Barbara Otwinowska
"Kochanowski i Kantemir. Z dziejów i
wędrówek Satyra-moralisty w
literaturach europejskich", Janusz
Pelc [w:] "Europejskie związki
literatury polskiej", Warszawa 1969 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 13/37, 119
/ I I / CYTOWSKA Maria ï Nowe uwagi o "Żywotach Królów P o lsk ic h " Klemensa J a n ic k ie g o . W: E u r o p e jsk ie zw ią zk i l i t e r a t u r y p ol s k i e j . PWN. Warszawa 1969 s* 7 7 - 88«
Rozprawa w ykazuje m ie j s c e "Żywotów" J a n ic k ie g o w śród ana lo g ic z n y c h s e r i i , k tó r e pod różnym i nazwami /T u m u li,E p ita p h ia , H ero es, I c ô n e s , E f f i g i e s , Im a g in es, E lo g ia i t p . / p o c z ę ły s i ę s z e r z y ć w epoce R en esansu , w I t a l i i ju ż od końca XV w . , w k ra ja c h p ółn o cn y ch r a c z e j w d r u g ie j p o ło w ie w. XVI. "Żywoty" na le żą . do w czesn y ch przykładów t e j t w ó r c z o ś c i. Autorka p olem izu je z s u g e s t ia m i J .M o sd o rf, k tó r a w kom entarzach do "Carmina" J a n ic k ie g o /W rocław 1 9 6 6 / s i m i l i a pomiędzy "Żywotami" a e p i t a - lamium J e r z e g o Sabina 'dla Zygmunta A ugusta z r . 154-2 p t . "De n u p t i i s . . . " uważa za p o ż y c z k i te g o o s t a t n i e g o . Z b ie ż n o ś c i te - zdaniem a u to r k i - mogą być przypadkow e, a bodźcem d la J a n ic k ie g o w je g o h isto ry czn y m c y k lu mogła być r a c z e j w c z e ś n ie j s z a tw ó rczo ść S ab in a /" C a e sa r es G erm a n ici" /.
B.O .
/ I I / PELC Janusz: Kochanowski i K antem ir. Z d zie jó w i węd rówek S a ty r a -m o r a lis ty w li t e r a t u r a c h e u r o p e js k ic h . W: Eu r o p e j s k ie zw ią zk i l i t e r a t u r y p o l s k i e j . PWN. Warszawa 1969 s . 9 9 -1 1 9 .
W p ie r w s z e j c z ę ś c i rozprawy a u to r ś l e d z i r o l ę i fu n k c je Sa ty r a w g r e c k ie j oraz r zy m sk iej m i t o l o g i i i l i t e r a t u r z e . Zwraca uwagę na id e n t y f ik a c j ę p o s t a c i S a ty ra z satyrycznym ch a ra k te rem p o e z j i , zw ła szcza w o k r e s ie R en esansu . Wykazuje p o ls k ie tr a d y c je S a ty ra p rzed Kochanowskim, u n ie g o i p ó ź n i e j , p rzem ia ny f u n k c j i m o r a liz a t o r s k o -s p o łe c z n e j S a ty ra od XVI do XVIII w ., a w r e s z c ie renesansow e p a r a le le p o ls k ie g o Satyra.W dalszym c i ą gu r o z w ija i m odyfikuje s u g e s t i ę Brtlcknera o z b ie ż n o ś c ia c h m ię dzy "Satyrem" Kochanowskiego a X V III-w łeczn ą s a ty r ą ru sk ą An- t io c h a K antem ira.
