W
S
P
O
M
N
I
E
N
I
A
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE Tom LXI, zeszyt 6 – 2013
GP. PROF. ZYGMUNT ZAGÓRSKI
28 marca 2013 roku, w Wielki Czwartek, zmara w Poznaniu Zygmunt Za-górski, daugoletni profesor UAM, jeden z grona najwybitniejszych wspóacze-snych jZzykoznawców polskich. Pozostawia po sobie bardzo bogaty dorobek naukowy, zróSnicowany pod wzglZdem problemowym, materiaaowym i meto-dologicznym z zakresu dialektologii, onomastyki, kultury jZzyka, stylistyki lingwistycznej, tekstologii i historii nauki.
Miaaam szczZUcie poznab Profesora nieco bliSej na konferencji naukowej
Rozwój polskiego systemu jZzykowego we wrzeUniu 1997 roku w Mogilanach
k. Krakowa, na której – po pracowitym dniu obrad – zorganizowano spotkanie towarzyskie. Profesor Zagórski staa siZ inicjatorem swoistego koncertu pieUni biesiadnych i patriotycznych, które UpiewaliUmy do póanocy. Na kolejnym spotkaniu konferencyjnym, poUwiZconym problemom historii jZzyka, które odbywaao siZ w grudniu 1999 roku w salach PTPN, Profesor Sywo interesowaa siZ Syciem naukowym jZzykoznawców polonistów z Lublina, po czym nieco
WSPOMNIENIA
220
tajemniczo zapowiedziaa, Se myUli o „niespodziance dla Lublina”. Zaintrygo-wana i onieUmielona nie dopytywaaam siZ wówczas, o co chodzi. Wkrótce jednak, bo juS wiosn_ 2000 roku, otrzymaliUmy (UMCS i KUL) oficjalne za-proszenie na „Dni Lublina w Poznaniu” i jesieni_ tegoS roku wspólnie wyje-chaliUmy uniwersyteckim mikrobusem do Poznania. Po poaudniu zatrzymali-Umy siZ w Gniegnie, gdzie niestrudzona ówczesna pani doktor Eliza Grzela-kowa wraz z mZSem Andrzejem zorganizowali nam spotkanie z ks. prof. dr hab. Marianem Aleksandrowiczem w Bibliotece Archidiecezjalnej, a nastZpnie – wytworn_ kolacjZ. MieliUmy wyj_tkow_ okazjZ zobaczyb najcenniejsze za-bytki, m.in. BullZ gniegniefsk_ z 1336 roku, Zaoty Kodeks z 800 roku, wiele bezcennych rZkopisów i inkunabuaów. Kiedy nazajutrz opowiadaliUmy swoje wraSenia Profesorowi Zagórskiemu, to bardzo cieszya siZ nasz_ radoUci_. Ob-rady z naszymi referatami odbywaay siZ w PTPN pod czujnym okiem Profe-sora, który z trosk_ dopytywaa, jak nam siZ mieszka w Poznaniu (w „Jowicie”) i czy nie jesteUmy gaodni. To pierwsze spotkanie gaZboko zapadao w nasz_ pa-miZb. A potem byay nastZpne: rewizyta naszych kolegów z Poznania w Lubli-nie, kolejne trzy wyjazdy lublinian do Poznania, dwie wspólne konferencje w Kazimierzu n. Wisa_, jedna (w pagdzierniku 2012 roku) w Lublinie i Zamo-Uciu (a_cznie osiem wspólnych konferencji). Pan Profesor Zagórski Sywo na-ukowo i organizacyjnie uczestniczya w tych spotkaniach: wygaaszaa referaty, dyskutowaa, przewodniczya i zawsze, z wielk_ precyzj_, podsumowywaa obrady. Akcentowaa osi_gniZcia i, co waSne, wskazywaa nowe perspektywy badawcze. Referaty s_ opublikowane w recenzowanych tomach pokonferencyjnych:
Po-znafskich Spotkaniach JZzykoznawczych i lubelskich tomach cyklu: JZzyk Pol-ski. WspóaczesnoUb. Historia, wydawanych naprzemiennie przez UMCS i KUL.
Profesor bardzo staraa siZ, aby pokazab nam róSne obiekty kultury Poznania i okolic. To dziZki Niemu zwiedziliUmy zespóa paaacowo-ogrodowy w Kórniku ze saynn_ bibliotek_, Ostrów Tumski, Stare Miasto i MaltZ.
Na ostatnie „Dni Lublina w Poznaniu”, które odbyay siZ od 15 do 17 XI 2009 roku w Domu Pracy Twórczej i Wypoczynku w Obrzycku, Profesor przyjechaa z p. prof. Stanisaawem Mikoaajczakiem i przywióza nam poznafski tradycyjny przysmak – rogaliki UwiZtomarcifskie, a przy nich i herbacie daugo rozmawialiUmy o róSnych sprawach ogólnych i osobistych, którymi Profesor Sy-wo siZ interesowaa, mówi_c, Se waSna jest nauka, ale szczególnie waSna jest ro-dzina. To spotkanie czZsto wspominamy, gdyS Profesor dobitnie powtórzya to, co mówia wczeUniej, Se nie wolno nam zaniedbywab i zaniechab tych konta-któw UAM – KUL – UMCS, na które On kiedyU bZdzie patrzya „z góry”.
GP. PROF. ZYGMUNT ZAGÓRSKI 221
Panie Profesorze, postaramy siZ byb wierni temu, co Pan zainicjowaa i o co tak siZ troszczya.
I jeszcze jedno osobiste wspomnienie. Na konferencji w czerwcu 2008 roku w Puszczykowie Profesor opowiedziaa mi swoje przeSycia wojenne. Wspominaa WilefszczyznZ, gdzie jako kilkunastoletni maodzieniec i Soanierz AK wykonywaa bardzo trudne i wysoce niebezpieczne zadania a_cznika. Mó-wia o etosie polskich Soanierzy podziemia, ich odwadze i odpowiedzialnoUci. Z podziwem wspominaa swoich dowódców. Nie chciaa jednak wracab do cza-sów wiZziennych (piZb miesiZcy pobytu w wiZzieniu, po schwytaniu przez NKGB) mówi_c, Se byay to czasy wielu niegodziwoUci. Profesor bya wiernym patriot_, znanym nie tylko w Poznaniu, ale i na forum ogólnopolskim, czZsto sygnowaa swoim nazwiskiem listy otwarte w wielu kwestiach waSnych dla narodu.
Profesor kochaa swój uniwersytet. Daa temu wyraz podczas podniosaej uro-czystoUci odnowienia doktoratu (w 50-lecie jego uzyskania) w listopadzie 2011 roku, a takSe w dedykacji brzmi_cej „Mojemu Uniwersytetowi” znaj-duj_cej siZ w ksi_Sce JZzykoznawstwo polskie na Uniwersytecie im. Adama
Mickiewicza w latach 1919-2009, gdzie w Uwagach kofcowych tejSe ksi_Ski
napisaa: „Udaao siZ w naszym oUrodku stworzyb w ci_gu wielu lat stale dosko-nal_cy siZ, otwarty i chaonny, a równoczeUnie maj_cy waasny profil dziaaania warsztat badawczy specjalistów rozwijaj_cych myUl twórcz_ w sferze wielo-stronnego, gaZbokiego poznawania tak waSnego z punktu widzenia komunika-cji spoaecznej oraz kultury i toSsamoUci narodowej zjawiska, jakim jest jZzyk polski” (s. 137).
Zachowuj_c we wdziZcznej pamiZci osobZ Up. Profesora Zygmunta Zagór-skiego, bZdziemy siZ nadal uczyb od Niego rzetelnoUci badawczej, odpowie-dzialnoUci i patriotyzmu.
