143 SPRAWOZDANIA
PIOTR MAGIER
Katedra Pedagogiki Ogólnej KUL
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-14
SEMINARIUM NAUKOWE
„PROBLEMY ROZWOJU I AWANSU MODYCH NAUKOWCÓW – WYBRANE KONTEKSTY I PERSPEKTYWY”
Poznan´, 20 maja 2016 r.
W dniu 20 maja 2016 r. na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu odbyo sie seminarium zorganizowane przez Sekcje Wspie-rania Doktorantów i Habilitantów KNP PAN oraz WSE Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza pt. „Problemy rozwoju i awansu modych naukowców – wybrane kon-teksty i perspektywy”. Seminarium poprzedzao spotkanie prezydium Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, a udzia w nim wzieli zarówno czonkowie prezydium KNP PAN, jak i szerokie grono profesorów, doktorów habilitowanych i doktorów repre-zentuj acych niemal wszystkie os´rodki naukowe w Polsce. Z ramienia Instytutu Peda-gogiki KUL w seminarium uczestniczyli: ks. prof. dr hab. Marian Nowak (jako czonek prezydium KNP PAN), dr Dorota Bis oraz dr Piotr Magier.
Program seminarium obejmowa: wprowadzenie w tematyke seminarium wygo-szone przez gospodarza spotkania, prof. dr. hab. Zbyszko Melosika, wykad prof. dr. hab. Bogusawa S´liwerskiego pt. „Warunki naukowej samodzielnos´ci”, wykad prof. dr. hab. Zbyszko Melosika pt. „Konstruowanie umysu badacza – autobiograficzne studium przypadku”, wykad prof. dr hab. Doroty Kluz-Stan´skiej pt. „Status badan´ eklektycznych w pedagogice”, wykad dr. hab. Arkadiusza Z ukiewicza, prof. U, pt. „Problemy badan´ pedagogiki spoecznej/pracy socjalnej”. Cykl wykadów zakon´czya dyskusja. Problematyka wykadów skupiona zostaa wokó dwóch zagadnien´: szeroko pojetych uwarunkowan´ rozwoju zawodowego naukowców oraz metodologii badan´ w pedagogice. Pierwszy zakres zagadnien´ poruszay wyst apienia prof. B. S´liwerskie-go i prof. Z. Melosika. Profesor S´liwerski podda analizie dwa aspekty przedmiotowe – pierwszy dotyczy prawnych uwarunkowan´ funkcjonowania nauki (zwaszcza propo-zycji zmian w ustawie o szkolnictwie wyzszym), drugi aspekt obejmowa charakte-rystyke poz adanych cech osobowos´ciowych i postaw naukowców w konteks´cie ich staego rozwoju. Prócz tres´ci o charakterze ogólnym, prelegent poda szereg szczegóowych, praktycznych informacji opisuj acych uwarunkowania pracy naukowej. Wykad prof. Z. Melosika skupiony zosta na zagadnieniach profesjonalizmu pracy naukowca, problemu scharakteryzowanego w znacznej mierze na przykadzie was-nych dos´wiadczen´. Istotnym elementem wkadu byy analizy dotycz ace sytuacji zmia-ny paradygmatu uprawiania nauki w trakcie procesu indywidualnego rozwoju nauko-ROCZNIKI PEDAGOGICZNE 8(44) 2016 NR 4
144 SPRAWOZDANIA
wego, jakiej to zmiany dos´wiadczy sam wykadowca. Chodzio o przejs´cie od para-dygmatu strukturalistycznego (T. Parsonsa) do parapara-dygmatu postmodernistycznego, za reprezentanta którego uzna sie prelegent. Za konkluzje wyst apienia prof. Melosika uznac´ mozna stwierdzenie koniecznos´ci rzetelnos´ci realizowanej pracy naukowej niezaleznie od paradygmatu, jaki dany badacz reprezentuje.
Wyst apienia nalez ace do drugiej grupy tematycznej, jak wspomniaem, dotyczyy zagadnien´ metodologicznych. Przedmiotem wykadu prof. D. Kluz-Stan´ska uczynia dyskusje na temat poliparadygmatycznos´ci i triangulacji badan´ pedagogicznych. Autorka rzeczowo scharakteryzowaa modele badan´ ilos´ciowych i jakos´ciowych w pedagogice, odnosz ac sie do pogl adów uprawomocniaj acych, a nastepnie neguj acych mozliwos´c´ aczenia obu strategii badawczych. Prelegentka wskazaa na istotne rózni-ce zaplecza teoretycznego i metodologicznego utrudniaj ace ich (proste) aczenie. Wykad dr. hab. A. Z ukiewicza dotyczy natomiast teoretycznych (filozoficznych) podstaw pedagogiki, analizowanych na przykadzie pedagogiki spoecznej/pracy socjalnej. Autor wyraz´nie sformuowa postulat koniecznos´ci teoretycznego „osadze-nia” pedagogiki, zwracaj ac uwage na teoretyczne i metodologiczne walory filozofii realistycznej jako podstawy pedagogiki. Wykad prof. Z ukiewicza odróznia sie od uprzednich poziomem prowadzonych analiz. Bodaj jako jedyny wyraz´nie przekracza poziom tres´ci praktycznych, metodologicznych, a zwaszcza socjologicznych (stano-wi acych wyraz´ny i dominuj acy teoretyczny background uprzednich wypowiedzi, zwaszcza prof. Melosika, i wskazywa na koniecznos´c´ „budowania” pedagogiki na podstawie dorobku filozofii.
Seminarium wyraz´nie adresowane byo do niesamodzielnych pracowników nauki. Z zamierzenia stanowic´ ono miao element (pocz atek) staej, zorganizowanej i ogól-nopolskiej aktywnos´ci Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, skierowanej na wspiera-nie tej grupy naukowców. Niew atpliwie, seminarium przepisac´ mozna kilka istotnych walorów, choc´ z perspektywy autora recenzji, osoby do której seminarium byo adresowane, nasuwaj a sie tez pewne uwagi krytyczne. Spotkanie w tak szerokim gronie polskich pedagogów, w tym z osobami decyduj acymi o ksztacie wspóczesnej pedagogiki w Polsce, uznac´ trzeba za wazne. Dao ono mozliwos´c´ wzajemnego po-znania, szerokiej wymiany dos´wiadczen´, spostrzezen´ i w atpliwos´ci, suz ac pogebio-nej refleksji nad mozliwos´ciami rozwoju zawodowego habilitantów. Za cenn a uznac´ nalezy takze mozliwos´c´ poznania indywidualnych dos´wiadczen´ i przemys´len´ osób uznawanych za mistrzów polskiej pedagogiki. O znaczeniu tego typu spotkan´ najle-piej wydaje sie s´wiadczyc´ sama specyfika nauki. Uprawianie nauki trudno bowiem traktowac´ jako wykonywanie zawodu, gdzie doraz´ne kursy i treningi pozwalaj a na sprawne technicznie postepowanie. Mimo komercjalizacji i biurokratyzacji, nauka (zwaszcza humanistyka) ci agle pozostaje spoeczn a wiedz a o charakterze m adros´cio-wym, której nabycie zdecydowanie warunkowane jest staym kontaktem z mistrzem oraz dyskusjami w gronie naukowców.
Istotnym natomiast problemem, jaki pojawi sie juz w trakcie seminarium, bya trudnos´c´ szerszego zaangazowania sie uczestników seminarium w jego przebieg. Dominacja formy wykadowej sprawia, ze (równiez ze wzgledów czasowych) ograni-czona zostaa mozliwos´c´ szerszego zabierania gosu, np. w trakcie dyskusji. W kon-sekwencji trudnos´c´ ta skania do pytania o forme realizacji przedmiotowego wsparcia
145 SPRAWOZDANIA
modszych pracowników nauki oraz jej efektywnos´c´. Zakadaj ac deklarowan a konty-nuacje seminariów, istotne wydaje sie stworzenie warunków dla aktywnego uczestnic-twa zainteresowanych osób, równiez np. w formie dyskusyjnej, warsztatowej lub konwersatoryjnej. S adze, ze tworzenie mozliwos´ci „dziaan´ oddolnych” daje realne szanse praktycznego przekadu podjetych inicjatyw oraz powaznego (nie pozornego) traktowania problemów niesamodzielnych pracowników nauki.
DOROTA KORNAS-BIELA Instytut Pedagogiki KUL
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-15
INTERNATIONAL INTERDISCIPLINARY CONGRESS „CONFLICT, DIALOGUE AND CULTURE OF UNITY”
Lublin, 3-4 czerwca 2016 r.
W 1996 r. Chiara Lubich (obecnie suga Boza), zaozycielka i wówczas prezydent ekumenicznego ruchu w Kos´ciele katolickim – Focolari (Dzieo Maryi) – otrzymaa doktorat honoris causa z nauk spoecznych w KUL „za zasugi w zakresie dziaal-nos´ci spoecznej w ruchu Focolari oraz za inicjowanie nowej formy dziaaldziaal-nos´ci gospodarczej zwanej ekonomi a dóbr (nowa ekonomia)”. W spoeczen´stwie globalnym wskazaa droge do powszechnego braterstwa poprzez wzajemn a mios´c´ – bez warun-ków, kazdego, jako pierwszy. Nadanie honorowego doktoratu byo przejawem doce-nienia dziaalnos´ci tak Ch. Lubich, jak i caego Ruchu na rzecz kultury jednos´ci, dialogu i pokoju, a „charyzmat jednos´ci” Ruchu zosta nazwany przez laudatora, prof. dr. hab. Adama Biele, „kopernikan´sk a rewolucj a w naukach spoecznych”. Paradygmat jednos´ci Lubich, proponuj ac konkretne s´rodki do budowania porozumie-nia, wzajemnego dzielenia sie i obdarowywania oraz integracji spoecznej, stanowi nowy fenomen, bardzo potrzebny w dzisiejszym skonfliktowanym s´wiecie.
W dniach 3-4 czerwca z okazji 20. rocznicy przyznania Chiarze Lubich doktoratu honorowego (19 czerwca 1996) odby sie w KUL-u Miedzynarodowy Interdyscypli-narny Kongres „Konflikt, dialog i kultura jednos´ci” (International Interdisciplinary Congress „Conflict, Dialogue and Culture of Unity”). Zosta on objety honorowym patronatem m.in. Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyzszego dr. Jarosawa Gowina. Organizatorami Kongresu byli Wydzia Nauk Spoecznych KUL, Centrum Dialogu z Kultur a Wspóczesn a Ruchu Focolari oraz Sophia Instituto Universitario z Woch. Jezykiem kongresowym by polski, woski i angielski. Rozpoczecie Kongresu byo ROCZNIKI PEDAGOGICZNE 8(44) 2016 NR 4
