Michal Czajko
"Psychologia behawiorystyczna a
proza współczesna", Stanisław
Burkot, "Ruch Literacki", z. 4 (1974) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/1 (55), 203
( I I ) BUREK Tomasz: N ie c z y ste formy R óżewicza. "Twór czość" 1974 n r 7 s . 99-109.
N ie sposób d z i e l i ć tw ó rc z o śc i Różewicza na odrębne r e j o ny gatunkowe; w d z i e l e au to ra "K a rto te k i" "p o e z ja lir y c z n a , p o e z ja n a rra c y jn a 1 p a r a fa b u la r n a , p o e ty c k i r e p o r t a ż , nowo czesny luźny poemat d y g re sy jn y , szczątkowa powieść poetycka wierszem , monolog i n o ta tn ik podróżny poety £ . . .J proza poe tycka - p rz e p ły w a ją w s i e b i e nawzajem ". D z ię k i stosow aniu "n ie c z y s ty c h form " Różewicz u k a za ł p ozo rn ie m iałką re a ln o ś ć w j e j f i l o z o f i c z n e j g ł ę b i , p r z e d s t a w ił to ta ln o ś ć ś w ia ta , w którym, "w szystko s ą s ia d u je ze w szy stk im ".
B P /5 5 /1 5 K . Z .
( I I ) BURKOT S ta n is ła w : P s y c h o lo g ia behaw lorystyczna a proza w sp ó łc ze sn a. "Ruch L i t e r a c k i " 1974 z. 4 s . 215-229. Ze w zględu na antropocentryczny c h a ra k te r l i t e r a t u r y , p sy c h o lo g ia behaw lory8tyczna o d e g ra ła ważną r o l ę w p rz e o b ra żeniach prozy o s ta tn ic h c z t e r d z ie s t u l a t . Autor sz k ic u d os trz e g a trz y fa z y wpływu t e j p s y c h o lo g ii, s t w ie r d z a ją c , że w d w u d z ie s to le c iu międzywojennym p r z e ja w ia ł s i ę on w dom inacji środow iska przy o p is ie jednostkowych zachowań, a w w arstw ie s t y l i s t y c z n e j - w p o d k re ś la n iu obiektywizmu r e l a c j i . W p ro z ie l a t 1945-1949 p sy c h o lo g ia bahaw loryetyczna w p łyn ęła na pow8tanie k o n c e p c ji b oh atera o zredukowanej osobow ości, bo h a te ra zdeterminowanego w swym d z ia ła n iu p rzez czyn n ik i od n ie g o n ie z a le ż n e . W reszcie w t r z e c i e j f a z i e behawloryzm spo wodował zwrócenie s i ę l i t e r a t u r y ku poznaniu tworzywa ję z y kowego i o r g a n i z a c ji c ią g u n a rra c y jn e g o , co p rz y n io s ło zna czące any w z a k re s ie języka l i t e r a t u r y 1 stru k tu ry f o r m alnej utworów.
