M
ETODA OBJĘTOŚCIOWA POMIARU STRUMIENIA OBJĘTOŚCIDo dokładnego pomiaru strumienia objętości służą zbiorniki miernicze (rys. 1) zaopatrzone w wodowskaz i zawór pływakowy. Wodowskaz jest zwykle rurką szklaną o średnicy 13-30 mm, z wodzidłem wziernikowym i listwą. Listwa ma naciętą podziałkę o znanej zależności liczby działek od objętości zbiornika. Czas jest mierzony sekundomierzem.
Istotą pomiaru metodą objętościową jest pomiar czasu t przepływu określonej objętości V. Objętość V i czas t muszą być tak dobrane, aby błąd pomiaru nie przekroczył dopuszczalnej wartości. Można przyjąć, że maksymalny błąd bezwzględny pomiaru objętości V odpowiada jednej działce na listwie L, pomiar czasu t jest obciążony błędem 0,2 s.
Rys. 1. Zbiornik mierniczy:
Z – zbiornik, R – rurka, L – listwa z podziałką, W – suwadło wziernikowe, U – zawór denny,
T - sekundomierz
Urządzenie, którego schemat jest przedstawiony na rys. 2, znacznie ułatwia pomiar strumienia przepływu metodą objętościową. Obsługiwanie sprowadza się do zamykania i otwierania zaworu dennego. Wynik pomiaru qV pojawia się na wyświetlaczu cyfrowym. Ze
względu na dokładny pomiar t czasu przepływu, precyzyjnie wyznaczonej objętości V błąd pomiaru jest mały, nawet gdy objętości są małe.
Strumień masy można mierzyć, mierząc czas t przepływu określonej masy m cieczy. Przy tym:
t
m
q
t
m
q
m=
⇒
V=
ρ
Jeśli chodzi o masę m i czas t, to muszą one mieć odpowiednie wartości tak jak w metodzie objętościowej V i t.
Należy zwrócić wagę, że w masowej metodzie pomiaru zbiornik mierniczy może być np. zanieczyszczony osadem, a nawet ulec odkształceniu mechanicznemu, nie powiększając błędu pomiaru. W metodzie objętościowej korozja, osady, odkształcenia lub malowanie zbiornika, powodują konieczność jego wzorcowania (legalizowania).
qV
qV
Rys. 2. Schemat pomiaru strumienia przepływu metodą objętościową z zastosowaniem mikroprocesora: Z – zbiornik, U – zawór denny, R – rurka wodowskazowa, K0, K1, KA – kolce wodowskazowe włączania,
