Izabela Sikorska-Ulfikowa
Reszel, woj. olsztyńskie
Informator Archeologiczny : badania 13, 234-235
234
N a p o łu d n io w y m s k r a j u w z g ó r z a z a m k o w e g o /w y k o p V / , 5 m p o n i ż e j o b e c n e j p o w ie r z c h n i d z ie d z iń c a , z n a le z io n o p o z io m k u ltu ro w y z a w i e r a j ą c y k o n s t r u k c j e d r e w n ia n e i c e r a m i k ę z Χ Ι-Χ 1Π w ie k u . M a t e r i a ł te n p o z w a la o d n ie ś ć d a to w a n ie g ro d u do p ołow y X II w . , c o p o tw ie r d z a w z m ia n k ę w tz w , f a ls y f ik a c ie m o g iln e ń s k im . N ie s tw ie r d z o n o r e lik tó w w a łu a n i m u r u o b w o d o w eg o z a m k u . W o k o lic y k a m ie n ic y o d k r y to r e l i k t y a r t y k u l a c j i f a s a d b u d y n k u - l i z e n i p r z y p ó r p o c h o d z ą c y c h z XVI i X V III w ie k u / ? / . P o tw ie r d z o n o , z a o b s e r w o w a n e w z e s z ł y m ro k u , r ó ż n ic e w s p o s o b ie fu n d a m e n to w a n ia p o s z c z e g ó ln y c h p a r t i i b u d y n k u i m o ż liw o ś ć w z n ie s ie n ia c e g la n e g o tr z o n u " k a m ie n ic y " d o p ie r o w X V w ie k u . P ro w a d z o n o ta k ż e p r a c e n a d r e k o n s t r u k c j ą p o d z ia łó w w e w n ę tr z n y c h i p i e r w s z e j k o n d y g n a c ji p ó łn o c n e j p a r t i i b u d y n k u . B a d a n ia n ie d o s t a r c z y ł y i n t e r e s u j ą c y c h z a b y tk ó w r u c h o m y c h . Z d e c y d o w a n ie p r z e w a ż a j ą u ła m k i n a c z y ń w y p a la n y c h w A tm o s f e r z e r e d u k c y jn e j /p o n a d 8 5 % /; p o z o s ta łe z a b y tk i to ty p o w y ś r e d n io w ie c z n y i n o w o ż y tn y m a t e r i a ł " z a m k o w y " . Na z a m k u p r o w a d z iła b a d a n ia g e o f iz y c z n e e k ip a z P r a c o w n i A r c h e o lo g ie z n o - K o n s e r w a t o r s k i e j P P F K Z z P o z n a n ia pod k ie r u n k ie m m g r , in ż . A . R ó ż y c k ie g o , B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . R A D Z IK OWO S T A R E , g m . C z e r w i ń s k p a t r z w o j. p ło c k ie w c z e e n e ś r e d n io w ie c z e R E S Z E L M u z e u m W a r m ii i M a z u r w o j. o ls z ty ń s k ie w O ls z ty n ie B a d a n ia p r o w a d z iła m g r I z a b e la S ik o r s k a - U lf ik o w a . F in a n s o w a ł W K Z w O ls z ty n ie . S ió d m y s e z o n b a d a ń . ś r e d n io w ie c z n y z a m e k .
B a d a n ia p ro w a d z o n o n a m ię d z y m u r z u p o łu d n io w y m . M ia ły o n e n a c e lu o d k r y c ie d a l s z e j c z ę ś c i b u d y n k u m ie s z k a ln e g o i ś r e d n io w ie c z n y c h m u ró w o b r o n n y c h . W ykop 5 p r z e d łu ż o n o o 11 m w k ie r u n k u w s c h o d n im . W o b r ę b ie p o s z e r z o n e j c z ę ś c i o d k r y to w s c h o d n ią ś c i a n ę p ó ź n o ś r e d n io w ie c z n e g o b u d y n k u m ie s z k a ln e g o p r z y b r a m i e w ja z d o w e j o r a z d o b u d o w a n ą d o n ie g o s i e ń . W e w n ą trz s i e n i z n a jd o w a ły a i ę d o b r z e z a c h o w a n e s to p n ie c e g l i n e , p r o w a d z ą c e do p o m ie s z c z e n ia z p ie c a m i o g r z e w c z y m i i p iw n ic ą , o d k r y ty m i w 1978 r . B u d y n e k m ie s z k a ln y n a o s i w s c h ó d - z a c h ó d m a d łu g o ś ć 1 4 ,5 > 14, 7 m a ś c ia n y b ie g n ą w z d łu ż m u ró w o b r o n n y c h p o l i n i i p r o - B te j. N a to m ia s t ś c ia n y w s c h o d n ia i z a c h o d n ia , o d łu g o ś c i 5, 5 m b ie g n ą na o s i p łn - w s c h ó d n a p łd - z a c h ó d , ta k ja k p r z e b i e g a z je d n e j s t r o n y fu n d a m e n t b r a m y w ja z d o w e j, a z d r u g i e j , m u r o b ro n n y , z a m y k a ją c y m i ę d z y m u r z e od s t r o n y w s c h o d n ie j. S tą d p iw n ic a i s i e ń te g o b u d y n k u m a j ą k s z t a ł t n i e r e g u l a r n y .
235
O d s ło n ię to r ó w n ie ż d a ls z y c ią g m u r u o b ro n n e g o , k tó r y t u i z a l i n i ą b u d y n k u s k r ę c a z je d n e j s t r o n y w k ie r u n k u ś c ia n y z a m k u , a z d r u g ie j w k ie r u n k u k r a w ę d z i s k a r p y . T e n o d c in e k m u r u b ie g n ą c y n a o s i N - E na p o łu d n io w y - z a c h ó d z n a jd u je s i ę n a l i n i i m ie je k ie g o , ś r e d n io w ie c z n e g o m u r u , z a c h o w a n e g o W p o b liż u z a m k u , p r z y p le b a n ii. P r z y k r a w ę d z i s k a r p y r a u r z o s t a ł z a b e z p ie c z o n y p r z e d o b s u w a n ie m e l ę m u r e m c e g la n y m w y b u d o w an y m p ra w d o p o d o b n ie w X V III w ie k u . Z a m u r e m , p r z y p o łu d n io w e j ś c i a n ie z a m k u o d k r y to c z ę ś c io w o k a m ie n n e fu n d a m e n ty n a s tę p n e g o b u d y n k u m ie s z k a ln e g o , k tó r y w y b u d o w an o p o d k o n ie c XVI w ie k u .
W a rs tw y k u ltu r o w e w o b r ę b ie w ykopu b y ły p r z e m i e s z a n e w s k u te k l ic z n y c h p r a c z ie m n y c h p ro w a d z o n y c h p r z y z a m k u , p o c z ą w s z y o d XVI po XX w ie k . S k ła d a ły s i ę p r z e w a ż n ie z g r u z u c e g la n e g o , w k tó r y m o p r ó c z d a c h ó w e k z n a la z c y s i ę u ła m k i n a c z y ń i k a f li n o w o ż y tn y c h o r a z f r a g m e n ty c e r a m i k i ś r e d n io w ie c z n e j n a w tó r n y m z ło ż u , T y lk o n a m a ły m o d c in k u w p ó łn o c n e j c z ę ś c i w y k o p u , z a c h o w a ła s i ę w a r s t w a p r ó c h n ic y z f r a g m e n ta m i n a c z y ń g lin ia n y c h z w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a . Od s t r o n y z a c h o d n ie j z a m k u , na t e r e n i e ś r e d n io w ie c z n e j fo s y , z a s y p a n e j w p o ło w ie XIX w ie k u p r z e p r o w a d z o n o b a d a n ia e o n d a ż o w e , k tó r y c h c e le m b y ło u s ta le n ie s z e r o k o ś c i 1 g łę b o k o ś c i fo e y o r a z o d k r y c ie m u r u o p o ro w e g o o d s t r o n y m i a s t a . B a d a n ia b ę d ą p ro w a d z o n e w p r z y s z ł y m r o k u . RU M IA p a t r z w o j, g d a ń s k ie o k r e s h a l s z t a c k i S ta n o w is k a 1 RY Ń SK , g m , W ą b r z e ź n o U n iw e r s y te t im . M ik o ła ja K o p e r n ik a w o j. to r u ń e k ie w T o ru n iu I n s ty tu t A r c h e o lo g ii i E tn o g r a f ii B a d a n ia p r o w a d z ili m g r W ie s ła w a M a tu s z e w s k a - K o la o r a z d r A n d r z e j K o la i d r G e r a r d W ilk e / a u t o r z y s p r a w o z d a n i a / . F in a n s o w a ło M in is te r s tw o N a u k i, S z k o ln ic tw a W y ż s z e g o i T e c h n ik i w r a m a c h te m a tu " B a d a n ia n ad b itw ą g r u n w a ld z k ą " . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . G r o d z is k o p ó ź n o ś r e d n io w ie c z n e . O b ie k te m b a d a ń a r c h e o lo g ic z n y c h b y ło p ó ź n o ś r e d n io w ie c z n e g r o d z i s k o w R y ń sk u , u to ż s a m ia n e z s i e d z i b ą p rz y w ó d c y Z w ią z k u J a s z c z u r c z e g o - M ik o ła ja , P r z y s t ę p u j ą c d o s y s te m a ty c z n y c h p r a c w y k o p a lis k o w y c h z a ło ż o n o 5 w ykopów o r o z m i a r a c h 4 x 4 m , O b ję to n im i w e w n ę tr z n ą s to p ę w a łu i p r z y l e g a j ą c ą d o ń c z ę ś ć m a jd a n u , u s y tu o w a n y c h w z a c h o d n ie j c z ę ś c i o b ie k tu . E k s p l o r a c j a p r o w a d z o n a w w y k o p a c h p r z e c i ę t n i e n a g łę b o k o ś ć o d 250 c m do 420 cm u ja w n iła z r ó ż n ic o w a n y u k ła d s t r a t y g r a f i c z n y . Z n a c z n a g łę b o k o ś ć z a le g a n ia w a r s tw k u ltu ro w y c h n ie p o z w o liła o s ią g n ą ć c a l e c w d w ó c h w y k o p a c h / w e w n ę tr z n y s t o k w a łu w y k o p E - l l D 1 ś r o d e k m a jd a n u - w ykop E - 1 3 С / .