Hanna Filipkowska
"Bolszewik Adam Snyk bohaterem
powieści", Karel Krejči [w:]
"Europejskie związki literatury
polskiej", Warszawa 1969 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 13/37, 0147
1970
/ I I / KREJČÍ K a rel: B o lsze w ik Adam Asnyk bohaterem p o w ieś c i . W: E u ro p ejsk ie zw ią zk i l i t e r a t u r y p o l s k i e j . Fiffl. War szawa 1969 s . 309- З 20. *
Wydaną w 1868 r . se n sa c y jn ą p ow ieść n iem ieck ą s i r Johna R e t c l i f f e * a /pseudonim J .O .F . G oedsche’a i L .S c h n e id e r a / p t . " B ia r r it z . H i s t o r i s c h - p o l i t i s c h e r Roman i n V ier Baden" p rzy pomina a u to r z dwu względów: 1 . Jednym z bohaterów r o z d z ia łu
" Ł azien k i" j e s t Adam Asnyk, wymieniony z im ie n ia i n azw isk a, jak o r e w o lu c j o n is t a scharakteryzow any w ciem nych b arw ach ./P o z o s t a j e t o prawdopodobnie w związku z ukryciem s i ę w rok póź n i e j d e b iu tu ją c e g o p o ety pod trudno czyteln ym kryptonim em /. 2 . S ta r a le g en d a o m a f ii czy o r g a n iz a c j i d ą żą cej do opanowa n ia lu d z k o ś c i u zy sk u je w .p o w ie ści w e r s j ę , k tó r a s t a ł a s i ę p ó ź n ie j jednym z podstawowych mitów propagandy h it le r o w s k ie j : d ą ż e n ie do opanowania św ia ta z o s t a j e tu p rzy p isa n e Żydom.
H.F.
/ I I / KRZYŻANOWSKI J u lia n : Henryka S ie n k ie w ic z a p arab ola o M esseńczykach. W; E u ro p ejsk ie z w ią zk i l i t e r a t u r y p o ls k ie j . PWN. Warszawa 1969 s . 321-329*
Rozprawa zaw iera op a rty na a u t o g r a f ie t e k s t p a r a b o li "Z
dawnych d z ie jó w " . Ponadto p o d a je sp r o sto w a n ie b łęd n y ch mnie mań co do d a ty i o k o lic z n o ś c i p ow stan ia utw oru. Na p od staw ie
z e s t a w ie n ia d a t druku p o s z c z e g ó ln y c h fragmentów oraz wiadomo ś c i czerp a n y ch z k o r e sp o n d e n c ji au tora - "Z dawpych dziejów " z o s t a j e z a lic z o n e do rzędu p a ra b o l n a p isan ych w la t a c h I 9OO- 19 1 3 i a przyjmowana dotąd d ata ic h p o w sta n ia /1 9 1 5 / c o f n ię t a do r . 1909. Prawdopodobnym źródłem wątku p a r a b o li b y ł "Opis Gre c j i " P a u s a n ia s a .
