• Nie Znaleziono Wyników

Stan badań stratygraficznych w Górno-śląskim Zagłębiu Węglowym

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Stan badań stratygraficznych w Górno-śląskim Zagłębiu Węglowym"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

SO:A'A' DYBOVA; ALEKSANDER JACHOWICZ

.

STAN

BADAŃ'

SrilATYGRAFICzNYCH

W

GORNO.$LĄSKIM ZAGŁĘBIU ~GLOWYM

. JEST. ·R;ZECZĄ' PoWSZECHNIE . !ZNANĄ, . że GÓmo-.śląskie tZagłębie Węglowe na'l~y , · do· najwię'kszych i 'najbard2iej' interesujących . '. zagłębi węglowyCh na świecie .. iProduk:tyWność ~warstw o sumarycznej mią:żBllości iprze'kraezają­ 'rej 6000 m (od Namuru A doWes1lfaJu D), za-. · ~. węgla i jEgO' jakość oraz 'W8X'UiIlIk:i eksploa-· tacji spraWiają, że zagłębie to jest· podsta-'. wową !bazą Surowcową ~1Sldi . Czechosłowacji.

Zwiększanie wydobycia węgla

l

!Planowy roz-wój nowycl1 pól górniczych zależy od do1dadnej majoaności całej lbudowy 'geologicznej ~bia, · które obejmuje w swym 'profilu tak osady

pa-r.aliczne; jak'i HmniCż!ne. Podstawą wszelkiego rodmju koncepcji iposZj.JJkiwawCzych· jest prze- . · de -wszystkim ustaiLeri.ie stratylgrafii" czy1d. dkreś-· lenie wzajemnego nas~ i u'kłiadU poszcże­ 'golnych ogniw' lmrOOnu produktywnego, eks-.. ploa:towa.nych w rozmaiJtych miejscach zagłębia·

. W .arlylru!1.e. tym zajmujemy się jedynie

pro-

.

blernem stratygrał'ii.i :paleOntologicznej jakO

naj-... wa:imiejszej dla fOl'ID8lCji kar.bQńskiej, tak boga- . tej IW fPOO(lStalości po organizmach żywych. · ;. Na wstępie naJ.erly' jasno stWierdzić, że

00-tychc.zasewy stan badań jest niemrlowaaający . j jaskrawo nieproporojona:lny do tandch samych badań w lin.nych fonnacjaoh geo1ogi~ych, jak

t6wni~ i do realnycll ipOtI'2leb g<l9pOdaa:czych

Polski j, CzechosłowaCjL .

.

Charakter

.

i

genem

'.

poo2Czegó1nych .

warstw

~6.rriO-Śląsiki~ . kaI1bonu produktywnego

decy-fuje () tym, rl.e

prace

paleon,to1ogi(:znezrnierza.,. jące

do

u.stalenia -ścisłejatratygr.afiIi. mogą.i po-· W;i.nny być lJ)l'OWadzane" IW trzech zasadriiczyoh

!k.ierunbch. .

. '. . PierWszy kierurlek to · badania faunisty~et . obejmujące studia makro:faUnistyczne i roikro- •

fau.nistyczne. Stratygrafia oparta na faunie jest . sżczególnie' ważna dla warstw paralicznych, . stanowiących naj niższy . odcinek górno,.śląf;kiego . karbonU proch.1ktywnego (warstwy· ostrawskie lIIlb warstwybr.reżne), eksploatowanych głów-'ruie

w

'

poludniowo-:zachodn.iej, zaohodniej . i pół­

nocnej ~i· zagłębia.

Kierunek drugi to badania fJ.o:rystycmei pcYi-' Walające prżede wszystJk:im na . rozdzielenie warstw funni..<:.-mych, szeroko

w

:Zagl~u Gór-'tlo-Śląskim .~y~h, obejmujących

potężną serię osadów kx1 N8m'UII'U B d.po West-fal .D. Osady

te,

dostarer.ające głównej Uości,. węgla, .. eksploatowane są. '

rw

.:rozmaitych miej-·

.. scach . i s1;8nowją główny eleinent wypeIłnia:jący . Wnętrze pierwotnej niecki.. Brak: \poziomów·· z

fauną morską' Sprawia, że bądania

faUniBtyC2-ne

nie mają' dla

.

tej

CZ1ęŚCiWOOllU więązego Znaczenia. ..'

,

Trzeci

'kieNn~

reprezentowany

przez

na1-. młodszą gałąź nauk paleoo.,tologicznych -

Pa-lynologię; .' staoowią,badania. mi.krofJ.orystyezne., czy,~ !badania nad żarodnibmi roślin. ikarlboń- . skiC'h (megaspory i miklrospory), występujący"

mi w ·1>Qldadachwęgla. iBadama palyndlogicz-.

n.e

.

nie ZaJeżą od genetycznego' Charakteru

warstw

i mogą być z powodzeniem. prow·adzone

w

wanst\vach

w~owY1Ch ŻB.r6woo ' pochDdze-. nia limniCZll€gOj jak i parallcznego.·· .

Większość . podstawowych

.

!praC

:fauIń:istyci­ nycb zostala przeprowadrzona na tych t.e.renadl,

gdzie są najlepiej odsłoniętę warstwy

zawiera-jące wkładki . :z fa'llllą morską w' pełni

(2)

.:oop.e;

·

·lj;ótyczy

.1io

.

przede:'ws1;y'stktmter~nb~

1€Żą~ycll!PO

ostroWe

'CZJe9Ikiej, ~2ie'j'UŻ w poCząt­

'::!kach.' ~ego .. s1ĄlJ.ecią •. wyd-4e1qno. .. ~ !PO'"

· ziomów z fauną ~ą

i

fatJ..tną słoodkowodną. Nńdrtóre

.z

tych poziomów ·okazaly się dobrymi .

,.wska~mi straltygraficznymi,.

OOpxuwadmją-· ~'.cym.i. ściśle :określone części iW~stw lUb· nawet .

· pokł.arlly węgla;, Badania :faunistyczne 'Przepro- . . . 'Węldw.ne .

w'"

warstw·ach . os.trawSlrich . {Gaebler,

· ·SchJnjdt" ,Susta" . Patteisky" F91precht) dopro-· wad7liły jednocześnie z badaniami

:fJ.or.ystyczny-mi i 1:itto~ągiCzn~idlO ~~ wiellru Warstw·

· .~ę,wskich wnawiązari.iru. dQ podzi.iaŁu między­

.' n.arodowEgo (Nam

m

A ~" :wg Heęrlen) li,

wy-· ~~nia rimie~ych

dedI?oo1$ .

.

st:ra:tygraficz-,·n·ch·Jw

. y

.

.

P

·dlStacf

...

,.

.~

'

...

.

p. 'r~okiOh e, .. .... '. ' ~ . '

-s2iowsikich, ja1clow.iedkii.& i ipOręb&k1i.ch:.:. ·· '., .

...

'

,q<;i .

,~'1,l. .~~ mono,grĘiiii ~~~~go oJ

$uSt..T·

(rbk'

.t928): 'i ... ,'. . ... ..;r~."- ~., .... "'""'--o. . ~J. . pe . ~w .. :ru.~ ... uv.na ,1łCL

e-'

nie

'

'~adm'eJ' częSci ~ 2ladnych

szerszych studiów iaupisty:cmych o

zanl.ierze-niu stmtygraficznym. Prace powojenne,

pulbli-.' kowane przez: Pfibyla, Ruzićkę i Vą.ęi&a a do .. tyczące makJraf.aru.ny i ~ucny --:- ;rIlia(ją'

Vi

.~echarakter studiów :qJ.~o~o.gi~~e­

matycznych .i

bezpOOredció

me'

OOtycż.f

straty-grafii IW praktycmYtnl' t~en;iu!

-i

tego!

:sł-owa· Badania te, doibr.ze ~81jąoo się ~

me

.• ~ .. jednakiie, . j~::·w cl1wiU .. oO/becnej

·

.J.Vl~ wtnto~o~~y~a~ych".

.

'

~

':

::N

iI1 terenie ipOOSkiej .. ~ŚCj, ~.ia ~lbQdań

... faUni$tycznych nie; przęclStęlwia.się.l"ąWru..ęż w

· ~;Pełni. zadmvlalpjąoo •. ;W.i~ "opublikowanych

.'

,OOW..cp.~ /PI"ac. (Gaebl~. Cramęr..,. KlebelSberg,

.. ·Schmidt,· ·.Dokto:rowic~~Hrelmicki .·o~ inni)· to

. ~ace .ze s:ta'I'SZegq okr~ ~j jw .. p.nJE!WRŻ-,

nie przestarzałe i~~.cx)~8jmn,i~ ~

, ,.~~. iu~en.ia. ,.iPQ ~lej·. '!WQjnie

Awiatowęj, ~te ~y~ąia: fa.unisty<* .

.. ne. ~stw .,b:r2jW:nych, proW~ ~,"lniSty-'

· ,~t .~loglczny. (Kozioł,. BQjkowski) ,a ~ta:tlll.iD '

· .r~~~. ~ .. iPo~ :~~~ .. ')N~ (~­

.:n:J;eąln);.I~ra..~ prow~ę .. ~ ~ą a_opąrrt;e· rui

· stu~um JI?Em.~w. m~l@: c;Iostępnydh'.'w

!ko-<p~lrilac4'~ w I).owych; ~łęQo:k,ich .w~er~eniach '7

.,!?~~e są, :w1ti~ ·~atygralficzn.ym

•. l.~ny w ni~ug;m.~ P~E:Ść w.i,~'

.. powy'~··.dąny~h, 'k~~Yah~' ~

,1 sprecyzowarua

graru.c

poś2Jc2legó1nych' warStw .

. ' ;

.W

:

~ie<biIrle ~Pońs)tich

.

i~

'

:fa'UJIrlstYd:-· ny;ch k<:llD:i~ jeSt .ścis1ejsza .wspóJlpmoa mi,ę­

.. ~ . F..ąqown~ rpolak.imi . ił cże$dmi,pole-' . .g~ją~ .• na' Jw.?;a~ejr ~~ande matęria.łów i .

-.-d.Q§.~~ a pgeą~ ~m.,na.

!P1'QWad:z:e-.

.Jli~,'·~J

..

!p'or()~Wc~@., ~l!~W .· ~owych.

,

:.~oa :~,

•.

Ęapocząrukowanaw ~tniCih

;mv.9<$.

latęcl:J:·.przeż. ~Qiitaikty ..

*WryQh

.

prą­

'.99W:~~ .:7 .. pgwinna. by~ .Qparta, ~ ~j .;podstawie. ·~eto ~·~.zn,ąem~e dlłl

· ~.~:. biuiaw~ch w~On.a$

2Jaw-iera--ją~i~h ,węgle; k~jącie. . . ' ' . ' ., . ~ '. '. '

· : .. p.1a

•..

~cjiUęjs7~nn:WWJązairla·~~~'

iPad&l

-ta

":'l~cźń':ciT ~~.;:'.;'; ,';:~'''

..

,

. '..

wP:"'o-...

;YBr:~"

"

.~.,,:-

...

';

~'7.~t1jtt;';

!

~~

...

~

'.

•. wego

tui1eżaŁbbY

'

prZede

'\VSZystkim·w2mocn.i~

.' kadrowo zespoły ,pracownikóW '~jmującycb '

się, fauną ikaIibońSk.ą •. Nie naleiy~ć. o tym, że

w

pracach taUnistycznych ilość ~ jakość

iłowych wyników, od których

w

znacznej

mie-.rze zał€tŻy 'postęp prac ibada~yoh i, zalkładąnie · n.awyoh kOlp8!1ń - zaleiy nie tylko od

ikwl;llifi-· kacj.i., ale także i. od ilości pracowników zajmu.- . jących się Zlbienmiem materiałów •. jakie, ~ . .

stokroć, u1ęją 7JIllan'ioWaniu wslrutefk:. ~

statecznego sprof.iloWl8iIlLa· i opraoowanJia

otwo-rów odwiercanych w mchodniej i

!p6ln.ocnej-części zagłębia. '

· PowyZsze UlWQgi doty-czą badań nad lIIl.akir<).. .'

'.fa'U.ll.ą karbońską. Badaru.a nad' mlkrofaujną, roz- . Wij~jące się szerom

w

:innych . !krajach, są'

w

'zagłębiu Górno--śląs1cim Ibaxdzo słaJbQ ·zaawan~

· . sowa~.S~ja!PO stronie C2leSk:iej jest o Wiele'

lepsza ~ęki pracy V-aSi(9ka, !która (pOw:imla !być'

w

.

srerszym 'zalk.resie kootyln1WWaIla·. tPo stronie

podSkii.ej nie is1:n.ieje, jak dotychczas,> żadna

iko-. niórka,:która mjmO\Vallaby się ~tycznym'

. ,prowadzeniem' prac m:ilkrofaun:istyC2inych w

na-· Wiąza:niIu do'stratYgrafii warstw ibrzerżm.ych.. ., .Badama florystyczne powjLrmy stanowre punkt ." 'ciężko9ci' vi . pracach .nad strat;ygrQf.ią

g6rno-ś1ą-· sk:iego.1mI1bonu . proditik.tywnego. . Pomija~ąc

warstwy brzeżne (ostrawskie) uibogie we florę, :~e wszyStkich 'wa.ns1Jwiach ~h szcZątJki:,

:.florystyczne stanowią jedyny, pewny wskaźD.iJk stratygrafi.cm.y, pozWalający lI1Ia nawią,mnde

no-· k.alńej ~ty~8Jfii do podziahl. mi~

, w-ego.. . . " .

. ~śląsląi.e z.agłę~ie· węgloWe ~est'Jwi:

@

· ,LatkiJkudziasięc.ru terenem hadań :filorystycz":'

· nych

,(Stwr

..

Gothan. ,Rydzewski, Gropp,

Susta,

.

~. KnoW. ~ Jarosz,

Bocllen.9ki,

·.;·

S~ . i inni). iPodobnie jtaJk w lbaP.aniach· :faiu,... .

: ~tycmych 'lll!J(Qm' i ,tu wyrożnić dwazasadnl":'

'<z,e okresy: pierwszy, sięgający aż do II, wojny ....

· .światowej, i drugi - powojenny. Badani.ci~

· prowad;ZJOne . w pierwszym

aklresie.

przyniasły

!prÓCZ lPi~emk.ich studiów nad g6rnQ-Śląsk.ąlfJ.o- . · . rą ikarbońaką - żasadn.iczy pxtział

florystycz-ny ~rstw .. gr;upy łękowej. i jch ~ ,~

· wiązanie. z ,jednostkiamistratygrafiCZiIl~

usta-lonymi· w Hearlen. ,·W ostaJtn.im dZies.ięciolęciu

owego

.

piei-wmJego

~ .zainteresowania

bQ-, .daczy . pracUjących' W po1.Sk:iej , ~' ~~i~ ,

.J>yly sklupione ,główme na 'V~!lch.

M1jmlod-szych, należących do 'West1ialu C i D (warstwy Jaziskie i lilbiąskie).Po Stronie

c.zeSk::i€.j,

oprócz

k!1asyC7Jriych prac

Stura

·

pochodrzących z ł..rońca

XlX

w.iełru, należy wymienić przede

.wszYstkim

.'

.

badan:iJa

.

SuSty,

dO'o/czące zarówno. warstw

na-· m~, .

Jak

i ' westfalSkich. .

, sUmUjąc dorobekpi~ęgo . okreslU ,.badań

,florystycznych należy pOdkreślić, ,że nie dost.aa:'''; .czy~. ąn Wyjaśniertia wielu, nawet.

!pOdsbawo..-.wYch

~driień stratY\€traficm.ych. Dotyczy

to

~r6~o, ::Wyj~nta. zamęgl,l ~tygraficznego

,~~D:Ych,@!.tunków i fomi, ale r6Wlli~z

(3)

.T<lś1~-. nychWystępu]ąCYch · w ~zegó~ychwar':"

Btwach. Odnąsisię

to

pr2ede :wszys1lk:imoo

warstw s.io$owych, rudzkich i o~Ch oP ezę­

ąciowoota:kże· i ~ioh .. T.atk.i. stan rzecZy da się . wytłumaczyć przede wszystkim tym, .że pra,ce

f~orystYC7IDe prQWad2'lOne !były :przez.

poszcze-gÓb;Iych badaczy w oderwaniu od siebie i

obej-mowały t)11lko niektóre tereny ~.'

. ' Bilans bad.aiń florystycznych wykonanych !PO

dt'U.giej wojnie światoweJ nie jest zbyt "dodatni.

Dotyczy to ~wno polskiej, jak cżeskiej C7JęŚci

zagłębia. Po 'stronie czeSkiej - od C{l8stl opubli": .

. kowania monografii Susty i Patteiskiego (1928)

. -meu:k.amla się (poza' drobniejszymi'

publikaCja-"mi SuSty do roIru 1953) ~ 2Jadna w:iększa pmca

.' 'florystycZna. ·Z !polSkich publilkacji m~

zano-.. toWać j;edy-nie dwie: az-tYk.ul T. BooheńiSiktiego ·;~Stratygra.fia WIBIl"SIIJw najwy2lSZy:ch. Gól".IlJO-Śl.ą'" ; Skiego . Zagłębjja Węglowego" : ("Geol. Biul: Inform." ·zesz. 2, rok 1952) oraz praca St. Stopy

',,PodZLal stratygrafirCZIly WaTstw pogranicznych

· NaIll1J!["U i Westfal'll na Górnym S1ąsku" (1955).

.:Prace florystyczne, dotyczące gómo-ś1ąSk:iego ~

. Ita:I1bónu . procluktywrie@> !PJ."OW.ad7lÓne są '

dbec-. nie na terenie PolSki' i Czedhi:Jsłowacji

w

nastę-· pujący:cI1 :instytucjach:

Katedra

ZłÓŻ Węgli

· ··Akadenrli . Gór:rrlC'Z()-lhutniczej .

w

KraIkowde (BocheilSiki, Stopa), Biuro Ddkru.ri1entacji ·(kolo:-. •. ·:gi.cmej w · Stalilnqgrodzie. (,Bednarz) . or~ V~..,.

.' decko-Vyzkumne SU'edisko przy Uhelnym

· Priizkumie 'w' Ostrawie. (Purkyniova).· Tak

: ograniczona ilrnć pracowników

'

rue

wys1m'C7.a

nawet do !kOl'n(pletnego opracowania wszy'stkioh

J:>ieżąc~h w zagłębiu wierceń i s1Ja.wia pod.

zna-.kiem zapytania możliwość przeprowadzenia

ja-'.' kiejlrolwiek . szerszej 'rewizji dotyoha:asowej

.stratygrafii floryStycznej, posiadającej wiele

· zasadniczych braków, zwłaszcza jeżeli

wyklu-czymy .

z

l"CYZWaJŻań wysoko ikw.iilifikowanych

.specjalist6w, przeciążonych pracami

dydaktycz-· nymi czy oz,ganizacyjnymi. JaIk: przy ibadlaniach

· faunistycznych· paJe:żalk;by i tu· żatrudlnić więk­

szą ilaść pracowników pom.ooni.czych, a.ctó:rzy

byUby .

w

staalde. :zJbieI'8.Ć i mbezJpieczać, a .czę-'ściowo także i opracowywać ma"OOi'ialy flory-' . .styczne pochodzące z wierceń i z ikopalD.. Dt.W.ą

· . rolę ,organizacyjną maże odegrać w tym. wzglę:­ dzie Biuro .Dokumentacji Geologi.cznej w

Stall-:nogrod2li.e, posiadająooe największy kontakt

z przem~em. węglowym i jego ;potl'2ielbami.

Je-dynYm dotychczas ośrodkiem, który może' i

po-w.inien dootaaiczać młodyoh' ikadr

przygotowa-. nycll do lIl1!lliej Lub lWiępej samodzielnej 1PI"aICY

florystycznej w' karbonie, jest Katedra ' Złóż

Węgli' AGH w KTakowie. Kateclr.;l. ta w

ootat-. n;ich. latach wyksztal:cilia !killrudzieBięciu geolo-'

· gów kar1bońsk.ich, więkslJaść jednalkże spaśród

nich z:n.aJazł.a zatr.urlnienie wiImych działlach

. geologii, nie związaJl'lych często ani z Górnym

Sląskiem,

am.

z geoLogią węgla. Jest rzeczą · charalkrterystyczną,że ani jeden geolog, który

.. " ukończył specjalizację .węglową, . nie został

za-." trudniony w Pracowni Paleobotaniczej przy

sta~ji Góm~~

IGi' która

.'

pQ~

w JlCiJ"' .

wię1mzej mierze pOSjadać'w1pływ

na

Jd.el")jne'k;, .

j . spooób prowadzenia. prac geologicznych w.

za...,

· głębili. 'Czymlliki. kierujące' Qd{powiecma:lne i.a

stan; badań geologlkznydh w !kraju. (a więc i .ną

Gó:rnymSląSku) IJOWiruly ~bie jasno :zdlić ·spra ... .

wę z !tego, że: IW chw:iI1i. (jbeanej 'iJstlniedellli,emal.

·zupełny. Ibrak . młOdych kadr; ·któreltt1~by

podjąć prace' f1,mjstyczne W · szerszym a · ·ko--.

ruecznyin zakresie. Nie. 1pOWStalirÓwniE:Ż

do-tychczas żaden o.śroclek

pciy

'

.PblJ;k:iej Akade:.

_

mU

N'a'uk,

-w

1kItórego;planie" Jbada:ń

?JOOjdowa-łyby· się jptace nad florą' !lumbońską

.

. . Badania paJynologiczne

w

Gó.mO-śląskim .

Zagłębilu Węglowym, zapoozą1Jk:owane

vi

ila:tacn:

trzydziestych a posiadające bogatą tradycję:

(w dziB1e' megasporowym) .dzięki PracoJll:

· J~ Zet'lndta, ·są obecnie ~ę

w .

trzech ,

ośrodkach: Praoownda· . Paleobotaniczna Stacji

Gómo-ś1ąskiej .. JG w Krakowie,' La'bd.r~.tor:iJum

Palynblogiczri.e

v;v.s.

w' Ostrawie i !B.iruro 1)0..'

kumentacji Goologicżnej w Stalin~ie. Za ..

k!res działanóa i wyniki pracy tyeh trzeoh ośrod.,.

oków

.

są . :róż;ne. . Pracownia PaledbOta.n:iczna. .

w Krakowie 1(kierowana ~prof. T.' Bocheń;,.

skiego) kontynuuje IW pracach megasporowych

. kierunek lbadań Zemdta · .ze·· szczególnym

~ędniendem 23gadnień . ~atMa.fic:lm.ych.

Prace nad mikrosporami. poowadmne· są głów ..

nie w kierunku ich zastosowania do

identyfi-. kacjipokladów węgla. Badania rtakie

praWa:..

drone są na terenie pracowni od rokl,ł 1950'·ża ...

równo na materiałach pqchodzącyeh, z kopalń,·

jak . i z otworów wiertniczych. PraOOWilia' ta

pracu1e -w trudnychwa!Minlk.ach lOkalowych'

i cierpi. na·

brak

sil tpOmOCtliezyoh i nowoczesnej

81pail"atury. Należy zaznaCzyć, że na. terenie tej"

· właśnie pracoWl1li wykonane fbyły w latach

1951""':""1953 pierwS7Je mooeracje węg1;i z te~

nów czeskich. Pracownia ta

ma

na swym

ikon-ciemięd:zy innymi diolstk<mał.ą modyfikację ikla-'

syCzm.ej metody maJceraC)11jlIl.ej Sah!Ull.1.zego,dpra'" .

oowaną przez T.' BocheńSkiego. . .

Laborator.inJm PalY'nologiczm.e: V;V.8 ... ·p.rży

U.P. w Ostrawie,·powstałe

w

roku' 1954;· ·pro':'

wadzi prace nad megasporami i mikrosporami

karbońskimi oraz ich zastosowaIniem do

stra.ty-gr8lf.ió., korelacji i identyfikacji pokładów węgla.

Badama prowadzone są' na mater.iJał.ach

pocho-d:zącycl:t' z kopalń a przede wszystkim

zotwo-r6w głębionych na terenie nowych pól

górni-czych powstających w rejonie

ostrawsko-kar-·wińskim. Oprocz stooowaniaildasycznych

me-, tod maceracji prowadzone są tu: ta:krlle ibadanda

!Il.ad! otrzymywamern

Spór.

ze skał płOlliIlyoh, 00

ma . ~jaJm.i.e 'WarŻne zna~e dla. ol:Ezarów,

gdzie wysoki stopień uwęglenia uniemożliwia

uzyslciwahie materiałów :palynol~ych .z .~

kładów węgla. PunktcięiJkOlŚc:i. 1pl"aC' La:bom.;.

·

tonum

lPalynologicznego iEtpoczywa' w

ibada-niach . nad mikrosporami, kt6re okazały się

. w

pmktycznym zastosowaniu do straty.grafii

(4)

paily-no1Ogi.czne zebrane w

ciągu

dwuletniego

istnie-nia .labOratorium obejmują cały· profil kanlxr.

. n'1,l górno-śląsk.j.Ego pc> stronie czeskiej, to

zna-: czy odcinek od Nam'UIi'U A aż jpoWes1lfal B, nie

licząc materiałów porównawczych zebranycą

w

PO'lsce, Niemczeoh i mych zagłębiach CZ~ śki.oh. W ostatnim roku opracowano na terenie tego laboratorium sto kilkadziesiąt gatunków.

• . ~ :kal1bońskich pod \WgIęciem morfo

lo-· g\czno-systematycznym I i· stratygraficznym. .

Wynw !tych prac

madWją ~ame IW bie-żącej pracy przemysłowej.,· '

Badanda ~we !pl'OW!8dzOne

w

Biurze

D0-kumentacji Geologicznej w Sta1inogrodzie

ma-ją zdecydowanie rużyttkowy

charakter,

. cowy-nika

z

bezpośredniegO' powiązania tej rplacóW1ki z pi"Zeinysłem węglowYm. Prace stratygraficz-ne tam,wy.kO'nywastratygraficz-ne opierają, się w zasadzie· jedynie na megasporach,. mikrospory używa-··

ne

są do tych celów

w

znacznie mniejszym

Za-'kresie.

W.

'

dużej natO'n:Uast mi~ p1aoówlka

·

ta

stosuje metodę analizy mikrosporow~

(me-toda Raistricka) dla identyfikacji . pokładów węg1a.Ro:zJpoczęcie prac mikrosporowych

na

szerszą skalę jest. utrudnione wskutek braku

większej ilośCi dobrze. wyszkolonych kadr . . . Sumując dotychczasowy stan badań

,paly,no-· logicznych. w· katłxmie górno-śląskim, nałeZy" zwrócić uwagę·:na te samefalkty, ddóre

pod-· ,kreślaldśmy przy omawiamti !badań

:faunistycz-,nych j nO'ryStycznych~ Są nimi: słaba

kOOrdy-nacja pracy ~ych a9rodlków,

rueoo-stateczne ilrmględnianie wynikówuzyskiwa-nyoh

w

innych · mgłębiach w~g1owyCh, 'brak podstaJwowycll puJbl:iklacji w języtku polslcim

.. i czeslcim, niedcstateczna .ilość dobrze wyszko-lonych k.a<:h- (zwłaszc7'.a w. zabe9ie prac

mikro-sporowych) Qni2 ciągle jes2'JCZe mała ilość

:nale-życie wyposażonych laboratoriów. Wobec

wzra-sta1ącEgo zainteresowazrla badaniami

pa.iynolo-gicznytmi i wslrutek po~ szers2lego ich

m-·

stosowarua

iW ipl'Zelllyśle W~Qwym,

szc.zegól-nie

wama

jest sprawa Utera1rutty i:nowych

1Pll-blikacji. W~ zaznaczyć;' że od. czasu O'PUbli-· kowama ostatnich prac IZerndta rueukamla się

dO'tychCzas żadna praca dotycząea spor górlio-.

śląskiego karbonu produkty.wnegQ ani w · języ­ ku polskim, aili w czeskim. Jedyną Pozycją

z tego zakresu jest praca U. Roma, oparta na

materiałach zebranych W C7iBSie ·o'ltqpacji a

wy-dana z końcem roku -1955 w N~eiItieckiej

Re-publice Federalnej! . .

Pr~wiony

bardzO

ogólny przegląd badań

stratygrafic:mych rwgórnd-B1ą$k.im blrban.ie produktywnym, nie uprawnia niestety. do

snu-· cia· optymistycznych wnitlSków. J'erżę1i stan ten

nie ulegnie' zmianie w ciągu najbliżSzych lat,

mażemy się ~eźć w sytuacji, że ~emy

posiadaczami na~biej opracowanegQ. pod względem stratygraficznym zagłębia

węglowe-· go w Europie. Powodem tego będą

wymien:io-· ne braki d niedociągnięcia araz szyjbki :r02Jw6j anaJ.ogic2lnych 'badań,

w

~ych iklrajach.

Poprawa obeooego stan~ .. lbadań stDa~a";·

ficznych

w

karlbonie górno~śląSkim. 2JB.l~y od

bardzo więlu czynników. Jednym

z

najważ­

niejszych jest należyta organizacja i kierownic-two pracami. Badania stratygraficme

z

racji swego charakteru należą do

tak

zwanych iba-. dań podstawowych ,i dl1a.tego powinny byĆ

· skoncentrowane przede 'WI9zysllkim

w

Instytu-cie Geologicznym, ściślej mów'iąc. - w·. jego •

Staćji Górno-ś1.ąSkiej. Wobec istndejących ma-ków i zaniedbań Stacja Gómo-ś1ąska powinna

·

w

pierw~j kolejnaści zająć się wypełnieniem

. luk, jałtie p:l-wsta~' w ubiegłych dziesięciole­

ciach, w'strutek nieskoordynowanych badań

w

rozmaitych częściach zagłę~. ,Drugim

za-daniem. jest możliwie jak najszyhszeopraco-wanie szeregu podręczników li podstawowych

,

opracowf:lń. metodycznych; dzięki którym mOż­

na ,będzie .przetprowadzić ~tyC2lrie ,l sto- . jące na należytym pcrziomie S2JkO'lenie młodych

pracowników nie tylko w dbrębie

la,

ale· tak-że i na ·IPIacówbch prżemysłowycl1. Pny wy-pełnianiu tego zadania zasadnicza rola

p!"ZyIpa.-da samodzielnym pracownikom ·naukowym z rozmaitych wyż9zych. illCZelni. ... . .. . . ,

. Pozm:ej ~y kiJka nąjważniejszych

problemów, . które· powinny być· opracowane

niezwłocznie ze'· wzglę~u na· potrzeby. geologii

i przemysłu..

A. Problemy

związane

,ze str" a-tygrafią faunistyczną , .

1. RoŻpooionnową.nie warstw brzeżrlydh na podstawńe poziomów z fanm.ą n'lorBką i ich ,pa-,

· ralelizacj a w !pOSZczególnyoh rejoJlach: . .

. .Jest; to jeden znajstarszYch probl€UlÓW

stra-tygrafiClll'lyoh na Górnym. SiąSJru; jego rozwią- .

zanie wymaga' .zrewidowoania wielu. starych .

oznaczeń munis:tycznych 0I'8:l; nowego

zdefinio-wania poszczególnych ogniw, stratygraficznych.

PrzY

!pracach tych należatdby w większej niż

dotychczas miel'7le zwrócić uwagę na ~dne

studiowanie całych zegpołów f8'UlIlłsty.cmych

w poszczególnych poziomach przy uwzględnie­

niustosunków elkologic7mych. i litologicznych,

. jak tego wymagają· ~e metody badań·· paleomologi~ydh. Jest to koniec:'lJDe zwła.s2'Jcza

dla ~ch terenów, gdiie stratygmfia

oParta

by-ła ddtychczas wyłąeznie na ga.tunikach i . for-:mach pn:eworlnich. ' . .'

.. 2. Opraoowarue ,fauny z Gołonoga,

.. Problem· o!bardz9 ~ym ·zn~u cUa ~lenia granicy ~ ddlnego j górnego·

O'raz dla ipOWi.ązarua :faumstycznego półnÓCll.ej częci Z8Jg~bia z innymi miejSćGmi występo­

wania n,ajIlliriszych wa.!t'StwprodUlk.tywnych.

,3. Ro'1Jpoczęcie systematycznych ;prac mikro-faunistycznych na materi.ałaclt z

wamtw

brzeż-nych rejonu zachodniegQ. ,

·Prace takie mogą po pewnym. czasie

przy-nieść :wartościO'we 'll:llUpełnienia sbratygrafi.cz-nyoh badań makrofaunistycznyah..

(5)

13; Problemy związane ze etrat'y-grafi'ł m:akro'florystyczn~'

~ . , .

l

' J

1. Opręcowanie jednolitej stratygrafii f1ory-styC'lJllej dla ser.id. warstw gll'IIlpY łękówej. . . Jest

to

'

problem

o

podStaowowym

ma.czeniu

dla . Całej' stratygrafii. gómo-śląSk:iego karbonu

·produktywnego. Wymą.ga on należytej

organi-..:zaaji ·ibadań; poo.egającej ·lIla zebraniu. WięksZ'ej ma dotychcz~ ilości inaterdalóW'ze wszyst'kdcll . terenów . zagłę~fu. (niektóre z .nich są bardzo :słabo zbadane); zrewidowaniu . przestarzałych oznaczeń inorfologicZno-syste~tycznych, usta.;.

"leniu dokładnego .. zasi~ .-stratygraficżnego ,

. poSzczególnych· gaJtunków d. ,form' oraz !pCldSta;..

· woWych Z€SpOłóW '(lorystycmym daa. ~ .gólnyCh warstw,' pOwiąmniu Btrliltygmfii

górno-'. śląskiej .7le Irtratygrafią· innych żaglębi·

europej-' .. skich i podziałemmiędzynarodowyrn.

Materiały 'znajdu1ące się,

w.

pcisiadani1.i roo~ maitych . instytucji (InStytut GeplOgk:zny,. , Aka-demia· Gbm:icoo-h'Utni~j . Polska . Akademia ~Nauk, Biuro Ddkumentacji GeolOgicznej) ~e.SIl

· w

peŁni' wysta!ra.ajqce do .~wa~~ ·

.~j rewizji stratygraficznej . i. wymagają uzupełnięnia nowymi .zbiorami 'rz:: .lkop8lń i otwo.

· rów wdertniczych. ' . . . . .' '2.

Rozpoc~ęcie'

systematyc2;liych"

pra~

flory-stycznych.·w dbrębie

Wa.I'\Sltw

brzeżnyoh ..

Ubóstwo

'

d1oIy

w wamwach ·brzeiM.ych SI»:' wodowało,··,że są one pod względem

f1orystyez-· nym 'llajsłabiej aproaoowene. 'Większość 'bada-czy kierowała swe· zainteresowania !ku hardziej

.atrakcyjnym warstwooJ.

wymzym;

boga1BZym w dobrze zachowaną i ~aną.f1orę. Wiel-ka ilość głęiook:ioh ot\vor6w Wiertniczych,.

pro--wadzonych

w

oe!u' ,ustal~ lIlowych ~l góŻ'- .

·· niczych 'Oraz . nowe OOslonięcia robotami

góro!-· cZymi doot.ar-cz.ają obecnie znacznej ilośCi ma-teriału f1orysty<:Znego., który !PO ba!r&i.ej SZCZ:~ gółowym opracowaniu będzie' napewno miał wartość s1iratygrati'C7Jl'lą. BadM1a florystyczne w warstwach ostrawskioh są konieczne dla

wza-j~ej .kontro~i z ,badaniem.i faWriiStycznym1.

i

lItologlcznymI. . . .

3. OpraCowanie a1fiBsu flory' g6n;.o-śląskiego .

kiu"b()mt produktywnego. .-Zadanie to jest pailące. , Do ohwi1i obecnej nie posiadamy ani w języku polskim, ani czeskim żadnego siJerszego opl"aoowania.' flory

górno-sląski~ kad:>anu produktywnego. Używany ,do

· dziś podręcznik. Gothana ,,nie obersohlesische Stellkohlenflora'" . jest . mocno przestarzały' i wymaga wielu zasa.dIUczych .lUZI.ltpełnień tak po stron·ie systematycznej,

1*

i stratygraficz-nej. Opracowanie atlasu, który obejmowałby na początek przynajmnrlej zasadriicze, najwarż-'

niejsze gatunki i f<n'my,o największym znacze-niu stratygraficznym - wymaga![lI'Zede

rwszy-· stkim większego ~teresow.ania się tą spra-wą przez nasz~h najwylbit:n:iejszych specjalistów .

w

zakresie

flory

kęI;bońSkiej.

C. ,Probłemy ~WI.tłł::GU!Ile ze 'filtra-;. ,11; y gr~rHą. mi!k:roHol"ysty'cznłl

.

. ' . "

\

: 1. Mo.n.ograificzne opracowanie megaspor "!1y-st~jącyah w .1>Okładach ~. górno-śląskie-go!k,artbantu produ[dywnegO; . "

Stan :,badań. megasporowych . w· ,innych zagłę­

biach. etlIrópejsltich "wska2JW,je na to,

te

podsta ..

W'owe dmeloJana,zerndta ,,LesmęspOres

du

· Bas9i!n' Hmillliem iPalanais" ma ~j

!'l.8f3J8dni--

cze

bcalki

zarówno

W· mkresie systematyki, jak

i stra;tygrBlfid.. Usunięcie tycillbralk(Jw jest rtym

koniecZniejsze,

ze

dotychcz~e praCe mega~ sporowe prowadzone przez poszczególne

insty-tucje lllaJUlkowe i pi'żeIlysłowe opierają się ';w'

Ż8.-,sadzie na setbemacle lZemdta, 00 może

w

pi-ak-tyce prowadzić iW niekt6rychprzype.dk.ach. do

przy1mjrch . nieporozumień stratygraficznych.

·

,2.

UZlipełnienie dotychczasowych badań stra.;, ty~ficznych opartych na'

mikroBpon!Ch.

.

· Zagadnienie

to

wymaga

opisania pod

~ę-· dam 'morlolqgicmo-systematycznym i1'Zadszych

gatunków :m.:i.k:rmpor jes-zczę nie opisanym oraz

qpraoowa:nia Ipoldaci)w węgla ~jącyoh'

w

warstwach siodłowych, i brzeżn'ych rejonu wschodniego i p6lnocno-wschodniego.

Mikro-spowwe

'badBriia stratygrafi~e należy oprócz

tego

:rozszerzyć lll8 hajwy25że w8l"Stwy dolnego'

kar1bonu wylksztaloone

w

faCji ~

kowej. . . . '

Dokładniejsze sprecyzowanie stratygrafii

mi-kIoospórowej wymaga Wię'lmrego ~

UWagi na i11l:ikrmpory wyst.ępu,jące w skałach -płonnych. Skały te

przy

'

opra~waniu meto-· dą f1uorowodorow'ł dostarczają równie cennego materiaru .' stratygraficznEgO jak ' i pokłady w~~ '" .

· 3. lPr2;eprowadzenie ;na met\szą simdę praC

kooolacyjno-4dentyfikacyjnych. , . Dotychcr,as wytklonane ipr6by idenrtytfillarojt .

pokla&>w węgla za !POJDOCI\ nUkrospor wskazują n,aInaŻliwość S7JeI'S'ZeIgo porówrny'Wania~ pclIS'TJCZe-gólnychtereilÓW' ... .po wykonaniu ~ych,

pOdstawowych IPl'Ilc metody<2IlYoh m<:thla obec-nie przys~ąpić' do ujednolicenia nomenklatury

poldadOww poszczeg611llyoh terenach a'~

me

w oal'ym zagł~'1l. Wymaga1;Q jednalmie

· baTdzo . !planowego i systematycznego. prowa-d2errla' pra~ od

wanrnw

.najniżs.zyoo!pOcząWSZY, przy jednoczesnym. nawiil{Zani'll do wyników uzySkanych przy myciu mych metod. ,Praca ~. wymaga Scisł:ej koordynacji placówek :pol": skicll d czeSkich. . . " · JAKIE SĄ 'MOZLIWOSCI ZREALIZOWANIA

tego ibynajniniej nie wy~nego plamJ. ba ..

dań " Stratygra:fiCZ'Ilych? . ' . '

Pierwszym warunkiem jest skoncentrowanie

· nielicznych specjaIjstów ze wszystkich działów stratygrafii kaI1bońskiej w jednym ośrodku iba-· dawczym :lub też'· w ,dwu ośrodk.ach ściśle'

· współpracujących ze sobą. Warto . przypomnieć na . tym miejscu dzieje Stacji G6mo-śląskiej, klt6ra powinna być takini właśnie <*odkiem ..

(6)

,PozakoÓezerrl'uII wojny 'św.Latowejpowstał

" przy ówczesnym 'Państwowym lIistytucie

Geo-,'logicznym ~ład Geologii :ZłÓŻ Węgli, w

któ-,rego sklad wchodziły między

mymi

dwie ~':"

oodnieze ~mór'ki pmcrujące nad zaga.dnieniami

, ' ,stra ty,gna:ficznymi Jedna z tych kO!lD.órek, 'mie,.

, szcząca się początkowo w. Chwalowicach

a

00-'

, stępnie w Czeladzi, ZB',Pnowała się ,P:raoami fau-"nistycznymi. Komórka druga - Pracownia ,Pa- '

,1eobOftaniczna, w Krakowie, miała za zadaJnie',

,

,

tajmować' się prooami stratygraficznymi'.w

:za-, " kresie makroflory' i' mikroflory. Po pierwszym.

, -okresi.e, reorgan:izacyjnym, kiedy to' :klarfbański~

: ~'k.omórki stratygraficzne !POdlegały ~' pe­

wien czas Za,kladowi Badań PodstawOwych' IG, nastąpił stan obecny;

w

którym, komórfki te'

wchodzą

w

sldad Stacji. GóI,1ló-Śląskiej.' Jest

przy ty!;n rzeczą niezm.iem.i:e charakterystyczną,

'Że ilość, praOOWIlJików zatrudnionych' przy

ba-daniach

stratygraficznych jest obecnie taka

sa-nia (a lIlawet nieco inniejfml) jaik w :roku 1950.

,Pozostają więc nada). w pełni aktualne uwagi

" St. SiedJecltiegto qpulblikowane (1Il!l" 6, 1955)

na łamach ,,Pr7;€glądu ,Goolqgi.cznego". W

ar-tylkruJ.e

sWym

p1'.."Gótno-ś1.ąSka stacja ,terenowa

lnstytJutu, Geologicznego i kierunki jej

dZiałal-, '~ości" Siedlecki. pisał:'"W stacji górnoO-'śląStk.iej ,

, "lG istnieje więc obecnie' stan, który dk:reślić '

'możn:a jako fazę -kryzysu kladrowego". ,A

di8l1.d

" ... W chwili obecnej Stacja Górno-śląska liczy

dW'UlkrotnIemniej pracowników ,niż Stacja

Do1-nQ-'Śl~, trzykrotnie zaś nmiej niż Stacja

Kar-" , :pa<:!ka .. Nawet Swię'liokrzyska Stacja IG jest od

, stacji Górrio-śłąskiej znacznie liczebniejsza.

za-, dani~, ,.zaś -stawiane Stacji Góm.O-Śląskiej nie

tylko nie są mniejsze, lecz swą wagą i pilnością

" 'w pnyItł;aczający sposób <lłbciążają SZCZU!płą

gm-, ',pę pracowników poświęcających się geOlogii

~!łjważnje::lsoogo gómi~ysłowego, ob-,

'&aru państwa, poL<:fkiego". lZe swej', strony

mo-żemy jedynie dodać, że pomimo, pewnej

ogól-nej ,pOlpraWy w :stanie

kaicł:vowymStacjiGórn.o-, ',śląskiej :ilość pracawn.jków poświęcających się

~dnieni()lIIl stratygraficznym' jest .nadal ta

~, a więe niewystarczająca. ,

,'" Pódoibnie, jak sprawa Ikadr przedstawia się' proJ;lemniedos1Jat~ych pomieszczeń i

wy-pCl\'3OB.ŻeIl:ia W lIlajlbardZiej nie'Z1będną aparaturę.

Pol~ie 'tEgo 5tann.I rneczy ma nastąpić

'z Chwilą 'zu.pełnego 2lol'ganimwani.a Stacji

Gór-, no-śląskiej. Mod:e If)o :nastąpić ~edinaJkie idJQpi.arO

,w ciągu następnych' dwu lat.' Do tego czasu

, pozostają nadalIbez opieki sę&i tysięcy metrów

rdzęnia od~erconego na terenie 7Jagłęąia. Do

tego czasu istniałby jednak nadal stan obecnegq

prowirorium w 'badan:iacl1 L9tratyg:ra.ficznyoo,

nad produktywnym karbonem górno-ś!ąskdm.

Problemów stratylgrB.:ficmych w kartonie

goc-np-śląśk:im :nie rozwiąże się na drodze

spora-dycznej i nieskoordynowanej współpracy ,'IG

z pracownikami wyższych uczelni i przemysłu

,węglowego. Obecnej sytuacji nie ,\POPl'awi si.ę

r6wrueż przezipO\yi~ie liC'llby

pracowni-lOOw 'zatrudnionych

,

~

, mych -Seko]OOhSt8cj('

' Górno-ś1ą.skiej.' Tneba za7ll8.czyć" że rola li. wa- ,

, gabadań sIlratygr8!fiez;nych na Górnym S1ą,g'Iru

nie j-est zbyt dobrze !podkreślana pr:zieZ, czynni ..

ki ikierawn.tC2le w geologii , i prżemyśle

lWfgl.o-:-'

wym. Pozwolimy, oo.bie tutaj, znowu żacytować

',wypowiedź St. 'Siedleckiego: ,,Rola

geologicz-, nych !badań [pOdstawowych :nie jestdost.a:tecznie

doceniona przez cźynnlki decydujące Q

inwe-, ,stycjach górni:ctzlO-q)l'Z€mysłowyoh. WYnikiem

tEgo jest POWOIDa adaptacja asiągnięć,

riaJuko-wych prnez ~ goopodarcze. WpraW\łzJie

'górnictwo posiada swe arużby ~" l~

te służby, nie obejmują tnig1dy całości looniecz-:

nych do prowadzenia w zagłębiu srtrudJiów

pod-stawowYch (nie ,prowadzą zdjęć ',geologicznycil,

nie mogą się wglęlbi.ać w finezje l'()IZ'MIŻań

pa-leontologi.czny'ch,palleogeogr8ifi~ydh . czy

in-nych), beż !lct.órYch postęp w po7lnaniu i wyzyś­

:kiwaniu geo1ogi.icalegiO regionu nie jest' morżli.:.

wy". A dalej: "Brak dostatęcznego zro.rumierua

dla geolOgii podstawowej odbił się już

00sta-tecmie .negatyw:n.ie na goopodarce narodowej

i stan ~ w tym zakresie musi ulec i ulegill

już zasadnicżym zmianom. Jeżeli na gruncie

, ,istniejących zale!Źlnościmi.ędzy geologią

podsta-, wową a gospodarką narodową ~tr~ć"deży­

derat

wymag!ający 7JlltIliejszeri.ia ilrosztów wJa&;

nych na, każdym odcinku życia gospodarczego

kraju, to nal~y wzmóc intensywność badań

podstawowych dotyczących ,geologii regionu',

" g6mo--'Śląskiego i na drodz;e

odpowiedn:i.chopra-oowań (IDa/P i publikacji tekstowych) oddawać

je dO wiadomości, do s1nsIow.an:ia czy do

JUZU-pełniama wszystkim jednmtikom

za:interesowa-nym. Na tej drodze mo2Jria też W\S'ttzymać

nie-które 2ft>yt, pospieszne a nie.PI'OPOrcjana:fue ,do

wynilk.ów, kosztowne prowadzenie zbędnych

ro-ibqtt badawczych, z których urzysk.alriemateriały

- geoiLogiczne ni€!kiedy prędzej ulegają

,iberlJPO-wrotnemu r2JIlJis2lczenilu, niżżostaną naprawdę

, w pełni wyzys1mne": ' '

Nie jest dla nikogo tajemnicą, że ~omgeo­

logii !Pf"Z.emys.łowej w Zagłębiu Górno-śl~

jest llri8ki. W licznyQh jesrzJCZe ~chna

, stan,oWiiskach geologów ~iBnycli

ety ilBJVret.

geologów pr~zjednoczeniach znajdują ' się

pra-cownicy nię posiadający d'OStatecznych

kwalifi-'kacji do pracy w formaej,i, tak specjamej ,jaką

jest kartbon. Nie ,tmeba Ita:ić :faktu, że tzw.

ba-dania: geolQgli.czne prowadzone są często przy

użyciu ,jtradycyjnych" metod miel'Iiiczych, za

pomocą linii i kątomierza. Sy1nlacji tej nie

po-prawi rQwni.ei: zatrudnianie. geologów z wy- .

kształceruem ogólnym, kt.ó'rzy lriie ibyli !przesz-'

koleni ,w zakresie paleobotaniki i geologii złóż

węgli, a' zatem są ~byt słabo ~przygotowąni. VI

dyscy,plli.:lach pocłstawowych dla pracy w,

/kar-bonie. Nic więc dziwnego,

,

re,

stało się ,to mię&zy,

innymi powodem niewykonania p1a:nu badań

geologicznych w przemyśle węglowym. za

ubieg-łyokres planu -6..;letndego. ReorganiZacja Stuti.by

(7)

pow-,statlieBium,:riokrumeriMcjfG€ologicm:ej

w$ta-

" proWadzonych:W karbOnie

górńo-ś~

(petro.:.

"linogrodzie poowalają

prrlyPu.szczat,

2leW na"; " grafia węgli, geoklgia złóż węgli .iIbp.).

O:rgan.iza-stępnychlatach sytuaCja ta być maże ul~e , ',cją takich ~onJferencji mogłaby lkari:dorazowo

,'zmianie.nalepsze. ' zajmować się jedna' z wymiertiDnych Wyżej

in-PrZy omawianiu słu2Jby geologk:mej w,prze- Btytucji polSkich lulb cze.c.&:ich.

myśi}e w~m nie ,sposób lIliie wspomnieć, o ,5. Utworzenie stałej, mieszanej komisji

pol-~eniu wchlan.i.aalia nił:Odych kadr, geolo- sko-czesk.iej do spraw stra:~a.f:ii, korelacji i

,gicznych !Jl.I"ZEZ irnsty1ru.cje i, przedsiębiorstwa identyfikacji pokładów węgla W G6rno-ślą- ,

pnzemyslOWe. Na , plus tych :iinstytucji trzeba skini' !Zagłębiu Węglowym. Komisja taka slda-, '

'p,,--zyznat wielkie minteresowanie młodym na- dałaby się z przedstawicieli geologii (w za!kresie

rybkiem gooLogicznym., który jest lIlB. ogół za- dyscyplin podstawowyoh,

:J*:

paledbotaniik:a,

trudnia!l1.y 'na, ~rych war.un:Jmch :fdnanoowych. palynologia, paleozoologia, petrografia węgli, li ...

W !przeciwieństwie do tego Stacja GórIlO-Ś1ąska 1x>logia) or:az przeds.tawicieli prnemys1u,

węg1o-IG ~ka się w dalszymclągu z tru.dn09ciam.i w~. Celem tej iJromisji Ibyay: koordynowanie

,etatowymi, co' w praktyce (wrócz niskiclt płac) ,hajibar&i.ej nie11będnych badań

stratygraficz-'PowOOluje zastój

w

polityCe kadIrowej. nych oraz przystąpienie, 40 systematycmEgO

,Sumując 'W\SZYB1Jkde powy.isze wywody, k!tó-' opraoowania j,ednolitej ,i mmliwie' najściślejszej ,

,'.'rych, ce1.e~ było zwrócenie uwagi na ,niepoko- . :oomerilk1atJuTy pokładów węgla w ' Z~ęb:iu

,. jący stan badań ,stratygraficznych w Zagłębiu Górno-śląskim. . '

' Górno-śląskim pragniemy jeszcze ,raz 'podkreś- Zdajemy sobie sprawę, że, .istnóeje szereg

'Iić, . że obecny stan 'rzeczy może być ,~eniony 'abiektywn.ych ~; k:tóre utrudniają takie

, na lepsze pod' następującymi warunkami: 2lOl'ga:nizowarue badań stratygrafi-cznych w

kar-l. 'W:zJfllJOCDienie pozycji 'Stacji Góm.O-Ślą- boolie gómo-śląskim, jakńego Wymaga

podkre-skiej przez zatIr:u:1m.ieniewię~j .i:1ości:pracow- 'ślana 1urż poZycja Zagłęb.ia GórnO-'Śl.ąSki~o

,

fiików

naukowych, i pomocniczych,przydziele-

wśród światowych zagłębi węgLowych.

'

Nie

O'Z-me odpowiedn:ich pomieszct.eń i wyposażeni,e w 'na:cza to jednak" że należy się uspokoić i

za-ap8ratu:rę;

,

'

'

,

dowalać istniejącą

obecnti.e

sytuacją

a nie

podej-'; ,2. 'Lepsze niż dotychczas, wyko~zystanie ~pe- moitać ~lkich możliwych środków d!l.a

po;-,cjaIistów w zakresie s1lratygram lk&tbońSki.ej, prawy tej sy1n.Lalcji. Trudności , organizacyjlIle, '

'zatrudnionych w rozmaitych .instytucjach. ' finansowe i inne mogą' być usunięte przy

oka-3. Ustalenie jednolitego planu badań s;traty_zaniU maIk.s1mumdobrej woli ze

strony;wsrzyst-graficznych 'przy uwzględn.ieniJU ' projektów i , kich Pracowników geologii, krt:óry.m leży na

ser;-potr2'Ai!ib wszystkich zainteresowanych instytu- cu dobro polskiej i czeskiej nauki. I .

:cji (po s.tronie polskiej: Instytut GeOlogicz:hy, Głęboka trosika i coraz wydatn,iejsm' pomoc,

,Akademia Gór~hutnJicza, PolSka Akademia jaką okazują dla spraw nauki władze Po~.!dej

,Nauk,. Bi/utQ DdlrutnenIt:aCji GeOlogicznej;,

po

Rzeczypospolitej Ludowej oraz 'Repuibli'ki

C2le-'strome

~ej:

Vediedk:o

Vy~ttmme

StfediSko

choołDwadk.iej,

powinna

stać się !bodźcem

do

U. lP., Usta.'V pro' PrU2!kum Ubelnych Lozisek, I'OZ'Umrnej i zasadniczej reformy,. która

pom,oZe

Vysoka Skola Baiiska, Mefi.cko-geologicke Od- w podln.iesiem,u d. !'iO'l.S1JerzerllU sta.nJu ,badań

stra-deleru OKR).' . tygraficznych w

gómO-sI.ąskim

karbemie pr<r

," 4. Zwoływanie regularnych (np. dwa razy d'Ulktjrwnym, a tym samym przyni.esie

umocnie-do ralru) konferencji n&uilrowyoh !pOŚWięcon.ych nie II'VV7Vcji polskich d. c r z e s k i c h ., • nauk

geologicz-badaniom nad stratygrafią kambcmcu p:roduktyw- , r~"

,n~o przy atywnyril współudziale pracowhl- , nych oraz ~łatwi lJ?I'Z€Ittlysłiowi węglOwemu obu,

Cytaty

Powiązane dokumenty

Celem artykułu było przedstawienie możliwości usprawnienia zarządzania obiektami powierzchniowymi w śląskich kopalniach z naciskiem na wykorzystanie istniejących

[r]

Zależność metanonoŚhości pokładów od głębokości dla całego złoża wyraźnie wypływa z przeprowadzonej analizy częstotliwości stwierdzeń zawartości metanu w

rotażowych, określenie gazonośności pokładów oparto przede wszystkim na rezultatach degazacji próbek węgli.. Zagadnienie gazonośności węgli

1. Brak jest niezgodności kątowej i erozyjnej na granicy wizenu i namuru. Istnieje tu natomiast ciągle przejście sedymentacyjne. W stropie warstw wałbrzyskich {dolny

W tym celu niezbędna jest ocena potencjalnych zmian warunków geo- logicznych i hydrogeologicznych w następstwie likwidacji kopalni oraz identyfikacja potencjalnych zagrożeń, a także

Strop wêgla gazowo-koksowego w LZW wystêpuje od stropu utworów karbonu w czêœci po³udniowo-zachodniej zag³êbia, a od uskoku Œwiêcicy i z³o¿a Che³m II zapada pod strefê

Badania te pozwoliły ustalić, że większa część ingresyj morskich rozpoczyna się i kończy się fauną słodkowodną, w skazującą na stopniowe napływ anie wody