Zbigniew Adamowicz
"Administracja publiczna w Polsce
-wyzwania edukacyjne", Lublin 16-17
marca 1998 roku : [sprawozdanie z
konferencji]
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia 5, 261-263
S p ra w o z d an ie z k o n feren c ji naukow ej na tem at: A dm inistracja p u b liczn a w Polsce
- w yzw ania e d u k a cy jn e , L u b lin 1 6 -1 7 m a rc a 1998 ro k u
K onferencję zorganizow ano z inicjatyw y: C entrum Studiów nad R osją i E uropą S rodkow ozachodnią R utgers U niversity o f N ew Jersy (R U ), Z akładu S am orządów i Polityki Lokalnej W ydziału P olitologii UM CS w L ublinie (W P U M CS) oraz D evelopm ent A lternatives, Inc. (DAI).
W im ieniu gospodarzy otw orzył obrady rektor UM CS prof. K azim ierz G oebel. N astępnie głos zabrali p rzedstaw iciele zagranicznych instytucji zaangażow anych w proces w spierania reform ustrojow ych w Polsce: W illiam M. Frej (U nited S tates A gency for International D evelopm ent), prof. Joanna R egulska (RU ), dr M irosław G rochow ski (DAI).
M ery to ry czn ą część obrad rozpoczęto od dyskusji panelow ej na tem at: „R eform a państw a aktualne problem y, nadchodzące w yzw ania” . W prow adzenia dokonali: prof. Jerzy R egulski (przew odniczący K om isji do Spraw Reform U strojow ych Państw a), dr E lżbieta H ibner (doradca Prezesa Rady M inistrów ), B ohdan M arciniak (dyrektor D epartam entu A dm inistracji Publicznej M SW i A ), dr W łodzim ierz P uzyna (poseł klubu UW , rektor W yższej Szkoły A dm inistracji P ublicznej w Szczecinie).
P rzedstaw ili oni cele, uw arunkow ania i bariery procesu decentralizacji państw a i reform y ustroju sam orządu terytorialnego m .in.: 1) w prow adzenie zasady pom ocniczości państw a, 2) przekazanie m ajątku skarbu państw a na rzecz gm in oraz sam orządu p o w ia tow ego i w ojew ódzkiego, 3) decentralizację finansów p aństw a p oprzez likw idację lub ograniczenie funduszy i dotacji celow ych oraz dw ukrotne zw iększenie kw ot przek azy w anych do dyspozycji jed n o stek sam orządow ych, 4) przeprow adzenie reform y ub ez pieczeń społecznych, służby zdrow ia i system u ośw iaty, a także, 5) ułatw ienie procesu integracji europejskiej. D yskutanci zw rócili uw agę na konieczność konstytucyjnej d ele gacji upraw nień z organów centralnych do sam orządow ych, w ięk szą p rzejrzystość g o spo darow ania finansam i publicznym i, zapew nienie stabilności funkcjonow ania adm inistracji sam orządow ej.
U czestnicy konferencji w yrażali swe uw agi co do koncepcji i sposobu w prow adzania d ecentralizacji państw a; niedoinform ow ania czy w ręcz dezinform ow ania społeczeństw a o charakterze i znaczeniu przem ian ustrojow ych, zw łaszcza now ego podziału terytorialnego kraju; braku w śród zasadniczych celów reform y odbiurokratyzow ania adm inistracji p ań stw ow ej i sam orządow ej; n iedostrzegania przez rząd potrzeby szerszej dyskusji spo łecznej na tem at w ariantów przem ian oraz ich kosztów społecznych; zw iększającej się ciągle liczby stanow isk urzędniczych (w zrost o 1/3 w ciągu ostatnich 6 lat); n ie w y d o l ności procesów legislacyjnych (uchw alanie aktów praw nych często sprzecznych ze sobą). Jeden z dyskutantów podał w w ątpliw ość istnienie ja sn eg o , całościow ego program u przem ian.
Z głoszone obaw y starali się rozw iać uczestnicy konferencji zaangażow ani od strony praktycznej w realizację reform y adm inistracyjnej. G łów nym ich argum entem było w skazanie „sekw encyjności” poszczególnych etapów zm ian ustrojow ych.
W szyscy n atom iast byli zgodni co do konieczności stw orzenia now oczesnego sys tem u k ształcenia kadr adm inistracji publicznej, m ającego na celu p o dniesienie ich kw alifikacji, kształtow anie um iejętności m enedżerskich i kreatyw ności, a także pogłębie nie św iadom ości służby dla społeczeństw a.
D rugi blok tem atyczny konferencji - „T w orzenie szkół adm inistracji publicznej w Polsce. D ośw iadczenia i b ariery rozw oju” - pośw ięcony został kw estiom p ow stania i funkcjonow ania w ym ienionych uczelni w w arunkach reform y szkolnictw a w yższego oraz oceny istniejących program ów studiów w kontekście reform y państw a. W pro
w adzenia do niego dokonali: prof. B ronisław Z iem ianin (W SAP w S zczecinie), prof. Barbara K udrycka (rektor Szkoły Sam orządu T erytorialnego w B iałym stoku), dr K rystyna Płaza (rektor W yższej Szkoły A dm inistracji Publicznej w Ł odzi), dr W. P uzyna (rektor W SAP w S zczecinie), dr hab. S tanisław M ichałow ski (kierow nik Z akładu S am orządów i Polityki Lokalnej na W ydziale P olitologii UM CS w Lublinie).
W skazyw ano, że g łów ną przesłan k ą tw orzenia now ych szkół i specjalności je s t konieczność przygotow ania zarów no now ych elit, czy „korpusu liderów ” dla zrealizo w ania w izji państw a obyw atelskiego, ja k rów nież w ysokiej klasy urzędników dla adm i nistracji publicznej. M ów iono też o konieczności pow iązania działań edukacyjnych z praktyką; utw orzenia now ych specjalizacji (np. finanse publiczne, doradztw o kom u nalne); m onitorow ania system u nauczania w kierunku utrzym ania w ysokiej jak o ści procesów kształcenia; u łatw ienia przepływ u absolw entów studiów licencjackich na studia uniw ersyteckie; interdyscyplinarnego podejścia do realizacji program ów studiów .
Przedstaw iciele szkół pryw atnych krytycznie odnieśli się też do koncepcji reform y szkolnictw a w yższego, które u tru d n ią rozw ój uczelni pryw atnych i u trw alą m onopol szkół państw ow ych, np.: m ożliw ość zatrudnienia pracow nika uniw ersyteckiego tylko przez je d n ą uczelnię pryw atną, przyznaw anie upraw nień licencjackich szkołom p ry w at nym na określony czas, częstsze kontrole w arunków lokalow ych i jak o ści usług d y d ak tycznych. W skazyw ali zarazem , że z a le tą szkolnictw a pryw atnego, w porów naniu z państw ow ym , je s t szybkie dostosow anie się do w ym agań i potrzeb społecznych.
W drugim dniu obrad w czasie przedpołudniow ej dyskusji panelow ej, sko n cen tro w ano się na problem atyce: „K ształtow ania program ów studiów w zakresie adm inistracji pu b liczn ej” . R eferow ali zagadnienie referenci z W SA P w S zczecinie (dr B azyli Baran i m gr R yszard S trzelecki), następnie z M ałopolskiej Szkoły A dm inistracji Publicznej - A kadem ii Ekonom icznej w K rakow ie (m gr M arek Benio) oraz w im ieniu Z akładu S am orządów i Polityki Lokalnej W ydziału P olitologii UM CS w L ublinie dr A gnieszka Paw łow ska.
Z w rócono uw agę na specyfikę program ów studiów w ym ienionych uczelni z przew agą zagadnień praw nych (W SA P), ekonom icznych (M SA P - A E ), p o litologicznych (WP U M CS).
Popołudniow e obrady dotyczyły koncepcji nauczania przedm iotu „W prow adzenie do adm inistracji pu b liczn ej” . P odstaw ę do rozw ażań stanow iły program y przygotow ane i prezentow ane przez przedstaw icieli W SA P w S zczecinie (prof. Jo lan ta Z ieziula) i M A SP - A E w K rakow ie (m gr M. Benio). W łasne koncepcje i uw agi dotyczące potrzeby uzupełnienia program u przedm iotu zgłosiły m .in.: Ann G raham (R utgers U niversity), prof. J. R egulska (R U ), dr Ju lita A. R ybczyńska (W P U M C S), prof. В. K udrycka (SST w B iałym stoku).
W dyskusji skoncentrow ano się głów nie w okół treści i m etod nauczania przedm iotu. W śród w iodących problem ów w ym ieniono potrzebę: uatrak cy jn ien ia i upraktycznienia zajęć, odchodzenia od form uły w ykładu na rzecz interaktyw nych m etod nauczania, w łączenia praktyków do procesu dydaktycznego, uzupełnienia bloków przedm iotów uniw ersalnych sem inariam i, w ykładam i m onograficznym i i fakultatyw nym i, sko relo w a nia przedm iotu „W prow adzenie do adm inistracji p u blicznej” z innym i przedm iotam i, zasygnalizow ania w treściach nauczania różnic w funkcjonow aniu adm inistracji cen tralnej i lokalnej, publicznej i pryw atnej, usunięcia rozbieżności pom iędzy n az w ą p rze d m iotu a proponow anym i treściam i nauczania.
W czasie spotkania podjęto decyzję o koordynacji działań w n astępujących kw es tiach: opracow ania i publikacji podręczników : „W stęp do nauki o ad m inistracji p u b licznej” (W S A P S zczecin i WP U M C S L u b lin ) oraz „ W p ro w a d ze n ie do e k o n o m ik i
sektora p ublicznego” (M SA P AE K raków ), opracow ania w spólnych projektów badaw czych oraz w ydaw ania pism a naukow ego, w ym iany kadr m iędzy uczelniam i oraz w łącze nie do w spółpracy innych ośrodków krajow ych i zagranicznych, w sparcia pow yższych zam ierzeń przez DAI (dr M. G rochow ski) z w ykorzystaniem techniki kom puterow ej, ustalenia m iejsca i term inu następnej konferencji pośw ięconej tem atyce interaktyw nych m etod nauczania adm inistracji publicznej ( S zczecin 18-19 m aja b. r.).
Z bigniew A dam ow icz
B IB L IO G R A FIA PRA C PR A C O W N IK Ó W W Y D ZIA ŁU P O L IT O L O G II UM CS ZA LA TA 1994-1995
P oniższym w ykazem rozpoczynam y cy k licz n ą p rezentację dorobku pracow ników naukow ych W ydziału P olitologii U niw ersytetu M arii C urie-S kłodow skiej w Lublinie. Z espół opracow ujący starał się nadać bibliografii charakter kom pletny, dlatego też zostały w n ie j zarejestrow ane różne form y w ydaw nicze: książki autorskie, w sp ó łau to r skie, prace pod redakcją, artykuły oraz inne p ublikacje (recenzje, spraw ozdania, p rz y czynki, hasła). Przedstaw iony w tegorocznym tom ie w ykaz objął prace, któ re ukazały się w latach 1994-1995 i zostały napisane przez osoby w tym okresie p racu jące na W ydziale. W nielicznych przypadkach uw zględniliśm y także te publik acje, które - z przyczyn od autorów niezależnych - nie ukazały się w zapow iadanym czasie, tzn. w cześniej, lecz druk ich n astąpił dopiero w latach 1994-1995. Spis prac z a ła ta 1996-1997 zam ieścim y w num erze następnym . D ane b ibliograficzne zostały p o zyskane z auto ryzow anych spraw ozdań składanych dorocznie przez pracow ników . Z am ieszczone w bibliografii opisy m ają charakter skrócony, za w ierają w ięc tylk o te elem enty, które są n ie z b ę d n e do id e n ty f ik a c ji i o d n a le z ie n ia p u b lik a c ji. N a d a liś m y b ib lio g r a f ii trójczęściow y w ew nętrzny podział: (1) książki - obejm ujący prace tak autorskie i w spółautorskie, ja k i zbiorow e pod redakcją; (2) artykuły opublikow ane w czasopism ach i pracach zbiorow ych; (3) inne publikacje - w tym rów nież o charakterze pop u larn o naukow ym - recenzje, spraw ozdania, przyczynki, hasła encyklopedyczne.
B IB L IO G R A F IA PR A C ZA RO K 1994
I. K siążki
Q D ruga w ojna św iatow a w literaturze p o lsk ie j i obcej, red. L. L udorow ski, Serie L itteraria L ublinensia, t. 8, Lublin 1994.
f f l Jachym ek Jan, Pom arański A ntoni, C ukrow nia „K le m e n só w " 18 9 4 -1 9 9 4 , Lublin 1994.
m Janusz G rzegorz, Z a g adnienia teo rii i p ra k ty k i g rup etnicznych, Lublin 1993 [druk w 1994].
