ADAM OLEKSIUK*
TRANSFER WIEDZY Z UCZELNI
DO REGIONALNEJ GOSPODARKI
ZA PO REDNICTWEM SPÓEK „SPIN-OFF”
1. WST P
Opracowanie po wicono problematyce transferu wiedzy z uczelni do regionalnej gospodarki za po rednictwem spóek spin-off. W literaturze przedmiotu podkre la si, e s one przedsibiorstwami, które powstay w wyniku usamodzielnienia si pracowników jednostki macierzystej. Wy-korzystuj oni jej potencja materialny i intelektualny i bazuj na wynikach prac badawczo-rozwojowych prowadzonych w teje jednostce. Powstawanie przedsibiorstw akademickich typu spin-off stanowi jeden z kanaów przepy-wu wiedzy, stanowi cy przedmiot znacznego zainteresowania zarówno nau-kowców, jak i regionalnych decydentów. Fundamentalnym czynnikiem spraw-czym powstawania tego typu firm jest posta „przedsibiorcy akademic-kiego”. Firmy spin-off w dugim okresie naley uzna za ciekaw alternatyw dla innych sposobów komercjalizacji my li naukowej. Warto opracowanej technologii, która staje si podstaw stworzenia firmy, jest o wiele wiksza ni sprzeda samego pomysu lub udzielenie licencji. Gówne pytanie badawcze postawione w pracy brzmi: czy profesjonalne cechy ludzi wiata nauki, ich kapita spoeczny, normy funkcjonowania wiata akademickiego oraz rodowisko dziaania biznesu sprzyjaj czy te ograniczaj motywacje akademickie? Z tym pytaniem wi ze si te proaktywna rola naukowców pracuj cych na uniwersytetach w tworzeniu nowych zastosowa wysokich technologii.
Dr ADAM OLEKSIUK – adiunkt Instytutu Historii i Stosunków Midzynarodowych na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie; adres do korespondencji: ul. Oczapowskiego 4, 10-957 Olsztyn; e-mail:adam.oleksiuk@interia.pl
2. WIEDZA AKADEMICKA JAKO AKTYW NIEHANDLOWY
Od pocz tku lat 90. XX w. wielu naukowców, szczególnie w USA, badao jednostkowe motywacje oraz przesanki le ce u podstaw tezy o proaktywnej roli naukowców pracuj cych na uniwersytetach w tworzeniu nowych zasto-sowa wysokich technologii w rodz cych si przemysach. Wczesne prace nt. tworzenia przedsibiorstw typu akademickie spin-off koncentroway si na fakcie, e naukowcy pracuj cy na uniwersytetach maj okre lony zasób wie-dzy i informacji, który umoliwia im dostrzeenie cennych moliwo ci inwe-stycyjnych (niedostrzegalnych dla innych), dlatego mog mie przewag kom-paratywn wzgldem innych potencjalnych przedsibiorców, je li chodzi o dostrzeenie obiecuj cych biznesów, wynikaj c z idiosynkratycznej wiedzy zdobywanej w pracy nad odkryciami naukowymi. Pogl d ten potwierdzay wyniki kilku bada empirycznych, szczególnie dotycz cych nowo powsta-j cych przemysów wysokiej techniki. Na przykad L.G. Zucker i M.R. Darby1 sugerowali, e odnosz ce najwiksze sukcesy firmy biotechnologiczne publi-koway wspólnie z uniwersyteckimi profesorami, oraz wykazali, e sukcesy komercyjne (wyraone liczb opracowanych i skomercjalizowanych produk-tów) bya dodatnio skorelowane z pozycj naukow badaczy uczestnicz cych w radzie naukowej oraz maj cych udziay w kapitale akcyjnym. W póniej-szym badaniu wykazano, e „wspópublikowanie” wyja niao równie skal cytowa patentowych firmy, co sugerowao e silniejsza baza technologiczna przekada si powinna na wysz jako aplikacji patentowych w obszarach charakteryzuj cych si wysok warto ci strategiczn aktywów w obszarze praw wasno ci intelektualnej2. S. Shane and T. Stuart3 zbadali prawdopodo-biestwo sukcesu 134 nowych przedsiwzi wykorzystuj cych innowacje MIT i wykazali, e zarówno akademicki ranking innowatora, jak i liczba patentów MIT w portfelu firmy wpyway na prawdopodobiestwo wyst pie-nia firmy z pierwsz ofert publiczn akcji oraz zmniejszao prawdopodo-biestwo poraki takiej oferty.
1
Star scientists and institutional transformation: patterns of invention and innovation in
the formation of biotechnology industry, Proceedings of the National Academy of Sciences of
the United States of America, Colloquium paper, 1996.
2
L.G. Z u c k e r, M.R. D a r b y, M.B. B r e w e r, Intellectual human capital and the birth
of US biotechnology enterprises, “American Economic Review” 1998, nr 1, s. 265-266. 3
Organizational endowments and the performance of university start-ups, “Management Science” 48(2002), nr 1, s. 154-170.
Przedmiot uwagi wczesnych bada koncentrowa si w szczególno ci na rosn cym sektorze biotechnologicznym w USA oraz na jego potencjale innowacyjnym, rozpatrywanym na tle bardziej tradycyjnego przemysu farma-kologicznego w USA oraz firm „osiadych” na rynku. Z pewno ci idio-synkratyczne cechy sektora, w ramach którego wyniki prac naukowych czsto bezpo rednio sugeruj zastosowania komercyjne (w duym stopniu zgodnie z zaoeniami modelu linearnego), utrudniaj jak kolwiek generalizacj oraz stanowi ostrzeenie przed przywi zywaniem nadmiernej wagi do wczesnej literatury na ów temat. Odno nie do wyboru struktury wasno ci firmy typu
spin-off prace podkre lay, e przeomowe badania naukowe s w naturalny
spo-sób zwi zane z poszczególnymi osobami, oraz wskazyway, e z uwagi na nisk zdolno absorpcyjn rodowiska transfery nie mogy odbywa si tak po pro-stu, dziki licencjonowaniu, ale wymagay powi zania wynagrodzenia profeso-rów z powodzeniem danego przedsiwzicia4. Wydawao si to szczególnie uzasadnione w przypadku nowo powstaych firm, które mona byo ksztato-wa, opieraj c si na nowo formuuj cej si kulturze naukowej i które mogy by lepiej przygotowane do wykorzystania nowych i radykalnych technologii5. W takim kontek cie, z uwagi na fakt, e kapita intelektualny by postrzegany jak prawdziwie kluczowy aktyw, tworzenie firm wydawao si unikalnym mechanizmem osi gnicia przez naukowców korzy ci z tytuu posiadanej idiosynkratycznej wiedzy. Co wicej, poniewa dyfuzja tej wiedzy jest w spo-sób naturalny ograniczona przez bezpo rednie interakcje, w literaturze przewi-dywano mniejsz konieczno ochrony praw wasno ci intelektualnej6. Poniewa powtarzano ci gle stwierdzenie, e najlepsi naukowcy maj zarów-no najlepszy dostp do wysokiej jako ci wiedzy, jak i wiksz naturaln jej “wy czno ”, stwarza im wiksze moliwo ci przedsibiorcze w fazie wybo-ru i wyran przewag konkurencyjn na kolejnych etapach7. Ponadto
4
D.B. A u d r e t s c h, P.E. S t e p h a n, Company-scientists locational links: the case of
biotechnology, “American Economic Review” 86(1996), nr 3, s. 641-652; c i , Knowledge spillovers in biotechnology: sources and incentives, “Journal of Evolutionary Economics”
1999, s. 97-107.
5
R. H e n d e r s o n, Underinvestment and incompetence as a response to radical
innova-tion: evidence from the photolithographic alignment equipment industry, “Rand Journal of
Economics” 24(1993), nr 2, s. 248-270.
6
Zob. szerzej: D.B. A u d r e t s c h, Innovation and Industry Evolution, Cambridge, MA: MIT Press 1995; H. E t z k o w i t z, Entrepreneurial Scientists and Entrepreneurial
Universi-ties in Academic Science, “Minerva” 1983, s. 198-233. 7
Z u c k e r, D a r b y, B r e w e r, Intellectual human; A u d r e t s c h, S t e p h a n,
w wielce niekompletnym kontek cie informacyjnym reputacja naukowa przed-sibiorcy akademickiego czy te pozycja jego instytucji moe by wykorzy-stana przez interesariuszy jako po rednia oznaka wysokiej potencjalnej warto ci przedsiwzicia8. Przy braku bardziej dokadnych informacji renoma badacza moe stanowi istot siy bazy technologicznej danej firmy typu
start-up, poniewa specjalizacja znakomitego naukowca niejako zapowiada
przysz strategi technologiczn , jak mogoby przyj dane przedsibior-stwo9. W badaniu po wiconym pierwszym ofertom publicznym w sektorze biotechnologii Stephan and Everhart10 wykazali, e kwota zebranych rodków oraz pierwotna wycena warto ci kapitau akcyjnego spóki byy dodatnio skorelowane z reputacj naukowca akademickiego, zwi zanego z firm .
Ceteris paribus D. Di Gregorio i S. Shane11 wykazali, e firmy typu spin-off zwi zane z najlepszymi uniwersytetami maj wiksze szanse na przyci gni-cie kapitau wysokiego ryzyka ni firmy zwi zane z mniej prestiowymi in-stytucjami. Natomiast J. Franklin i inni12, analizuj ce gówne czynniki konku-rencji w sektorze menaderów technologii w Wielkiej Brytanii, wykazali, e reputacja badacza bya drugim co do wano ci czynnikiem, zaraz po przygoto-waniu naukowym, przy czym obserwacja ta bya szczególnie uzasadniona w stosunku do osi gaj cych lepsze wyniki i bardziej „do wiadczonych” uniwer-sytetów.
Istnieje powszechne przekonanie, e ustawa Bayh’a-Dole’a otworzya amerykaskim uniwersytetom drzwi do podejmowania dziaalno ci przedsi-biorczej, zwaszcza w zakresie licencjonowania. Ustawa Bayh’a-Dole zach-caa uniwersytety do patentowania wyników swoich prac. Uniwersytety mogy zarabia na sprzedawaniu licencji umoliwiaj cych prywatnym firmom wyko-rzystywanie wyników uniwersyteckich bada. Uczelnie zyskay prawo do wy-korzystania wynalazków opracowanych w ramach projektów badawczych, finansowanych przez pastwo. Profesorowie mogli otrzymywa wynagrodze-nie za komercjalizacj swoich bada. Dochody uzyskane ze sprzeday licencji
8
S. S h a n e, R. K h u r a n a, Bringing individuals back in: the effect of career experience
on new firm founding, “Industrial and Corporate Change” 12(2003), nr 3, s. 519-543. 9
Tame.
10
The changing rewards to science: the case of biotechnology, “Small Business Eco-nomics” 1998, s. 141-151.
11
Why do some universities generate more start-ups than others?, “Research Policy” 32(2003), No. 2, s. 207-229.
12
S. J. F r a n k l i n, M. W r i g h t, A. L o c k e t t , Academic and surrogate entrepreneurs in
s dzielone midzy uniwersytet i twórców technologii stosownie do zasad przyjtych przez instytucje. Dochody te s przeznaczane na wspieranie za-awansowanych bada i ksztacenie oraz reinwestowane w przedsibiorstwa uniwersyteckie.
Przychody zatrzymywane przez uniwersytety s zazwyczaj dzielone mi-dzy wydziay i instytuty prowadz ce badania w celu opacenia asystentów technicznych, na zakup nowej aparatury oraz kontynuowanie bada. Uniwer-sytety przeznaczaj równie dochody na kontynuowanie transferu technologii, pokrywaj c cz ciowo koszty patentowania i licencjonowania, a take marke-tingu i pac personelu zarz dzaj cego. Zmiana, jaka dokonaa si dziki wspom-nianym ustawom, przeksztacia amerykaskie uniwersytety z uczelni typowo badawczych w uczelnie innowacyjne, dla których komercjalizacja bada staa si podstawow misj , stanowi c jednocze nie zacht do wsparcia ich przez przemys, a take staj c si atrakcyjnym narzdziem do przyci gania studen-tów, caych wydziaów i zewntrznych funduszy.
Droga wyznaczona przez administracj prezydenta Ronalda Reagana jest kontynuowana przez administracj Baraka Obamy, który postanowi w 2009 r. zwikszy fundusze na B+R dodatkowo o 21 mld USD, w tym 3,5 mld USD na wyposaenie uniwersyteckich laboratoriów.
Jednak nie wszystkie uczelnie skorzystay z tej szansy (nie zwikszaj c znacznie swojej dziaalno ci); inne zaczy wdraa strategie maj ce na celu wpyw na zachowania kadry13 i powoay Biura Transferu Technologii, d c do penego wykorzystania powstaj cych moliwo ci. Dlatego istniej znacz -ce róniznacz -ce w zakresie polityki uczelni w stosunku do przedsibiorczo ci. C.S. Renault14 podkre li znaczenie zacht/bodców (np. udzia w przychodach), jednak M. Klofsten i D. Jones-Evans15 utrzymywali, e wysza presja moe wywiera nawet negatywny wpyw na tworzenie firm. M. Feldman i in.16 stwierdzili, analizuj c strategi transferu technologii amerykaskich
13
H. G o l d e s t e in, What We Know and What We Don’t Know About the Regional
Eco-nomic Impact of Universities, w: Universities, Knowledge Transfer and regional development: geography, entrepreneurship and policy, red. A. Varga, Cheltenham 2009, s. 173-194.
14
Academic Capitalism and University Incentives for Faculty Entrepreneurship, “Journal of Technology Transfer” 31(2006), No. 2, s. 227-239.
15
Comparing Academic Entrepreneurship in Europe – The Case of Sweden and Ireland, “Small Business Economics” 14(2000), No. 4, s. 299-309.
16
M. F e l d m a n, I. F e l l er, J. B e r k o w i t z, R. B u r t o n, Equity and the Technology
Transfer Strategies of American Research Universities, “Management Science” 48(2002), No. 1,
tetów badawczych, e uniwersytety z wikszym do wiadczeniem w zakresie transferu technologii maj coraz wicej kapitau akcyjnego w takich przed-sibiorstwach, zamiast licencji, co moe wynika z faktu, e dostrzegaj one korzy ci zwi zane z powi zaniem interesów uczelni i przedsibiorstwa, nawet je li stopa zwrotu jest nisza (zwrot zainwestowanego kapitau jest wolniejszy i bardziej ryzykowny) w wypadku posiadania udziaów w kapitale akcyjnym.
Jak wyej ju wspomniano, po wej cie w ycie ustawy Bayh’a-Dole’a17 liczba uniwersyteckich biur transferu technologii w Stanach Zjednoczonych znacznie wzrosa. Organizacje te maj na celu uatwienie transferu wiedzy, a ich do wiadczenie i wiedza maj jeszcze wiksze znaczenie, gdy powi zania pomidzy uniwersytetem a przemysem s sabsze18. Równie zorganizowanie i finansowanie biur transferu technologii moe odgrywa pewn rol, ponie-wa samowystarczalne BTT preferuj udzielanie licencji ze wzgldu na uzys-kiwanie natychmiastowego dochodu. Parki naukowe maj na celu wspieranie transferu technologii, wspieranie rozwoju regionalnego, generowanie docho-dów na rzecz uniwersytetu oraz wzmocnienie tworzenia sieci instytucji ba-dawczych i przemysowych19. Mog one by wanym elementem systemu innowacji, je li stanowi cz „nieliniowej, heterogenicznej sieci inkubacji, bada, innowacji oraz celów biznesowych i spoecznych”20. Odegray one równie pewn rol w sukcesie regionu Oxfordshire, który posiada najwiksz ilo tego typu instytucji w ród brytyjskich hrabstw21.
Brak dostpu do kapitau wysokiego ryzyka (VC) stanowi gówn prze-szkod dla spóek typu spin-off, wynikaj c z niedopasowaniu strony popy-towej i podaowej rynku VC, albowiem BTT chciayby mie dostp do tego kapitau na wczesnym etapie dziaalno ci, podczas gdy fundusze kapitau
17
Tame.
18
J. C o l y v a s, M. C r o w, A. G e l i j n s, R. M a z z o l e n i, R.R. N e l s o n, N. R o s e n -b e r g, B.N. S a m p a t, How Do University Inventions Get Into Practice?, “Management Science” 48(2002), No. 1, s. 61-72.
19
A. V o h o r a, M. W r i g h t, A. L o c k e t t, Critical junctures in the development of
university high-tech spinout companies, “Research Policy” 33(2004), No. 1, s. 147-175. 20
H. E t z k o w i t z, J.M.C. D e M e l l o, M. A l m e i d a, Towards “meta-innovation” in
Brazil: The evolution of the incubator and the emergence of a triple helix, “Research Policy”
34(2005), No. 4, s. 423.
21
H. L a w t o n S m i t h, S. B a g c h i - S e n, Academic Entrepreneurship in Oxfordshire:
Emergence, Growth and the Locality, Paper to be presented at DRUID conference Copenhagen
wysokiego ryzyka preferuj inwestycj w firm, maj c ju za sob etap zal kowy dziaalno ci22.
3. PRZEDSI BIORCZO AKADEMICKA A KOMERCJALIZACJA PATENTÓW
W tej cz ci prezentuj przedmiotow literatur na temat wkadu przed-sibiorczo ci akademickiej w tworzenie przedsibiorstw, rozpatruj c zagad-nienie z perspektywy, prezentowanej przeze mnie, szerszej definicji przedsi-biorczo ci w nauce. Literatura, co byo ju podkre lane, pochodzi przede wszystkim z USA, gdzie dyskusja na temat transferu technologii przez uni-wersytety obracaa si wokó ustawy Bayh’a-Dole’a oraz zwi zanego z nimi wzrostu patentów. Koncentruje si ona na komercjalizacji opatentowanych wyników prac badawczych poprzez licencjonowanie lub tworzenie firm albo poprzez obie te formy równocze nie. Ograniczenia miejsca uniemoliwiaj dogbne omówienie uzyskiwania patentów przez uniwersytety23. W ramach wprowadzenia warto jednak wspomnie, e w ostatnich 20 latach zarówno w USA, jak i Europie nieprzerwanie rosa liczba patentów powstaych dziki badaniom akademickim. Owe „patenty akademickie” stanowi nie mniej ni 4% patentów w Stanach Zjednoczonych, a szacunki wskazuj na ich podobny udzia w patentach przyznawanych we Francji, Woszech, Szwecji, Finlandii i Norwegii. W technologiach opartych na nauce, takich jak biotechnologie czy nanotechnologie, udziay mog wyranie przekracza 15%. Jednake pomi-dzy USA a Europ wystpuj istotne rónice w zakresie przyznawania praw wasno ci do patentów akademickich. Podczas gdy w USA ponad 60% takich patentów stanowi wasno uniwersytetów, w Europie odsetek ten wynosi okoo 10%. Z drugiej strony w Europie ponad 60% patentów akademickich jest wasno ci przedsibiorstw biznesowych, podczas gdy w USA odsetek ten szacuje si na nie wicej ni 25%. Wyja nienie tych wielko ci, które w
22
Tame.
23
D.C. M o w e r y, B.N. S a m p a t, ‘Patenting and licensing university inventions: lessons
from the history of the research corporations’, “Industrial and Corporate Change” 2001, 10/2,
s. 317-355; OECD (2003), Turning Science into Business. Patenting and Licensing at Public
nym stopniu wi e si z cechami instytucjonalnymi systemów akademickich, prezentuj F. Lissioni i inni24.
W tym miejscu wystarczy zaznaczy, e – przynajmniej do niedawna – kwe-stia komercjalizacji akademickich patentów bya w zasadzie dostrzegana tylko przez administratorów amerykaskich uniwersytetów, podczas gdy ich euro-pejscy odpowiednicy rozwi zali ten problem, pozostawiaj c wszystkie prawa wasno ci intelektualnej w rkach profesorów, z których trafiay one w rce przedsibiorstw biznesowych. Tradycja uniwersytetów amerykaskich w za-kresie zarz dzania patentami nie jest czym nowym, a z pewno ci wyprzeda ustaw Bayh’a-Dole’a. Jednake do lat 80. XX w. praktyki zarz dzania w zasadzie ograniczay si do licencjonowania patentów, b d to bezpo rednio lub za po rednictwem wyspecjalizowanych brokerów technologii, takich jak Research Corporation, WARF, Wisconsin Alumni Research Foundation25. Ale wraz z fal patentów uniwersyteckich w latach osiemdziesi tych i dziewi-dziesi tych, ubiegego wieku stao si jasne, e w wielu wypadkach licenc-jonowanie potencjalnie warto ciowych patentów nie byo – z wielu powodów – atwe do osi gnicia26. Po pierwsze, w wielu wypadkach innowacje akade-mickie byy ujawniane na etapie „proof-of-concept”, przez co trudno byo przekona przedsibiorstwa do podjcia dugotrwaych i ryzykownych dziaa niezbdnych do wprowadzenia finalnego produktu na rynek. Po drugie, prace te nie mogy by skutecznie przeprowadzone samodzielnie przez zewntrzn firm, poniewa wymiar „ukrytej” (tacit) wiedzy i know how byy zbyt due. Po trzecie, wiele najbardziej obiecuj cych przeomowych, zmieniaj cych wiat innowacji i technologii nie jest przedmiotem zainteresowania duych, „okopa-nych” na rynku firm i moe stanowi dobr inwestycj jedynie dla firm pod-wyszonego ryzyka i inwestorów skonnych do zakupu akcji takich firm.
Równocze nie, wraz z rozwojem firm biotechnologicznych w USA, opinie publiczn inspiroway przykady znakomitych naukowców, którzy zgroma-dzili due rodki na rynku, sprzedaj c udziay w zakadanych przez siebie firmach typu start-ups, co wskazywao na moliwo po czenia wysików wiata akademickiego i przedsibiorstw w celu sfinansowania nowej generacji
24
F. L i s s o n i, P. L l e r e n a, M. M c K e l v e y, B. S a n d i t o v, Academic patenting in
Europe: new evidence from the KEINS Database, CESPRI Working Paper 202, Università ‘L. Bocconi’, Milano 2007.
25
R.D. A p p l e, Patenting university research. Harry Steenbock and the Wisconsin Alumni
Research Foundation, “Isis” 80(1989), s. 375-394. 26
J.G. T h u r s b y, R. J e n s e n, M.C. T h u r s b y, Objectives, characteristics and
firm wysokich technologii, charakteryzuj cych si znaczn koncentracj na dziaalno ci badawczej. Anioy biznesu i kapitali ci aktywni na rynku „pod-wyszonego ryzyka”, zaczli puka do drzwi uniwersytetów, poszukuj c nie tylko obiecuj cych pomysów biznesowych, ale równie wykwalifikowanych konsultantów i opinii pozwalaj cych na ocen i zarz dzania wyborami strate-gicznymi, dotycz cymi portfeli biotechnologicznych. Te nowe moliwo ci spotkay si z pozytywnym przyjciem administratorów uniwersytetów, którzy wkrótce dostosowali swe regulacje tak, aby umoliwi sprzeda udziaów oraz marek przedsibiorstwom typu start-up i zapewni bezpieczestwo zatrud-nienia oraz zinstytucjonalizoway „czasowe urlopy” profesorów realizuj cych „zadania w zakresie przedsibiorczo ci”. Wielu menaderów technologii po-strzegao akademickie spin-offs jako swego rodzaju zaawansowane rozwi za-nie transferu technologii, które pozwoli mogo na znalezierozwi za-nie efektywnych strategii komercjalizacji rosn cych portfeli patentowych27.
4. WNIOSKI
Powstawanie przedsibiorstw akademickich typu spin-off stanowi jeden z kanaów przepywu wiedzy, co jest przedmiotem znacznego zainteresowania zarówno naukowców, jak i regionalnych decydentów. Fundamentalnym czyn-nikiem sprawczym powstawania tego typu firm jest posta „przedsibiorcy akademickiego”. W ostatnich 20 latach zarówno w USA, jak i Europie nie-przerwanie rosa liczba patentów powstaych dziki badaniom akademickim. W USA decyduj ce znaczenie w kwestii wzmocnienia powi zania bada nau-kowych z potrzebami rynku i tym samym zwikszenia efektywno ci wdroe odgrywa ustawa Bayh-Dole’a z 1980 roku, która pozwolia na rozwój przed-sibiorczo ci akademickiej. Technologie wypracowane na uniwersytetach w USA s podstaw do rozpoczcia nowej dziaalno ci, która jednak wymaga znalezienia przedsibiorców oraz kapitau startowego. Tak wic pojcie „przedsibiorcy akademickiego” jest zakorzenione w amerykaskim systemie organizacji badawczych. Firmy typu spin-off zwi zane z najlepszymi uniwer-sytetami maj wiksze szanse na przyci gnicie kapitau wysokiego ryzyka ni firmy zwi zane z mniej prestiowymi instytucjami Równie menedero-wie technologii postrzegaj akademickie spin-offs jako swego rodzaju
27
sowane rozwi zanie transferu technologii, które pozwoli moe na znalezienie efektywnych strategii komercjalizacji „rosn cych” portfeli patentowych.
BIBLIOGRAFIA
A d a m s J.D., B l a c k G.C., C l e m m o n s J.R., S t e p h a n P.S.: Scientific teams and institutional collaborations: evidence from US universities, 1981-1999, 2005.
A p p l e R.D.: Patenting university research. Harry Steenbock and the Wisconsin Alumni Re-search Foundation’, “Isis” 1980, No 80, s. 375-394
.
A g r a w a l A., H e n d e r s o n R.: Knowledge Transfer from MIT, “Management Science” 48(2002), No. 1, s. 432-437.
A u d r e t s c h D.B., S t e p h a n P.E.: Knowledge spillovers in biotechnology: sources and incentives, “Journal of Evolutionary Economics” 1999, nr 1, s. 43-51
A u d r e t s c h D.B., S t e p h a n P.E.: Company-scientists locational links: the case of bio-technology, “American Economic Review “ 1996, No 86(3), s. 97-207.
A u d r e t s c h D.B.: Innovation and Industry Evolution, Cambridge, MA: MIT Press 1995. B o d a s F r e i t a s I.M., V e r s p a g e n B.: The motivations, organization and outcomes of
university-industry interaction in the Netherlands, UNU-MERIT Working Paper #2009–11 42, 2009.
B o k D. C.: Universities in the marketplace. The Commercialization of Higher Education. Princeton–Oxford: Princeton University Press 2003.
B o n a c c c o r s i, A.: Better policies vs better institutions in European science. Draft paper presented to the PRIME General Conference, Manchester, January 7-9 2005.
B u e n s t o r f G.: Is commercialization good or bad for science? Individual-level evidence from the Max Planck Society, “Research Policy” 38(2009), No. 2, s.278-301.
C l a r k B.R. (red.): The Research Foundations of Graduate Education: Germany, Britain, France, United States, Japan, University of California Press 1993.
C o l y v a s J., C r o w M., G e l i j n s A., M a z z o l e n i R., N e l s o n R.R., R o s e n b e r g N., S a m p a t B. N.: How Do University Inventions Get Into Practice?, “Management Science” 48(2002), No. 1, s. 61-72.
D i G r e g o r i o D., S h a n e S.: Why do some universities generate more start-ups than others? “Research Policy” 32(2003), No. 2, s. 100-104.
E t z k o w i t z H., D e M e l l o J.M.C., A l m e i d a M.: Towards “meta-innovation” in Brazil: The evolution of the incubator and the emergence of a triple helix, “Research Policy” 34(2005), No. 4, s. 145-198.
E t z k o w i t z H.: Research groups as “quasi-firms”: the invention of the entrepreneurial university, “Research Policy” 2003, s. 267-304.
E t z k o w i t z H.: Entrepreneurial Scientists and Entrepreneurial Universities in Academic Science. Minerva, 1983.
E t z k o w i t z H.: The norms of entrepreneurial science: Cognitive effects of the new university-industry linkages, “Research Policy” 27(1998), No. 8, s. 189-208.
F e l d m a n M., F e l l e r I., B e r k o w i t z J., B u r t o n R.: Equity and the Technology Transfer Strategies of American Research Universities, “Management Science” 48(2002), No. 1, s. 105-121.
F r a n k l i n S.J., W r i g h t M., L o c k e t t A.: Academic and surrogate entrepreneurs in university spin-out companies, “Journal of Technology Transfer” 2001, s. 127-141.
F r a n z o n i C., L i s s o n i F.: Academic entrepreneurs: critical issues and lessons for Europe, w: V a r g a A. (red.): Universities, Knowledge Transfer and Regional Development:
Geo-graphy, Entrepreneurship and Policy, Cheltenham, UK–Northampton, MA, USA: Edward
Elgar 2009, s. 18-31.
G r a h a m H.D., D i a m o n d N.A.: The Rise of American Research Universities: Elites and Challengers in the Postwar Era, Johns Hopkins University Press 1997.
H e n d e r s o n R.: Underinvestment and incompetence as a response to radical innovation: evidence from the photolithographic alignment equipment industry, “Rand Journal of Economics” 1993, No 24 (2), s. 248-270.
G o l d e s t e i n H.: What We Know and What We Don’t Know About the Regional Economic Impact of Universities, w: Universities, Knowledge Transfer and regional development:
geography, entrepreneurship and policy, red. A. Varga, Cheltenham 2009, s. 173-194.
G o l d s t e i n H. A.: Institutions for Knowledge Generation and Knowledge Flows – Building Innovative Capabilities for Regions. Paper for the 10th Uddevalla Symposium, 14–16 June 2007, Uddevalla 2007.
H e l m R., M a u r o n e r O.: Success of research-based spin-offs. State-of-the-art and guide-lines for further research, “Review of Managerial Science” 1(2007). No. 3, s. 78-90. K l o f s t e n M., J o n e s - E v a n s D.: Comparing Academic Entrepreneurship in Europe – The
Case of Sweden and Ireland, “Small Business Economics”14(2000), No. 4, s. 411-437. K o s c h a t z k y K., H e m e r J.: Firm formation and economic development – What drives
academic spin-offs to success or failure?, w: A. V a r g a (red.), Universities, Knowledge
Transfer, s. 76-93.
L a n d r y R., A m a r a N., R h e r r a d I.: Why are some university researchers more likely to create spin-offs than others? Evidence from Canadian universities, “Research Policy” 35(2006), No. 10, s. 104-123.
L a r é d o P., M u s t a r P. (red.), Research and Innovation Policies in the +ew Global Economy’, Cheltenham, UK–Northampton, MA, USA: Edward Elgar 2001.
L a w t o n S m i t h H., B a g c h i - S e n S.: Academic Entrepreneurship in Oxfordshire: Emergence, Growth and the Locality. Paper to be presented at DRUID conference Copen-hagen June 17-20 2008.
L i s s o n i, F., L l e r e n a P., M c K e l v e y M., S a n d i t o v B.: Academic patenting in Europe: new evidence from the KEINS Database’, CESPRI Working Paper 202, Università ‘L.Bocconi’, Milano 2007.
L o u i s K.S., B l u m e n t h a l D., G l u c k M.E., S t o t o M.A.: Entrepreneurs in Academe: An Exploration of Behaviors among Life Scientists, “Administrative Science Quarterly” 1989, nr 2, s. 26-37.
L o u i s K.S., J o n e s L.M., A n d e r s o n M.S., B l u m e n t h a l D., C a m b e l l E.G.: Entre-preneurship, Secrecy, and Productivity: A Comparison of Clinical and Non-Clinical Life Sciences Faculty, “The Journal of Technology Transfer” 26(2001), No. 3, s. 321-328. L o w e R.A., G o n z a l e s - B r a m b i l a C.: Faculty Entrepreneurs and Research Productivity.
“Journal of Technology Transfer” 32(2007), No. 3, s. 456-574.
M e r t o n R.K.: The Matthew Effect in Science, II. Cumulative Advantage and the Symbolism of Intellectual Property, ISIS, 1988, No 79, s. 545-561.
M e y e r M.: Academic entrepreneurs or entrepreneurial academics? Research-based ventures and public support mechanisms, “R&D Management” 33(2003), No. 2, s. 89-103.
M o r g a n R.P., K r u y t b o s c h C., K a n n a n k u t t y N.: Patenting and Invention Activity of U.S. Scientists and Engineers in the Academic Sector: Comparison with Industry, “Journal of Technology Transfer” 26(2001), No. 1-2, s. 190-203.
M o w e r y D.C., S a m p a t B.N.: Patenting and licensing university inventions: lessons from the history of the research corporations’, “Industrial and Corporate Change” 10(2001), No 2, s. 311-330.
N d o n z u a u F.N., P i r n a y F., S u r l e m o n t B.: A Stage Model of Academic Spin-off Creation, “Technovation” 22(2002), No 5, s. 281-289.
R e n a u l t C.S.: Academic Capitalism and University Incentives for Faculty Entrepreneurship, “Journal of Technology Transfer” 31(2006), No. 2, s. 227-239.
R u d o l p h F.: The American College and University: A History, University of Georgia Press 1990.
S h a n e S., K h u r a n a R.: Bringing individuals back in: the effect of career experience on new firm founding, “Industrial and Corporate Change” 12(2003), No 3, s. 519-543.
S h a n e S., S t u a r t T.: Organizational endowments and the performance of university start-ups’, “Management Science” 48(2002), No 1, s. 57-71.
S t e p h a n P.E., E v e r h a r t S.: The changing rewards to science: the case of biotechnology, “Small Business Economics” 1998, s. 65-82.
S t e p h a n P.E., L e v i n S.G.: The importance of implicit contracts in collaborative scientific research, w: P. M i r o w s k i, E.M. S e n t (red.), Science Bought and Sold. Essays in the
Economics of Science, University of Chicago Press 2002, s. 103-121.
T h u r s b y J.G., J e n s e n R., T h u r s b y M.C.: Objectives, characteristics and outcomes: a survey of major US universities’, “Journal of Technology Transfer” 2001, s. 201-234. T r o w M.: In praise of weakness: chartering, the university of the United States, and
Dartmouth College, Center for Studies in Higher Education Research and Occasional Paper CHSE, Berkeley: University of California 2003.
V a r g a A.: Universities, Knowledge Transfer and Regional Development: Geography, Entre-preneurship and Policy, Cheltenham, UK–Northampton, MA, USA.: Edward Elgar 2009. V o h o r a A., W r i g h t M., L o c k e t t A.: Critical junctures in the development of university
high-tech spinout companies,“Research Policy” 33(2004), No. 1, s. 147-175.
W r i g h t M., C l a r y s s e B., M u s t a r P., L o c k e t t A.: Academic Entrepreneurship in Europe, Cheltenham, UK–Northampton, MA, USA.: Edward Elgar 2007.
W r i g h t M., L o c k e t t A., C l a r y s s e B., B i n k s M.: University spin-out companies and venture capital, “Research Policy” 35(2006), No. 4, s. 521-531.
Z u c k e r L.G., D a r b y M.R.: Star scientists and institutional transformation: patterns of in-vention and innovation in the formation of biotechnology industry, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, Colloquium paper, 1996. Z u c k e r L.G., D a r b y M.R., B r e w e r M.B.: Intellectual human capital and the birth of US biotechnology enterprises, “American Economic Review” 1998, s. 641-652.
TRANSFER OF KNOWLEDGE FROM THE UNIVERSITY TO REGIONAL ECONOMY
BY THE “SPIN-OFF" COMPANIES S u m m a r y
Article is devoted to issues of knowledge transfer from universities to the regional economy by "spin-offs". Despite the complexity of this process, the empirical literature devotes relatively little attention to the particular "academic" characteristics of universities-based “spin-off” companies, rarely taking into account the specificity of the universities’ business ventures (and especially the role of scientists as entrepreneurs). The following sections discuss the Bayh'a-Dole Act, which opened for American universities the opportunity to undertake entrepreneurial activities, especially in the area of licensing. The article presents the overview of the selected literature on the contribution of academic entrepreneurship to business creation.
Sowa kluczowe: przedsibiorczo akademicka, przedsibiorstwo spin off, uczelnia,
uniwersytet, USA, Europa, transfer wiedzy, patenty, innowacje.
Key words: academic entrepreneurship, spin-off company, school, university, USA, Europe,
