Uniwersytet Marii
Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Biuletyn Polonistyczny 23/1-2 (75-76), 158-164
(III indywidualna'' i dr Z . Siatkow ski 4111 indyw idualna). N agrodę nau kową zespołową 1 stopnia otrzyma! zespól w sk ład zie: prol'. d r M. K a r a ś , mgr M. M adejowa, dr T. Bubak, dr A. Z ajd a, dr M. Kawka, mgr W. Śliw iński.
Z okazji Dnia K arty N auczyciela rektor UJ przyznał nagrody za p racę dydaktyczno-wychowawczą wyróżniającym się nauczycielom akade mickim. Nagrody te otrzym ali: p ro f. prof. S . G rze szc zu k , H. M ar kiew icz. docenci: d r hab. d r hab. B . Dunaj, S . Jaw orsk i. J. Ko w alik. W. Woźnowski; dr dr Z. C y gal-K rupa, J. Kajtoch, E . O rze chow ski, W. W ałecki. A. Z ajd a: mgr mgr S . Bortnow ski, H. C zubała, M. Frodym a. 11. Kurek. J. Labocha, A. Nowakowski, K. O żóg, K . Ru dek.
N agrody Rektora UJ za udział w pracach naukowo-badawczych, p rzy znawane z okazji 1 M aja, otrzym ali: docenci: d r hab. dr hab. J. Błoń sk i, S . Jaw orsk i, J. Kowalik, M. Podraza-K w iatkow ska; dr d r J. Ja- r z ę b s k i, W. W ałecki; mgr mgr J. A ntas, Z . B au e r, W. C ockiew icz, M. Frodym a, S . Hałabuda, M. Indyk, G. M atuszek, J. P ilch , A. Ropa, K. Rudek. M. S ta la , K. Woźniakowski ; oraz za koordynację grup te matycznych w problemie węzłowym 11.1 : p ro f, d r Z. Kurzowa i doc. dr hab, B . Dunaj.
Ponadto dwaj adiunkci IFP UJ. dr dr J. Bubak i E . O rzechow ski, otrzym ali nagrody Rektora UJ za pracę polityczno-społeczną.
Spraw ozdanie zob. BP z. 4/1979 (74) s . 8-10.
M gr G ab riela M atuszek
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKLODOWSKIEJ W LUBLINIE
I n s ty tu t Filologii Polskiej '1978/ 1979'
osobowym, jedynie w Zakładzie Realizmu i Młodej P olski podjął p ra c ą na etacie naukowo-badawczym dr Stefan Kruk.
Badania naukowe literaturoznaw ców Instytutu w dużym stopniu w iąza ły się z r e a liz a c ją planów badań węzłowych i m iędzyresortow ych. W r a mach tematu węzłowego PAN "K ultura p o lsk a, je j dzieje i re c e p c ja " opracowywano n astępu jące tematy: Słownik języka folkloru - Zakład Ję zyka P o lsk ieg o , pod kierunkiem doc. d ra hab. J. Bartm ińskiego (p rzy w spółpracy Zakładu T eo rii L ite ra tu ry ); Dokumenty życia literack iego Lubelszczyzny 1905-1918 - Zakład Realizmu i Młodej P o lsk i; Środow i sko literack ie na przełom ie XVIII i XIX w. - Zakład H istorii L ite ratu ry P o lsk ie j; - W spółczesne p isarstw o ludowe - Zakład H istorii L ite ratu
ry P o lsk ie j; P o ezja lat drugiej wojny i okupacji - Zakład L iteratu ry Współ c z e sn e j; E kspresjonizm w literatu rze Młodej P olski - temat nowo p o d ję ty p rzez Zakład Realizmu i Młodej P o lsk i, pod kierunkiem doc. dr hab. E . Łoch.
W zak resie tematu m iędzyresortow ego "Przem iany struktur sp o łecz n o-gospodarczych i świadom ości społecznej w P o lsc e " zespół pod kieru n kiem d ra S . Nieznanowskiego prow adzi w Zakładzie L iteratu ry S ta ro p o l
skiej badania nad tematem "Ż ycie literack ie na ziemiach wschodnich R ze czypospolitej do połowy XVIII w ." .
P ra c a dydaktyczna w Instytucie zaowocowała m niejszą niż zwykle liczb ą dyplomów m ag istersk ich , co wiąże się z kończeniem studiów p rz e z mniej liczne roczniki studentów. Przedstaw iono 70 literaturoznaw czych p rac m ag istersk ich , w tym 39 na studiach dziennych, 31 na zaocznych. R ozszerzono z a ję c ia dydaktyczne w Letniej Szkole Kultury i Języka P o lskiego dla Cudzoziemców i na nowo otwartym kierunku biblioteko znaw czym o raz rozpoczęto p racę Studium Podyplomowego.
W ok resie sprawozdawczym otwarte zostały dwa przewody doktorskie o ra z zakończono pięć (trzy tytuły uzyskali n asi literaturoznaw cy: B . Jad- cza k , K. Stępnik, N. K orniłłow icz, dwa - doktoranci spoza u czelni: M . G arbaczow a, J. F erd ) .
W ramach wymiany m iędzyuczelnianej pięciu pracowników odbyło s ta że w innych uczelniach (czte ry osoby w UW, jedna - w UAM w Poznaniu)
160
-W celu naw iązania bliższych kontaktów naukowych z placówkami z a granicznymi doc. dr hab. J. Swięch przebyw ał z kilkudniową wizytą w
L e c c e , doc. dr hab. E . Łoch - w D ebreczynie, doc. d r hab. J. B art- miński - w Ja ssa c h .
W roku sprawozdawczym zorganizowano n astępu jące kon feren cje: Idee niepodległościow e w literatu rze p olsk iej XIX i XX wieku - 27-2S XI 1978 'Z akład Realizmu i Młodej P o lsk i, d oc. dr hab. E . L o c h ;.
P o jęcie deryw acji w lingw istyce - 15-16 I 1979 (Z akład Języka P o l skiego, doc. dr hab. J. B artm iń sk i).
Rozwój literatu ry na Lubelszczyźnie w 35-leciu P o lsk i Ludowej - 28 V 1979 (Zakład L iteratu ry W spółczesnej, doc. d r hab. J. Swięch) "W 60-lecie niepodległej P o lsk i" (w spółorgan izacja s e s ji L u b elsk ie go Tow arzystw a Naukowego) - 8 referatów z Instytutu (o rg an iza to r p ro f. d r M. G rzęd zielsk a) .
Pracow nicy Instytutu b rali poza tym udział w licznych se sja c h i konferencjach w k ra ju , organizowanych przez inne ośrodk i uniw ersyte ckie i PA N -ow skie. Współpracowano także z Z L P , Polskim Radiem, Wydawnictwem Lubelskim , "P olonicum ", IKNiBO, Kuratorium OiW, Mu zeum Lubelskim , Stow arzyszeniem Twórców Ludowych, Lubelskim To warzystwem Naukowym, Towarzystwem im. A. M ickiew icza, T ow arzy stwem P rzy jac ió ł Z am ościa.
Prof. d r T. Skubalanka i doc. dr hab. J. Bartm iński u czestn iczyli jako re fere n ci w YTII K ongresie Slaw istów w Z agrzeb iu (w rzesień 1978), a na Międzynarodowym Z jeździe Semiotyków w B udapeszcie przebyw ał d oc. d r hab. J. Bartm iński.
Studenckie Koło Polonistów (d ziałające niezależnie od K oła Języ koznawców) czynnie uczestniczyło w se sja c h organizowanych p rz e z in ne ośrodki (UAM i U J ) . N ależy p od k reślić bardzo ożywioną p ra cę ś r o dowiskową prowadzoną p rz e z Sek cję Film oznawczą i Historyków Sztuki, k tó ra przygotow ała niezwykle in tere su jącą s e s ję w N ałęczow ie.
W roku sprawozdawczym N agrody M inistra NSW iT 111 stopnia otrzy mały doc. d r hab. A. Aleksandrow icz i d r E . R zew uska. W p leb iscy
-161
cie ZG S Z S P i "S z ta n d a ru Młodych" dyplom i medal im. G rze g o rza P i ram ow icza przyznano drowi S . Nieznanowskiemu. P ro f. d r T . Skuba- lanka otrzym ała medal "Z a zasłu gi dla województwa lu b elsk iego ".
Dr E lżb ieta Rzewuska
x X X
Idee niepodległościow e w lite ratu rze p olsk iej XIX i XX wieku
W dniach 27 i 28 listop ad a 1978 r . odbyła się ogólnopolska konfe re n c ją naukowa na tem at: "Idee niepodległościow e w lite ratu rze p o lsk iej XIX i XX w ieku".
Konferencję zorganizow ali pracow nicy Zakładu Realizmu i Młodej P o lsk i IFP UM CS w Lublinie pod protektoratem J.M . R ektora, p ro f, d ra hab. W iesława Sk rzyd ły. Obok lubelskiego, w zięli w niej udział przedstaw iciele innych środow isk polonistycznych w P o lsc e , badacze li-
*
teratu ry z K rakow a, Ś lą s k a , Poznania. Wygłoszono 12 referatów zw ią zanych z n astęp u jącą problem atyką:
p oezja I wojny światowej (rodzimy mit powstańca): M. G rzę d zie lsk a i K. Stępnik; nurt kobiecy w poezji I wojny światowej: A. Romanowski; tematyka p o l ska w poezji rosyjskiej I wojny światowe j: ]. Orłowski; walka o niepodległość s ło
wa w poezji C.K. Norwida: L Sławińska; z poezji patriotycznej Adama Asnyka: Z. M ocarska; walka o niepodległą wyobraźnię w międzywojennej poezji Juliana T u wima: 1. Opacki; maska Konrada i Króla-Ducha: W. Wójcik; sarm ackie znaki św ia domości niepodległościow e j : T . P ie rsia k i E , M ontusiew icz; problem p s y chiki narodu w św iadom ości polskich m odernistów : E . Łoch; z dziejów p ieśni o żołnierzu tu łaczu : J. Bartm iński; oszukani p rzez h istorię - o prozie T adeusza Konw ickiego: A. N a sa lsk a ; folklorystyczne pieśni ba- k a la rsk ie : J. Adamowski.
W dysku sji podkreślono znaczenie badań folklorystycznych w kon tek ście polskich spraw narodow ych; ro lę nurtu sarm ackiego i jego lite rackich r e a liz a c ji; ro lę świadom ości narodow ej, romantycznej w mo
dernizm ie; koncepcje dysku sji z romantyzmem w lite ratu rze p o lsk iej po II wojnie światow ej.
M ateriały konferencji znajdują się w druku.
Doc. dr hab. Eugenia Łoch
x x x
O rganizatoram i s e s ji pośw ięconej "T w ó rczo ści lite rac k ie j w Lu bli nie w o k re sie trzy d ziesto p ięcio lecia P R L " (28 V 1979 r . ) b y li: Z a klad L ite ratu ry W spółczesnej Instytutu Filo logii P o lsk ie j TJMCS, Woje wódzka B iblioteka Publiczna im. H. Ł o p aciń sk iego, Z arząd Okręgu S to w arzy sze n ia B ibliotek arzy Polskich w Lublinie i Oddział L u belski Z w iąz ku Literatów P o lskich .
Na s e s ji wygłoszono n astępu jące re fe ra ty : "Lublin lite rac k i w o k re sie PKWN" - J. św ięch ; "O p rozie lu b elsk iej" - A. N a s a ls k a ; "P o e z ja w Lublinie 1944~1965" - W. M ich alski; "L u b elszczy zn a - region poetów
(1 9 6 6 1 9 7 9 )" B . W róblewski; "P isa rstw o ludowe L u belszczyzn y" -A. A leksandrow icz; "Ż ycie literack ie Lublina w o k resie 3 5 -le c ia " - J. Z ięb a.
Obrady otworzył re fe ra t J. Św ięcha. R eferent zw rócił uwagę na ste- reotypow ość dotychczasowych ujęć tematu, po czym, ukazując rodzące się na terenie Lublina życie kulturalne P R L , omówił - oprócz uznanych pozycji M. Jastru n a, J. Putramenta i A. Ważyka - w ystąpienia i publi k acje debiutantów. R eferat w ykazał, że wysoka w tym o k resie tem pera tu ra życia kulturalnego Lublina nie zaw sze łączy ła się z wysokim pozio mem propozy cji artystycznych: tylko niew ielka grupa spośród debiutują cych w ów czas p isa rz y p ozo stała w literatu rze na stałe (m .in . J. H art w ig, A. Kam ieńska i Z. M ik u lsk i). Trudno jednak p rzecen ić znaczenie tego o k resu dla kształtu powojennej lite ratu ry p o lsk ie j, przede w szystkim ze względu na atm osferę twórczych poszukiwań i dokonującą się wówczas odbudowę instytucji życia kulturalnego.
Omawiając prozę lubelską od czasów PKWN do lat 70-ych, A. Na-- 162
-sa lsk a stw ie rd ziła, że problem y, o jakich traktuje tw órczość p ro z a to r ska autorów lubelskich w tym o k re sie , podzielić można na trzy grupy: tematyka lat wojny i okupacji, tematyka historyczna oraz problemy awansu kulturowego i gospodarczego prow incji. Gdyby jednak nie o g r a n iczać się do o p i s u tekstów , lecz podjąć próbę ich w a r t o ś c i o w a n i a , poziom tej tw órczości - w porównaniu z prozą pow stającą po wojnie poza Lublinem - ocenić trzeba n isko. Pozytywny wyjątek stano wią niektóre utwory Henryka P ają k a (tematyka wojenna) i Bogdana Ma- d a ja (tem atyka obyczajow a) .
N ajciekaw sze zjaw iska artystyczne poezji lubelskiej lat 19ЛЛ-1965 ujawniły s ię , zdaniem W. M ich alskiego, na początku i na końcu tego p rzed ziału c z a su . Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje tw órczość
M arii Jó ze fa ck ie j, Zbigniewa Strzałkow skiego i Bohdana Z adury. Inte r e s u ją c e , lecz nie spełnione, zapowiedzi w iązały się z d ziałaln o ścią grupy lite ra c k ie j PROM (początek lat sze śćd zie siąty ch ) . R eferent omó wił także tw órczość liczn ej grupy poetów, którzy w Lublinie debiutowa li, ale później opuścili to m iasto.
B . Wróblewski ukazał tw órczość poetów lubelskich debiutujących w p r a sie po roku 1966 na tle ogólnego obrazu poezji p o lsk iej lat s ie dem dziesiątych. W skazał na kilkanaście indywidualności tw órczych, ukształtow anych w drugiej połowie lat siedem dziesiątych (w śród nich: Waldemar M ich alski, T adeusz Kwiatkowski, Zbigniew W. F ro n czek . Dominik C>polski, Je rzy M isiec , Paweł Gembal, K rzy szto f PaczuskO . T w órczość tej grupy autorów wolna je st od sła b o śc i, jakim u lega tzw. młoda p o ezja pow stająca w innych ośrodkach.
A. Aleksandrow icz rozpo częła re fe ra t określeniem statu su twórcy ludowego, proponując ro zstrzy g n ię cia wielu kontrow ersji związanych dotychczas z tą kw estią. W dalszym ciągu omówiła p isa rstw o p o s z c z e gólnych twórców ludowych zam ieszkałych na terenie Lubelszczyzny, zw racając uwagę na znaczenie w artości ujaw niających się w tradycyjnie rolniczym regionie lubelskim dla cało ści polsk iej kultury ludowej.
J. Z ięb a, ch arakteryzując życie literack ie Lublina w 35 -leciu po wojennym. w skazał na cztery ok resy ožj'w ienia: o k res PKWN, lata 1955-1956, początek lat sze śćd zie siąty ch i druga połowa lat siedem
-1<Ъ4
-siąty ch . Szczególne nadzieje w iązać można z obecnym ożywieniem, któ re intensyw nością i trw ało ścią p rzew y ższa poprzednie.
Ożywiona d y sk u sja, ja k a w yw iązała się na temat zgłoszonych r e fe ratów , św iadczyła o zainteresow aniu tematem s e s ji .
M gr Bogusław W róblewski
x X X
S e k c ja H istorii Sztuki Koła Naukowego Polonistów U M C S, wspólnie z Kołami Naukowymi Historyków Sztuki Uniw ersytetu Jagiellońskiego i Uniw ersytetu W arszaw skiego, kontynuując cykl spotkań "Lublin i Lubel szczy zn a w badaniach historyków sztu k i", zorganizow ała II Ogólnopolską S e s ję Naukową Studenckich Kół Naukowych Historyków Sztuk i, pośw ię coną tematowi: "Śro d o w isk a artystyczn e N ałęczow a i P u ław ".
S e s ja odbyła się w dniach 28-30 X 1978 r . w P ałacu M ałachowskich w N ałęczow ie. P o d czas s e s ji wygłoszonych zostało 18 referatów i komu nikatów naukowych, m .in . : J. P arfia n o w ic z: "śro d o w isk a artystyczne Puław , Nałęczow a i K azim ierza w XVII i XVIII w ieku"; J . S o łty s: "śro d o w isk o kulturalne N ałęczow a w XIX w ieku"; D. Skłodow ska: "M u zea lite rac k ie w N ałęczow ie"; K . M ajew ski, R . W araksa: "W ille * S a motni a 4 i >C ienista< na tle d zia łaln o ści Ł u cji z Giedroyciów Rauten - strauchow ej w P u ław ach"; G . O dój, A. Sam odulska: "P ie rw sz e muzeum w P o lsce - Izab ella C z a r to r y s k a "; S . Butryn: "N ałęczów w życiu i tw ór c z o śc i Ż e ro m sk ie g o ".
Zamykając cykl ogólnopolskich spotkań "Lublin i L ubelszczyzna w ba daniach historyków sztuki" S e k c ja Historyków Sztuki UM CS postanow iła zorganizow ać następną s e s ję na tem at: "Zam ki, dworjr i pałace na Lu- b e lsz c z y ź n ie ".