196
Recenzjeskich z okazji 100-lecia wydania pierwszego polskiego podręcznika odlewnictwa. W artykule autor dał zarazem przegląd ważniejszych starodruków polskiego piś miennictwa technicznego z zakresu odlewnictwa, eksponowanych na Wystawie Polskiej Książki Odlewniczej w krakowskim Domu Technika2
Zb. M.
Z DZIEJÓW G Ó R N IC TW A W Ę G LA I Z Ł O T A
Bardzo interesujące zestawienie dat z dziejów górnośląskiego górnictwa w ęg lowego opublikował doc. mgr inż. Stanisław Kossuth w nrze 1/1964 „Przeglądu Górniczego“ . Zestawienie, zatytułowane Historyczny kalendarzyk górnictwa węg lowego w Zagłębiu Górnośląskim do 1914 r., obejmuje jedynie najważniejsze zda rzenia, charakteryzujące rozw ój omawianego górnictwa. Pominięto np. daty uru chamiania nowych kopalń po roku 1830, nie uwzględniono też zmian nazw kopalń i zmian ich właścicieli. Dość szczegółowo natomiast zostały podane informacje o pierwszych zastosowaniach nowych maszyn i urządzeń technicznych. Zestawie nie rozpoczyna rok 1657, z którego pochodzi pierwsza wiadomość o eksploatacji węgla w Zagłębiu Górnośląskim. A rtykuł uzupełniono obszernym wykazem lite ratury.
Historii górnictwa węglowego dotyczy również artykuł doc. dra Jerzego Ja rosa Rozwój podziemnego transportu w kopalniach węgla kamiennego („W iado mości Górnicze“ , nr 3 i 4/1964). W artykule autor omawia poszczególne etapy tego rozwoju począwszy od I I połowy X V I II w., a więc od okresu, w którym rozpo częła się eksploatacja węgla kamiennego na skalę przemysłową. Omówienie zostało doprowadzone do współczesności, z tym że lata powojenne potraktowano bardziej ogólnie.
600-lecie Uniwersytetu Jagiellońskiego zostało uczczone przez Krakowski Od dział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa uroczystym posiedzeniem, które odbyło się 7 kwietnia 1964 r. Sprawozdanie z tego posiedzenia zamieszczono w nrze 6/1964 „Wiadomości Górniczych“ . W sprawozdaniu podano m. in. tekst przemówienia inaugurującego uroczystość, które wygłosił doc. dr Adam Trembecki, wiceprezes Krakowskiego Oddziału SITG. Tematem przemówienia była historia kontaktów i współpracy uniwersytetu z górnictwem polskim.
Eksploatacja złota na terenach Dolnego Śląska jest potwierdzona w źródłach pisanych od X I I w. Niektórzy badacźe uważają jednak, że rozpoczęła się ona znacznie wcześniej; najbardziej skrajny jest pogląd lokalizujący początki tej eksploatacji ok. 2000 r. p.n.e. Ówczesnymi górnikami m ieliby być Kreteńczycy, którzy w poszukiwaniu nowych złóż zawędrowali aż na Dolny Śląsk. Powyższy pogląd przytacza m. in. Teresa Domaszewska w artykule Występowanie i eksploa tacja złota na Dolnym Śląsku („Przegląd Geologiczny“ , nr 4/1964). Artykuł poświę cony jest charakterystyce geologicznej poszczególnych ośrodków występowania złota na Dolnym Śląsku oraz dziejom eksploatacji kruszca w każdym z nich. Warto przypomnieć, że eksploatacja trwała w wielu rejonach jeszcze w X I X w.,
a
nawet w początkach X X w. Do artykułu została dołączona mapka, na której ozna czono najważniejsze ośrodki występowania złota na Dolnym Śląsku.J. J.