postrzega p o n ad to leasing ja k o narzędzie outsour-

cing-u, czyli ja k o sposób na użytkow anie pojazdu bez konieczności p o ­

św ięcania czasu na spraw y zw iązane z jego ek sp lo ata cją29. Z uwagi na tru d n o ści zw iązane ze zbyciem używ anych pojazdów n a rynku w tórnym , do strzegają oni zalety um ów niezakładających o bligatoryjnego przeniesienia własności au ta. T akiego problem u nie m a właśnie w leasingu odnaw ialnym . Z am iast sprzedaw ać leasingow any sam ochód, m ogą go o d d ać (po zak o ń ­ czeniu um ow y) finansującem u, a na jego m iejsce wziąć w użytkow anie zupełnie now y, nieużyw any jeszcze pojazd. Stanow i to is to tn ą korzyść dla wielu z nich z racji stałej potrzeby wym iany p ark u m aszynow ego (jednego a u ta na drugie), zw łaszcza w perspektyw ie coraz trudniejszych w arunków zbycia pojazdów używ anych n a rynku w tórnym .

K o rzystający m a przede wszystkim k o m fo rt o dłożenia decyzji d o za k o ń ­ czenia um ow y na 2 lub 3 lata, dużą liczbę opcji jej zakończenia, niskie m iesięczne raty leasingowe, a p o n ad to istnieje m echanizm tarczy podatkow ej czy uproszczonych p rocedur zaw ierania um ow y (zob. tab. 2).

T a b c l a 2 Zestawienie korzyści dla klienta wynikających z um owy leasingu odnawialnego

K orzyści podatkow e (V A T , podatek dochodow y od osób prawnych) U żytkow anie wciąż now ego samochodu

N iskie czynsze miesięczne (koszty użytkowania) M inim um formalności (uproszczone procedury) Atrakcyjne upusty cenowe na w iększość modeli Odbiór zarejestrowanego i ubezpieczonego auta

Najkorzystniejsze pakiety ubezpieczeniowe na rynku, opłacane jednorazow o lub w ratach w com iesięcznych czynszach

D u ża liczba opcji finału um owy

K om fort odłożenia decyzji na 2 lub 3 lata

Brak problem ów ze sprzedażą używanego pojazdu na rynku wtórnym

Przy odnowieniu linii leasingowej bonus za oddanie używanego auta w dobrym stanie M ożliw ość dostosow an ia okresu umowy do własnych potrzeb

W ysokie upusty na w iększość m odeli najpopularniejszych marek sam ochodów Sw oboda wyboru sam ochodu

Brak problem ów z serwisowaniem i naprawą samochodu

Ź r ó d ł o : opracowanie własne na podstawie danych Europejskiego Funduszu Leasin­ gow ego.

(11)

W ażnym aspektem leasingu odnaw ialnego jest rów nież fak t, że za ten sam czynsz m iesięczny klient m oże korzystać z sam o ch o d u z „wyższej p ó łk i” (m ożliw ość po siad an ia zawsze technologicznie i fizycznie now ego auta, spraw nego technicznie i przez to bezpiecznego), bądź też m oże w tym samym czasie korzystać np. z dw óch pojazdów , a nie z jed n eg o - ja k to jest w p rzy p ad k u leasingu standardow ego. M o żna pokusić się o stwierdzenie, że leasing odnaw ialny jest atrakcyjnym p rod uk tem dla przedsiębiorców staw iających na dynam iczny i bezpieczny rozw ój sw oich firm , którzy nie d y sp o n u ją jed n ak że znacznym i środkam i finansow ym i o ra z „czasem ” . L ea­ sing ten m oże być też rozw iązaniem dla firm rozpoczynających swój biznes (jest on nic tylko tańszy od standardow ego , ale i bardziej elastyczny), bądź dla ceniących k o m fo rt i wygodę, często zm ieniających a u ta i preferujących now ości ry n k o w e30.

Istnieje jed n ak i d ru g a stro n a m edalu w postaci wad tego leasingu. U m ow a leasingu odnaw ialnego zastrzega bowiem:

- b rak praw a własności przedm iotu leasingu,

- konieczność przestrzegania pewnych, sprecyzowanych w um owie limitów (w tym : dozw olonego lim itu kilom etrów , jaki korzystającem u w olno prze­ jechać, czy zasad serw isow ania pojazdu i jego napraw ).

Pew ne lim ity w ynikają z faktu, iż finansujący d b a o to, aby pojazd odd an y do leasingu zachow ał (z góry ustalony w d n iu finału um owy) stan techniczny. M a to n a celu uzyskanie przez niego, w m om encie sprzedaży przedm iotu leasingu n a rynku w tórnym , kw oty zbliżonej do w artości ry n ­ kowej m odelu sam o chodu o podobnych p aram etrac h (czyli ceny nie niższej od zakład anej w artości końcow ej). Z arazem jest to swego rodzaju zabez­ pieczenie ponoszonego przez niego zarów no zw iększonego ryzyka kapitału (niskich com iesięcznych spłat), ja k i ryzyka w artości końcow ej.

5. PR Z Y K ŁA D O W Y RA CH UNEK O PŁ A C A LN O ŚC I LEA SIN G U O D N A W IA LN EG O S A M O C H O D U VOLKSW AG EN A PO ŁO

S półka X , będąc płatnikiem V A T-u, zaw arła we w rześniu 2005 r. umowę leasingu odnaw ialnego n a użytkow anie przez okres 24 m iesięcy31 sam ochodu osobow ego m ark i V olksw agen P olo o w artości b ru tto 45 240 zł. Czynsz inicjalny płatn y w m om encie podpisan ia um ow y (wrzesień 2005) ustalono

30 K . O s t r o w s к a, Z am iast kredytu bankowego, „R zeczposp olita” - „M oje Pieniądze” 2004, nr 134, s. E l.

31 Jeżeli przedmiotem leasingu jest sam ochód, dla celów podatku d ochod ow ego taka umowa musi być zawarta na co najmniej 24 miesiące, co stanowi 40% norm atyw nego okresu amor­ tyzacji sam ochodu, który przy zastosowaniu rocznie 20-procentowej stawki z wykazu wynosi 5 lat.

(12)

na kw otę 7416,39 zł netto. Czynsz miesięczny w raz z kosztam i ubezpieczeń wynosi netto 878,50 zł. W okresie trw ania um ow y nastąp i spłata 23 rat (płatnych z dołu co miesiąc). K orzystający po upływie okresu, n a jaki została z a w a rta um ow a, w ykorzysta opcję w ykupu sam o cho du po jeg o wartości rynkow ej, tj. 21 136,72 zł.

T a b e l a 3 Symulacja całkowitych kosztów dw óch wariantów leasingu sam ochodu osobow ego

marki Volkswagen Polo (w zł)

W yszczególnienie Leasing standardowy Leasing odnawialny

W artość ofertow a (netto) 37 081,97 37 081,97

W artość ofertow a (brutto) 45 240,00 45 240,00

W płata klienta stanowiąca 20% wartości ofertowej

7 416,39 (czynsz inicjalny wraz z opłatą manipulacyjną)

7 416,39 (czynsz inicjalny)

Okres leasingu (w miesiącach) 24 24

Liczba rat 23 23

Czynsz m iesięczny (netto)'’ oraz koszty

ubezpieczeń 1 337,97 878,50

Czynsz m iesięczny (brutto) oraz koszty

ubezpieczeń 1 632,32 1 071,77

D epozyt gwarancyjny (netto) 7 416,39 0

Ubezpieczenie komunikacyjne

О С /Л С /N W

komunikacyjne О С /Л С /N W W artość rynkowa pojazdu p o zakończeniu

umowy _ 21 136,72

K oszt oferty (netto) 45 606,09

-K oszt oferty (brutto)1" 55 639,43

-Podatek V A T podlegający rozliczeniu (od opłat leasingowych, opłat ubezpieczenio­

wych oraz ceny sprzedaży przedmiotu) 6 340,43 3 967,40

“ Ekwiwalentem opłaty leasingowej uiszczanej przez korzystającego jest wyłączne prawo d o używania rzeczy należącej do finansującego.

b Stanowi sumę czynszu inicjalnego brutto, 23 rat leasingowych brutto oraz wartości

depozytu gwarancyjnego brutto stanowiącego w dniu zakończenia um ow y cenę wykupu pojazdu. U w a g a : Oferta została przygotowana bez analizy kondycji finansowej korzystającego - zatem ma jedynie charakter informacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu k.c. Warunkiem przygotow ania oferty wiążącej jest złożenie odpowiedniego wniosku i przedstawienie odpow ied­ nich dokum entów .

(13)

F irm a leasingow a E F L za p ro p o n o w ała pakiet ubezpieczenia w P Z U SA w ram ach pro g ram u E F L A ssistance (wersja E X T R A - О С , N W , AC). Ubezpieczenie płatne będzie łącznie z czynszami leasingowym i, a jego w artość n etto jest rów na kw ocie 158,33 zł.

W ofercie swojej E F L (zob. tab. 3) podał, iż w p rzy p ad k u leasingu sta n d a rd o w e g o sp ó łk a ta m usiałaby w płacić, o p ró c z w p łaty inicjalnej (n etto 7416,39 zł) i wyższych com iesięcznych czynszów leasingow ych (net­ to 1337,97 zł), d ep o zy t gw arancyjny - stanow iący 2 0% w artości o fer­ towej.

K alku lacje te zostały przygotow ane w oparciu o staw kę referencyjną W 1BOR IM 4,77% i w przypadku jej zm iany - o trzy m a n a zostanie inn a w ielkość czynszów leasingowych.

Z w ykazanych danych porów naw czych w ynika, iż m iesięczne czynsze w leasingu odnaw ialnym są blisko 1/3 niższe niż w leasingu standardow ym . P o n a d to o b a w arianty leasingu operacyjnego nie za k ład ają przeniesienia własności na korzystającego, a jedynie opcję w ykupu pojazd u. I tak w przy­ p ad k u leasingu:

a) stand ard o w eg o - w artość w ykupu jest obliczona według algorytm u w yliczania hipotetycznej w artości netto przedm iotu i d la sam o cho du wynosi 20% jego w artości początkow ej (przy 24 m iesiącach trw a n ia um owy),

b) odnaw ialnego - w artość w ykupu zbliżona jest d o w artości rynkowej (rów nej w dniu w ykupu 21 136,72 zł), k tó ra obliczana jest dla każdego m odelu sam ochodu według jego spadku w artości.

W żadnym z w ariantów w ykup nie jest obligatoryjny, choć w przypadku E F L rz ad k o się zdarza, by w leasingu standard ow ym korzystający nie w ykupił sam och odu osobow ego (ze względu n a cenę w ykupu znacznie odbiegającą od w artości rynkow ej32).

A nalizując te dane, stw ierdzam y, iż leasing operacyjny jest dla korzys­ tającego zobow iązaniem bilansowym . N astępuje bowiem fizyczne przekazanie pojazdu korzystającem u, pom im o iż pozostaje on nad al w księgach rach u n ­ kow ych finansującego. Sam ochód nie stanow iąc skład n ik a aktyw ów w bilan­ sie przedsiębiorstw a -klienta spraw ia, że „teoretycznie” ten sam m ajątek w ypracow uje wyższe przychody bądź prow adzi do obniżki kosztów . F in a n ­ sow anie inwestycji za p o m o cą leasingu operacyjnego zw iązane je st więc ze w zrostem zdolności produkcyjnych lub usługow ych. W zrost finansow ania za p o m o cą k ap itału obcego prow adzi do w zrostu zysku (pozytyw ny efekt dźw igni finansow ej), p odobnie ja k polepszająca się jednocześnie sytuacja w ew nętrzna prow adzi do zaufania klientów . Sytuacja ta m oże generow ać

32 Wariant leasingu operacyjnego z niskim wykupem (bowiem raty są wysokie, zaś wartość sam ochodu znacznie zaniżona w mom encie dokonania wykupu).

(14)

w zrost R O A i R O E 33, a inform acją o tych w skaźnikach zainteresow ani są bezpośrednio właściciele przedsiębiorstw a.

Z aprezen to w an a m eto d a oceny opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych nic uw zględnia je d n a k wszelkich w ydatków poniesionych przez przedsiębior­ stw o, zw iązanych z korzystaniem z tej form y finansow ania inwestycji wraz ze szczegółowym wykazem odpisów podatk u naliczonego VAT i oszczędności w p o d atk u dochodow ym od osób praw nych.

M eto d a ta p o n a d to nie uwzględnia czynnika czasu. Szacując przyszłe w ydatki zw iązane z przedsięwzięciem inwestycyjnym m usim y ich przew idy­ w aną przyszłą w artość sprow adzić do dzisiejszej34, dlateg o nie sku pion o na niej szczególnej uwagi.

VAT w um ow ach leasingowych jest dzielony n a dwie części, tj. VAT od oferty leasingu i VAT od ubezpieczeń płatnych w h arm o n o g ram ie leasin­ gu. Od ubezpieczeń p o d atek ten jest odliczany w 100% , zaś od wpłaty inicjalnej, czynszów miesięcznych i ew entualnego w ykupu d an ego pojazdu (w zw iązku ze znow elizow anym i w 2005 r. przepisam i) w wysokości 60% ogólnej kw oty p o d atk u naliczonego - nic więcej jed n ak niż 6000 zł w całym okresie u żytkow ania auta. VAT niepodlegający odliczeniu stanow i K U P 35, dlatego też należy zw rócić szczególną uwagę na istnienie tzw. m echanizm u tarczy podatkow ej.

W standard ow ym leasingu operacyjnym od tak zaw artej um owy m ożna odliczyć sobie jedynie 6000 zł p o d atk u od rat leasingowych i op łat ubez­ pieczeniow ych, pom im o iż w tym w ariancie p o d atek od w artości dodanej podlegający odliczeniu rów ny jest kwocie 6340,43 zł.

W leasingu odnaw ialnym d o tej kw oty (6000 zł) m o żn a d o k o n ać p o ­ dw ójnego odliczenia (tzn. w trakcie dw óch następujących p o sobie okresach um ów).

N ależy podkreślić, iż w ykup w leasingu stan dard ow y m to inaczej kw ota depozytu gw arancyjnego, zaś w przypadku leasingu odnaw ialnego to o d ­ rębnie za w arta um ow a, k tó ra przewiduje m ożliw ość kolejnego odliczenia do deklarow anej w ustaw ie VAT kw oty 6000 zł. Odliczenie to następuje od w artości rynkow ej nabytego pojazdu, tym sam ym w toczącej się ciągłej walce o VA'I w ariant drugi okazuje się bardziej opłacalny. W przypadku zastosow ania innow acyjnego p ro d u k tu Europejskiego F u n d u szu Leasingo­ wego korzystający w m om encie zaw arcia drugiej um ow y (w tym przy­

33 ROE pozw ala określić stopę zwrotu, jaką przynosi im inwestycja w dane przedsię­ biorstwo.

11 W artość bieżąca stanowi jeden z podstawow ych mierników oceny podjętych przez przedsiębiorstwo przedsięwzięć gospodarczych. Jest nim także pozyskiwanie źródeł finansowania inwestycji w postaci leasingu.

(15)

p ad k u w ykupu) m a m ożliw ość odliczenia p o d atk u VAT o ok. 756 zł więcej (zob. tab. 4).

T a b e l a 4 K orzyści odliczenia VAT-u w leasingu standardowym i odnawialnym

W yszczególnienie K w ota VAT podlegający odliczeniu K w ota VAT podlegający odliczeniu Umowa I (kwoty netto)

Wpłata inicjalna 7 416,39 978,96 7 416,39 978,96

Ubezpieczenie komunikacyjne

(23 raty) 158,33 801,15 158,33 801,15

Czynsze miesięczne

(23 raty) 1 179,64 3 581,38 720,17 2 186,44

Wykup w leasingu standar­

dowym 7 416,39 978,96 - _ Razem X 6 340,45 (odchylenie wynika z za­ stosow ania zaokrągleń) X 3 966,55 (odchylenie wynika z za­ stosow ania zaokrągleń) Umowa II (kwoty netto)

W ykup w leasingu odnawial­

nym _ — 21 136,72 2 790,05

VAT podlegający odliczeniu" X 6 000,00 X 6 756,60

“ K orzyści pod atkow e są jednym z najważniejszych czynników decydujących o wyborze leasingu przez polskich inwestorów.

Ź r ó d ł o : jak do tab. 2.

W ocenie efektyw ności i atrakcyjności leasingu odnaw ialnego należy rów nież zaw rzeć korzyści w ynikające z tzw. tarczy po d atk o w ej. O ddziały­ w anie tego m echanizm u najw yraźniej zostanie zo b razow ane w trak cie u sta ­ lan ia w artości bieżącej36 odłożonych w czasie w ydatk ów w ram ach obydw u o d m ian leasingu operacyjnego.

36 W artość zaktualizow ana stanowi jeden z podstaw ow ych m ierników oceny podjętych przez przedsiębiorstwo przedsięwzięć gospodarczych. Jest nim także pozyskiw anie źródeł finan­ sow ania inwestycji.

(16)

Wartość zdyskontowanego wydatku efektywnego w leasingu standardowym Raty leasingowe Koszt ubezpieczenia Wydatek nominalny netto VAT niepodlo- gający odlicze­ niu (40%) Tarcza podatkowa Wydatek efektywny (realny) Współczynnik dyskontujący Zdyskontowany wydatek efektywny Wpłata inicjalna - - 7 416,39 652,64 - 8 069,03 1,000 00 8 069,03 I 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 1 533,12 -91,34 0,989 32 -90,36 2 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,978 74 1 143,02 3 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,968 29 1 130,81 4 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,957 94 1 118,72 5 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,947 71 l 106,77 6 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 l 167,84 0,937 58 1 094,94 7 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,927 56 1 083,25 *e 8 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,917 65 1 071,67 8 9 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,907 85 1 060,22 f 10 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,898 15 1 048,89 -Oд 11 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,888 55 1 037,69 >. 12 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,879 06 1 026,60 S Ю 13 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,869 66 1 015,63 O 14 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,860 37 1 004,78 — 15 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,851 18 994,04 % 16 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,842 09 983,42 a 17 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,833 09 972,91 *s 9 18 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,824 19 962,52 _o 19 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,815 38 952,23 >. 20 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,806 67 942,06 21 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,798 05 932,00 22 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,789 52 922,04 23 1 179,64 158,33 1 337,97 103,81 273,94 1 167,84 0,781 09 912,19 Wykup - - 7 416,39 652,64 273,94 7 795,09 0,781 09 6 088,65 Korzyść podatkowa w miesiącu po wykupie - - - 1 533,12 -1 533,12 0,772 74 -1 184,70 Razem 45 606,09 - 9 366,80 _ _ 35 399,01

Wydatek nominalny brutto 55 639,43

L id ia C ie si e ls k a

(17)

Wartość zdyskontowanego wydatku efektywnego w leasingu odnawialnym Raty leasingowe Koszt ubezpieczenia Wydatek nominalny netto VAT niepodle- gający odlicze­ niu (40%) Tarcza podatkowa Wydatek efektywny (realny) Współczynnik dyskontujący Zdyskontowany wydatek efektywny Wpłata inicjalna - - 7 416,39 652,64 - 8 069,03 1,000 00 8 069,03 1 720,17 158,33 878,50 63,37 1 533,12 -591,24 0,989 32 -584,92 2 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,978 74 746,70 3 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,968 29 738,72 4 720,17 158,33 878,50 6337 178,96 762,92 0,957 94 730,83 5 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,947 71 723,02 6 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,937 58 715,30 7 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,927 56 707,66 *c 8 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,917 65 700,09 8 9 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,907 85 692,61 1 10 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,898 15 685,21 u JD 11 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,888 55 677,89 >, 12 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,879 06 670,65 я 13 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,869 66 663,48 O M 14 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,860 37 656,39 —a 15 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,85118 649,38 * 16 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,842 09 642,44 §> 17 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,833 09 635,58 'S a 18 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,824 19 628,79 3 19 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,815 38 622,07 >i 20 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,806 67 615,42 ž 21 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,798 05 608,85 22 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,789 52 602,34 23 720,17 158,33 878,50 63,37 178,96 762,92 0,781 09 595,91 Wykup - - 21 136,72 1 860,03 178,96 22 817,80 0,781 09 17 822,69 Korzyść podatkowa w miesiącu po wykupie - - - 4 369,38 -4 369,38 0,772 74 -3 376,40 Razem 48 758,61 - 10 018,49 - - 36 639,75

Wydatek nominalny brutto 59 485,50

Ch a ra k te r y sty k a le a sin g u odn aw ia lne go z p u n k tu w id ze n ia k o r z y śc i.. .

(18)

I orów nanic obydw u w ariantów zostało przep ro w ad zon e przez sp ro w a­ dzenie tych w ydatków d o w artości porów nyw alnych w czasie. Instrum entem zapew niającym tak ą porów nyw alność jest dysk o n to , dzięki k tórem u m o żn a obliczyć w artość bieżącą w ydatkow anych śro dk ów pieniężnych.

D y sko ntow anie w E uropejskim F u n duszu Leasingow ym następuje przy użyciu wewnętrznej stopy zw rotu (IR R )37, wyliczonej w ark uszu k alk u ­ lacyjnym E X E L 38.

M iesięczna IR R dla leasingu standardow ego rów n a jest 1,08%. T ak wyliczona w ew nętrzna sto p a zw rotu służy do obliczenia zaktualizow anej w artości w obydw u rozw ażanych przypadkach leasingu operacyjnego w celu zachow ania porów nyw alności wyników.

S um a zdyskontow anych w ydatków efektyw nych zo stała obliczona na p odstaw ie następującej formuły:

Teraźniejsza * rzeptywy pieniężne Przepływy pieniężne Przepływy pieniężne

wartość _ w I okresie w II okresie w N okresie

pieniężnych 0 + St° pa dyskonlowa) 0 + stopa dyskontowa)2 + + (1 + stopa dyskontowa)"

W w yniku zd y skontow ania miesięcznych przepływ ów n e tto 39 teraźniejsza w arto ść przepływ ów zw iązanych z leasingiem stan d ard o w y m wynosi 35 399,01 zł, a zw iązanych z leasingiem odnaw ialnym 36 639,75 zł.

Korzyści netto z leasingu standardowego Zdyskontowane przepływy netto z leasingu standardowego Z dyskontowane przepływy netto z leasingu odnawialnego

R óżnica w zdyskontow anych w ydatkach efektywnych w kwocie 1240,74 zł przem aw ia na korzyść w yboru leasingu stan dard ow ego ja k o źró dła fin an­ sow ania inwestycji.

Jest ona stopą zwrotu otrzymywaną z inwestycji składającej się z wydatków (tj. kredytu, czyli różnicy pom iędzy wartością początkow ą netto sam ochodu a sumą wpłaty inicjalnej i wartości składki ubezpieczenia komunikacyjnego) oraz dochodów (czyli czynszów leasingowych i wartości końcow ej przedmiotu um owy, którą to korzystający zobow iązał się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu). Poziom IRR zależy od wielu czynników, w tym m. in. okresu umowy, depozytu czy waluty.

“ W interpretacji wartości przypływów gotówkowych funkcja IR R wykorzystuje kolejność w prow adzonych do arkusza wartości.

W analizie została zastosow ana formuła dyskontow ania na koniec każdego miesiąca zamiast powszechnie stosowanej w literaturze koncepcji dyskontow ania sumy rocznych płatności netto na koniec roku. W ynika to z faktu charakteru przedsięwzięcia, w którym korzystający wpłaca na konto finansującego raty leasingowe w odstępach miesięcznych.

(19)

W dotychczasow ych rozw ażaniach nie uw zględniono odpisów am o rty z a­ cyjnych.

P o skorzy stan iu z opcji zakupu p o d atn ik m a jed n ak ż e praw o do o b ­ niżania podstaw y o p o d atk o w a n ia o odpisy am ortyzacyjne. Należy przeto zdysko ntow ać w ynikającą z tej am ortyzacji redukcję w zapłaconym p o d atk u dochodow ym , zaś otrzym any wynik do d ać d o teraźniejszej w artości w ydat­ ków w poszczególnych rozpatryw anych w ariantach leasingu.

O ile cena nabycia w ykupionego przedm iotu leasingu po upływie p o d ­ stawowego okresu um ow y (tj. w artość początkow a) przekracza 3500 zł, o tyle po w prow adzeniu do ewidencji środ ków trw ałych m o żn a go am ortyzow ać na zasadach ogólnych (m etodą liniow ą)40.

W analizow anym p rzypadku leasingu stand ard o w eg o w arto ścią p o cząt­ kow ą (dla p otrzeb am ortyzacji) jest cena nabycia w w ysokości 20% w artości początkow ej p o jazdu, zaś w leasingu odnaw ialnym - w artość rynk ow a (zob. tab. 4).

T a b e l a 7 T a b e l a 8

Amortyzacja roczna w leasingu Amortyzacja roczna w leasingu standardowym od kw oty 7416,39 odnawialnym od kw oty 21 136,72

Rok I 1 483,28 5 933,11 Rok 11 1 483,28 4 449,83 Rok III 1 483,28 2 966,56 Rok IV 1 483,28 1 483,28 Rok V 1 483,28 0,00 Rok I 4 227,34 16 909,38 Rok 11 4 227,34 12 682,03 Rok III 4 227,34 8 454,69 Rok IV 4 227,34 4 227,34 Rok V 4 227,34 0,00

A m ortyzacja m iesięcznie = 123,61 zł. Am ortyzacja m iesięcznie = 352,28 zł. Ź r ó d ł o : opracowanie własne.

N a uw agę zasługuje fakt, iż po uw zględnieniu am ortyzacji bardziej opłacalnym źródłem finansow ania inwestycji staje się leasing odnaw ialny (zob. tab. 9). Z ak tu alizo w an a w artość efektyw nego w y d atku jest o 235,90 zł niższa niż w przyp ad k u alternatyw nym , a n a taki stan rzeczy z całą pew ­ nością m iał wpływ m echanizm tarczy podatkow ej.

W iększe oszczędności n a zapłaconym p o d a tk u dochod ow ym w ystępują w p rz y p ad k u leasingu odnaw ianego, w którym zostały poniesione wyższe kw otow o w ydatki zaliczane do kosztów uzyskania przychodu. Wyższe wydatki prow adzą p o n ad to d o obniżenia (przy innych niezm ienionych danych) podsta­ wy o p o d atk o w a n ia (w yniku finansow ego b ru tto ). F a k t ten jest niezwykle korzystny d la firm osiągających duże zyski i płacących wysokie p odatki.

40 Podstaw ow a stawka amortyzacyjna dla sam ochodów osob ow ych (według Klasyfikacji Środków Trwałych - sym bol 741) wynosi 20%.

(20)

Po uwzględnieniu kosztów amortyzacji pon oszonych przez korzystającego po dokonaniu wykupu leasingow anego sam ochodu

Leasing standardowy Leasing odnaw ialny

odpisy amortyzacyjne tarcza podatkow a wydatek efektyw ny (realny) współczynnik dyskontujący zdyskontow any wydatek efektyw ny odpisy amortyzacyjne tarcza podatkow a wydatek efektyw ny (realny) współczynnik dyskontujący zdyskontow any wydatek efektyw ny 8 069,03 1,000 00 8 069,03 1 533,12 -9 1 ,3 4 0,989 32 -9 0 ,3 6 273,94 1 167,84 0,978 74 1 143,02 273,94 1 167,84 0,968 29 1 130,81 273,94 1 167,84 0,957 94 1 118,72 273,94 1 167,84 0,947 71 1 106,77 273,94 1 167,84 0,937 58 1 094,94 273,94 1 167,84 0,927 56 1 083,25 273,94 1 167,84 0,917 65 1 071,67 273,94 1 167,84 0,907 85 1 060,22 273,94 1 167,84 0,898 15 1 048,89 273,94 1 167,84 0,888 55 1 037,69 273,94 1 167,84 0,879 06 1 026,60 273,94 1 167,84 0,869 66 1 015,63 273,94 1 167,84 0,860 37 1 004,78 273,94 1 167,84 0,851 18 994,04 273,94 1 167,84 0,842 09 983,42 273,94 1 167,84 0,833 09 972,91 273,94 1 167,84 0,824 19 962,52 273,94 1 167,84 0,815 38 952,23 8 069,03 1,000 00 8 069,03 1 533,12 -5 9 1 ,2 4 0,989 32 -5 8 4 ,9 2 178,96 762,92 0,978 74 746,70 178,96 762,92 0,968 29 738,72 178,96 762,92 0,957 94 730,83 178,96 762,92 0,947 71 723,02 178,96 762,92 0,937 58 715,30 178,96 762,92 0,927 56 707,66 178,96 762,92 0,917 65 700,09 178,96 762,92 0,907 85 692,61 178,96 762,92 0,898 15 685,21 178,96 762,92 0,888 55 677,89 178,96 762,92 0,879 06 670,65 178,96 762,92 0,869 66 663,48 178,96 762,92 0,860 37 656,39 178,96 762,92 0,851 18 649,38 178,96 762,92 0,842 09 642,44 178,96 762,92 0,833 09 635,58 178,96 762,92 0,824 19 628,79 178,96 762,92 0,815 38 622,07 273,94 1 167,84 0,806 67 942,06 178,96 762,92 0,806 67 615,42 273,94 1 167,84 0,798 05 932,00 178,96 762,92 0,798 05 608,85 273,94 1 167,84 0,789 52 922,04 178,96 762,92 0,789 52 602,34 273,94 1 167,84 0,781 09 912,19 178,96 762,92 0,781 09 595,91 273,94 7 795,09 0,781 09 6 088,65 178,96 22 817,80 0,781 09 17 822,69 RENTA(123,61 60) 1 533,12 -1 533,12 0,772 74 -1 184,70 RENTA(352,28-6Q) 4 369,38 - 4 369,38 0,772 74 - 3 376,40 1 033,32' -1 033,32 0,772 74 -798,49* 2 944,23е - 2 944,23 0,772 74 - 2 275,13 Razem 34 600,52 Razem 34 364,62

* Tarcza podatkow a w leasingu standardowym wynosi m iesięcznie 23,49 zł (123,61 • 19%). Z racji tego, iż odpisy am ortyzacyjne dokonyw ane są w tej samej w ysokości dla całego okresu am ortyzacji,- zastosow anie ma wzór dla wartości bieżącej renty kapitalizowanej m iesięcznie przez 5 lat.

( 1 + 0 , 0 1 0 8 ) 51J— 1 1 033,32 = 2 3 ,4 9 --- ;•

0,0108(1 + 0.0108)5 12

6 Zdyskontow ana efektyw na w artość renty została w yliczona przez pom nożenie wartości bieżącej renty przez współczynnik dyskon tow y dla okresu tak wyliczonej wartości bieżącej renty.

c W leasingu odnaw ialnym tarcza pod atkow a wynosi m iesięcznie 66,93 z ł (352,28 • 19%). (l-ł-0 ,0 1 0 8 )511— 1 2 944,238 = 66,93

(21)

Z astosow anie różnych staw ek podatkow ych prow adzi d o podobnych w yników (zob. tab. 10).

T a b e l a 10 Analiza wg stawki podatku d ochod ow ego

Stawka podatku Leasing

standardowy

Leasing

odnawialny Różnica

W ysokość tarczy podatkowej

19% dla lat 2004-2005 10 775,96 14 034,48 - 3 258,52

27% dla 2003 r. 15 313,20 19 943,74 - 4 630,54

28% dla 2002 r. 15 880,36 20 682,40 -A 802,04

Zdyskontowany wydatek efektywny

19% dla lat 2004-2005 34 600,52 34 364,62 235,90

27% dla 2003 r. 30 813,29 29 834,47 978,82

28% dla 2002 r. 30 339,72 29 268,33 1 071,39

Ź r ó d ł o : opracowanie własne.

W yższa sto p a p o d a tk u dochodow ego wpływa n a zm niejszenia sumy zdysk ontow anych w ydatków efektyw nych w obydw u p rzy p ad k ach (dla in no ­ wacyjnego p ro d u k tu E F L z kw oty 34 364,62 zł na 29 268,33, tj. o 5096,29 zł). W zrost tej stopy spow odow ał rów nież w zrost różnicy w zdyskontow anych w ydatkach efektyw nych obu rozpatryw anych w ariantów (z 235,90 zł na 1071,39 zł). Leasing odnaw ialny w raz ze wzrostem stopy p o d a tk u d o ch o d o ­ wego staje się jeszcze bardziej korzystnym źródłem fin anso w an ia inwestycji, bowiem istnieje wyższa redukcja kw ot w zapłaconym p o d a tk u dochodow ym od osób praw nych. D la obow iązującej od 2004 r. staw ki (19% ) różnica zm niejszenia obciążeń między alternatyw nym i form am i leasingu operacyjnego wynosi blisko 3259 zł i jest o praw ic 1544 zł niższa niż w 2002 r.

6. ZA K O Ń C Z E N IE

Z m yślą o M ŚP - ja k o alternatyw ą tradycyjnego leasingu operacyjnego - został przygotow any leasing odnaw ialny, gw arantujący naw et najmniejszej firm ie d o stęp do pojazdu. T o właśnie M ŚP należało stw orzyć dostępny, a zarazem korzystny system finansow ania inwestycji, w k tórym nie przesądza się spraw y przejęcia sam ochodu na w łasność, a ra ta leasingow a jest blisko o 1/3 niższa od czynszu obow iązującego przy analogicznej um ow ie leasingu standardow ego.

(22)

W p rzy p ad k u tego innow acyjnego p ro d u k tu , p o uw zględnieniu odpisów am ortyzacyjnych, w przeprow adzonej sym ulacji o trzy m an o niższą kwotę zdyskontow anych w ydatków efektywnych. S pow odow ane jest to „m ocniej­ szym ” oddziaływ aniem m echanizm u tarczy podatkow ej41, k tó re wynikać m oże z wyższej kw oty w ydatków stanow iących koszt uzy sk an ia p rzy cho du i sk ut­ kuje wyższym spadkiem (przy innych danych niezm ienionych) zysku przed op o d atk o w a n ie m , a tym sam ym prow adzi m. in. do redukcji barier rozw oju przedsiębiorstw .

N a sp ad ek ten m a rów nież wpływ staw k a p o d a tk u d o cho do w ego. Leasing odnaw ialny w raz ze wzrostem stawki p o d atk u docho do w eg o staje się jeszcze bardziej korzystnym źródłem finansow an ia inwestycji. W ynika to z fak tu wyższej redukcji kw ot w zapłaconym p o d a tk u dochodow ym , a co za tym idzie niższej kw ocie zd y sk o n to w an y ch w y d atk ó w efek ty ­ wnych.

Pom im o istnienia tzw. tarczy podatkow ej bardziej o płacaln a jest jednakże m ożliw ość odliczenia p o d a tk u od tow arów i usług. W zakresie odliczeń tego p o d a tk u innow acyjny p ro d u k t leasingowy 2004 r. rów nież w yprzedza p ozo ­ stałe form y finansow ania inwestycji. U w arunkow ane jest to m ożliw ością podw ójnego odliczenia V A T-u, bowiem pierw sza z um ów nie przesądza tak n ap raw d ę jej zakończenia. K w o ta tego odliczenia jest blisko o 756 zł wyższa niż w p rz y p ad k u leasingu standardow ego.

W opinii E F L , pom im o wielu licznych korzyści p od atk o w y ch , leasing odnaw ialny wciąż nie cieszy się dużym zainteresow aniem . W ynikać to m oże z chęci p o siad an ia sam ochodów osobow ych n a w łasność, a nie jedynie ich użytkow ania, b ądź też zbyt m ałą znajom ością tego p ro d u k tu w śród klientów i ich strachem przed nieznanym .

L id ia C ie s ie ls k a

D E SC R IPT IO N OF T H E RENEW ABLE LEASE FROM P O IN T O F VIEW TH E TAX A D V A N TA G E OF EN T E R PR ISE S

T his article refers to the tax advantages o f the new kind o f operating lease - so-called renewable lease. Renewable lease, initiated by E FL, is more profitable source o f financing o f investment than standard operating lease, because it has lower sum o f discounted effective expenses and bigger reduction in tax payable.

However take the opportunity o f deducting value added tax brings bigger gains. In these case new product is also more improved offer.

The paper em phasizes that renewable lease get the upper hand above traditional operating lease especially that lower taxes reduce for example one o f the barriers developm ent o f enterprises.

41 Istnienie mechanizmu tarczy podatkow ej prowadzi d o spadku zdyskontow anych wydat­ ków efektyw nych ponoszonych przez przedsiębiorstwo.

Cytaty

Powiązane dokumenty

ności za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego stosuje się zasady ogólne, należy rozumieć w ten sposób, iż do odpowiedzial- ności karnej za

Dotychczas g³ównym narzêdziem finansowania inwestycji medycznych by³ leasing operacyjny, w którym standardowo stosuje siê stawkê podatku VAT wynosz¹c¹ 22 proc.. – objêty

W przeprowadzonym badaniu lepszy dostęp do informacji o nowych technologiach i innowacjach był trzecią z najczęściej wskazywanych korzyści wynikających z przynależności do

W ocenie moralnej jest ono bardzo złożone, ponieważ kumuluje w sobie przynajmniej dwa problemy natury moralnej i etycznej a mianowicie wspomniane już zapłodnienie

[r]

Given the considerable costs of hiring an advisor, typically much more than the 2 percentage point difference in the effect on lease incentives we found for the Amsterdam

Okazuje się bowiem, że nie tylko korzystają one z potencjału dużej firmy, wypracowując własne korzyści, ale również mogą być cennym partnerem zaintere-

Wszystko byłoby zrozumiałe, gdybyśmy mogli traktować wspól­ notę jako ujęcie z porządku refleksyjnego. Wtedy, mówiąc o wspól­ nocie mówilibyśmy o treści