ISSN: 1896-382X | www.wnus.edu.pl/pl/edu/ DOI: 10.18276/epu.2016.122-04 | strony: 35-43
WOJCIECH GRZELAK
8QLZHUV\WHW(NRQRPLF]Q\ZH:URFáDZLX
:3á<:0(',Ð:632á(&=12Ğ&,2:<&+ 1$=$5=ą'=$1,( PROCESOWE W ORGANIZACJI
Streszczenie
0HGLD VSRáHF]QRĞFLRZH XPRĪOLZLDMą Z\NRU]\VWDQLH WHJR, FR RNUHĞODQH MHVW MDNR PąGURĞü JUXS\ $SOLNDFMH VSRáHF]QRĞFLRZH PRĪQD Z\NRU]\VWDü GR RVLąJDQLD FHOyZ EL]QHVRZ\FK SRGQLHVLHQLD HIHNW\ZQRĞFL Z\NRQ\ZDQ\FK ]DGDĔ L SU]H]Z\FLĊĪDQLD So-MDZLDMąF\FK VLĊ WUXGQRĞFL 1RZRF]HVQD RUJDQL]DFMD Z\NRU]\VWXMH RZH QDU]ĊG]LD do SRV]XNLZDQLDLQQRZDFMLDQDVWĊSQLHVWDUDVLĊZGURĪ\üQRZHLQQRZDF\MQHUR]ZLą]DQLD celem zdobycia przewagi konkurencyjnej na rynku.
6áRZD NOXF]RZH 0HGLD VSRáHF]QRĞFLRZH DSOLNDFMH VSRáHF]QRĞFLRZH ]DU]ąG]DQLH
SURFHVRZH]DU]ąG]DQLHZRUJDQL]DFML
Wprowadzenie
,QWHUQHW WR PHGLXP NWyUH FLĊĪNR VNODV\ILNRZDü MDNR SU]HGPLRW EDGDĔ W\ONR MHGQHMG]LHG]LQ\QDXNL:VSyáF]HĞQLHSRMPRZDQDKXPDQLVW\NDQLHPRĪHSR]RVWa-ZDü RERMĊWQD QD ]PLDQ\ ]DFKRG]ąFH SRG ZSá\ZHP SRVWĊSXMąFHM WHFKQRORJL]DFML Ī\FLD3UyEXMąFZ QDXNRZ\VSRVyERSLVDüWH]PLDQ\LFKZSá\ZQDMĊ]\NLVSRVyE SRUR]XPLHZDQLDVLĊOXG]LPXVLF]HUSDü]ZLHG]\LGRURENXQDXNRZFyZRUyĪQ\FK zainteresowaniach i obszarach badawczych.
::: Z VWRSQLX QLHSRUyZQ\ZDOQ\P ] ĪDGQą ZVSyáF]HĞQLH GRVWĊSQą LQQą technolRJLą NRPXQLNDF\MQą Z\ZLHUD RJURPQ\ ZV]HFKVWURQQ\ ZSá\Z QD Ī\FLHVSo- áHF]QHQLHW\ONRMHGQRVWNLDOHUyZQLHĪJUXSVSRáHF]Q\FK6NXWNLPRĪQD]DREVHUZo-ZDüZOXG]NLHMNRPXQLNDFMLQSZ]PLDQDFKMĊ]\NDZSRGVWDZDFK]PLDQ\EXGRZ\ komunikatów relacyjnych i emocMRQDOQ\FKDWDNĪHZEXGRZDQLXLSRGWU]\P\ZDQLX ]ZLą]NyZ PLĊG]\OXG]NLFK 0RĪOLZRĞFL DSOLNDFML LQWHUQHWRZ\FK ]DF]\QDMą GHWHUPi-QRZDüVSRVRE\SRUR]XPLHZDQLDVLĊOXG]L 1RZDN.UHMW], s. 17).
']LĊNLWHPXPHGLXPPRĪQDMXĪQLHW\ONRNRPXQLNRZDüVLĊ]LQQ\m MĊ]\NLHP PyZLRQ\P L SLVDQ\P ZLG]LHü JR Z F]DVLH U]HF]\ZLVW\P 6LHü SR]ZDOD G\VNXWo-ZDü QD UyĪQH WHPDW\ JUDü ] LQQ\PL XĪ\WNRZQLNDPL Z JU\ online SR]QDG\VNXWo-ZDü Qo- Z\FKOXG]LZ\PLHQLDüVLĊ]GMĊFLDPLV]XNDüPLáRĞFL0RĪQDSRZLHG]LHüĪH,QWHr- QHW]EOLĪDOXG]LXáDWZLDNRPXQLNDFMĊLVWDMHVLĊSODWIRUPąPLĊG]\OXG]NLHMDNW\ZQo-ĞFL &]áRZLHNMDNRLVWRWDVSRáHF]QD ]DNRGRZDQ\MHVWQDZ\PLDQĊLQIRUPDFMLSRJOą GyZSUDJQLHĔXF]Xü]GUXJąRVREą=DNRGRZDQHPDUyZQLHĪáąF]HQLHVLĊZJUXS\ np. wspólne miejsce zamieszkania, podobne zainteresowania. InterneW ]D SRPRFą GRVWĊSQ\FK QDU]ĊG]L ]DF]\QD QDĞODGRZDü U]HF]\ZLVWRĞü 7DN VDPR Z\JOąGD WR ZĞZLHFLHZLUWXDOQ\PJG]LHMHGQRVWNLWZRU]ąH-VSRáHF]QRĞFL7HQGHQFMDGRSU]\Qa-OHĪQRĞFL GR JUXS VSRáHF]QRĞFLRZ\FK VWDOH URĞQLH D OLF]ED VHUZLVyZ LQWHJUXMąF\FK LQWHUQDXWyZMHVWFRUD]ZLĊNV]DWZRU]ąFW]ZPHGLDVSRáHF]QRĞFLRZH
1. 0HGLDVSRáHF]QRĞFLRZH
3RMĊFLH „PHGLD VSRáHF]QRĞFLRZH” (ang. social media) rozumiane jest jako zbiór technologii, które VáXĪą GR LQLFMRZDQLD NRPXQLNDFML L SU]HND]\ZDQLD WUHĞFL PLĊG]\ OXGĨPL MDN L SRPLĊG]\ JUXSDPL OXG]L ]RUJDQL]RZDQ\PL Z VLHFLDFK spo-áHF]QRĞciowych (Treadaway, Smith 2011, s. 46).
Tym, FR RGUyĪQLD PHGLD VSRáHF]QRĞFLRZH 06 QD WOH LQQ\FK PHGLyZ, jest skala przeka]X L RGELRUX7UHĞFL Vą UR]SRZV]HFKQLDQHG]LĊNL VSRáHF]QHM LQWHUDNFML àDWZRĞü REVáXJL MDN L GRVWĊSQRĞü QDU]ĊG]L VSUDZLD ĪH WZRU]HQLH L RGELyU WUHĞFL SUDNW\F]QLH QLH ]QD JUDQLF D VDPD SXEOLNDFMD WUHĞFL WR GRSLHUR SRF]ąWHN SURFHVX mediowego. Pierwotna infRUPDFMD PRĪH E\ü ZLHORNURWQLH PRG\ILNRZDQD NRPHn-WRZDQDQLHVNRĔF]HQLHZLHOHUD]\:SU]\SDGNXÄWUDG\F\MQ\FK´ĞURGNyZSU]HND]X, tj. telewizji, radia, prasy QLH MHVW WR PRĪOLZH .ROHMQą UyĪQLFą MHVW WUZDáRĞü RUD] czas: WUHĞFLUD]SRMDZLDMąFHVLĊZVLHFLSUDNW\F]QLHVąMXĪQLHGRXVXQLĊFLDDF]DVRG VIRUPXáRZDQLD GR SXEOLNDFML WUHĞFL MHVW RJUDQLF]RQ\ GR PLQLPXP 6RFLDO PHGLD ]DFLHUDMąUyZQLHĪgrDQLFĊPLĊG]\QDGDZFą DRGELRUFą
=WHUPLQHP06ĞFLĞOH]ZLą]DQHMHVWSRMĊFLH:HEobu terminów czasem XĪ\ZDVLĊ ]DPLHQQLH7HUPLQ06RGQRVLVLĊGRG]LDáDĔSUDNW\NL]DFKRZDĔZĞUyG XF]HVWQLNyZ VSRáHF]QRĞFL NWyU]\ Z\NRU]\VWXMąF ,QWHUQHW, Z\PLHQLDMą LQIRUPDFMH ZLHG]Ċ L RSLQLH ]D SRPRFą GRVWĊSQ\FK NDQDáyZ NRPXQLNDF\MQ\FK 6DINR 2010). =ZUyFLüQDOHĪ\XZDJĊĪHPyZLąF o Web 2.0, NáDG]LHVLĊQDFLVNQDDVSHNWWHFKQo-ORJLF]Q\SRGF]DVJG\WHUPLQ06DNFHQWXMHMHJRSU]HMDZVSRáHF]Q\
Jak wynika z przeprowadzonego w 2014 roku przez IRCenter badania „Social 0HGLD Z 3ROVFH ´ LQWHUQDXWyZ NRU]\VWDáR ] VHUZLVyZ VSRáHF]QRĞFLo-Z\FKUyZQRF]HĞQLHZPLHVLąFX5RVQąFDSRSXODUQRĞü06VNáRQLáDUyĪQHJRURG]DMX RUJDQL]DFMH GR ]DLQWHUHVRZDQLD VLĊ WHPDWHP 06 7HFKQRORJLH :HE L PHGLD VSRáHF]QRĞFLRZHPDMąZLHOHGR]DRIHURZDQLDZVSyáF]HVQ\PRUJDQL]DFMRP-HGQ\P
z dobrze wspieranych G]LDáDĔ Z RUJDQL]DFML MHVW SURFHV UHNUXWDFML XáDWZLHQLH ZVSyáSUDF\RVyEZUDPDFK]HVSRáyZZLUWXDOQ\FKEąGĨEXGRZDQLHZL]HUXQNXSUa-FRGDZF\ ]ZáDV]F]D NLHG\ RUJDQL]DFMD FKFH EXGRZDü ZL]HUXQHN SU]HGVLĊELRUVWZD DWUDNF\MQHJR GOD SRNROHQLD ZFKRG]ąFHJR Qa rynek pracy, tzw. Generacji Y &KZLDáNRZVND 1RZHPHGLDRIHUXMąWDNĪHUR]ZLą]DQLDZ]DNUHVLH]DU]ąG]a-QLD ZLHG]ą Z RUJDQL]DFML RUD] XF]H 1RZHPHGLDRIHUXMąWDNĪHUR]ZLą]DQLDZ]DNUHVLH]DU]ąG]a-QLD VLĊ DOH UyZQLHĪ SRSU]H] XVSUDZQLDQLH No-PXQLNDFML L XPRĪOLZLHQLH DNW\ZQHJR VáXFKDQLD ZVSLHUDMą NRODERUDFMĊ SUDFRZQi-kyZ G]LĊNL czHPX VSU]\MDMą G]LDáDQLRP LQQRZDF\MQ\P 3RQDGWR 06 XPRĪOLZLDMą DQJDĪRZDQLH SUDFRZQLNyZ Z SRGHMPRZDQLH GHF\]ML GRW\F]ąF\FK RUJDQL]DFML ZVSLHUDMą LQQH QDU]ĊG]LD QHJRFMDF\MQH L PRW\ZDF\MQH 6SUDZLDMą ĪH VWUXNWXU\ Rr-JDQL]DFMLVWDMąVLĊEDUG]LHMHODVW\F]QHFRXáDWZLDRUJDQL]DFMLV]\EV]HUHDJRZDQLHQD ]PLDQ\ ]DFKRG]ąFH Z RWRF]HQLX L GRVWRVRZDQLH RIHUW\ GR SRWU]HE REHFQ\FK QD rynku (Martin, Reddington, Kneafsey 2009).
: SXEOLNDFMDFK GRW\F]ąF\FK Z\NRU]\VWDQLD 06 SU]H] SROVNLH SU]HGVLĊELRr-stwa podkreĞODVLĊMHGQDNĪHILUP\QLHGRNRĔFDSRWUDILąZ\NRU]\VWDüSRWHQFMDá06 +%53 1DMF]ĊĞFLHM RJUDQLF]DMą VLĊ RQH GR NRPXQLNDFML PDUNHWLQJRZHM ]NOLHQWDPLLSRWHQFMDOQ\PLNOLHQWDPL]DSRĞUHGQLFWZHPGZyFKQDMSRSXODUQLHMV]\FK serwisów, tj. Facebooka i YoX7XEH %UDNXMH LQWHUDNFML SURZDG]RQ\FK G]LDáDĔ Z ramach strategii marketingowej. Jak pisze Buchnowska (2013, s. 56), w znacznej PLHU]HZ\QLNDWR]SRZV]HFKQHJRSU]HNRQDQLDĪHREHFQRĞüZPHGLDFKVSRáHF]Qo-ĞFLRZ\FKQLHZ\PDJDVSHFMDOLVW\F]QHMZLHG]\LSU]\JRtowania, opracowanej stra-WHJLL F]\ SU]HP\ĞODQ\FK SODQyZ G]LDáDQLD 0HQHGĪHURZLH V]F]HJyOQLH Z PDá\FK ILUPDFKWUDNWXMą06MDNREH]SáDWQ\NDQDáPDUNHWLQJRZ\VáXĪąF\JáyZQLHGRSUe-]HQWDFMLSURGXNWyZOXEXVáXJ
%\ü PRĪH VáDEH Z\NRU]\VWDQLH SRWHQFMDáX :HE .0 wynika z obawy przed XWUDWąNRQWUROLLQIRUPDFMLRVRELH:LGDüĪH)LUPDQLHMHVWZSHáQLZ\NRU]\VWy-wana.
3RMĊFLH )LUPD SRZVWDáR QD ED]LH PRGQHJR RNUHĞOHQLD :HE ZSURZa-G]RQHJRGRXĪ\WNXZRUJDQL]DFML8]QDQRĪHILUP\NWyUH]RZ\FKQDU]ĊG]L korzy-VWDMą, ZFKRG]ą Z QRZą MDNRĞü – ZáDĞQLH Z RUJDQL]DFMĊ RNUHĞODQą PLDQHP )LUPD -HGQRF]HVQHSRMDZLHQLHVLĊNLONXNRQFHSFMLLWHFKQRORJLL, jak Internet, Web 2.0, SRGHMĞFLHSURFHVRZH%XVLQHVV3URFHVV0DQDJHPHQW %30 6HUYLFH2ULHQWHG$r-chitecture (S2$ VSUDZLáR ĪH ILUPD NWyUD MH VWRVXMH UyĪQL VLĊ MDNRĞFLRZR RG SU]HGVLĊELRUVWZLFKQLHZGUDĪDMąF\FK)LUPDMHVWPLHMVFHPZGUDĪDQLDQDMQRw-V]\FK QDU]ĊG]L LQIRUPDW\F]Q\FK RUD] UHDOL]DFML ZVSyá]DU]ąG]DQLD L ZáąF]HQLD Z usprawnianie organizacji i tego, FR VLĊ Z QLHM G]LHMH MDN QDMZLĊNV]HM OLF]E\ SUa-FRZQLNyZ8]QDQRWR]DSUyEĊZ\NRU]\VWDQLDLQWHOLJHQFML]ELRURZRĞFLGRUR]ZLą ]\ZDQLDSUREOHPyZSRSU]H]XVSUDZQLDQLHNRPXQLNDFMLPLĊG]\SUDFRZQLNDPLDOH WDNĪHPLĊG]\RUJDQL]DFMąDMHMRWRF]HQLHP-HVWNROHMQą ZHUVMąWUDG\F\MQLHRNUHĞOa-QHMILUP\ZNWyUHMSRáąF]HQLHNRU]\ĞFL]ZGURĪHQLDQRZ\FKWHFKQRORJLLGDMHQRZą MDNRĞü .DQLD 2010).
: NRQFHSFML )LUPD ZEUHZ SR]RURP QLH WHFKQRORJLD MHVW QDMZDĪQLHMV]D OHF]F]áRZLHNMHJRNUHDW\ZQRĞüLRSLQLD/DWDLZQLRVá\GRILUPLQIRUPDWy-]DFMĊ, SU]H] FR ZLHOH ]DGDĔ ]RVWDáR SRGSRU]ąGNRZDQ\FK V\VWHPRP LQIRUPDW\Fz-Q\P:)LUPLHWHFKQRORJLDVSUDZLDĪHF]áRZLHNMHJRSRP\Vá\ NUHDW\ZQRĞü opinie i potrzeby ]QyZ]QDMGXMąVLĊQDSLHUZV]\PSODQLH1RZRF]HVQDILUPDSrze-VWDMH E\ü MHG\QLH ]ELRUHP SUDFRZQLNyZ L ]DVREyZ D ]QyZ]QDMGXMąVLĊQDSLHUZV]\PSODQLH1RZRF]HVQDILUPDSrze-VWDMH ]ELRUHP NRPSHWHQFML SRWHQFMDáXLPRĪOLZRĞFLNWyUH]RVWDMąRGSRZLHGQLRVNRRUG\QRZDQHZWUDNFLHUHDOi-]DFML SURFHVyZ3UDFRZQLF\ RUJDQLSRWHQFMDáXLPRĪOLZRĞFLNWyUH]RVWDMąRGSRZLHGQLRVNRRUG\QRZDQHZWUDNFLHUHDOi-]DFML VWDMą VLĊ QRĞQLNDPL W\FK NRQFHSFML XPLe-MĊWQRĞFLLZLHG]\,WDNMDNMHVWSRPLĊG]\:HEL:HE1
, tak w Firmie 2.02relacja SU]HáRĪRQ\– Z\NRQDZFD]PLHQLDVLĊ=DNáDGDVLĊĪHNDĪG\SUDFRZQLNZVSyáWZo-U]\ RUJDQL]DFMĊ, ZQRV]ąF VZRMą LQLFMDW\ZĊ -DN ]DXZDĪD .DQLD NRQFHSFMH ]DU]ąG]DQLDZ\PDJDMąRGSRZLHGQLHJRĞURGRZLVNDLQIRUPDW\F]QHJRWZRU]RQe-JRSU]H]QDU]ĊG]LD,QWHUQHWXWHFKQRORJLL:HERUD]NROHMQ\FKZDUVWZQDU]ĊG]L informatycznych. 2. $VSHNW]DU]ąG]DQLDSURFHVRZHJRZRUJDQL]DFML
*UDMHZVNL SLV]HĪHREHFQ\HWDSUR]ZRMXF\ZLOL]Dcji nie charakteryzuje VLĊW\PĪHZLHG]DMHVWQDMZDĪQLHMV]DER]DZV]HWDNE\áROHF]WHPSRZ]URVWXGo-VWĊSQHJR SRZV]HFKQLH ]ELRUX ZLHG]\ L LQIRUPDFML )DNW WHQ Z SRZLą]DQLX ] XSo-wszechnieniem siĊ GRVWĊSX V\VWHPyZ HGXNDF\MQ\FK WZRU]\ QRZą MDNRĞü Z IXQk-cjonRZDQLXZVSyáF]HVQHJRĞZLDWDRUJDQL]DFML=PLDQDWDZSURZDG]DQRZ\VSRVyE SRVWU]HJDQLD ZDUXQNyZ Z MDNLFK ZVSyáF]HVQH ILUP\ UHDOL]XMą VZRMH EL]QHVRZH G]LDáDQLD8]DOHĪQLDRQDRGVNXWHF]QHM]GROQRĞFLSU]HáRĪHQLDXPLHMĊWQRĞFLXF]HQLD pracowników na uczenie sLĊ RUJDQL]DFML SRMPRZDQHM MDNR ]ELRURZRĞü RVyE GąĪą F\FKGRRVLąJQLĊFLDZVSyOQ\FKFHOyZ]DSRPRFąRNUHĞORQ\FKVWUDWHJLL7DXPLHMĊt- QRĞüZ\]QDF]DWHĪPLĊG]\LQQ\PLPRĪOLZRĞFLZGURĪHQLDUR]ZLą]DĔQRZHMJHQHUa-FML ZVSLHUDMąF\FK SURFHV\ XF]HQLD L UR]ZRMX NRPSHWHQFML F]áRQNyZ RUJDQL]DFML 3URFHV\WHSRZLQQ\E\üZVSLHUDQHSU]H]]HZQĊWU]QHV]NROHQLDDOHLWHĪSU]H]roz-ZLą]DQLDZHZQąWU]RUJDQL]DF\MQH
Kaplan i Norton (2001, s. 23–26 WZRU]ąFQDU]ĊG]LH]DU]ąG]DQLDVWUDWHJLF]Qe-go dla organizacji ery informacji, na]ZDQH VWUDWHJLF]Qą NDUWą Z\QLNyZ RNUHĞOLOL ZDUXQNLMDNLHWU]HEDXZ]JOĊGQLüSU]\NRQVWUXRZDQLX ZQĊWU]DILUP\LUHODFML]RWo-czeniem:
1 5yĪQLFDSROHJDQD]PLDQLHUHODFMLÄDXWRU– RGELRUFD´QDUHODFMĊÄNDĪG\PRĪHE\üDXWRUHP´ 2 7HUPLQ ZSURZDG]Lá $QGUHZ 0F$IHH ] +DUZDUG %XVLQHVV 6FKRRO Z DUW\NXOe, który
– ,QWHUG\VF\SOLQDUQRĞü– organizacje ery infRUPDFMLG]LDáDMą RSLHUDMąFVLĊQD SURFHVDFK ]LQWHJURZDQ\FK NWyUH SU]HQLNDMą WUDG\F\MQH VWUXNWXU\ RUJDQi-zacyjne.
– 3RZLą]DQie z odbiorcami i dostawcami – technologia informatyczna XPRĪOLZLDLQWHJUDFMĊSURFHVyZ]DRSDWU]HQLDSURGXNFMLLG\VWU\EXFML – Segmentacja klientów – orJDQL]DFMH HU\ LQIRUPDFML PXV]ą VLĊ QDXF]\ü
RIHURZDQLD SURGXNWyZ RGSRZLDGDMąF\FK VSHF\ILF]Q\P SRWU]HERP UyĪ nych grup klientów.
– *OREDOQDVNDODG]LDáDQLD– RVLąJQLĊFLHRGSRZLHGQLHJR]ZURWX]LQZHVW\FML PRĪH Z\PDJDü GRWDUFLD GRNOLHQWyZ QD FDá\P ĞZLHFLH 1RZRFzesne or- JDQL]DFMHPXV]ąáąF]\üHIHNW\ZQRĞüLNRQNXUHQF\MQRĞüJOREDOQHMG]LDáDl-QRĞFL]SRWU]HEDPLORNDOQ\FKNOLHQWyZ
– 1RZDWRUVWZR L LQQRZDF\MQRĞü – ILUP\ PXV]ą SU]HZLG\ZDü V]\ENR So-WU]HE\NOLHQWyZWZRU]\üUDG\NDOQLHQRZHUR]ZLą]DQLDRUD]Eá\VNDZLF]QLH je wGUDĪDü &LąJáH GRVNRQDOHQLH SURFHVyZ L SURGXNWyZ MHVW NOXF]RZ\P czynnikiem sukcesu.
– :\NV]WDáFRQ\ SHUVRQHO – w HU]H LQIRUPDFML ZV]\VF\ SUDFRZQLF\ PXV]ą WZRU]\üZDUWRĞüSRSU]H]VZRMąZLHG]ĊLLQIRUPDFMHNWyU\FKGRVWDUF]DMą Inwestowanie w kwalifikacje, zarząG]DQLHQLPLLZ\NRU]\VW\ZDQLHVąGe-F\GXMąFHGODVXNFHVXRUJDQL]DFML
=JRGQLH]ZF]HĞQLHMV]\PL]DáRĪHQLDPLPRĪQD]DXZDĪ\üĪHZLĊNV]RĞüo ile nie wszystkie, znajduje RG]ZLHUFLHGOHQLHZ060RĪQDGRVWU]HFĪHNLHUXMąFVLĊQD zastosowanie MS w organizacji, MHGQRF]HQLH]DF]\QDP\VSHáQLDü]DáRĪHQLD.DSOa-QDL1RUWRQD=DSRĞUHGQLFWZHPV]HURNRUR]XPLDQ\FK06RUJDQL]DFMHVąZVWDQLH Z áDWZ\ V]\ENL L WDQL VSRVyE WZRU]\ü SRZLą]DQLD ] RGELRUFDPL F]\ GRVWDZFDPL )LUP\PRJąGRVWRVRZDüVSHF\ILNĊSURGXNWyZG]LĊNLEDGDniu profili swoich poten-cjalnych klientów – segmentacja klientów. Internet nie zna granic, ZLĊF JOREDOQ\ ]DVLĊJ MHVW RF]\ZLVW\ 1RZDWRUVWZR L LQQRZDF\MQRĞü WZRU]RQH Vą PLĊG]\ LQQ\PL G]LĊNLV]\ENLHMNRPXQLNDFMLUHDJRZDQLXQD]PLDQ\]DFKRG]ąFHQDU\QNXWRrów- QLHĪRIHUXMą06.ZHVWLĊZ\NV]WDáFRQHJRSHUVRQHOXLEXGRZDQLDNDSLWDáXLQWHOHk- WXDOQHJRRUJDQL]DFMLPRĪQD]DXZDĪ\üQLHW\ONRG]LĊNLREHFQRĞFLLEXGRZLHZL]e-runku w globalnych MS, DOH UyZQLHĪ SU]H] ZHZQĊWU]QH EORJL3sieci intranet.
Sys- WHPREVáXJXMąF\EORJLPRĪHE\ü]DRSDWU]RQ\ZZ\V]XNLZDUNĊXPRĪOLZLDMąFąZy-V]XNDQLHSRĪąGDQ\FKLQIRUPDFML:RUJDQL]DFMDFKEORJLPRJąVWDQRZLüGRVNRQDáH QDU]ĊG]LHNRPXQLNRZDQLDVLĊZUDPDFKRNUHĞORQ\FKJUXSSUDFRZQLNyZ)LUPRZ\ EORJ SURZDG]RQ\ SU]H] PHQHGĪHUD OXE NLHURZQLND SURMHNWX PRĪH X]XSHáQLü DF]DVHPQDZHW]DVWąSLüSRF]WĊHOHNWURQLF]QąJUXS\G\VNXV\MQHF]\NRPXQLNDWRU\ W blogach ]DZLHUDVLĊ GXĪ\SRWHQFMDáPDUNHWLQJRZ\LUHNODPRZ\2JyOQRGRVWĊSQH
3
Blog to rodzaj strony internetowej, na której autor lub wielu autorów umieszcza kolejne ZSLV\NWyUHPRĪQDNRPHQWRZDüWZRU]RQ\MHVWVZRLVW\G]LHQQLN
EORJLVSRQVRURZDQHSU]H]]DLQWHUHVRZDQHRUJDQL]DFMHPRJąSU]\F]\QLüVLĊ do kre-RZDQLD PDUNL :\PLDQD SRJOąGyZ L RSLQLL RNUHĞODQa jako marketing szeptany, PRĪH E\ü GREU\P VSRVREHP ]EXGRZDQLD ]DXIDQLD GR PDUNL SRĞUyG NOLHQWyZ :GRGDWNXXFKRG]L]DWDQLąIRUPĊUHNODP\
%ORJL EąGĨ ILUPRZH ZLNL4 PRJą E\ü GXĪą VNDUEQLFą ZLHG]\ Gla organizacji.
.DĪG\]XSUDZQLRQ\FKSUDFRZQLNyZPRĪHE\üZVSyáWZyUFąZDUWRĞFLLQWHOHNWXDl-nej organizacji.
)LUP\ FLąJOH SRV]XNXMą QRZ\FK SRP\VáyZ QD ]GRE\FLH SU]HZDJL NRQNXUHn-cyjnej na rynku. WyszuNXMą FLąJOH QRZe PRĪOLZRĞFL XVSUDZQLHĔ WDN DE\ ILUPD dziĊNLVZRMHMHODVW\F]QRĞFLE\áDRGSRUQDQDQLHNRU]\VWQHF]\QQLNLRWRF]HQLD-HGQą ] NRQFHSFML PHWRG ]DU]ąG]DQLD XPRĪOLZLDMąF\FK VSRVyE UHDOL]DFML ZZ FHOyZ MHVW SRGHMĞFLHSURFHVRZHZUD]]WRZDU]\V]ąF\PLPXQDU]ĊG]LDPLWZRU]ąV\VWHP]DU]ą dzania procesami biznesowymi.
Procesy jako kategoria stosowana dR DQDOL]\ G]LDáDQLD RUJDQL]DFML ]RVWDá\ GRVWU]HĪRQHMXĪSU]H]Fredericka TayloraNWyU\RSXEOLNRZDáZ Uoku NVLąĪNĊ
=DVDG\QDXNRZHJR ]DU]ąG]DQLD Owo SRGHMĞFLH VWRVRZDQR MHGQDN W\ONR Z
RGQLe-sieniu do analizy funkcjonowania systemów wytwórczych.
Wszystkie GRWąG SRUXV]RQH NZHVWLH MHG\QLH Z\EUDQH SU]H] DXWRUD ] GXĪHM JUXS\ ]DJDGQLHĔ XND]XMą RJURP Z\]ZDĔ RUJDQL]DWRUVNLFK MDNLH VWDMą SU]HG SUa-FRZQLNDPLPHQHGĪHUDPLRUD]SURMHNWDQWDPLV\VWHPyZ]DU]ąG]DQLa.
:VSyáF]HĞQLHWHRUHW\F\]DU]ąG]DQLDZUDFDMąGRLGHLSURFHVyZ3RGHMĞFLHSUo-FHVRZH RSLHUD VLĊ QD ]DáRĪHQLX ĪH QDOHĪ\ RSW\PDOL]RZDü G]LDáDQLD PDMąF QD Z]JOĊG]LHSURFHV\DQLHIXQNFMHLGODWHJRSURFHVMHVWQDWXUDOQąGHWHUPLQDQWąRVLą gania wzrostu efekt\ZQRĞFL ZVSyáF]HVQHM RUJDQL]DFML *UDMHZVNL V Si- V]HĪHSRGHMĞFLHSURFHVRZHGR]DU]ąG]DQLDRUJDQL]DFMąZ\QLND]SRWU]HE\SRV]u-NLZDQLDQRZ\FKĨUyGHáZ]URVWXHIHNW\ZQRĞFLMHMG]LDáDQLD6\VWHPRZ\PHFKDQL]P MHMIXQNFMRQRZDQLDXĞZLDGDPLDSUDFRZQLNRPĪHMHVWRQDVZRLVW\PHNRV\VWHPHP RVNRPSOLNRZDQ\PXNáDG]LHZ]DMHPQ\FKHOHPHQWyZ
3RF]ąWHN ODW XELHJáHJR VWXOHFLD WR UHQHVDQV GOD SRGHMĞFLD SURFHVRZHJR V\VWHPXG]LDáDQLDRUJDQL]DFML=DLQWHUHVRZDQLHDQDOL]ąG]LDáDQLDRUganizacji proce-VRZHMZ\ZRáDáreengineering, a GRNáDGQLHM%XVLQHVV3URFHVV5HHngineering (BPR), jest to metoda radykalnego projektowania i modernizacji procesów biznesowych. Procesem samym w sobie jest, jak podaje Grajewski (2015, s. 57), zbiór sekwen-F\MQ\FK F]\QQRĞFL SRZLą]DQ\FK ]DOHĪQRĞFLDPL SU]\F]\QRZR-skutkowymi w tym VHQVLHĪHUH]XOWDW\G]LDáDĔSRSU]HG]DMąF\FKVąZHMĞFLDPLG]LDáDĔQDVWĊSXMąF\FKSR QLFK.DĪGąF]\QQRĞüPRĪQDSU]HGVWDZLüMDNRSURFHV3URFHV\WZRU]ąG\QDPLF]Q\ REUD]G]LDáDQLDFDáHMRUJDQL]DFMLLG]LĊNLWHPXXPRĪOLZLDMąV]\ENLH]PLDQ\GRVWo-VRZDZF]H V\VWHPX FR MHVW SRGVWDZRZą ]DOHWą 7DN ZLĊF PRĪQD SRZLHG]LHü ĪH
4 :LNL WR URG]DM VWURQ\ LQWHUQHWRZHM NWyUą QLH W\ONR PRĪQD SU]HJOąGDü DOH L HG\WRZDü
]DU]ąG]DQLHSURFHVDPLMHVWG]LDáDQLHPSROHJDMąF\PQDRSW\PDOL]DFMLVWUXNWXU\HOe-mentów organizacji ]HZ]JOĊGXQDLFKZSá\ZQDNUHRZDQLHZDUWRĞFLRVWDWHF]QHJR HIHNWXZ\RGUĊEQLRQ\FKSURFHVyZ
Perechuda (1999, s. 40 WZLHUG]LĪH]DU]ąG]DQLHSURFHVDPLZHZVSyáF]HVQ\FK RUJDQL]DFMDFK MHVW RGSRZLHG]Lą QD URVQąFą WXUEXOHQFMĊ RWRF]HQLD L ZQĊWU]D ILUP\ GHUHJXODFMĊ V\VWHPX NRQNXUHQFML U\QNRZHM LQG\ZLGXDOL]DFMĊ SRWU]HE L RF]HNLZDĔ NOLHQWD NUyWV]\ F\NO Ī\FLD Z\UREyZ Z\PDJDQLD QRZHJR PDUNHWLQJX Z W\P V]F]HJyOQLH EH]SRĞUHGQLHLGáXJLHZLĊ]L]NOLHQWDPLWUDQVIHUZDUWRĞFLQLHPDWHULDl-Q\FK Z\UDELDQLH SRF]XFLD SU]\QDOHĪQRĞFL NOLHQWD GR ILUP\ UHGXNFMĊ RGOHJáRĞFL komunikaF\MQHMPLĊG]\RUJDQL]DFMąDNOLHQWHP
6DPHSURFHV\ZHZQĊWU]QHLLFKGRVNRQDOHQLHWRMHGQDNQLHZV]\VWNR&]ĊVWR SURFHV\Z\NUDF]DMąSR]DJUDQLFHRUJDQL]DFML]PXV]RQHVąGRUR]V]HU]DQLDG]LDáDĔ XVSUDZQLDMąF\FKUyZQLHĪQDRWRF]HQLHRUD]LQWHJUDFMi ZáDVQ\FKprocesów z proce-VDPL LQQ\FK ILUP )LUP\ VWDMą VLĊ F]ĊĞFLą VLHFL ZVSyáSUDF\ EL]QHVRZHM %XVLQHVV &ROODERUDWLRQ 1HWZRUN %&1 3URMHNWRZDQLH WDNLHM VLHFL MHVW PRĪOLZH G]LĊNL Qo- Z\PQDU]ĊG]LRPZVSyáSUDF\NRPXQLNDFML]DU]ąG]DQLDWUHĞFLąLZLHG]ą'ODSU]y-NáDGXGREU]H]DSURMHNWRZDQ\SRUWDONRUSRUDFMLMHVWPLHMVFHPLQWHJUDFML]DGDĔUyO IXQNFMLQDU]ĊG]LLXVáXJRUD]Z\PLDQ\GRĞZLDGF]HĔLZLHG]\
6NXWHF]QH ]DU]ąG]DQLH SURFHVDPL REHMPXMH EDUG]R ZLHOH WUXGQ\FK ]DGDĔ NWyU\FK GREUD UHDOL]DFMD QLH Z\GDMH VLĊ PRĪOiwa bez wspomagania ze strony IT. .DGUD]DU]ąG]DMąFDRGGDZQDGRPDJDVLĊZVSDUFLDZV]\VWNLFKW\FK]DGDĔ]HVWURQ\ LQIRUPDW\NyZ SRQLHZDĪ RND]XMH VLĊ ĪH GRSLHUR WHFKQRORJLD ,7 QD RGSRZLHGQLP SR]LRPLH VWZDU]D ZDUXQNL GR VNXWHF]QHJR ]DU]ąG]DQLD SURFHVDPL EL]nesowymi – Business Process Management Systems (BPMS).
.DQLD V SLV]H ĪH Z DUFKLWHNWXU]H )LUP\ SURFHV\ EL]QHVRZH umiejscRZLRQH Vą Z ZDUVWZLH EL]QHVRZHM SRPLĊG]\ ZDUVWZą DSOLNDFML VSRáHF]Qo-ĞFLRZ\FKDZDUVWZąVRIWZare¶RZąLRELHWHZDUVWZ\ZSá\ZDMąQDVSRVyEUHDOL]DFML procesów, L QD RGZUyW SURFHV\ ]PLHQLDMą FKDUDNWHU G]LDáDĔ Z VąVLHGQLFK ZDr-VWZDFK -DN SRND]XMH SUDNW\ND QLH Z\VWDUF]\ GREU\ SRP\Vá L GREUH SURFHV\ 3o-WU]HEQHMHVWMHV]F]H]EXGRZDQLHZRNyáSU]HGVLĊZ]LĊFLD]DDQJDĪRZDQHMZVSyOQoty. Zamiast anonimowego ]ZLą]NX VSU]HGDMąF\ – konsument SRMDZLDMą VLĊ UHODFMH RSDUWH QD ]DVDG]LH SDUWQHUVWZD Z\PLDQ\ SRJOąGyZ L G\VNXVML ,P ZLĊNV]H JURQR ]DDQJDĪRZDQ\FK, W\PZLĊNV]DV]DQVDQDVXNFHV1DWHMNRQFHSFMLRSLHUDVLĊVXNFHV portali aukcyjnych']LĊNLPRĪOLZRĞFLGRNRQ\ZDQLDRFHQ\VSU]HGDMąF\FKLNXSXMą F\FKVWRSQLRZREXGXMHVLĊ]DXIDQLHLORMDOQRĞüFR]NROHLMHVWSRGVWDZąWUZDá\FK UHODFMLQDNWyU\FK]DOHĪ\ILUPLH3R]\W\ZQHGRĞZLDGF]HQLDLQQ\FKZ]EXG]DMą]a-XIDQLH Z QDV VDP\FK :áDĞQLH WR VNáDQLD ZáDĞFLFLHOL ZV]HONLFK IRUP G]LDáDOQRĞFL EL]QHVRZHMZ,QWHUQHFLHGRNUHRZDQLDWDNLFKZVSyOQRWSRSU]H]Z]ERJDFHQLHZáa-VQ\FK VHUZLVyZ R ZV]HONLH QDU]ĊG]LD SREXG]DMąFH DNW\ZQRĞü XĪ\WNRZQLNyZ L GR ]DPLHV]F]DQLD RFHQ SLVDQLD RSLQLL F]\ ]DEUDQLD JáRVX Z G\VNusji. Podobnie sytu-DFMD Z\JOąGD ZHZQąWU] RUJDQL]DFML 3RUWDOH RUJDQL]DF\MQH EDUG]R V]\ENR
]DRSa-WU]RQR Z SODWIRUP\ XPRĪOLZLDMąFH VNXSLHQLH MDN QDMZLĊNV]HM OLF]E\ RVyE ZRNyá SURMHNWyZLSUREOHPyZ]QLPL]ZLą]DQ\FK0HQHGĪHURZLHZRUJDQL]DFMDFK]RULHn-towanych QDSURFHV\QDW\FKPLDVWRULHQWXMąVLĊĪHZFHOXSRGQLHVLHQLDMDNRĞFLSUo- FHVyZWU]HEDG]LHOLüVLĊZLHG]ą]ZLą]DQą]NOLHQWDPLSURGXNWHPRUD]VDP\PSUo-FHVHP']LĊNLWHPXSU]HFKRG]ąVDPRLVWQLH]SRGHMĞFLDLQGXVWULDOQHJRQDSRGHMĞFLH oparte na wiedzy. Podsumowanie
Uczestnicy procesów, czyli klienci i konsumenci, ZáDĞFLFLHOH L XG]LDáRZF\ SUDFRZQLF\ GRVWDZF\ D QDZHW VSRáHF]HĔVWZR MDNR FDáRĞü – ZV]\VF\ PRJą PLHü wymagania wobec procesu. Wielu ]QDZFyZ ]DU]ąG]DQLD SURFHVRZHJR zwraca XZDJĊQDSRWU]HEĊVáXFKDnia tego, FRPyZLą, LSU]\JOąGDüVLĊWHPXFRURELąOXG]LH DV]HURNRUR]XPLDQH06WRZGXĪ\PVWRSQLXXPRĪOLZLDMą:\NRQDZF\SURFHVyZ VąQDMZLĊNV]ąZDUWRĞFLą, MDNąSRVLDGDILUPD1DMF]ĊĞFLHMWRSUDFRZQLF\VąQDMOHp-V]\PL]QDZFDPLWHJRFRURELąD]DWUXGQLHni eksperci tylko SRWZLHUG]DMąLFKVSo-VWU]HĪHQLDLZQLRVNL
Literatura
1. Buchnowska, D. (2013),
$QDOL]DLRFHQDSR]LRPXZ\NRU]\VWDQLDPHGLyZVSRáHFz-QRĞFLRZ\FK SU]H] QDMZLĊNV]H SROVNLH SU]HGVLĊELRUVWZD, w: „Informatyka
Ekono-miczna, Business Informatics” nr 4 (30):URFáDZ: Uniwersytet Ekonomiczny we :URFáDZLX
2. &KZLDáNRZVND$ (2012), (PSOR\HUEUDQGLQJZPHGLDFKVSRáHF]QRĞFLRZ\FKMDNR
VSRVyEQD]DLQWHUHVRZDQLHILUPą*HQHUDFML<, „Logistyka”, 3R]QDĔ
3. Grajewski P. (2015), Organizacja procesowa, Warszawa: PWE.
4. Kania K. (2010), Technologie informatyczne Firmy 2.0, Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
5. Kaplan R.S., Norton D.P. (2001),
6WUDWHJLF]QDNDUWDZ\QLNyZ-DNSU]HáRĪ\üVWUa-WHJLĊQDG]LDáDQLH, Warszawa: PWN.
6. Martin G., Reddington M., Kneafsey M.B. (2009), Web 2.0 and Human Resource
Management. ‘Groundswell’ or hype?, London: Chartered Institute of Personnel
and Development.
7. Nowak A., Krejtz K. (2006), ,QWHUQHW]SHUVSHNW\Z\QDXNVSRáHF]Q\FK, w:
6SRáHFz-QDSU]HVWU]HĔ,QWHUQHWX, red. D. Batorski, M. Marody, Warszawa
8. Perechuda K. (1999), 0HWRG\]DU]ąG]DQLDSU]HGVLĊELRUVWZHP, :URFáDZ $NDGHPLD (NRQRPLF]QDZH:URFáDZLX
9. Safko L. (2010), Social Media Bible: Tactics, tools & strategies for business
suc-cess, New Jersey: John Wiley & Sons.
10. Treadaway C., Smith M. (2011), Godzina dziennie z Facebook marketingiem, Gliwice, Helion. 11. http://www.hbrp.pl/9raportow/upload/marketing/Polskie_firmy_w_mediach_spole cznosciowych.pdf >GRVWĊS14.01.2016]. 12. http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/facebook-i-youtube-najpopularniejszymi-serwisami-spolecznosciowymi-w-polsce-hyper-social-coraz-mniej-popularne [do-VWĊS@. 13. ZZZXNHJRYSO>GRVWĊS1.12.2015].
INFLUENCE OF SOCIAL MEDIA ON PROCESS MANAGEMENT IN AN ORGANIZATION
Summary
Social media give access to knowledge in a process that can be described as crowdsourcing. Social applications may be used for achieving business objectives, for improving the effectiveness of tasks and overcoming difficulties. A modern organi-zation uses these tools to look for innovation, and next it tries to implement new innova-tive solutions in order to gain competiinnova-tive advantage in the market.
Keywords: social media, social applications, process management, management in
organization.
