Ewa Szary
"Teoria literatury", René Wiellek,
Austin Warren, Warszawa 1970 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/41, 118
1971
/ 1 / MARTTJSZEWSJŁA Anna: P ozycja n a r r a to r ^ w pow ieściach, te n d en cy jn y c h E liz y O rzeszkow ej. Gdańsk 1970. Gd. Tow. Nauk. Wydz.I Nauk S p o i. i Hum. S e r ia m on o g raficzn a Nr 35 s . 159, z ł 2 5
,-P raca w y k o rzy stu je te o r e ty c z n o l ite r a c k ą k a te g o r ię n a r r a to r a do a n a liz y te n d e n c y jn o ś c i we w czesnych p o w ie ś c ia c h E.O - rz e sz k o w e j. T endencyjność j e s t o k re ś la n a p rz e z a u to rk ę ja k o sposób r e a l i z a c j i i d e i w utw orze lite ra c k im ,p o d p o rz ą d k o w u ją c e j s o b ie w s z y stk ie elem enty utw oru l i t e r a c k ie g o ,w y r a ż a ją c e j te z ę a u t o r a . A n aliza p o z y c ji n a r r a to r a i jego r e l a c j i ze światem przedstaw ionym w p o w ie śc i / n a r r a t o r u jaw nio n y, n a r r a t o r - o b serw ato r i k o m e n ta to r, n a r r a t o r a b s tr a k c y jn y / s k ł a n ia a u to rk ę do k o n stru o w an ia k il k u odmian s ty li s t y c z n o - j ę z y kowego modelu p o w ie śc i te n d e n c y jn e j. Tendencyjny c h a r a k te r p ie rw szy ch p o w ie ś c i Orzeszkowej w sp iera s i ę - zdaniem amator k i - p rzed e w szystkim na p o z y c ji n a r r a t o r a , kom entującego i u o g ó ln ia ją c e g o sw oją w iedzę o ś w ie c ie przedstaw ionym .
EF/41 E .S z .
/ 1 / WIELLEK Rene, WARREN A u stin : T e o ria l i t e r a t u r y . P r z e ł . / z a n g . / J .K r y c k i, I .S i e r a d z k i , M .Żurowski, pod r e d . i z posłowiem M .Żurowskiego. PIW. Warszawa 1970 s . 4-35, n lb .1 , b i b l i o g r . , z ł 7 0
,-P o lsk a w e rs ja k la s y c z n e j prozy z z a k re su t e o r i i l i t e r a t u r y , wydanej po r a z p ie rw szy w 1948 r . , a potem w ie lo k ro tn ie w znawianej i tłu m a c z o n e j. A utorzy wywodzą s i ę z k rę g u l i t e ratu ro zn aw stw a a n g lo s a s k ie g o , w ie le i d e i te o re ty c z n y c h spo żytkowanych i upow szechnionych w p racy p r z e j ę l i z tw ó rc z o ś c i k ry ty c z n e j T .S .E l io ta /n p . p o ję c ie ’’obiektyw nego k o r e l a t u " / o raz z tzw. "nowej k r y ty k i " . S ystem atyczne w y ja ś n ie n ie c a ł e go złożonego kom pleksu zag ad n ień zw iązanych: 1 / z zadaniam i i celam i s to ją c y m i p rz e d współczesnym lite ra tu ro z n a w stw e m /c z ę ś ć I i I I / , 2 / ze sposobem i s t n i e n i a o raz budową d z i e ł a l i t e r a c k i e g o /c z ę ś ć V /, ja k rów nież je g o oceną i w a r to ś c io waniem /c z ę ś ć I I I i IV / - n ad aje omawianej p ra c y c h a r a k te r podręcznikow y.