Maciejowice, woj. siedleckie, St. 1 i 2, AZP 68-71

Małgorzata Mogielnicka-Urban,Jan

Dąbrowski

Maciejowice, woj. siedleckie, St. 1 i 2,

AZP 68-71

Informator Archeologiczny : badania 24, 38-39

3 8 Okres halsztacki

szeroko płaszczyznowe. B adania objęły powierzchnię 1,5 a r a 1 dostarczyły inform acji o ośm iu kolejnych grobach oraz czterech obiektach z okresu wpływów rzymskich.

O dkryte groby byty w różnym stopniu uszkodzone przez osadę z okresu wpływów rzym s­ kich oraz w w yniku prac agrotechnicznych związanych ze w spółczesną u praw ą terenu cm en­ tarzyska.

W najlepiej zachow anym z odkrytych w tym sezonie grobów znaleziono w obrębie k a m ie n ­ nej obstaw y popielnicę n akrytą m isą oraz 19 naczyń pełniących funkcję przystawek, a wśród nich m alow aną b iało-brunatno-czarną czarkę. W grobie tym znaleziono ponadto naszyjnik i b ransoletę żelazną, dwie bransolety 1 siedem kółek brązowych oraz fragm enty stopionej zausznicy z paciorków szklanych niebiesko-żółtych wśród szczątków przepalonego stosu.

Fragmenty malowanych i grafitowanych naczyń znaleziono również w trzech innych grobach. Ślady o sadnictw a z okresu wpływów rzymskich w skazują n a istnienie naziem nych c h a t d rew nianych z podłogami z dranic i paleniskam i oraz tow arzyszących im w ztem nych obiektów gospodarczych.

P r« w id u je się kontynuację badań. G rod zisk o, gm . Z ator woj. b ielsk ie S t. 1 AZP 1 0 4 - 5 2 /2 4 |

Polska A kadem ia N auk In sty tu t Hi­ storii Kul tu iy M aterialnej Zakład Ar­ cheologii M ałopolski w Krakowie B adania prowadziła m gr Anna Tyniec. Finansow ał K onserw ator Z abyt­ ków Archeologicznych w Bielsku-Białej, B adania ratow niczo-sondażo­ we, Osady k ultury łużyckiej i ze średniowiecza.

B adania przeprowadzono w strefie leżącej n a północ od grodziska (?), w m iejscu bezpośred­ nio zagrożonym pracam i budowlanym i. Łącznie przebadano teren o powierzchni 46,5 m 2. Założono trzy wykopy sondażowo [I-111/9 0 ) oraz dw a wykopy poszerzające (IIA i HB/90), od preparow ano kilkunastom etrow ej długości ścianę w ykopu odwadniającego budow ę u zy sk u ­ ją c długi profil prostopadły do osi ew entualnego w ału grodziska. W sondach 1/90 i III/9 0 znaleziono niewielkie kolekcje ceram iki (średniowiecznej i łużyckiej) w w arstw le ornej i zarejes­ trow ano u k ła d w arstw nie naruszonych w cześniejszą działalnością ludzką. W w ykopach II/9 0 , IIA/90, IIB /90 natrafiono n a pozostałości dwóch rozległych obiektów. O biekt n r 1; palenisko o miąższości ok. 20 cm (bezpośredni pod w arstw ą orną), z którego zebrano m ateriał ceram icz­ ny, który m ożna datow ać n a czas po XJE wieku. Obiekt n r 2: (wyeksplorowany w części W i SW) pozostałości rozległego obiektu mieszkalnego wraz ze znajdującym się poza nim paleniskiem . W w ypełńIsku o miąższości ok. 100 cm możliwe było wyróżnienie dwóch w arstw zasypisko- wych oraz poziomu użytkowego (z d u żą zaw artością węgli drzewnych i brył polepy). Inwentarz: znaczne ilości ceram iki, narzędzie krzem ienne, kości zwierzęce. O biekt ten m ożna łączyć czasowo z okresem halsztackim .

Badania będą kontynuowane.

Kolonia Hlusynne, woj. zamojskie St. 4 patrz okres rzymski Komarów, woj. zamojskie St. 9 patrz epoka brązu

Lawny Lasek, gm. Piecki woj. olsztyńskie St. III patrz okres rzymski

M aciejow ice, woj. sie d lec k ie

S t. 1 i 2 AZP 6 8 7 1 / — Polska A kadem ia N auk In sty tu t Hi­storii K ultury M aterialnej Za к t ad Epoki Metali______________________

B adania prowadziła d r Małgorzata Mogielnicka*Urban. Konsultował doc. d r hab. J a n Dąbrowski. Finansow ane częściowo przez WKZ w S ied­ lcach. Cm entarzysko grupy mazowiecko-podlaskiej k ultury łużyckiej z IV-V okresu epoki brązu 1 okresu halsztackiego (dziesiąty sezon b a ­ dań) naw arstw iające się częściowo n a wcześniejszą osadę tej k u ltu ry (trzeci sezon badań) oraz osada tej kultu ry z (V-V okresu epoki brązu (szósty sezon badań).

Stanow isko 1. P rzebadano 203 m2. W południowej części cm entarzyska wyeksplorowano 18 grobów (15 popielnicowych, 3 jamowe), w ystępujących w 3 poziomach. W tej p artii były one uszkodzone przez rozrastające się dziko drzewa z byłego sadu. W 3 grobach popielnice były przykryte m iską leżącą do góry dnem , w 1 plackiem i w 1 fragm entam i 2 naczyń chropowaco- nych. W 3 w ypadkach wśród kości stwierdzono drobne przedm ioty metalowe (kółko i fragm en­ ty dru tu ), a w 5 ślady brązu n a kościach. W 2 grobach brąz I ślady były tak usytuow ane, że su g e ru ją włożenie do nich więcej niż Jednego przedm iotu metalowego. W 1 grobie znaleziono 2 łuski krzem ienne, a w innym kam ień. Dwa groby jam ow e miały owalne lub koliste zarysy ja m , w przekroju nieckow ate lub workowate, a jed en zaznaczył się Jako sk upisko kości w czystym

informator Archeologiczny 1990 3 9

p ia sk u , W dwu stw ierdzono fragm enty ceramiki, a w jednym ponadto 2 łuski krzem ienne. Tegoroczne b a d a n ia pozwoliły uściślić południową granicę cm entarzyska.

W obrębie osady zlokalizowanej w północnej peryferii st. I odkryto n a s tę p n ą p artię zacie­ m nienia. 8 ja m 1 10 śladów po słu p ach . Badany fragm ent zaciem nienia stanow i d alszą część prosto k ąta. Jeg o kształt Jest mniej ostry, ale wypełnisko i inw entarz analogiczne ja k w pozo­ stałych. Na wymienienie zasługują pochodzące z niego krzem ienny groclk sercow aty I guzik brązowy. Większość znalezionych śladów po słupach koncentrow ała się pod. n a granicy lub obok zaciem nienia. Być może mam y tu do czynienia z budowlą. Tuż n a nim rozciąga się w arstw a bru n atn eg o piasku, która Jest pozostałością w arstwy kulturow ej. Na resztki w arstw y tego rodzaju, o stosunkow o bogatym inw entarzu, natrafiono także w jednym z pozostałych wykopów, n a których występowały głównie jam y. w kopane w żółty piasek. S ą one koliste lub owalne, w przekroju n a ogół o prawie pionowych ściankach i płaskim dnie, przeważnie o czar­ nym lub szarym w ypełnlsku niekiedy zróżnicowanym zależnie od głębokości. Zawierały one duże ilości ceram iki, czasem także okruchy krzem ienne i kości zwierzęce. Ślady po słu p a c h (3 wbitych. 6 w kopanych, 1 nieokreślonym) s ą koliste lub owalne, w przekroju stożkowate lub o łukow atych ściankach i płaskim dnie, szarym lub szarobrunatnym w ypełnlsku. W 7 stw ier­ dzono niewielkie ilości ceram iki, a w 1 tłuk kam ienny. Okazało się, że b a d a n a osada rozciąga się dalej ku północy w k ieru n k u Okrzejkl i n a w schód.

Stanow isko 2. Przekopano 25 m 3. Wykop zlokalizowano w części północnej n a zboczu obniżenia, odkrywając analogiczny układ w arstw ja k w wykopie usytuow anym n a przeciwleg­ łym zboczu, n a którym b ad a n ia prowadzono ju ż wcześniej. W ystępują tu dwie warstwy z m ateriałem k ultury łużyckiej: piasku brązowego o grubości 20 cm, w yplycająca się ku południowi, zaw ierająca m.in. trzpień szpili brązowej, oraz piasku brunatnego, dość zbitego, ilastego, o miąższości 10-20 cm, ograniczoną od dołu grubym poziomem orsztynu. W wykopie tym natrafiono na 2 obiekty: strop nieckowatej w przekroju jam y o czarnym w ypełnlsku zarysował się niewyraźnie w warstw ie brązowego piasku, a sk upisko kam ieni stw ierdzono n a pograniczu obu warstw.

Prowadzono n ad al b ad an ia nad zaw artością fosforu w glebie, W tym roku pobrano 43 próbki rozmieszczone w 4 ciągach w północnych i południowych częściach obu stanow isk.

Badania będą kontynuowane.

I Madety, gm. Pątnów woj, sieradzkie St. 1 p atrz epoka brązu

M ąkolice, gm . Wola K rzysz­ to p o rsk a woj. p iotrkow sk ie St. 3 AZP 7 4 - 5 2 /4 __________

M uzeum O kręgow e w P iotrkow ie T rybunalskim

B adania prowadzi! mgr Mirosław Szukała. Finansow ał WKZ w Piotrko­ wie Trybunalskim . Siódmy sezon bad ań . C m entarzysko ciałopalne p ła s­ kie. K ultura łużycka, okres halsztacki, wczesny okres lateński (?).

Stanow isko b ad a n e Jest od 1983 r. Położone n a wydmowym cyplu w pobliżu niewielkiego Cieku uchodzącego dalej od rzeki Bogdanówki, W 1990 r. przebadano powierzchnię 125 nv\ odkrywając 9 grobów Jamowych, ciałopalnych (razem 86). wszystkie pod różnej wielkości bruldcm lub pokrywą kam ienną. Część grobów była zniszczona wkopami współczesnymi. W yposażenie grobów stanowiły fragm enty naczyń glinianych, szczątki przedmiotów me tal o - wych. Sezon nie przyniósł równie ciekawych znalezisk ja k la ta poprzednie.

Na odsłoniętym terenie odkryto ponadto liczne fragm enty rozbitych naczyń glinianych oraz wyroby krzem ienne, z których część datować m ożna n a schyłek epoki b rą z u /o k re s halsztacki, część zaś n a mezolit.

Chronologia cm entarzyska określona n a podstawie typologii ceramiki i wyrobów metalowych. Materiały zn ajdują się w Muzeum w Piotrkowie Tryb.

Przewiduje się kontynuację badań.

I

O kołowi ce, gm. Pabianice woj. łódzkie St. 1 patrz epoka brązu

O r ze ch , gm . Ś w ie r k la n ie c woj. k atow ickie

S t. 2 AZP 9 4 - 4 6 /1 8 ________ _

Muzeum Ś ląskie w Katowicach

B adania prowadził m gr Ryszard Ablamowicz. B adania finansował KZA w Katowicach oraz Muzeum Śląskie. Trzeci sezon b ad ań . C m entarzysko birytualne kultu ry łużyckiej z C-D, z okresu halsztackiego.

Stanow isko położone je s t około 100 m w kieru n k u zachodnim od szosy Bytom -Świerkla­ niec, przy ul. Szkolnej.