Andrzej Cetera,Jerzy Okoński
Zawada, gm. Tarnów, woj.
tarnowskie
Informator Archeologiczny : badania 17, 182-184
t e a
-W p o łu d n io w e j o z ę d o i wykopu, « a l o t l o z n l o je k * w erstw ao h wyie j z a l o g e j ą o y o h , p r z e b ł a g a ł · U lic a l u b pom ost η · o s i w io h ó d -z a o h ó j o s z e r o k o i o l 155 ο π .
W w a rstw ie / p r ó o h n io a z p ia s k ie m , so c zew k i g l i n y , p i a s k u , duka p o ł a c i e m ie rz w y / z n a le z io n o
d u l ą l l o i ó k o ł k i * do ł o d z i / i x * , dp b i n / , p o s z y a l a ł o d z i , f r agno n t n a d w rę g l s t a t k u o ra z Lone p r z e d m io ty ! z lo g o , k o i o l , f a l e z a , e z k ł a . b u r s z ty n u i s k ó r y .
Bo bocz o w arstw ę XV d a t u j ą s i ę n a p o c z ą te k X w ieku. B a d a n ia będą k o n ty n u o w an e.
KÏOOaA, gm. B ia ło g a r d p a t r z o k r a s wpływów rzym ekloh • o j . k o s z a l i ń s k i e
S ta n o w isk o 6
ZABROBSEA /O z a m o w a k o /, e s . T ło k o C e n tr a ln e H u z a tn T o ra k le
■ o j, s i * s k i a ■ Cdadaku
w rak I I
B a d a n ia pod k l e r o m l o twwm d o o , d r h e b . P rz e m y sła w a Smole rite p r o w a d z ił mgr, Jan l u o h a r ä k l / a u t o r spraw o za an l ą t f i n a n s o w ało C e n tr a ln a Uuzeimi M o rsk ie w O dadsku. P ie rw s z y sezon b ed ad . Wrak z o k r e s u w o z o s n o ire d n lo w ie o z n a g o / I X w , / . Celem badad b y ło o d k ry o io i wydobyoio w ra k a , p o ło ż o n e g o n a wsohód od j e z i o r a Ł e b sk o , w od l e g ł o d n i 300 m od o b e o n e j l i n i i b rzegow a] 1 BOD в о а p o łu d n io w y z ach ó d od s t a o j i pomp n r 2 ,
Po r a z p ie rw s z y n a t r a f i o n o n a wrak w t r a k o l e p r a o m a llo ra o y J n y o h w 1962 r . p o d c z a s k a p a n ia
9
rowu 0 - 6 9 . Wrak z o s t a ł p r z e c i ę t y w o z ę d o l r u f o w e j. Wykop o p o w ie r z c h n i a a m z a ło Z o n o w m ie j so u z a l e g a n i a w raka. Wrak O zarn owako I I l a ż a l n a o d l a g ł o f o i 0 , 3 - 0 ,5 i od p o w ie r z c h n i pod w arstw ą d a m l 1 t o r f u , n a p o z io m ie w y stę p o w a n ia wody g ru n to w a ], n a w a rstw ie j a s n o s z a r e g o i ł u .
Wrak b y ł usytuow any d z io b u lo ą w k i e r u n k u p ó łn o o n o -z a o h o d n lm , s i l n i a s p ła s z c z o n y . Zachowana d łu g o f ó w y n o s iła 10 m, s z s ro k e d d z a d 2 , 6 m. O d s ło n ię to ; s t ę p k ę , d z i o b n i c ę , 6 w ręg o ra z 11 pasów p o s z y o la / 6 praw ych 1 5 le w y c h /. S tę p k a z a c h o w a ła s i ę w dwóch fra g m o n ta o h o d łu g o d o i 4 , 7 1 1 ,B m. D z lo h n lo a o d łu g o d o i 2 ,0 4 m p o s i a d a ł a p r o s t o k ą t n y o tw ó r.
P o s z y o le ułoZ ooo b y ło n a z a k ł a d k ę , u s z o z e lo U n e mchem i z b i t a d rew n ian y m i k o łk a m i ro z m ie s z czonym i ró w n o m iern ie oo 7 om. Zachowana d ło g o d ó pasów p o s z y c i a d o c h o d z iła d o 6 ,2 m, sz a m k o d ó do 0 , 3 m, a grubodó d o 2 o o . W ręgi w ystępow ały w o d l e g ł o d o i od 0 ,7 d o 0 ,9 5 в 1 zachow ane b y ły we f r a g m e n ta c h , B yły cne z b i j a n e z p o sz y c ie m d rew n ian y m i k o łk a m i w o d stę p a o h 0 ,1 6 - 0 ,2 2 m.
D m w io w raka b y ło s i l n i a z a w ilg o c o n e , mocno popękano i z n a jd o w a ło s i ę w złym s t s o i e zachow a n i a , Wykonano s z c z e g ó ł ową dokucen t a o j ę i in w e n ta r y z a c ję o ra z z d j ę o i a f o to g r a m e tr y c z n a . Han tę p n ie w rak z o s t a ł zdem ontow any, a d r o m o poddane k o n s e r w a o ji w l a b o r a t o r l u s C e n tr a ln e g o łSuzeun T o r s k i e g o . P rz y w raku n i e z n a l e z i o n o la d n y o h z a b y tk ó w ruohom yoh.
C h ro n o lo g ię w rak a u s t a lo n o w L a b o r a to r ie n I n s t y t u t u f i z y k i P o l i t e c h n i k i w a i l n l o a o h m etodą iz o to p o w ą 0 - 1 4 .
p p P ra co w n ie E o n s a r w a o jl Zabytków P r a c o m lo A rc h e o lo g ic z n o -K o n s e rw a to rs k a w T arn aw ie
B a d a o la p r o w a d z i l i mgr A n d rz e j O e te r a i mgr J e ^ y O k sd a k i. fin a n s o w a ! Щ2 a T a rn o w ie . D ru g i sozon b a d a ń . G ro d z isk o w c z e sn o śre d n io w ie c z n e /X - p o e s . I I w , / ,
o
W roku b ie lą c y m p rz e b a d a n o o b s z a r 5 7 6 u . I · p r a o dp Olu w ału z a c h o d n ie g o g r o d z is k a kontynuow ano b a d a n ia z s e z o n u 1902 ro k u . O d s ło n ię to 0 o b ie k tó w , o zn acz o n y ch k o le jn y m i η Une ram i od 4 do 11«
S ta n o w iło domostwo n a p i a n i a p r o s t o k ą t a z z a o k rą g lo n y m i n a r o l n i kami o w y n la ra o h 5 ,5 z 2 , 0 m, z a g ł ę b i o n e w o s i e o n a 30 om.
ZAWADA, gm. Tarnów w o j. ta rn o w s k ie
ю э
-W y p ełn i·* » s ta n o w ił* p r ó o h n io a ι ι 1 · » ω · е е s p a l e n i z n ą m u w ere t n ą w y p alo n ej g l i n y p r z y d n i e . I w y p ełn i e k e o b l e k ł o es e le * la n o dudą i l odd o e re m lk i s X i poo w ą tk u XI w ,, o d d de 1**0 y o r t a f r a g o so I g e lo a o e g o D kuoi*. l o u l e z l o o o r d w n le l p o le p ę * o d o lek am t p l e o i o n k l , я pod d o e s d o o o a tv o o d s to - e i ę t o 2 z l ą p y .
D b lejct_ g /S J^ be apod redo i d z ą ł l e i u j * a o b ie k te m a , J e s t to o w alno sk ig ile k o p o p i e l a t e j g l i n y ae «pe- l e n i z n ą o w ym lzreoh 2 x 1 ,2 ш i k i ą Ż в so d a l 20 or. Zo e le а Ховв ■ ob te k o l e o e rem I k e J e e t a o a l o g i o u a do u a y e k e o e j a o b i e k t o a . Oba o b ie k ty o rie n to w a n e s ą o e l ą d ł u ż s z ą p o l i o i l T a t - Pd Z.
S ta n o w iło a ła b o c z y t e l n e , ow alne e k w l e n i e p o p i e l a t e j g l i n y n a la n h d d od o b ie k tó w a 1 5 . M a t e r i a ł u n i e o n e le a in a n .
i ü î ï ï - Z / S i k e i l e t · , p ł y t k a Jata* o d r e d n lo y o k o ło 1 в , a a g ł ę b l o a a 2 0 o a w o a l e o . W ypełnieko two га у g l i n i a s t a p r ó c h n i c e * w ęglam i drzew nym i. W y stą p iły w nim n l e l i o s n a a k o r tÿ y p r a h l e te ry o a n w , n a j p ra w d o p o d o b n ie j k u l t u r y łu ir y o k le j.
° e w n ro k ą tn e p ó ł z i a m l ел к а * z a o k rą g lo n y m i n a r o ż n ik a m i, o rie n to w a n y m i w edług s t r e s d e l a t a . W ymiary: 3 ,5 z 3 ,1 5 m. G łębokodó: 9 0 om, dno p ł a s k i e , d o la n y p io n o w e . Od s tr o n y p o łu d n io w o -a ra o h o d n is j p r o w a d z iło w e jd o ie s s e r o k o d o i 50 nm, W w y p e łs isk u w y ró to lo o o o a t e r y p osiow y użytkow e w p o s t a o i n ie m a l p o rio m y a h w arstw o ś l i n i o n e j p r d a h n lo y a m a te r ia łe m a rc h e o lo g ic z n y m . Pom ięday n im i w y s tę p u ją g l i n i a s t e w arstw y wyrównawoza. W n a r o ż n ik u w so h o d n la o d k ry to kam ienny p i · o o w ym iaraoh 1 ,2 r 0 ,9 a* Pod dnem w y s tą p iło 95 kołków d re d n lo y ^ 6 om, z a g ł ę b ło n y oh p o n iż e j d n a o h o ty n a 10 — - 15 om o r a * duży Bi t ę d re d n lo y 2 8 om, s a g łę b io e y p o n i ż e j d n i n e 4 0 om i zw iązany z k n n e tr u k o ją w e J d o le . W e jd o l· s ta n o w iły d rą ż o n o w lessow ym o n lo u e t o p o l e . L ic zn y m a t e r i a ł s ta n o w iły fra g m e n ty o e ra m ik l a Х- Π w, o r a z Z n a le z io n y p o d dnem p l e o a p r z ę d l i k .
O b ie k t g / a j o d s ł o n i ę t o o a g łę b o k o d o l 60 om p r z y n a r o ż n ik u z schedo l a o b i e k t u 4 . J e s t t o k o l i s t a J a s a o d r a d n i от 0 ,6 m i workowatym p r o f i l u , z a g ł ę b i o n o o a 60 nm. J e d n o ro d n e w y p e łn ie k o s te n o w i b ro n a to n g l i n a . O b ie k ty 4 , 5 , 6 , 9 s t ев o w iły n a jp ra w d o p o d o b n ie j o s ło d ó fu n k o jo n a ln ą /z a g r o d a 1 / .
S - i - î - Î *w ŸÎQiL· o tan o w i ł * ow alna jam a o d rw d n lo ach 1 ,6 i 1 J i , z a g ł ę b i o n a n a 70 om w o a l e o . P a p o z io m ic 40 om w y ró żo lw io d o k o ła z a r y s u lamy fl kołków d d r e d n lo y 4 - 6 om, z a g łę b ie n y o h n a o k o ło 10 om.
W wypełń le k u złożonym z p ró o h n io y 1 p o p i e l a t e j g l i n y z n a l e z i o n o D la w ie lJtą i l o d ó o e r a a i k l w ozeeno-
d red n io w ie o z a e J ·
2 έ ί ϊ ϊ ί k o l i s t a Je n a o d re d n lo y 0 , 6 m, z e g łę b ło n a w o a le o n a 2 0 om. M a t e r i a ł u b r a k . R o z p o częto r ó a o i e ż b a d a n ie n a m a jd a n ie g r o d z i s k · · P rz e b a d a n o a t e j o z ę d o i ł ą c z n i e 251 a2 . O d s ło n ię to 10 o b ie k tó w , o an aczo o y ah num eram i od 12 do 2 1 .
S i i Î Ï Î - - i : / 2 ? - J a a t podobny do o b ie k tó w l / S 2 i 4 / 6 3 . J e s t t o n aziem n e domostwo ó d p l a n i e p r o s t o k ą t a z w aofcrąglooyD l n a ro ż n ik a m i o w ym iaraoh 4 , 6 z 1 , 8 i , z a g ł ę b i one n a 30 om w o a le o . W ypełnieko o b i e k t u tw o rz y ło p r ó o h n io a ze s p a l e n i z n ą . Dno p ł a s k i e . Od s t r o n y p ó łn o c n e j p r o w a d z iło we J do i s w k s z t s i o l e w ydłużonego p r o s t o k ą t a o wym iaraoh 2 ,9 z 1 ,0 a z a g łę b io n e n a 5 - β o a . S ta n o w iła go w arstw a ja s n o - p o p i e l a t e j g l i n y . ■ w y p e łs is k u o b i e k t u 1 w e J d a le z n a le z io n o d u ż ą i l o d ó c e ra m ik i iw:* · woodr e d n io w ie c z n e J 1 k o d o l. P o d o b n ie ja k w o M o k ta o h 1 /0 2 i 4 / 0 3 n i e l i c z n e p r z e p a lo n e k a m ie n ie n i e tw o rz y ły ek o - p i e k a .
O b ie k ty 13/0З , r e g u ł a m i « c z w o ro k ą tn a p ó ł z ie m ia n k ę o w ym iaraoh 4 ,2 z 3 ,7 a , a a g ł ę b l o a a w c e l e o a a
90 o a , î o l e n y p io n o w e , dno le k k o n ie c k o w e te . w w y p e łń is k u w y s tę p u ją dw ie w arstw y : o w n tr a la ą onędó o b i e k t u w y p e łn ia c ie m n o s z a ra p r ó o h n io a ze s p a l e n i z n ą , tw orzą o a w p r o f i l u w y ra ź n ie n ie c k o w e t ą fo rm ę . D o ln ą o zęd ó w ypełń in k s tw o rzy brązowo-perp l e i s t e , mocno a b i t a g l i n a . Od s t r o n y w sohodnla p r o w a d z iło do p ó łz la m l a c k i w w jdoia d l ugodo i 1 , 4 a z dwoma poziom am i Użytkowym i. Obok w e jd o ia o d k r y to d s a e lq p y d r e d n lo y 2 1 1 22 a a , t r z e o i s ł ą p d r e d n lo y 40 om w y s tą p i ł p o z e w n ę tr z n e j « t r o n ie n a r o ż n i k a p n ł n d a l a - w o -zao h ó d n iag o o h e t y . 'T r z y d a l s z a d o ł k i p o o łtp o w e z n a le z io n o pod d o e s p r a y d o la n ie c h a ty .
W o z ę d o i p ó łn o o o o - z e o h o d n la j p ó ł z l e a i a o k i z n a jd o w a ło s i ę ow alne p a l e n i s k o kam ienne u ło ż o n e n a w ar s tw ie w ypaloneJ g l i n y , P o d o b u le j a k w p ó ł z i e a i e a o a 6 / fl3 pod dnem z n a l e z i o n o 64 k o ł k i , In w e n ta r a o b i e k t u e ta n o w i o e г am I k s z 2 - 1 1 w, P rz y d o l a n i e p ó łn o c n e j z n a l e z i o n o c z t e r y duża słu p y w yznaoanjąow p r o s t o k ą t o w y a ia ra o h 2 , 6 z 2 , 4 n , k tó r e g o od d ł u ż s z a pokryw a s i ę z o s i ą d ł u ż s z ą p ó ł z i s a i e o k l . O d leg ło d ó p a r y ałupów U l t say oh w ynosi 00 om / o d d o la n y p ó ł a o o n e j / ,
Î £ i ï ï Î I - - î - i - 2 S p ł y t k i e , ow alne Ja a y z w y p e łn ie k ie a w p o s t a o i Ja sn o p o p lw la te j , *p l a s s o s on* J g l i n y bez m a t e r i a ł u ,
S Ü Î Ï Î _ î ï / 2 Î . s l e r a g u i a r m a , z b l i ż o n a do p r o s t o k ą t a , Jama o w ym iaraoh 2 , 6 z 1 , 4 m, n le o k o w e te z a g łę b i « · · w o a le o n a g łę b o k n d ó 95 om. Owędó drodkow ą w y p e łn la k a te o r a y in te n s y w n ie c ie m n a , a g lL n lO n a p r ó c h n i c e . G órną 1 d o ln ą o zęd ó o b i e k t u w y p e łn ia p o p le U to - b r ą e o w * g l i n a , w w ypełń la k u a a a l a a lo n a e k o r tę y n w o l t t y c z n e .
i s t -a tg o o w llj s w -a le · j-am ; s w y s l-a r-a -a h 1 ,* x 0 ,9 а s t -a s 3 , 0 к 0 , 6 -a , m ggłąM -ao* a o a la o a a o k o ło 30 o n , t y p a ł n l a k g t w o n y ł a j ta n op op l a l * t a a l i o a . » obu «7 · ta p 1 I t n l a l l o n e s «ком а р у n a o l l t y o a a a , £ - - Ϊ £ ί . - - 2 / - Λ . J · · * a o a lo g lo z n y do 1 7 1 13· Z o o ta l од p rw a c lą ty ob) s k i m 1 2 /8 3 . M a te r ia łu b r a k . S S i ï Î Ï . I S Z . i · a ta o o w llo n i e r e g u l a r n a , a la b o owy t a i n a e k r p ia k o p o la p y p r i a a l a a a e n a j a p r d o h n lo ą . K ią ta z o d d do 831 o u ,
0 b l a k t ^ 1 ^ 8 ^ _ t o o l a w l a l k l * , ow aloo sk q p la k o p r z e p a lo n y c h k a c tla o i 1 p o l a p j o d ra d o lo r o k o ło J 5 o a· J a s t to n a jp ra w d ą p od o b a l a j p o a o a ta lo d d w o ln o ·to lą o a g o p a la n Laka. V ba s p o d ra d o l a a ą a la d a tw le dwa o s t a t o lo h o b i e k t i * w y s tą p iło 11 dolkdw p o a lt® owy o h , wy an ans e j ąoy oh ow al o o a la o h d łu g o d o i o k . 1 a 3 , 6 в . V o b r a b ia o w alu b ra k t r a d o l k u l t u r o w e j .
Obok w ra ia o lo o T o h ob l a k t d a o d k ry to r d a o l a l d o ł k i p o s iłk o w a ·
W o e n t r a l n a j , n e j w y t e z e j o z ą d o l a a jd a u u * rod* l a k a / t a w . " Z se o z y a k o “/ wy e t a p u j a p ą a p o l s p y , w yznaozejąoy owal o o s i d ł u d a z e j , l o r l a n tow aoa 3 p o I l u i i p d łs o o - p u łu d o l a d łu g o d o i o k o ło 190 a . Oalam w y j a i o i a o i a je g o p o o h o d s a o ia wykon ад o p r o a kop o w y a is re o h 7 a 8 a , p r o s t o p a d ł a do k i a r u a k a p n a b ie g u . « p r o f i l u s t a l e r d z o n o l s t u i a p l a wkop u / f o s y 1 / o a a a r e k o d ó l d n a 8 , 6 a . U kodnl* o p a d a ją c a d o la n y bo o une w y z n a c z a ją g d rn ą azero k o d d wkop u o a 3 ,6 a . O łąbokcdd sk o p u w ynosi 1 a · O a o tr a lo ą i w sohodnlą ja g o os odd w y p e łn i* o l a m o s z a r e p r d o h n lo ą * g ru d k a n i P ° l e p y , wy r a i n i a ro iw lw o so n a W k lw - r u n k u w so h o d n lą . Z *o b o d n ią i d o ln ą oządd wkop u wypału ł a j ą w arstw y g l i n i a s t a , w aaohodo l a j o a ą d e l o p a d a ją o* u k o in la w k i a ru n k u d n a . R ajw ydezą a n i o h s ta n o w i w arstw a p n a p a l o n a J g l i n y g ru b o d o i
30 - *6 on· Wa n ia k t d r y o b g ru d k a o h p o la p y sa o h o w a ły a l ą o d o ia k i b a la k a 8 iro d k o w a ] o są d o i w y p e łn ia · k a w y stą p u ją duda к s a l o n l a / p l a s k o w i a o / . U k ład w arstw w t a j o s ą d o i p r o f i l u w s k a z u j· , 1 8 p o w s ta ły ona p raw d o p o d o b n ie w w ynika d a w tr u k o jl n lsia o h o w a o a g o do d s id n a p o a la r w o b o i w a łu , la d ą o a g o a a s a » ohdd od o d s ło n l ą t a g o wkopu / f o s y ? / · P o Ja d y doza n k o rtp y w a s a so o d ra d n in w lo o so s w y ilą p u ją wa w aw yst- k l o h w aratw aoh.
K a jw a d n la jszy a r a a u lt a ta a badad sa so o u 19 6 3 b yło atw la rd a a n ia o baon ode 1 w u sad n iajaaaj fa sy osado lo z a j /o b i e k t y a n a t a r i sła w n a o ll ty o sa y a i ł u d y o k is / o r a l r o ip o a n a n ls zabudowy wosaanodradD lo- w la o z n a j. O biekty /p o z a
