Marek Gumkowski
"O stylizacji językowej w literaturze",
Aleksander Wilkoń, "Ruch Literacki"
z.6 (1974) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/2 (56), 166
( I ) WALIŃSKA Hanna: "Stereotyp” - pole terminologiczne. "Acta U n ive rsitatis W ra tisla v le n s is. Prace lite ra c k ie " 171. Wrocław 1974 s. 43-50.
Autorka wprowadza "badania nad stereotypem w zakres teo r i i tekstu, gdzie pole terminologiczne sytuuje w semantyce określonego rodzaju tekstów zamkniętych. Ki lkupozi omową strukturę i n iejedn olitość je j elementów wiąże zarówno z funkcjonowaniem słowa w różnych subkodach języka, jak i z faktem występowania pewnych podpól, częściowo Identycznych, wyposażonych jednak - w zależności od sposobu myślenia, któ ry obsługują - w odmienne sensy. Swe wywody egzemplifikuje przykładami z rozmaitych dziedzin, postulując możliwość opi sania wszystkich płaszczyzn znaczeniowych w języku jednej, ogólnej t e o r i i , w k tórej termin "stereotyp" byłby jednozna czny.
BP/56/9 M.O.-Ł.
( I ) WILKOŃ Aleksander: 0 s t y li z a c ji językowej w l i t e r a turze. "Ruch L itera c k i" 1974 z. 6 s . 363-370.
S ty liz a c ja językowa polega - zdaniem autora - nie tylko na wprowadzeniu do danego tekstu elementów ja k ie jś określo nej odmiany języka, lecz stanowi wynik swoistego "podszywa nia s ię ” tekstu pod wzorzec językowy, z którego owe elementy zostały wyjęte. Hożna wyróżnić k ilk a rodzajów s t y li z a c ji: rekonstrukcyjną, wybiórczą, deformującą i zastępczą. Wzgląd na komunikatywność tekstu decyduje o doborze językowych e le mentów stylizujących , ich częstotliw ości i sposobie poja wiania s ię , stosowaniu ewentualnych objaśnień (np. w wypadku s t y liz a c ji na gwarę) it p . Zagadnienie fun k cji s t y liz a c ji w obrębie samego tekstu omawia autor na przykładzie r e l a c j i pomiędzy stopniem ustyłizowania n a rra c ji i dialogów w powie
ści pozytywizmu i Młodej P o lsk i. *