Jowita Podwysocka-Modrzejewska
"Kultura czytelnicza dzieci i
młodzieży początku XXI wieku", red.
M. Antczak, A. Brzuska-Kępa, A.
Walczak-Niewiadomska, Łódź 2013 :
[recenzja]
Czytanie Literatury : łódzkie studia literaturoznawcze nr 3, 513-514
2014
513 n o t y o k s ią żk a c h
Evelina Kristanova, Książka na łamach katolickich czasopism społeczno- -kulturalnych w Polsce w latach 1945–1953, Wydawnictwo Uniwersytetu
Łódzkiego, Łódź 2012.
Obszerna monografia (licząca 607 s.) o charakterze bibliologicznym i praso-znawczym stanowi całościowe ukazanie problematyki książki obecnej na łamach sześciu najważniejszych czasopism katolickich o profilu społeczno--kulturalnym w latach 1945-1953 w Polsce. Autorka uwzględniła sześć naj-bardziej reprezentatywnych tytułów ogólnopolskich tego okresu: stołeczny „Tygodnik Warszawski” (1945–1948), krakowski „Tygodnik Powszechny”
(1945–1953), gorzowski „Tygodnik Katolicki” (1946–1953), poznański „Głos Katolicki” (1945–1948), warszawski „Przegląd Powszechny” (1947–1953) i wydawany w Krakowie „Znak” (1946–1953). W rozdziale wprowadzają-cym ukazano stosunek państwa do Kościoła, jak też klimat polityczny epo-ki. Ogólną charakterystykę katolickich wydawnictw oraz prześledzenie często dramatycznych losów ich redakcji prześladowanych przez władzę komunistyczną, czytelnik odnajdzie w drugim rozdziale. W kolejnej czę-ści dokonano analizy licznych recenzji książkowych obecnych na łamach wybranych pism. Autorka w rozdziale czwartym wskazała wydawnic-twa i księgarnie, które najczęściej promowały w periodykach swoją ofertę książkową. Dopełnieniem poprzednich wywodów jest ostatnia część, gdzie uwzględniono rzadziej stosowane formy upowszechniania piśmiennictwa na łamach periodyków (m.in. powieść w odcinkach, informacje o impre-zach i notatkach książkowych). Książkę uzupełniają Biogramy wybranych
redaktorów i publicystów. Spisy zrecenzowanych książek i wykaz powieści
odcinkowych drukowanych w powyższych tytułach prasowych dołączo-ne zostały na płycie CD-ROM. Evelina Kristanova w interdyscyplinarnym dziele, będącym studium nad historią kultury polskiej po II wojnie świato-wej, starała się odtworzyć model kultury – konkurencyjny i opozycyjny dla oficjalnego – propagowany przez redakcje głównych polskich czasopism katolickich o profilu społeczno-kulturalnym. Z lektury poszczególnych rozdziałów publikacji wyłaniają się elementy owego modelu, który można określić jako światopoglądowy, a wartości popularyzowane przez redakcje jako stojące w sprzeczności z oficjalną ideologią.
(EK)
Kultura czytelnicza dzieci i młodzieży początku XXI wieku, red. M.
Ant-czak, A. Brzuska-Kępa, A. Walczak-Niewiadomska, Wydawnictwo Uni-wersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Książka jest zbiorem artykułów poświęconych kulturze czytelniczej najmłod-szych odbiorów literatury. Autorami tekstów zebranych w niniejszym szkicu są zarówno bibliolodzy, jak i bibliotekarze pochodzący z kraju i zza granicy.
Publikacja ma budowę dwudzielną: Dziecko w świecie książki i Dziecko
w świecie bibliotek. W pierwszej części znajdują się artykuły poświęcone
kulturze czytelniczej młodego pokolenia oraz teksty dotyczące promocji książki wśród najmłodszych i działań mających na celu wprowadzenie młodzieży w przestrzeń literatury. W tej części pracy poruszono także takie
514 c zy ta n ie l it er at u r y. ł ó d zk ie s tu d ia l it er at u r o zn aw c ze
kwestie, jak metody analizy współczesnych młodych czytelników czy badania nad kulturą czytelniczą zarówno w Polsce, jak i za granicą z uwzględnieniem różnych grup wiekowych, a także barier w postaci całkowitej utraty słuchu oraz problemów cywilizacyjnych, z którymi może borykać się młodzież.
Druga część książki poświęcona jest w dużej mierze interakcjom róż-nych grup młodych czytelników z instytucjami gromadzącymi woluminy w Europie. Tematyka artykułów oscyluje wokół sposobów promocji książki i podejmowanych działań na rzecz kultury czytelniczej bibliotek dla dzieci i młodzieży w Polsce oraz w innych krajach. Wiele miejsca poświęcono także metodom pracy bibliotek z najmłodszymi dziećmi, które nie posiadły jeszcze umiejętności czytania i pisania.
(JPM)
Literackie obrazy podróży, red. nauk. Monika Urbańska, red. Beata
Pro-kopczyk, Anna Mateusiak, Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Wydaw-nictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
Niniejsza publikacja jest efektem wspólnego zaangażowania opiekunów oraz członków (doktorantów) Koła Naukowego Edytorów, działającego przy Katedrze Edytorstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Zebrane w niej ar-tykuły zostały poświęcone motywowi podróży, zaprezentowanemu tu z różnych perspektyw. Książka ma budowę dwudzielną: pierwszą część stanowią teksty w języku polskim, drugą – ich tłumaczenia na język an-gielski. W kręgu zainteresowań badawczych autorów znalazły się zarówno utwory poetyckie, jak i prozatorskie, należące do literatury polskiej i obcej. Czytelnicy odnajdą tu zatem analizy i interpretacje utworów, w których występuje motyw podróży (np. Balon Franciszka Dionizego Kniaźnina,
Grona gniewu Johna Steinbecka, podróż w poezji Antoniego Langego czy
w literaturze fantasy), a także studia i szkice ukazujące podróż, nie tylko w sensie dosłownym, w odniesieniu do biografii poszczególnych twór-ców (np. Juliana Ursyna Niemcewicza, Jana Lechonia czy Jacka Bierezina). Układ artykułów, składających się na niniejszy tom, jest zgodny z ich hi-storyczno-literacką chronologią. Podróż została ukazana w publikacji na tle szerokich kontekstów historycznych i kulturowych, w których literac-kie grand tour miało miejsce.
(AMa)
Media a czytelnicy. Studia o komunikacji i uczestnictwie kulturo-wym młodego pokolenia, praca zbiorowa pod red. nauk. M. Antczak,
A. Brzuski -Kępy, A. Walczak-Niewiadomskiej, Wydawnictwo Uniwersy-tetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Media i ich społeczna recepcja; czytanie jako czynność będąca przeja-wem praktyk społecznościowych, promocja sztuki słowa w dobie ekspansji kultury audiowizualnej – oto najważniejsze punkty odniesienia dla uczest-nictwa w kulturze dzieci i młodzieży, które zostały podjęte w książce.
Podział tekstów umożliwia dostrzeżenie różnorodnych – komplemen-tarnych wobec siebie – perspektyw, dzięki czemu główny problem zyskuje
