INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 1/III/2012, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddzia w Krakowie, s. 243–257
Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi
Marcin Karabin
SIECI DRENARSKIE
W REALIZACJI INWESTYCJI BUDOWLANYCH
____________
DRAINAGE NETWORK SYSTEMS
IN REALIZATION OF BUILDING INVESTMENTS
Streszczenie
W artykule przedstawiono problematyk sieci drenarskiej w realizacji in-westycji budowlanych. Kwesti , która wymaga szczególnej uwagi jest uwzgl d-nienie informacji o sieci drenarskiej na etapie projektowania inwestycji budowla-nej i uzyskiwania pozwolenia na budow , tak aby podczas jej realizacji nie nast pi o jej zniszczenie, które mo e mie nieodwracalne skutki (zalana dzia ka, któr trudno przywróci do stanu wyj ciowego). Problematyka ta zosta a przed-stawiona od strony teoretycznej (analiza uregulowa prawnych) oraz praktycznej (analiza dokumentacji wybranych inwestycji realizowanych m.in. na terenie gmi-ny Stare Babice w powiecie Warszawskim Zachodnim).
Sáowa kluczowe: sie drenarska, inwestycja budowlana, mapa
sytuacyjno-wysoko ciowa do celów projektowych Summary
In article there is shown problems concerned drainage network system in realization of building process. The most important issue is an information about drainage system in the moment of designig of building and getting a building per-mises. It will alow to avoid destruction of this network during a building process. The result of such destroy may have irrepalable effects (flooded parcel with no possibilities of restoring it to initial stage). In article there is shown both analysis of legal regulations concerned those problems and analysis of documentation of chosen buildings’ processes realized on the territory of commune Stare Babice in Warsaw’s West district.
WSTĉP
Sie drenarska mo e by bardzo „problematycznym elementem”, który nale y uwzgl dni w realizacji inwestycji budowlanych, zwi zanych z budow sieci infrastruktury technicznej podziemnej oraz budynków. Posiadanie informa-cji o istnieniu w terenie urz dze tego typu pozwala na unikni cie w przypadku ich kolizji z realizowanymi obiektami ich zniszczenia. Ma to ogromne znaczenie ze wzgl du na du e koszty usuwania takich awarii (przerwanie sieci drenar-skiej), a tak e ze wzgl du na fakt, e w wielu przypadkach bardzo trudne jest przywrócenie terenu do stanu z przed przerwania sieci drenarskiej lub jest to wr cz niemo liwe. Uczestnikiem procesu budowlanego najbardziej nara onym na konsekwencje zwi zane z takimi sytuacjami (ewentualne roszczenia odszko-dowawcze) jest geodeta przygotowuj cy dokumentacj geodezyjn i kartogra-ficzn potrzebn do realizacji inwestycji budowlanej.
CEL I ZAKRES BADAē
Artyku ma na celu przedstawienie problematyki uwzgl dnienia informacji na temat sieci drenarskiej w toku przygotowywania dokumentacji projektowej i procesu uzyskania pozwolenia na budow w wietle aktualnie obowi zuj cych uregulowa prawnych. Problematyka ta zostanie przedstawiona od strony teo-retycznej (analiza uregulowa prawnych) oraz praktycznej (analiza dokumenta-cji wybranych inwestydokumenta-cji realizowanych m.in. na terenie gminy Stare Babice w powiecie Warszawskim Zachodnim).
EWIDENCJONOWANIE URZĄDZEē MELIORACYJNYCH W TYM SIECI DRENARSKIEJ I OBOWIĄZKI ICH UTRZYMANIA
NA PRZYKàADZIE GMINY STARE BABICE Z POWIATU WARSZAWSKIEGO ZACHODNIEGO
Gmina Stare Babice z powiatu Warszawskiego Zachodniego jest jedn z gmin s siaduj cych bezpo rednio z miastem Warszawa (od strony zachodniej). Stanowi ona swoist sypialni Warszawy, bowiem ze wzgl du na jej blisko po o enia i dodatkowe bezpo rednie s siedztwo z Kampinoskim Parkiem Naro-dowym jest atrakcyjnym miejscem na osiedlanie si w niej mieszka ców posia-daj cych zatrudnienie w Warszawie. Te czynniki wp ywaj na du liczb inwe-stycji budowlanych prowadzonych na terenie gminy, zwi zanych z realizacj budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego oraz towarzysz cej mu infra-struktury technicznej.
Sie drenarska zgodnie z art. 73 ustawy z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wod-ne sklasyfikowana jest do urz dze melioracji wodnych szczegó owych. Wyko-nywanie tego typu urz dze nale y stosownie do zapisów art. 74 ww ustawy do
w a cicieli gruntów, jednak e w szczególnych przypadkach mog one te by wykonywane na koszt Skarbu Pa stwa.
Zgodnie z art. 77 ust. 1 ww ustawy utrzymywanie urz dze melioracji wodnych szczegó owych nale y do zainteresowanych w a cicieli gruntów, a je eli urz dzenia te s obj te dzia alno ci spó ki wodnej – do tej spó ki.
W 1965 roku za o no w Starych Babicach w a nie tego typu spó k tj. obecn Gminn Spó k Wodn „Babice”, która obejmuje swoim dzia aniem teren gminy Stare Babice z wy czeniem jedynie wsi: Kwirynów, Mariew, Buda i Blizne Jasi skiego. Celem spó ki jest utrzymywanie i eksploatacja urz dze melioracyjnych, sieci drenarskiej, przepustów i rowów odprowadzaj cych wod dla zapewnienia racjonalnej gospodarki wod na u ytkach rolnych oraz zapo-bieganie zanieczyszczeniom wód powierzchniowych. Patrz. http://www.babice-stare.waw.pl/woda.php?op=2&go=1 [dost p 19.01.2012].
Stosownie do przywo anych powy ej zapisów, spó ka ta w ramach utrzy-mania urz dze melioracyjnych zajmuje si tak e usuwaniem awarii z nimi zwi zanych (przerwanie drenów itp.). Jak podano na internetowej stronie Gmin-nej Spó ki WodGmin-nej „Babice” http://www.babice-stare.waw.pl [dost p 19.01.2012] w roku 2008 by y usuni te cztery awarie na kwot ponad 55 ty . z otych. W 2009 roku mia y miejsce awarie we wsich: Stare Babice (ul. Mizikowskiego), Lipków, Wierzbin i Wojcieszyn (od strony Królowej Marysie ki). W sumie usuni to sze awarii drenarskich na na kwot ponad 53 ty z otych. W roku 2010 awarie drenarskie mia y miejsce w nast puj cych wsiach: Wierzbin, Zie-lonki Parcele, Borz cin Ma y (dwie awarie), Borz cin Du y (osiem awarii), Latchorzew. Koszty usuni cia 14 awarii drenarskich opiewa y na kwot ponad 65 ty z . Jak z kolei wynika z danych dotycz cych dzia a w roku 2011 zg o-szonych by o do usuni cia 29 awarii, a bud et na ten cel opiewa na 150 ty z otych. Wynika z tego, e roczne koszty usuwania takich awarii s znaczne. Pozostaje postawi pytanie, dlaczego awarie takie maj miejsce oraz na ile do-st pna jedo-st dla zwyk ego obywatela czy te inwedo-stora informacja zwi zana z istnieniem sieci drenarskiej i jaka jest forma udost pniania takich informacji.
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne w art. 70 ust 3 zobowi zuje marsza ka województwa do prowadzenia ewidencji wód publicznych stanowi -cych w asno Skarbu Pa stwa istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa, s u cych polepszeniu zdolno ci produkcyjnej gleby i u a-twieniu jej uprawy oraz urz dze melioracji wodnych, do których zalicza si tak e sie drenarsk .
Ewidencj urz dze wodno-melioracyjnych dla omawianego terenu pro-wadzi Wojewódzki Zarz d Melioracji i Urz dze Wodnych (w artykule b dzie stosowany skrót WZMiUW) w Warszawie – Inspektorat w Grodzisku Mazowiec-kim, który jest Wojewódzk Samorz dow Jednostk Organizacyjn utworzon Uchwa nr VIII/27/99 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 29 marca 1999 roku i dzia a w oparciu o Statut nadany Uchwa nr 116/06 Sejmiku
Woje-wództwa Mazowieckiego z dnia 3 lipca 2006 roku patrz. http://www.warszawa. wzmiuw.gov.pl/prawo.html [dost p 19.01.2012].
Jak wynika z informacji uzyskanych z Inspektoratu WZMiUW w Grodzi-sku Mazowieckim – obejmuje on swym dzia aniem powiaty: Warszawski Za-chodni, Pruszkowski, yrardowski i Grodziski. Na terenach tych powiatów znajduje si 50 tysi cy ha zmeliorowanych gruntów. W samej Gminie Stare Babice znajduje si 2118ha gruntów zmeliorowanych, z czego zdrenowanych jest 1969ha. Przez teren gminy przebiega 81,4km otwartych rowów melioracyj-nych.
Ewidencja ta prowadzona jest zgodnie z przepisami Rozporz dzenia Mini-stra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 grudnia 2004r. w sprawie sposobu pro-wadzenia ewidencji wód, urz dze melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów. Zgodnie z §2 ww rozporz dzenia, ewidencj t prowadzi si z wyko-rzystaniem kopii map przegl dowych w skali 1:25 000 z zaznaczonymi: woda-mi, kana awoda-mi, wa ami przeciwpowodziowywoda-mi, stacjami pomp, granicami syste-mów melioracyjnych stanowi cych zamkni t ca o techniczn (przyk ad takiej mapy zamieszczono w dalszej cz ci opracowania).
Ewidencja ta obejmuje tak e kopie map sytuacyjnych w skali 1:5 000 lub 1:2 000, a w razie konieczno ci w innej dost pnej skali, z zaznaczonymi ele-mentami uwidocznionymi na mapach przegl dowych, a tak e mi dzy innymi ruroci gami sta ymi i zbieraczami drenarskimi, których symbolika okre lona jest w za czniku 8 i 9 do ww. rozporz dzenia. §2 ww. rozporz dzenia umo liwia prowadzenie tej ewidencji w formie elektronicznej, a §3 narzuca sposób prowa-dzenia w uk adzie obr bów ewidencyjnych (przyk ad takiej mapy zamieszczono w dalszej cz ci opracowania).
Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim posiada mapy w formie analogowej oraz pliki zeskanowanych map, jednak nie udost pnia ich w formie cyfrowej.
PROBLEM DOTYCZĄCY UWZGLĉDNIENIA INFORMACJI O PRZEBIEGU SIECI DRENARSKIEJ W PROJEKCIE BUDOWLANYM
Mapa sytuacyjno-wysokoĞciowa do celów projektowych
Mapa sytuacyjno-wysoko ciowa do celów projektowych stanowi doku-ment na którym sporz dzany jest projekt zagospodarowania dzia ki, jak równie projekt sieci uzbrojenia terenu przedk adany do uzgodnienia w zespole uzgad-niania dokumentacji projektowej danego starostwa. Tre mapy sytuacyjno-wysoko ciowej precyzuje rozporz dzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowa geodezyjno-kartograficznych oraz czynno ci geodezyjnych obowi zuj cych w budownictwie. Zgodnie z §6 ww rozporz dzenia tre mapy do celów projekto-wych, poza elementami stanowi cymi tre mapy zasadniczej cznie z
granica-mi w adania (w asno ci) nieruchomo ci (dzia ek), powinna zawiera : opracowa-ne geodezyjnie linie rozgraniczaj ce tereny o ró nym przeznaczeniu, linie zabu-dowy oraz osie ulic, dróg itp., je eli zosta y ustalone w miejscowym planie za-gospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, usytuowanie zieleni wysokiej ze wskazaniem po-mników przyrody, usytuowanie innych obiektów i szczegó ów wskazanych przez projektanta, zgodnie z celem wykonywanej pracy.
Zatem sie drenarska nie b dzie stanowi tre ci takiej mapy, bowiem nie wchodzi ona w zakres tre ci mapy zasadniczej. Jedynym przypadkiem kiedy wejdzie w sk ad tre ci takiej mapy b dzie sytuacja kiedy projektant wska e geodecie ten element jako niezb dny. Obowi zuj ce od 22 grudnia 2011r. rozporz -dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysoko ciowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do pa stwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego posze-rzy o tre mapy do celów projektowych o zasi g s u ebno ci gruntowych, ale wci nie wprowadzi o do jej tre ci sieci drenarskiej, dopuszczaj c jej fakulta-tywne umieszczenie stosownie do zapisów §80 ust 3.
Wynika st d, e sie drenarska nie b dzie tre ci mapy sytuacyjno-wysoko ciowej do celów projektowych. Ze wzgl du na materia , z którego wy-konana jest ta sie (rury ceramiczne) nie b dzie mog a ona by wykryta aparatu-r . Jak pisze Staparatu-ryjecki [1978], daparatu-reny ceaparatu-ramiczne by y powszechnym i paparatu-rawie jedynym materia em stosowanym w drena u. Opisuje on sposoby odszukiwania sieci drenarskiej. Przy odnajdowaniu tras s czków i zbieraczy du pomoc s szpile stalowe, które wbija si w ziemi w miejscach z widocznymi oznakami charakteryzuj cymi lokalizacj ruroci gów. S nimi: wloty, studzienki oraz miejsca wybijania wód gruntowych, wymywania gleby, odmiennego zabarwie-nia ro lin uprawnych i rozwój chwastów, zw aszcza skrzypu polnego, szczawiu, ostu i podbia u. W przypadku nie wykrycia drenów w wyniku szpilowania,
nale-y przeora teren i sprawdza szpilami „dno g bokiej bruzdnale-y”.
Zatem ze wzgl du na opisane wy ej trudno ci w zlokalizowaniu drena u, przebieg ruroci gow drenarskich pojawi si mo e na mapie do celów projekto-wych w praktyce jedynie na podstawie materia ów bran oprojekto-wych. Z do wiadcze-nia autora, b d cego geodet uprawnionym i wiadcz cym us ugi geodezyjne z tego zakresu wynika, e uzupe nianie mapy sytuacyjno-wysoko ciowej do celów projektowych takimi elementami nie jest ogólnie praktykowane. Istniej inne mechanizmy, pozwalaj ce unikn „kolizji” z tymi urz dzeniami przy re-alizacji inwestycji, które opisano w dalszej cz ci opracowania.
Informacja o tych urz dzeniach jest istotna, bowiem znajduj si one na g boko ciach na których obecnie uk ada si sieci wodoci gowe, kanalizacyjne, b d te posadawia awy fundamentowe budynków. Jak podaje bowiem Stryjec-ki [1978], g boko ci drenowania w zale no ci od sposobu u ytkowania terenu
wynosi y dla k i pastwisk 70-90cm, pól i warzywników 80-100cm, a dla sadów i chmielników 110-150cm. Maksymalne natomiast g boko ci drenowania w zalezno ci od warunków glebowych nie przekracza y: dla gleb lekkich 100cm, gleb rednich 150cm, a dla gleb ci kich 130cm.
Projekt zagospodarowania terenu
Zgodnie z art. 18 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowla-ne do obowi zków inwestora nale y zorganizowanie procesu budowy, z uwzgl dnieniem zawartych w przepisach zasad bezpiecze stwa i ochrony zdrowia, a w szczególno ci zapewnienie opracowania projektu budowlanego i stosownie do potrzeb innych projektów. Z kolei art. 20 ust 1 pkt 2 stanowi, e do podstawowych obowi zków projektanta nale y uzyskanie wymaganych opi-nii, uzgodnie i sprawdze rozwi za projektowych w zakresie wynikaj cym z przepisów. Obowi zek ten wynika tak e z art. 32 ust 1 pkt 2, który stanowi, e pozwolenie na budow lub rozbiórk obiektu budowlanego mo e by wydane po uprzednim uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwole , uzgodnie lub opinii innych organów.
Powstaje w tym miejscu pytanie, skoro WZMiUW nie udost pnia map z ewidencji urz dze wodno-melioracyjnych w formie cyfrowej, sk d inwestor ma wiedzie czy urz dzenia te wyst puj na jego dzia ce i czy s w kolizji z projektowanymi obiektami budowlanymi?
W takiej sytuacji, gdy informacja ta nie jest ogólnie dost pna nale y albo za ka dym razem wyst powa z zapytaniem w tej sprawie do WZMiUW, albo posiada odpowiedni mechanizm w procedurze wydawania pozwole na budo-w , który spobudo-woduje, e gdy takie zagro enie kolizji budo-wyst puje inbudo-westor zosta-nie o tym poinformowany i b dzie musia uzyska odpowiedzosta-nie uzgodzosta-niezosta-nie od WZMiUW.
Wyst pi mog w tym miejscu dwa stany faktyczne, zwi zane z istnieniem lub brakiem miejscowego planu zagospodarowania terenu. Druga z sytuacji czyli brak miejscowego planu zagospodarowania terenu, wymusi na inwestorze uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Art. 60 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nakazuje poprzedzenie wydania takiej decyzji uzgodnieniami z organami wymienionymi w art. 53 ust. 4 i uzyskania uzgodnie lub decyzji wymaganych przepisami odr bnymi. W przywo anym art. 53 ust 4 w punkcie 6 wymienione s organy w a ciwe w sprawach ochrony gruntów rolnych i le nych oraz melioracji wodnych w od-niesieniu do gruntów, wykorzystywanych na cele rolne i le ne w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomo ciami. Zatem ka dy projekt decyzji o wa-runkach zabudowy wymaga uzgodnienia z WZMiUW, który w formie postano-wienia nak ada lub te nie obowi zek umieszczenia w tre ci decyzji o warun-kach zabudowy zapisu zobowi zuj cego inwestora do ustalenia z WZMiUW lokalizacji ruroci gów drenarskich w miejscu planowanej inwestycji. Rocznie
Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazwieckim wydaje oko o 2000 takich postanowie , w lad za którymi inwestorzy maj c ju wydan decyzj o warun-kach zabudowy – dokonuj z WZMiUW szczegó owych uzgodnie .
W przypadku istnienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzen-nego uzgodnienia z WZMiUW dotycz ce istnienia czy te nie na danym terenie omawianych urz dze odbywaj si podczas procedury uchwalania planu. Zwy-kle zasi g drena u wnoszony jest do cz ci graficznej planu i oznaczany np.. MN/d („MN” oznacza stref zabudowy mieszkaniowej, „d” teren zdrenowany). Zatem z wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzenne-go powinien wynika fakt, e dzia ka inwestora z planowan inwestycj – nale-y do terenów zmeliorowannale-ych. Wnale-yegzekwowanie w tnale-ym prznale-ypadku uzgodnie-nia szczegó owego z WZMiUW zale y od skrupulatno ci organu wydaj cego decyzj pozwolenia na budow , który maj c taki zapis w za czonym do wnio-sku o wydanie pozwolenia na budow wypisie i wyrysie z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinien da od inwestora takiego uzgod-nienia.
Uzgodnienie lokalizacji ruroci gów drenarskich z WZMiUW, które autor nazwa szczegó owym odbywa si poprzez z o enie wniosku w sprawie zaopi-niowania projektu zagospodarowania dzia ki (najcz ciej na tym etapie, znaj c ju szczegó y dotycz ce rozmieszczenia na dzia ce planowanej zabudowy). WZMiUW na za czonej do wniosku kopii mapy sytuacyjno-wysoko ciowej do celów projektowych wykorzystanej do sporz dzenia projektu zagospodarowania dzia ki, na podstawie materia ów kartograficznych ewidencji urz dze wodno-melioracyjnych, a tak e projektu szczegó owego melioracji wrysowuje orienta-cyjn tras ruroci gów drenarskich. Trasa ta ma charakter orientaorienta-cyjny bowiem urz dzenia te nie by y inwentaryzowane, a jedynie istniej ww projekty zawarte w operatach wykonawczych, zwanych kolaudacyjnymi. Szczegó owo zagadnie-nia dotycz ce projektowazagadnie-nia i zakresu prac wykonawczych, w tym sporz dzazagadnie-nia odpowiedniej dokumentacji w trakcie realizacji drena u opisuje Stryjewski [1978].
Kopia ta wraz z odpowiednim pismem przekazywana jest inwestorowi. W pi mie informuje si inwestora o mo liwo ci przebudowy lub likwidacji sieci drenów w trybie ustawy Prawo wodne, które nak ada obowi zek uzyskania po-zwolenia wodno prawnego. Rocznie Inspektorat w Grodzisku Mazowieckim wydaje oko o 2000 tego typu uzgodnie .
Wydanie pozwolenia wodno prawnego le y w gestii w a ciwego staro-stwa, a w przypadku przebudowy sieci projekt podlega dodatkowo uzgonieniu w WZMiUW. Po tych dzia aniach inwestor zobowi zany jest przekaza doku-mentacj potrzebn do zaktualizowania ewidencji urz dze melioracyjnych.
Poni ej zamieszczono dwa przyk ady cz ci kartograficznej uzgodnie przebiegu ruroci gów drenarskich z WZMiUW.
ród o: Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim.
Rysunek 1. Uzgodnienie projektu zagospodarowania dzia ki z wniesionym na czerwono
przebiegiem ruroci gów drenarskich zadania inwestycyjnego „P ochocin II cz. II – Umiastów”
ród o: Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim.
Rysunek 2. Uzgodnienie projektu zagospodarowania dzia ki z wniesionym na czerwono
Jak pokazuj powy sze mapy, ró ny mo e by stopie „zag szczenia” urz dze drenarskich. O ile w pierwszym przypadku planowana budowa koli-duje z dwoma s czkami o rednicy 50mm, to w drugim przypadku s to cztery s czki o rednicy 50mm i jeden o rednicy 125mm. Ze wzgl du na planowane zagospodarowanie terenu nale y dokona likwidacji lub przebudowy wszystkich s czków w granicach zmienianego zagospodarowania dzia ki – nie tylko koli-duj cego z budynkiem. Sie ta, bowiem zak adana w latach siedemdziesi tych dla celów rolniczych nie spe nia obecnych wymogów technicznych stawianych drena om odwadniaj cym dzia ki i obiekty budowlane.
Uzgodnienie/koordynacja dokumentacji projektowej urządzeĔ infra-struktury podziemnej
Rozporz dzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001r. w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespo ów uzgadniania dokumentacji projektowej nak ada w §8 na inwestora obowi zek uzgodnienia usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, którego dokonuje si po uprzednim zbadaniu bezkolizyjno ci usytuowania pro-jektowanych sieci uzbrojenia terenu z ju istniej cymi i projektowanymi innymi przewodami i urz dzeniami, z obiektami budowlanymi, znakami geodezyjnymi, grawimetrycznymi i magnetycznymi, zieleni wysok , pomnikami przyrody, a tak e po zbadaniu ustale miejscowych planów zagospodarowania przestrzen-nego. Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geo-dezyjne i kartograficzne stosowa powinno si termin koordynacja usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, jednak e do tej pory nie wydano w tej sprawie przepisów wykonawczych, które powinny zast pi wy ej powo ane rozporz dzenie z 2001r.
Stosownie do §20 ww rozporz dzenia uzgodnienie to odbywa si na po-siedzeniu zespo u w sk ad którego wchodz : przewodnicz cy (pracownik staro-stwa powiatowego, posiadaj cy odpowiednie uprawnienia zawodowe w dziedzi-nie geodezji i kartografii) oraz cz onkowie (pracownicy organów administracji architektoniczno-budowlanej, nadzoru budowlanego oraz zarz dów dróg podle-g ych staro cie). W posiedzeniach zespo u bior udzia , w charakterze konsul-tantów z zakresu informacji zgromadzonej w ewidencji bran owej sieci uzbroje-nia terenu - przedstawiciele jednostek prowadz cych t ewidencj oraz przedstawiciele innych, ni podleg e staro cie, zarz dów dróg publicznych, jeeli urz dzenie ma by umieszczone w pasie drogowym drogi publicznej nale -cej do innego, ni podleg y staro cie.
Niestety nie jest wprost sprecyzowane, e w gronie konsultantów znale ma si przedstawiciel WZMiUW, bowiem urz dzenia melioracyjne nie mieszcz si w kategorii uzbrojenia terenu. Jak wynika z informacji przekazanych przez Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim – trzy z czterech „obs ugiwanych” powia-tów zapraszaj przedstawiciela urz du na posiedzenia zespo ów uzgadniania doku-mentacji projektowej (wyj tek stanowi Powiat Warszawski Zachodni).
Rol pracownika WZMiUW na takim posiedzeniu jest na podstawie map z ewidencji urz dze melioracyjnych stwierdzenie czy dane zadanie wymaga uzgodnienia szczegó owego z WZMiUW. Konieczno taka jest wpisywana w opinii w sprawie uzgodnienia dokumentacji projektowej, przez co inwestor w pewnym sensie zmuszony jest do z o enia wniosku w sprawie zaopiniowania trasy projektowanej sieci z WZMiUW w zakresie wyst powania ewentualnych kolizji z sieci drenarsk . W badanym przypadku mimo nieobecno ci pracowni-ka WZMiUW jako konsultanta na posiedzeniu zespo u do spraw uzgadniania dokumentacji projektowej, uwaga taka na pro b geodety uprawnionego wyko-nuj cego map sytuacyjno-wysoko ciow do celów projektowych po stwierdze-niu w trakcie wywiadu terenowego wyst powania sieci drenarskiej (na terenie opracowania znajdowa a si studnia melioracyjna) – zosta a w tre ci opinii w sprawie uzgodnienia dokumentacji projektowej wpisana.
W lad za tym inwestor niejako zmuszony by z o y wniosek do WZMiUW o uzgodnienie lokalizacji ruroci gów drenarskich na terenie projek-towanej inwestycji.
Poni ej zamieszczono fragmenty map stanowi cych cz kartograficzn ewidencji urz dze wodno-melioracyjnych dla omawianego terenu prowadzonej przez Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim.
ród o: Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim
Rysunek 3. Cz kartograficzna ewidencji wód, urz dze melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów – mapa przegl dowa w skali 1:25 000 oraz mapa ewidencyjna
ród o: Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim.
Rysunek 4. Cz kartograficzna ewidencji wód, urz dze melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów – mapa ewidencyjna w skali 1:2000
Poni ej zamieszczono przed o on do uzgodnienia map sytuacyjno-wysoko ciow do celów projektowych z tras projektowanego wodoci gu (uzgodniona w ZUDP powiatu Warszawskiego Zachodniego), na której Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim wniós orientacyjn tras ruroci -gów drenarskich oraz zaznaczy miejsca kolizji projektowanego wodoci gu z ruroci gami drenarskimi.
ród o: badania w asne.
Rysunek 5. Mapa sytuacyjno-wysoko ciowa do celów projektowych z uzgodnion tras
projektowanego wodoci gu w ZUD – po uzgodnieniu miejsc kolizji z sieci drenarsk w Inspektoracie WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim
Oczywi cie, porównuj c ustalenia dotycz ce przebiegu sieci drenarskiej zamieszczone na powy szej mapie z map ewidencji melioracji wodnych, mo -na stwierdzi , e uzgodnienie to jest bardziej szczegó owe. Wynika to z faktu, e po stwierdzeniu potencjalnej kolizji na podstawie mapy ewidencji melioracji w skali 1:2000 (kolorem br zowym zaszrafurowany by teren zmeliorowany; rys. 4), pracownik przygotowuj cy takie uzgodnienie opiera si na projekcie szczegó owym melioracji z opeartu kolaudacyjnego. Przyk ad cz ci kartogra-ficznej takiego projektu dla obszaru na którym znajdowa a si omawiana inwe-stycja, zamieszczono poni ej.
ród o: Inspektorat WZMiUW w Grodzisku Mazowieckim.
Rysunek 6. Projekt melioracji – Zadanie „Borz cin Feliksów”
z operatu kolaudacyjnego. W kolorze ró owym zaznaczone s czki drenarskie koliduj ce z planowan inwestycj
WNIOSKI
Jak wida z dokonanej analizy, opracowania kartograficzne szczegó owe dotycz ce sieci drenarskiej tj. cz kartograficzna ewidencji wód, urz dze melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów w postaci mapy ewidencyj-nej w skali 1:2000 (rys. 4) oraz projekt melioracji (rys. 6) opieraj si na mapach ewidencyjnych (katastralnych). Zatem nie ma przeszkód i wr cz u atwione jest zadanie zintegrowania tych danych z danymi z zasobu geodezyjnego i kartogra-ficznego. W Powiecie Warszawskim Zachodnim dla badanej gminy integracj dotychczas obj to m.in. nast puj ce zbiory danych kartograficznych: map ewi-dencyjn , map zasadnicz , map glebowo-rolnicz , ortofotomapy. Jak wida z tego przegl du nie ma technicznych ogranicze aby w czy tak e materia y kartograficzne dotycz ce sieci drenarskiej i udost pnia je za po rednictwem Internetu, tak jak pozosta e materia y. S u y do tego program iGeoMap firmy Geo-System z Warszawy, przeznaczony do publikacji danych przestrzennych na stronach internetowych (w tym przypadku na stronie http://www.podgik. pwz.pl). Szerszy dost p (a taki poprzez system iGeoMap jest zapewniony) do informacji tak e o tych urz dzeniach, ograniczy by liczb „awarii drena u” równie w przypadkach innych ni realizacja urz dze infrastruktury technicz-nej i budynków.
W odniesieniu do procedur prawnych dotycz cych uzyskiwania pozwole-nia na budow oraz realizacji urz dze infrastruktury technicznej nale y je nie-znacznie zmodyfikowa . Nale a oby rozwa y dwa warianty. W wariancie pierwszym pracownik WZMiUW powinien by obligatoryjnie obecny przy ka -dym uzgodnieniu usytuowania sieci uzbrojenia terenu i wskazywa na koniecz-no dokonania uzgodnie szczegó owych projektu w WZMiUW. W drugim wariancie pracownik WZMiUW nie bra by udzia u w posiedzeniach ZUD, ale w opinii dotycz cej uzgadniania dokumentacji projektowej nale a oby wskazywa na konieczno dokonania uzgodnie szczegó owych projektu w WZMiUW. Aby by o to mo liwe bez konieczno ci udzia u pracownika WZMiUW w posie-dzeniach Zespo u ds. uzgadniania dokumentacji projektowej – starostwo musia-oby posiada szczegó owe informacje na temat obszarów obj tych drena em (albo materia y z ewidencji urz dze wodno-melioracyjnych, albo cz ci gra-ficzne planów miejscowych). Taka informacja by aby dost pna je li zrealizowa-ny zosta by proces, o którym autor pisa powy ej, czyli zintegrowania materia-ów kartograficznych dotycz cych sieci drenarskiej (z ewidencji urz dze wodno-melioracyjnych) z materia ami wchodz cymi w sk ad powiatowego za-sóbu geodezyjno-kartograficznego. W obydwu wariantach dotychczasowe kom-petencje WZMiUW zosta yby zachowane, ale w wariancie drugim ograniczy y-by si tylko do dokonywania uzgodnie szczegó owych w przypadkach, kiedy rzeczywi cie jest to konieczne.
BIBLIOGRAFIA
Rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 grudnia 2004r. w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji wód, urz dze melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów
(Dz.U. z 2005r. nr 7 poz. 55),
Rozporz dzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowa geodezyjno-kartograficznych oraz czynno ci geo-dezyjnych obowi zuj cych w budownictwie (Dz.U. z 1995r. nr 25 poz. 133),\
Rozporz dzenie Ministra Spraw Wewn trznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w spra-wie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysoko ciowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do pa -stwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U. z 2011r. nr 263 poz. 1572), Rozporz dzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001r.
w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespo ów uzgadniania doku-mentacji projektowej (Dz.U. z 2001r. nr 38 poz. 455),
Stryjewski F. Drenowanie. Pa stwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, s
Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010r. nr 243 poz. 1623 – z pó n. zmia-nami),
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005r. nr 239 poz. 2019 – z pó n. zmiana-mi),
Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003r. nr 80 poz. 717 – z pó n. zmianami),
Ustawa z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010r. nr 193 poz. 1287 – z pó n. zmianami).
Dr in . Marcin Karabin Zak ad Katastru i Gospodarki Nieruchomo ciami Wydzia Geodezji i Kartografii Politechnika Warszawska ul. Plac Politechniki 1 00-661 Warszawa tel. 0-608-402-505 e-mail: M.Karabin@interia.pl
