Nowy otwór wiertniczy na Bałtyku B5-1/01

Nowy otwór wiertniczy na Ba³tyku B5-1/01

Jerzy Dom¿alski*, Jêdrzej Pokorski**, Andrzej Mazurek*,

Piotr Anolik*, Ryszard Wagner**

Eksploatacji Z³ó¿ Ropy i Gazu „Petrobaltic” (PPiEZRiG „Petrobaltic”) rozpoczê³a g³êbienie nowego otworu badawczo-poszukiwawczego B5. Otwór zosta³ zaprojekto-wany przez geologów i geofizyków firmy „Petrobaltic”. Jest on zlokalizowany na strukturze o tym samym symbolu B5 po³o¿onej w NE czêœci polskiej strefy ekonomicznej. Otwór wiert. B5 (ryc. 1, 2) jest oddalony o ok. 100 km na pó³noc od Gdañska oraz o 45 km na wschód od eksploato-wanego z³o¿a ropy naftowej B3.

Platforma wiertnicza zosta³a posadowiona w utworach czwartorzêdu le¿¹cych na g³êbokoœci 88 m, przy maksy-malnym zasiêgu g³êbokoœci wód wynosz¹cym dla tej plat-formy 90 m. Trzy nogi platplat-formy zag³êbi³y siê w utworach czwartorzêdu na g³êbokoœæ oko³o 5 m.

Profil osadów z otworu wiert. B5-1/01 przedstawia siê nastêpuj¹co (tab. 1):

Czwartorzêd. I³y, mu³y, gliny.

Dewon. Dolomity z przewarstwieniami i³owców, miej-scami z soczewkami gipsu, przechodz¹ce ku sp¹gowi w i³owce i mu³owce z warstewkami piaskowców drobnoziar-nistych i ponownie w i³owce z soczewkami gipsu. Ni¿sza czêœæ profilu jest zbudowana z i³owców i mu³owców dolo-mitycznych z nielicznymi przewarstwieniami piaskowców. Sylur górny. I³owce i i³owce wapniste szare i szarozie-lone, w górnej czêœci z soczewkami wapieni organogenicz-nych. Ni¿ej warstwa wapieni marglistych ciemnoszarych, zwiêz³ych, z drobn¹ laminacj¹ i³owcow¹. W sp¹gu ponow-nie i³owce szare i ciemnoszare, miejscami wapniste, z przewastwieniami mu³owców wapnistych i soczewkami wapieni marglistych.

Sylur dolny. Doœæ monotonna seria i³owców szarych i ciemnoszarych z przewarstwieniami mu³owców wapnistych. Ordowik. W wy¿szej czêœci profilu ordowiku wystê-puj¹ margle i wapienie margliste, przechodz¹ce w i³owce

ciemnoszare z wk³adkami margli i wapieni organodetry-tycznych. Dolna czêœæ profilu to szare i brunatnoczerwone wapienie margliste. W ca³ym profilu liczne s¹ powierzch-nie rozmyæ synsedymentacyjnych.

Na rozmytej, erozyjnej powierzchni kambru œrodko-wego (luka stratygraficzn¹ obejmuje kambr górny i trema-dok) le¿¹ szare i³owce z glaukonitem i wapienie margliste brunatnoczerwone (arenig).

Kambr œrodkowy. W stropie kambru œrodkowego wystê-puj¹ piaskowce kwarcowe, drobnoziarniste, z wk³adkami i³owców i mu³owców, szare z odcieniem be¿owym i miejscami z ciemnoszarymi przebarwieniami. Piaskowce te (ryc. 3, prze-dzia³ 1951,0–1990,0, zaznaczone szrafem kropkowym) s¹ ska³¹ zbiornikow¹ charakteryzuj¹c¹ siê œredni¹ porowatoœci¹ (8–15%) i doœæ licznymi pionowymi i skoœnymi spêkaniami oraz rozwartymi szczelinami. Objawy wêglowodorów stwier-dzono na podstawie pe³nej fluorescencji (seledynowo¿ó³ta, bia³oniebieska) oraz zapisu karota¿owego (ryc. 3) i testów z³o¿owych. Dolna czêœæ kambru œrodkowego jest zbudowana z mu³owców i i³owców, przechodz¹cych w mu³owce i i³owce piaszczyste z wk³adkami piaskowców.

Kambr dolny. Osady kambru dolnego reprezentowane s¹ przez mu³owce piaszczyste, mu³owce, piaskowce drob-no-, œrednio- i gruboziarniste, jasnoszare, kwarcowe o spo-iwie krzemionkowym oraz serie przewarstwiaj¹cych siê mu³owców i piaskowców. W dolnej czêœci tego profilu wystêpuj¹ mu³owce i i³owce piaszczyste oraz piaskowce. W stropowej czêœci osadów jest widoczny du¿y udzia³ glaukonitu. Piaskowce maj¹ nieliczne, pojedyncze piono-we oraz skoœne szczeliny, zabliŸnione bia³ym kalcytem i substancj¹ ilast¹. Ska³y te s¹ zwiêz³e, s³abo porowate z pojedynczymi mikrospêkaniami. Stwierdzono w nich bar-dzo s³abe objawy wêglowodorów; jest widoczna s³aba flu-orescencja (bladoseledynowa) i fluflu-orescencja plamista na œwie¿ym prze³amie (¿ó³ta).

Wend (najwy¿szy proterozoik). Najstarsze osady przy-krywaj¹ce pod³o¿e krystaliczne, nale¿¹ prawdopodobnie do najwy¿szego (górnego) wendu. S¹ to piaskowce œrednio- i gruboziarniste z przewarstwieniami drobnootoczakowych zlepieñców szaroczarnych, o luŸnym szkielecie ziarnowym, zawieraj¹ce s³abo obtoczone, nieregularne, wrzecionowate, owalne otoczaki piaskowca kwarcytowego jasnoszarego, drobnoziarnistego. Osady s¹ zwiêz³e, nieporowate, nie spê-kane, bez objawów wêglowodorów i bez fluorescencji.

Proterozoik. Ska³y pod³o¿a krystalicznego s¹ wykszta³cone jako granitoidy metasomatyczne o barwie ciemnoszaroró¿-owej, o strukturze granoblastycznej i lineacji nachylonej od ok. 5 do 30°. Ska³y te powsta³y w wyniku przeobra¿enia gnejsów. Granitognejsy s¹ z³o¿one g³ównie z kwarcu oraz biotytu, z domieszk¹ skaleni potasowych oraz plagiokla-zów. Ska³y krystaliczne pod³o¿a s¹ bardzo zwiêz³e i poprzecinane nielicznymi, prawie pionowymi spêkaniami (80–90°).

Parametry petrofizyczne kolektora

Na podstawie otworowych pomiarów geofizycznych, przy pomocy pakietu GeoFrame (programy: PetroViewPlus, 589 Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 7, 2002

Strop–sp¹g Mi¹¿szoœæ osadów_[m] Stratygrafia

0–115,0 115,0 woda + wys. sto³u 115,0–123,0 8,0 czwartorzêd 123,0–617,0 494,0 dewon 617,0–1696,5 1079,5 sylur górny 1696,5–1861,0 164,5 sylur dolny 1861,0–1951,0 90,0 ordowik 1951,0–2122,0 171,0 kambr œrodkowy 2122,0–2258,0 136,0 kambr dolny 2258,0–2263,0

5,0 wend górny —_proterozoik 2263,0– >2288,0 _>25,0 proterozoik —

pod³o¿e krystaliczne

Tab. 1. Profil osadów z otworu wiertniczego B5-1/01

*Przedsiêbiorstwo Poszukiwañ i Eksploatacji Z³ó¿ Ropy i Gazu „Petrobaltic” Sp. z o.o., ul. Stary Dwór 9, 80-758 Gdañsk

**Pañstwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

590

Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 7, 2002

Ryc. 3. Wyniki interpretacji WellPix (odwiert B5-1/01); szraf kropkowy — poziom piaskowców zbiornikowych kambru œrodkowego Ryc. 1. Widok platformy z pok³adu helikopterowego. Na

pierw-szym planie jedna z trzech nóg platformy oparta na dnie morskim przy g³êbokoœci wody 88 m

ElanPlus, WellPix i ResSum-GeoFrame 3.7.1) przygoto-wano wstêpn¹ interpretacjê stratygraficzn¹ i analizê para-metrów petrofizycznych piaskowców kambru œrodkowego (poziom Paradoxides paradoxissimus) (ryc. 3, 4). Okreœlo-no wstêpn¹ lokalizacjê granic stratygraficznych, w tym stropu i sp¹gu piaskowców kolektorskich (ryc. 3) oraz opracowano model nasyceñ p³ynami z³o¿owymi (ryc. 4). W podstawie polowej analizy porowatoœci i wyników interpretacji geofizycznej okreœlono œrednie porowatoœci efektywne kolektora, które zawieraj¹ siê w przedziale od 7,5 do 13,5%. Œrednie nasycenie wêglowodorami w pro-duktywnym interwale piaskowców kambryjskich wynosi ok. 80%.

Przeprowadzone opróbowania i testy z³o¿owe potwier-dzi³y wczeœniejsze interpretacje petrofizyczne, a uzyskane rezultaty uzasadniaj¹ celowoœæ prowadzenia zaplanowanych na 2002 r., dalszych prac rozpoznawczych na tym obiekcie strukturalnym. Planowane prace bêd¹ zmierza³y do udoku-mentowania odkrytego z³o¿a i obliczenia jego zasobów.

W opracowaniu wyników osi¹gniêtych w otworze wiertniczym B5-1/01 obok pracowników firmy „Petrobal-tic” bêd¹ uczestniczyli pracownicy Pañstwowego Instytutu Geologicznego i Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazow-nictwa. Uzyskanie nowego profilu geologicznego w tej czê-œci Ba³tyku ma du¿e znaczenie w celu poznania perspektyw ropo- i gazonoœnoœci kambru, a tak¿e dla uzupe³nienia naszej wiedzy o stratygrafii i litologii osadów paleozoiku.

591 Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 7, 2002

Cm₂ O

Ryc. 4. Wyniki obróbki PetroViewPlus (odwiert B5-1/01); Cm2 — piaskowce zbiornikowe (1951 m–1990 m) nasycone p³ynami