Poznań
3-2001
PORADNIK
Bibliograficzno-Metodyczny
Wojewódzka Biblioteka Publiczna
I
i Centrum Animacji Kultury
.
Biblioteka Publiczna i trum Animacji Kultury
w
aniuPO
N
I K
BIBLIOGRAFICZNO-METODYCZNY
Kwartalnik Poznań 2001 RokXXXIV 3/134Przewodniczący Zespolu Redakcyjnego
Smarsz
Redaguje zespół:
ISSN
Materi l eniowy Powielono WOjewódzkiej Bibliotece
A-S
Urszula Bzdawka Beba Nowak
-3-SPIS TREŚCI
str. I. KALENDARZ ROCZNIC, OBCHODÓW I WYDARZEŃ
(Oprac. Urszula Bzdawka) ... 5 II. ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE
Aleksandra Ochmańska - Literatura popularnonaukowa ... 12 Andrzej Dudziak - Rok Ignacego Jana Paderewskiego ... 24 Andrzej Dudziak - Problemy z czytaniem - czytelnictwo, analfabetyzm
funkcjonalny ... 28 Bibliografie osobowe: Paweł Hertz ... 35 Rober! Ludlum ... 37
III. MATERIAŁY METODYCZNE
Barbara Szmajs - "Miesiąc pod piramidami" ... 39
IV. MATERIAŁY REGIONALNE
A. Przegląd nowości regionalnych ... 61 B. Imprezy kulturalne w bibliotekach publicznych woj. wielkopolskiego ... 69 C. Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury na
lamach prasy ... 96 V. KRONIKA ... 103 VI. KONKURSY WOJEWÓDZKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ
I CENTRUM ANIMACJI KULTURY
Konkurs na najlepszą bibliotekę gminną w Wielkopolsce
I. KALENDARZ RO WYDARZEŃ
Poniższy kalendarz, to wybrane daty rocznic, obchodów i wydarzeń na III kwartał 2001 roku. Szerszy zestaw dat na III kwartał znajduje się w.Poradni-kach Bibliograficzno-Metodycznych" z lat ubiegłych.
Lipiec
VII
(45) VII 1956 Poznańskiego
(170) VII 1831 (zm. 2511 1901)
(355) VII 1646 niemiecki filozof i matematyk
(40) 2 VII 1961 pisarz amerykański,
lau-reat nagrody Nobla w 1954 r. (ur. 21 VII 1899) (35) 2 VII 1966 - Zm. Jan Brzechwa, poeta, satyryk (ur. 15 VIII 1900) (50) 3 VII 1951 - Zm. Tadeusz Borowski, poeta, prozaik, publicysta
(ur. 12 XI 1922)
(1 ) 3 VII 2000 - Zm. Gustaw Herling-Grudziński, prozaik, kry1yk li-teratury, publicysta (ur. 20 V 1919)
(60) 3 VII 1941 tłumacz, kry1yk,
saty-(25) 4 VII 1976 satyryk, felietonista
(225) 4 VII 1776 Stanów Zjednoczonych
(60) 4 VII 1941 - Aresztowanie i rozstrzelanie przez hitlerowców profesorów wyższych uczelni krakowskich (120) 5 VII 1881
-
Ur. August Hlond, kardynał, prymas, organizatoradministracji kościelnej na ziemiach zachodnich (zm. 22 X 1948)
6 VII Spóldzielczości (obcho-ro inicjatywy Międzynarodowego Związku Spółdzielczego)
(205) 6 VII 1796 - Zm. Adam Naruszewicz, poeta, historyk, tłumacz (ur. 20 X 1733)
(20) 7 VII 1981 - Papie:!: Jan Paweł II ustanowił kardynała Józefa Glempa prymasem Polski
(55) 8 VII 1946 - Zm. Józef Mehoffer, malarz, twórca witraży, moin. 191111809)
(380) 8 VII 1621 bajkopisarz francuski (zm.
(130) 10 VII 1871 francuski (zm. 18 XI 1922)
11 VII ogłoszony w 1987 r.
narodzin pięciomilionowe-go mieszkańca Ziemi"
(465) 12 VII 1536 - Zm. Erazm z Rotterdamu (właśc. nazw. Gerhard Gerhards), humanista holenderski (ur. 28 X 1467) (1 ) 13 VII 2000 - Zm. Jan Karski (wlaśc. nazw. Jan Kozielewski),
kurier i emisariusz polityczny Polski Podziemnej, profesor Uniwersytetu w Georgetown (USA), autor opracowań historycznych (UL 24 IV 1914)
(395) 15 VII 1606 malarz holenderski (zm.
(125) 15 VII 1876 komediopisarz
roman-(105) 16 VII 1896 pisarz francuski, założyciel (ur. 26 V 1822) (100) 18 VII 1901 - Ur. Stanisław Mikolajczyk, polityk ruchu
chlopskie-go (zm. 13 XII 1966)
(190) 18 VII 1811 - Ur. William Thackeray, pisarz angielski (zm. 23 XII 1863)
(105) 19 VII 1896 (205) 21 VII 1796 (100) 21 VII 1901 (60) 21 VII 1941 (185) 21 VII 1816 (50) 23 VII 1951 (10) 25 VII 1991 (145) 26 VII 1856 (160) 27 VII 1841 (195) 28 VII 1806 (260) 28 VII 1741 (145) 29 VII 1856 (115) 31 VII 1886 (75) 31 VII 1926
-7-- Ur. Joseph Archibald Cronin, pisarz angielski (zm. I 1981)
- Zm. Robert Bums, poeta szkocki (ur. 25 I 1759) - Ur. Bruno Jasieński, poeta, prozaik, dramaturg
okresu międzywojennego (zm. styczeń 1939) - Zm. Franciszek Raszeja, lekarz, profesor
Uniwer-sytetu Poznańskiego (ur. 2 IV 1896)
- Ur. Paul Julius Reuter, niemiecki wydawca, zało życiel jednej z pierwszych agencji informacyjnych (zm. 25 II 1899)
- Zm. Adam Sapieha, kardynał, metropolita krakow-ski (ur. 14 V 1867)
- Zm. Isaac Bashevis Singer, pisarz żydowski, lau-reat literackiej nagrody Nobla w 1987 r. (ur. 14 VII 1904)
- Ur. George Bernard Shaw, dramaturg angielski, laureat nagrody Nobla w 1925 r. (zm. 2 XI 1950) - Zm. Michaił Lenmontow, poeta rosyjski (ur. 15 X
1814)
- Ur. Jakub Krotowski-Krauthofer, prawnik, działacz polityczny, założyciel Rzeczpospolitej Mosińsklej (zm. 2 VIII 1852)
- Zm. Antonio Vivaldi, kompozytor włoski (ur. 4 III 1678)
- Zm. Robert Schumann, kompozytor niemiecki (ur. 8 V 1810)
- Zm. Franciszek Liszt, węgierski kompozytor i pia-nista (ur. 22 X 1811)
- Ur. Zbigniew Załuski, pisarz, publicysta, działacz społeczny (zm. 15 III 1978)
-8-{115} 31 VII 1886 - Ur. Roman POllak, historyk literatury polskiej {zm. 2311 1972}
Sierpień
(75) 1 VIII 1926 - Zm. Jan Kasprowicz, poeta, dramaturg, tłumacz (ur. 12 XII 1860)
(115) 3 VIII 1886
- Zm.
Jan lam, powieściopisarz, satyryk·{ur. 16 11838) (100) 3 VIII 1901 - Ur. Stefan Wyszyński, kardynał, prymas Polski (zm.28 V 1981)
(120) 6 VIII 1881 - Ur. Aleksander Fleming, lekarz angielski, wynalaz-ca penicyliny (zm. 11 1111955)
(80) 7 VIII 1921 - Zm. Aleksander Blok, poeta rosyjski, przedstawi-ciel symbolizmu (ur. 28 XI 1880)
(6O) 7 VIII 1941 - Zm. Rabindranath Tagore, poeta indyjski (ur. 7 V 1861)
(5) 8 VIII 1996 - Zm. Julian Stryjkowski, pisarz (ur. 27 IV 1905) (85) 9 VIII 1916 - Ur. Eugeniusz Paukszta, prozaik, publicysta
po-znański (zm. 20 V 1979)
(150) 9 VIII 1851 - Zm. Julia Woykowska, poetka, publicystka, eman-cypanlka wielkopolska (ur. 12111 1816)
(lO) 12 VIII 1991
- Zm.
Tadeusz Nowak, pisarz (ur. 11 XI 1930) (55) 13 VIII 1946 - Zm. George Herbert Wells, pisarz angielski (ur.21 IX 1866)
(45) 14 VIII 1956 - Zm. Bertold Brecht, dramaturg niemiecki (ur. 10 II 1898)
(60) 14 VIII 1941 - Zm. Maksymilian Kolbe, franciszkanin, kanonizo-wany w 1982 r. (ur. 1894)
15 VIII - Święto Wojska Pc,>lsklego
(35) 15 VIII 1966 - Zm. Jan Kiepura, śpiewak operowy, aktor tur. 16 V 1902)
-9-(230) 15 VIII 1771 - Ur. Walter Scott, pisarz angielski, pochodzenia szkockiego (zm. 21 IX 1832)
(105) 17 VIII 1896 - Ur. Józef Wittlin, pisarz, krytyk literacki, filozof (zm. 28111976)
(65) 19 VIII 1936 - Zm. Federico Garcia Lorca, poeta i dramaturg hiszpański (ur. 5 VI 1898)
(30) 20 VIII 1971 - Zm. Jam Gerhard, prozaik, publicysta (ur. 17 11921) (100) 20 VIII 1901 - Ur. Salvatore Quasimodo, poeta wioski, laureat
na-grody Nobla w 1959 r. (zm. 14 VI 1968)
(110) 22 VIII 1891 - Zm. Jan Neruda, czeski poeta, prozaik, dramato-pisarz, krytyk i publicysta (ur. 1834)
23 VIII - Święto Lotnictwa
(35) 25 VIII 1966 - Zm. Tadeusz Bór-Komorowski, generał w latach 1943-1944, komendant glówny Armii Krajowej (ur. 1 VI 1895)
(425) 27 VIII 1576 - Zm. Tycjan (wlaśc. nazw. Tiziano Vecelli), malarz wioski (ur. ok. 1488)
(200) 27 VIII 1801
-
Ur. Klaudyna Potocka, dzialaczka społeczna zwią-zana z WielkopolSką (zm. 8 VI 1836)(130) 27 VIII 1871 - Ur. Theodore Prelser, powieściopisarz amerykań-ski (zm. 27 XII 1945)
(145) 27 VIII 1856 - Ur. Iwan Franco, pisarz ukraiński, uczony, działacz społeczny (zm. 28 V 1916)
(245) 29 VIII 1756 - Ur. Jan Śniadecki, matematyk, astronom i filozof (zm. 21 XI 1830)
(190) 31 VIII 1811
-
Ur. Thephile Goutier, poeta i pisarz francuski (zm. 22 X 1872)(60) 31 VIII 1941 - Zm. Marina Cwietajewa, poetka rosyjska (ur. 26 IX 1892)
-10-Wrzesień
- Międzynmodowy Dzień Pokoju, obchodLony dla
upamiętnienia wybuchu II wojny
w
1939 f. (100) 1 IX 1901 - Uf. Jerzy Bronisław Braun, uważany za jednegoz twórców polskiej chrześcijańskiej myśli społecz nej (zm. 17 X 1975)
(25) 2 IX 1976 - Zm. Stanisław Grochowiak, poeta i dramaturg
(90) (110) (160) (100) (30) (105)
2
IX8
IX 9 IX 1911 1891 1841 1901 1971 896 (680) 13/14 IX 1321 (Uf. I Janczarski, autor 19V1971) dzieci- Uf. Zenon Klemensiewicz, językoznawca (zm. 2 IV 1969)
- Międzynarodowy Dzień Walki
z
Analfabetyzmem,uSlanowiony przez UNESCO, od 1966
- Uf. Dworzak, kompozytor (zm. 1 V 1904)
- Zm. Henri Toulouse-Lautrec, malarz francuski (ur. 24 XI 1864)
- Zm. Sztaudynger, poeta, IV 1904) - Uf. Szeligowski, polski kompozytor i
pe-dagog, oper i baletów, Wielko-polską (zm. 10 11963)
- Zm. Alighieri Dante, poeta wioski (ur. maj 1265) (150) 14 IX 1851 - Zm. James Fenimore Cooper, powieściopisarz
(110)
21 IX
amorykański (ur. 15 IX 1789)
1891 - Uf. Cliristie, pisarka :ln!llerSKa autorka po-wieści kryminalnych (zm. 12 I
- Światowy Dzień Choroby Alzheimera, obchodzony
11
-(135) 21 IX 1866 - Ur. Herbert George Wells, pisarz angielski (zm. 13 VIII 1946)
(20) 22 IX 1981 - Zm. Eugenio Montale, poeta włoski, laureat na-grody Nobla w 1975 r. (ur. 12 X 1896)
(80) 22 IX 1921 - Zm. Iwan Wazow, poeta bulgarski (ur. 9 VII 1850) (100) 23 IX 1901
-
Ur. Jaroslav Seifert, poeta czeski, laureat nagrodyNobla w 1984 r. (zm. 1011986)
(180) 24 IX 1821
-
Ur. Cyprian Kamil Norwid, poeta, dramaturg, ma-larz i rzeźbiarz (zm. 23 V 1883)(105) 24 IX 1896 - Ur. Francis Scott Fitzgerald, pisarz amerykański (zm. 21 XII 1940)
(95) 25 IX 1906 - Ur. Dymitr Szostakowicz, kompozytor radziecki (zm. 9 VIII 1975)
26 IX - Międzynarodowy Dzień Niesiyszących, obchodzo-nyod 1958 r. z inicjatywy Międzynarodowej Fede-racji Niesłyszących
27 IX - Międzynarodowy Dzień Turystyki
(10) 27 IX 1991 - Zm. Stefan Kisielewski, felietonista, powieściopi-sarz, kompozytor (ur. 71111911)
28 IX - Światowy Dzień Morza
28 IX
-
Dzień Polskiego Państwa Podziemnego(15) 28 IX 1986 - Zm. Ewa Szelburg-Zarembina, pisarka książek dla dzieci i młodzieźy (ur. 10 IV 1899)
(100) 29 IX 1901 - Ur. Enrico Fermi, fizyk włoski, laureat Nagrody Nobla w 1938 r (zm. 28 XI 1954)
(5) 29 IX 1996 - Zm. Shusako Endo, pisarz japoński (ur. 27 III 1923) (55) 30 IX 1946 - Ogłoszenie w Norymberdze przez
Międzynarodo-wy Trybunał wyroku w procesie zbrodniarzy hitle-rowskich
II. ZESTAWlEN Aleksandra Ochmańska Biblioteka Glówna
Uniwersytet im. A. Mickiewicza
ZNE
LITERATURA POPULARNONAUKOWA
Popularyzacja nauki jest to działalność osiągnięć naukowych I UpcJws.zec:hoienle
mająca na celu udostępnienie kręgom odbiorców. czynnikiem powodującym Im(Jżliwio:jąc:ym poznawanie najnowszych Popularyzacja nauki
rozwój intelektualny sPt)lecJzeńs!wa.
osiągnięć współczesnych życia, a także odkrywają-cym tajemnice przeszłości.
Działalnością popularyzatorską tradycyjnie różnorodne
instytu-cje działające, takie jak Coraz większą rolę
speł-niają w tym zakresie i segestywnie oddziałujące na
odbiorcę audycje radiowe a zwłaszcza filmy telewizyjne dokumentalne i oświa towe (warto tu przytoczyć seriale o tematyce przyrodniczej).
Znaczenie popularyzacji wiedzy doceniane jest współcześnie - bezpo-średnio po drugiej wojnie światowej UNESCO postawiło sobie ten problem jako jeden z najważniejszych celów działania 1.
Obok wymienionych wyżej czynników popularyzujących osiągnięcia nauki są tradycyjnie i współcześnie istniejące na rynku wydawniczym czasopisma i książki popularnonaukowe. Są to publikacje o _nauce, jej osiągnięciach, insty-tucjach i twórcach, przeznaczene
W zależności od wiedzy wyróżnić można cztery
poziomy literatury popularnonaukowej
1. Wiedza dostosowana ,m\!~t('w"nn uczniów na poziomie obec-nego gimnazjum
2. Wiedza dla czytelnika
3. Poziom dostosowany szkoły średniej
4. Dla czytelników zaawansowanych w określonych dziedzinach wiedzy spe-cjalistycznej
(powyższy podzial podaję za L. Bilińsklm).
1 Upowszechnianie nauki w śwłecie. Nowe doświadczenia j badania. Wrod.aw 1990, Ossolineum.
13
-Na pOdstawie własnej wieloletniej praktyki bibliotecznej stwierdzam jednak, że pominięto tu jeden z najwa~niejszych poziomów popularyzacji wiedzy, który nale~y uznać za poziom pierwszy, mianowicie - przeznaczony dla dzieci -można tu zaobserwować poziom popularyzacji dla dzieci młodszych z klas I-III oraz starszych - uczących się także w szkole podstawowej w klasach IV-VI. Dla tej grupy odbiorców jest obecnie w Polsce najwięcej pięknie wydanych, ilustro-wanych książek popularyzujących wiedzę we wszystkich jej dziedzinach.
Nie można tego potwierdzić na podstawie badań statystycznych dot. ruchu wydawniczego w Polsce. Powyższa sugestia o ilości tych opracowań wynika z analizy egzemplarza obowiązkowego Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Drugi poziom popularyzacji - można tu połączyć wymagania uczniów gim-nazjów i dalszej edukacji - ~ do matury.
Trzeci i czwarty poziom popularyzacji należy uznać za dostosowany dla tego samego odbiorcy - wykształconego, poszukującego pozycji popularyzują cych wiedzę na wysokim poziomie.
W krajach zachodnich najczęściej reprezentowana jest literatura popularna w następujących dziedzinach - .prehistoria, biologia, filozofia nauki, epistemo-logia"3 (nauka o wiedzy, teoria poznania).
Na podstawie obserwacji egzemplarza obowiązkowego w ostatnim dzie-sięcioleciu można zaryzykować stwierdzenie, że najwięcej jest w Polsce literatu-ry popularnonaukowej dla dzieci, następnie na wszystkich poziomach przeważa popularyzacja historii, nie tylko najnowszej historii Polski i powszechnej, lecz dziejów starożytnych Grecji, Rzymu, Wschodu, rozmaitych biografii pochodzą cych z różnych krajów i czasów.
W latach 90 nastąpił wyrażnie widoczny na rynku wydawniczym wzrost liczby literatury populamonaukowej z dziedziny religioznawstwa. Są to prace dotyczące różnych religii świata, a zwłaszcza dotyczące chrześcijaństwa i Ko-ściola Katolickiego w Polsce. Historia Watykanu, leksykon papieży to publikacje zaSługujące na uwagę czytelników.
Problemy ochrony środowiska przyrodniczego - złowrogi wpływ działalno ści człowieka, skutki degradacji tegoż środowiska, to problematyka literatury po-pularnonaukowej, która pojawiła się w ostatnim dziesięcioleciu.
Autorami publikacji popularnonaukowych są najczęściej wybitni uczeni, którzy problem naukowy potrafią przedstawić w sposób atrakcyjny i ciekawy. Na polskim rynku wydawniczym są to prace autorów polskich, a także tłumaczenia (np. świetne popularne wprowadzenie do filozofii dla uczniów szkól średnich: J. Gaardner: Swiat Zofii, cudowna podróż w głąb historii filozofii).
Literatura popularnonaukowa bardzo ułatwia jej kompletowanie że efemeryczność nowych i wartościowych serii.
seriach wydawniczych, co Pewną trudność stanowić mo-powoduje znikanie potrzebnych Obecnie obserwujemy pewną stabilizację wydawnictw, stąd można zare-komendować niektóre serie literatury popularnej.
Wiedza Powszechna, Warszawa (od 1952 r.), publikacje przeznaczone dla czytelnika o wykształceniu średnim i wyższym, dotyczące nieomal wszystkich dziedzin wiedzy. Serie: - Omega. Biblioteka - Sygnały - Profile - Konfrontacje
""",,\lec',,,"
Biblioteka wiedzy Biblioteka wiedzy nr7vrr,rtn",'.7",- Myśli i ludzie starożytności)
- Zagadki (z różnych dziedzin wiedzy)
- Złota Seria Literatury Popularnonaukowej (głownie popularyzacja nauk
matematyczno-przyrodniczych)
Państwowe Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne (od 1974 r.) - pUblikuje
wiele serii specjalistycznych przeznaczonych dla nauczycieli, które mogą sta-nowić pornoc dla wszystkich zainteresowanych. Wydawane są także serie edu-kacyjne dla uczniów szkół średnich {wymienione publikacje nie wchodzą
w zakres powyższego z programami nauczania
oraz podnoszeniern kwalifikacji Serie popularnonaukowe 1. Odkrycia naukowe 2. Biblioteczka historyczno
3. Słownik szkołny - dotyczące różnych
dzie-dzin
4. Seria ze złotą twarzą (leksykony dotyczące kultury świata) Zakład Narodowy Im. Ossolińskich, Wrocław
Serie:
1. Nauka o książce 2. Nauka dla wszystkich
Wydawnictwo Znak, Kraków Serie:
-15-1. Krótko i węzłowato (dot. religii świata) 2. Nauczanie Jana Pawła II
3. Teologia żywa 4. Religie i kościoły
5. Żywa wiara (medytacje, wyjaśnienie mszy świętej) 6. Biblioteka myśli politycznej
7. Zrozumieć kapitalizm Prószyriski i S-ka, Warszawa
Serie:
1. Na ścieżkach nauki 2. Edukacja (dla dzieci) Wydawnictwo Europa, Wroclaw
Seria: Szkolne słowniki encyklopedyczne Zysk i S-ka, Poznań
Seria: Prosto wyłożone (różne dziedziny wiedzy) Wyd. Atlas, Wroclaw
Seria: Co I jak (dla młodzieży, dot. różnych dziedzin praktycznych) Wyd. Arkady, Warszawa
Seria: Patrzę, Podziwiam, Poznaję (rodzaje encyklopedii dla młodzieży) Wyd. Nauk. PWN
Seria: Świat wokół nas (dla uczniów szkół średnich)
Prezentowane powyżej serie popularnonaukowe wydawnictw znanych i wielce zasłużonych, a także nowych na rynku wydawniczym, nie wyczerpują
oczywiście problemu, prezentują jedynie wielką różnorodność tematyczną
i zróżnicowanie poziomu przedstawionej wiedzy dostosowanej do poziomu od-biorcy. Książka popularnonaukowa istnieje na rynku wydawniczym, jej znacze-nie dla edukacji spo1ecznej wymaga jednak od bibliotekarza szczególnej prezentacji, aby trafiła do odpowiedniego czytelnika.
Literatura popularnonaukowa zostala zaprezentowana według poszcze-gólnych dyscyplin naukowych. Bibliografia zawiera publikacje dostosowane do poziomu czytelników - uczniów szkół średnich i czytelników dorosłych, z wy-kształceniem średnim i wyt.szym.
Wykazane zostały również leksykony, słowniki encyklopedyczne dotyczące różnych dziedzin wiedzy, ze względu na ich wartość popularyzatorską.
Literatura popularnonaukowa dla dzieci zostala wyodrębniona jako osobny
dział zawierający różne dostosowane do potrzeb młodego
czytelnika.
Literatura popularnonaukowa
Pięknie wydane, cego czytelnika dołyczą wo i wydawniczo prace botaniki i zoologii. Na wyróżnienie zaslugują:
przeznaczone dla dziecię rzeczywistości: wyróżniają się ilościo pojmowanej przyrody, a zwłaszcza
1. Encyklopedia przyrody i techniki dla dzieci Wiedza Powszechna, 1996. - 568 s.
rodziców. - Warszawa oraz
2.
Ilustrowana encyklopedia przyrody. - Warszawa: Muza 1996. - 93 s. Hiszpańska seria "Fascynujący świat", angielskie serie "Patrzę, podziwiam,poznaję" oraz ,,$wiat polskie edycje dzięki dużym
walorom popularyzatorskim
Z
dziedziny zoologii Ld'.IU:JUJ<l. jemnice zwierzą!", angielska pedie dotyczące koni,wydawane przez oficynę wvrl"'.\Jnlt,,:ol Do omawianej
wania przyrody:
3. ZAJĄCZKOWSKI R.
GLytelnika: francuska seria .Ta-:!iwia!" , a także mini encyklo-owadów, ryb akwariowych i in., (Warszawa).
uczącą wrażliwości i
odczu-Rok z dziećmi i z przyrodą: jak słuchać, odczuwać, oglądać i po-dziwiać. - Kielce: JednoŚĆ, 2000. - 163 s.
-17-Wyróżnić należy publikacje popularyzatorskie z innych dziedzin:
4. ORŁOŚ Agata, WOLNY Janusz
Fizyka dla najmłodszych wierszem pisana. - Kraków "Stabii", 1998. - 75 s.
5. BROWN R.J.
200 doświadczeń dla dzieci (chemia, biologia). - Warszawa: Pró-szyński i S-ka, 1999. - (Seria Edukacja)
6. MARCINIAK Stanisław, SZYSZKO Marek
Historia Polski dla Piotrka. - Warszawa: "Polonia", 1994. -189 s. 7. SAVATER Fernando
Etyka dla syna. - Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pedagog. - 183 s. 8. NORTHCOTT Cecil
Słownik biblijny dla dzieci i rodziców. - Warszawa: PAX, 1995. -227 s.
9. MORRIS Neil
Encyklopedia dla dzieci. - Poznań: Podsiedlik, Raniowski i Spółka, 1999. - 2355.: il., mapy
Nauki spoleczne - socjologia
1. OLECHNICKI Krzysztof, ZAŁĘCKI Paweł
Słownik socjologiczny. -Toruń: Graffiti, 1997. - 262 s. 2. BAUMAN Zygmunt
Socjologia. - Poznań: Zysk i S-ka, 1996. - 240 5. 3. BERGER Peter L.
Zaproszenie do socjologii. - Wyd. 3. - Warszawa: PWN, 1997. -184 s. Politologia
1. SŁOWNIK polityki I wsp6łaut. Bożena Bankowicz, red. Marek Bankowicz. - Wyd. 2. -Warszawa: Wiedza Powszechna, 1997. - 320 s.
2. LEKSYKON politologii. - Warszawa: Opus, 1995. - 495 s.
3. MAŁY leksykon politologiczny I red. Marek Chmaj, Wojciech Sokół. -Lublin: Lub. Tow. Nauk., 1996. - 377 s.
4. WOJT ASZCZYK Konstanty Adam
Systemy polityczne. - Wyd. 2. - Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pe-dagog., 1996. - 120 s.
5. KARPIŃSKI Jakub
ABC polityki. - Warszawa: Alfa-Wera, 1997. - 3075. 6. DZIEWANOWSKI Kazimierz
18 -Ekonomia
1. BERNARD Yves, COlU Jean-Claude
Słownik ekonomiczny i finansowy. - Wyd. 2. - Katowice: "Książni ca", 1995. - 201 s.
2. lEKSYKON prywatyzacji I red. Beata Skwierczyńska-Mizerska. - War-szawa: PWE, 1996. - 170 s.
3. KOMPENDIUM wiedzy o gospodarce I red., współaul. Edward Cyrson. -Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN. 1996. - 366 s.
4. WPROWADZENIE do ekonomii w przykładach i zadaniach. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 1996. - 372 s.
5. ELEMENTARNE zagadnienia ekonomii I wsp61aul. Marek Belka, red. Roman Milewski. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 1996. - 374 s. 6. NOJSZEWSKA Ewelina
Podstawy ekonomii. - Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pedagog., 1995. - 364 s.
Filozofia
1. lEKSYKON filozoficzny dla młodzieży I wsp6łaul. Hanna De11. - War-szawa : Wiedza Powszechna, 1996. - 359 s.
2. TEICHMAN J., EVANS K.C.
Filozofia dla początkujących. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 1995. - 276 s.
3. FilOZOFIA: podstawowe pytania I red. Ekkehard Martens. - Warszawa: Wiedza Powszechna, 1995. - 768 s.
4. MAŁA encyklopedia filozofii: pojęcia, problemy, kierunki, szkoły
I
wsp6ł aut. Józef Dembowski. - Bydgoszcz: Branta, 1996. - 572 s.5. MATUSZCZYK E.
Filozofia od a do z. - Białystok: luk, 1996. - 72 s.
6. SŁOWNIK pojęć filozoficznych I red. Władyslaw Krajewski, Ryszard Ba-najski. - Warszawa: "Scholar", 1996. - 254 s.
7. SIKORA Adam
Spotkanie z filozofią. - Wyd. 7. - Warszawa: Wydaw. Szkolne i Pe-dagog., 1995. - 432 s.
8. RAEPER William, SMITH Linda
Przewodnik po krainie idei dla po~zątkujących: religia i filozofia dawniej i dziś. - Warszawa : Wydaw. Szkolne i Pedagog., 1995. -205s.
Etyka
1. JAROŃ Józef
Z etyką na ty: od egipskiego Ptahhotepa do Karola Wojtyły. - Łódż : "Dajas". 1995. - 196 s.
2. ETYKA dla pracujących w rÓŻnych zawodach: etyka biznesu. - Warsza-wa : Wydaw. Naukowe PWN. 1996
3. DUNN Hugh Patrick
Etyka dla lekarzy. pielęgniarek i pacjentów. - Tamów: Wyd. Diece-zji Tarnowskiej "BIblos". 1997. -243 s.
Religioznawstwo
1. RELIGIE świata: n'7a,,,,,,M,,,"
",n"\lWI"""
Książka i Wiedza. 2. PAWLAK Zbigniew, Katolicyzm A-Z, -430 s. 3, ŁAPIŃSKI Adam - Wyd. 2. - Warszawa: : Księg. Sw. Wojciecha. 1999.Historia religii. slownik terminologiczny. - Warszawa Wydaw. Szkolne i Pedagog., 1999. - 167 s.
4, KOROlKO Miroslaw
Leksykon kultury religijnej w Polsce: miejsca. obrzędy. wspólnoty, -Warszawa: "Adam". 1999. - 648 s.
5, SZYSZKO-BOHURZ A.
Buddyzm. - Wrocław: Zakl. Narod. im. Ossolińskich. 1994. - 71 s, - (Seria: Nauka dla
6. MAUDUDI Sayyid Zrozumieć Islam cja. 1991. -113 s
. Międzyn. Islamska Federa-7. JORDAN M.
Tajemnice kultur I
oizm. konfucjonizm, 2000. - 223 s.
8, PIŁOSZEWICZ S.
buddyzm. dżinizm. ta-: Berteismann Media.
Religie Afryki. - Warszawa: Wyd. Uniw. Warsz .. 1992, - 182 s, 9. DEUTSCH Oskar M.
Talmud. - Warszawa: WAiF. 1993. - 94 s. 10, OLSZEWSKI Daniel
Dzieje chrześcijaństwa w zarysie. - Kraków: Znak, 1996. - 408 s. - (Religie i Kościoły)
11. PAWLOWSKY Chrześcijanstwo.
i węzłowato)
Historia - encyklopedie, leksykony 1. KOPALINSKI Władysław
1997. - 109 s. - (Krótko
Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX wieku. - Wyd. 2. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 1999. - 527 s.
2. SNOCH Bogdan
Słownik szkolny: terminy i pojęcia historyczne. - Wyd. 4. - War-szawa : Wydaw. Szkolne i Peda!jog 1990. - 203 s.
3. HISTORIA: słownik Marek Czapliński [i in.]. -Wyd. 2 popr. - - 400 s. - (Słowniki Encyklope-dyczne Wydaw. 4. KOPCZEWSKI Zagadki nl~llnr\Ir-71'P 234 s. - (Czy Wiesz'l) 5. KOSZEl Bogdan. Zbigniew Warszawa: AlfaWera, 1999.
-Słownik polityków XX w. -Poznań: Wyd. Pozn., 1995. - 318 s. 6. SIENKIEWICZ Witold
Mały słownik historii Polski. - Wyd. 3. - Warszawa : Wiedza Powsz., 2000. - 332 s.
7. CHMIELEWSKA-GORCZYCA Ewa
Historia Polski mikrotezaurus. - Warszawa: Wyd. Sejmowe, 2000. - 210 s. Historia Polski 1. KSIĘGA królów i Warszawa: Świat 2. WIElGUT Krzysztof Obrazki z sta. - Częstochowa' .Niedzieli") 3. TAZBIR Janusz
SlI'lfan Krzysztof Kuczyński.
-Mieszka do Stanisława Augu-1999. - 180 s. - (Biblioteka
Spotkania z historią. - Wyd. 3. - Warszawa: Iskry, 1997. - 238 s. 4. LESZCZYNSKA Anna
Kalendarium Polska - Świat (dzieje polityczne, historia kultury i go-spodarki od r. 960
po
dzień dzisiejszy). - Poznań: Podsiedlik-Raniowski i S-ka, 1998. - 159 s.4. PIESNIARCZYK Historia um'is/'eUi"
172 s.
i faktach. - Białystok: Łuk, 1996. -5.' SERIA: Tajemnice li wojny sWlatowej Agencji Wydaw. CB [Warszawa] oraz wiele ciekawych pozycji popularnych dotyczących:
- historii jednostek wojskowych - frontów i bitew
- służb specjalnych - ruchu oporu.
Nauki przyrodnicze. Ochrona środowiska 1. TAJEMNICE 1994. - 360 2. OANIKEN Erich Obcy
z
i zjawiska. -Przedstawia) 3. HŁUSZYK Halina,iI.,vr"V""'U,Q przyrodnicza. - Warszawa : Muza,
- nowe znaleziska, odkrycia 281 s. - (Erich von Oanlken
Słownik szkolny ekologia. - Warszawa: Wydaw. Szkolne i Peda-gog., 1996. -182 s.
4. TRZĄSKI Leszek
Szkolny słownik biologiczny. - Katowice: VIdeograf, 1999. - 444 s. 5. REICHHOLF Joseł
tyć i przeżyć: zależności ekologiczne. - Warszawa: GeoCenter,
1999. - 223 s. 6. BONENBERG Człowiek i wszystkich) 7. OLACZEK Ochrona I Pedagog, B. TILLlNG Slephen Kwaśne
I Pedagog., 1992. - 38 s.: II., mapy Chemia
1. MORGAN N.
1999. - 67 s. - (Nauka dla
- Warszawa : Wydaw. Szkolne slkolny)
Warszawa : Wydaw. Szkolne
-24-3. MOORE Patrick C.
Niebo przez lornetkę. - War=wa : Prószyński i S-ka, 1999. -234 s.: il. Matematyka
1. ALLEN P.J.
Analfabetyzm matematyczny i jego skutki. - Gdańsk : Gdańs~ie Wydaw. Oświatowe, 1999. -164 s.
2. GARDNER Martin
Wszechświat w chusteczce: rozrywki matematyczne, a także za-bawy, łamigłówki ... Lewisa Carrolla. - Warszawa : Prószyński i S-ka, 1999. -203
s.
3. DAVID G.
I ty zostaniesz matematykiem. -Poznań: Zysk i S-ka, 2000. - 434 s. 4. SMULLYAN Raymond M.
Szatan, Cantor I nieskończoność oraz inne łamigłówki. - Warszawa : Książka i Wiedza, 1998. -250 s. - (Zagadki Logiczne)
5. BRONSZTEJN I.N., SIEMIENDIAJEW K.A.
Matematyka: poradnik encyklopedyczny. - Wyd. 18. - Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2000. - 856 s.
6. SELKIRK K.
Ilustrowany słownik matematyczny: podstawy matematyki z ilustra-cjami i objaśnieniami. - Wrocław: Zakł. Narod. im. Ossolińskich, 1999. -344 s.
7. SŁOWNIK encyklopedyczny I aut. Artur Malina [i in.]. - Wroclaw : Euro-pa, 1999. -332 s. - (Słowniki Encyklopedyczne Wydaw. Europa)
Andrzej Dudziak
Dział Instrukcyjno-Metodyczny
ROK IGNACEGO JANA PADEREWSKIEGO
Z okazji ogłoszonego przez Sejm Rzeóypospolitej Roku Ignacego Jana Paderewskiego przypominamy sylwetkę tego wybitnego człowieka, wirtuoza i kompozytora, polityka i dyplomaty.
-26-8. PADEREWSKI Ignacy Jan
Myśli o Polsce i Polonii. - Paryż: Dembiński, 1992. - 283 s. 9. PADEREWSKI Ignacy Jan
Pamiętniki I spisała Mary Lawlon. - Wyd. 5. - Kraków : Polskie Wydaw. Muzyczne, 1984. - 474 s.: il.
10. PADEREWSKI Ignacy Jan
Pamiętniki 1912-1932
I
oprac. Mary Lawlon. - Kraków: Polskie Wydaw. Muzyczne, 1992. - 184 s.: il. - (Pamiętniki Muzyczne)11. PERKOWSKA Małgorzata
Diariusz koncertowy Ignacego Jana Paderewskiego. - Kraków : Polskie Wydaw. Muzyczne, 1990. - 265 s.: il.
12. PIBER Andrzej
Droga do sławy: Ignacy Paderewski w latach 1860-1902. - War-szawa : Państ. InsI. Wydawniczy, 1982. - 677 s.: il.
13. PRZYBYLSKI Henryk
Paderewski: między muzyką a polityką. Katowice: "Unia", 1992. -398 s.: il.
14. PULlT Franciszek
Siadami Paderewskiego. - Tarnów : Fundacja Paderewskiego, 1993. - 238 s.: il.
15. STRAKACZ Sylwin Jerzy, STRAKACZ Aniela
Za kulisami wielkiej kariery: Paderewski w dziennikach i lisiach Syl-wina i Anieli Strakaczów I oprac. Małgorzata Perkowska-Waszek, Anna Strakacz-Appleton. - Kraków: .Musica Jagiellonica", 1994. - 203 s.: il.
16. WAPIŃSKI Roman
Ignacy Paderewski. - Wrocław
P
in.] : Zakl. Narad. im. Ossoliń skich, 1999. - 235 5.: il. - (Cykl Biograficzny Ossolineum)17. WARSZTAT kompozytorski, wykonawstwo i koncepcje polityczne Igna-cego Jana Paderewskiego: materiały z sesji naukowej, Kraków 3-6 maja 1991 I red. Wojciech Maria Marchwica, Andrzej Sitarz. - Kraków: UJ. 1991. - 241 s.: nuty- (Musica JagielIonica)
18. WEBER Bożena
Paderewski. - Kraków: Polskie Wydaw. Muzyczne. 1992. -114 s.: il.
19. WŁADYSŁAW Sikorskl- Ignacy Paderewski: praca zbiorowa I red.
Cze-sław Bloch. - Lublin : Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. 1988. - 326 s.: il.
20. ZAMOYSKI Adam
. Paderewski. - Warszawa: Państ. Ins!. Wydawniczy, 1992. - 314 s.: il.. - (Biografie Sławnych Ludzi)
Artykuły
1. CHAŁUBIŃSKA
1997, nr 16, s. 31-,33
O przyjaźni z Tytusem Chałubińskim.
l! Ruch Muzycz.
-2. BERGIER Wojciech. Spór o Paderewskiego 1/ T y g. P o W 5 Z. - 1998, nr 9. s. 5
Dyskusja wokół testamentu.
3. DANILEWICZ-ZIELlŃSKA Maria. Paderewskiego pożegnanie z Europą l!
Tygiel Kult.-1996,nr12,s.73-74
4. DOROLAŁA Teresa. Ekscentryczna ruda grzywa: Akademia Muzyczna:
Festiwal PaderewskiGgo II G z W I - 2001. nr 114, s. 8
5. OROZDOWSKI sumienia: Paderewski
-W i a d. K u I t. - 1996. Paderewski
6. EKIERT Janusz. i fatum l! W i a d. K u I t.
- 1996, nr 26, s. 19 Muzyka Paderewskiego.
7. GAWROŃSKI Ludwik. Paderewski w Lublinie, Nałęczowie i Kazimierzu
nad Wisląl! A k c e n t. - 1996, nr 1. s. 214-215
8. HOROWITZ Vladimir. Horowitz o Paderewskim I rozm. przepr. David Dubal; oprac. Beata Zakęsl! R u c h M u z y c z. 1999, nr 20, s. 18--19 9. JARZĄBKOWSKI Artur. Zagubiony testament l! W i a d. K u I t. - 1996,
nr 26, s. 18--19
Paderewski - życie, twórczość, testament.
10. KONDRACKI Tadeusz. Polityk i pianista l! Nowe Książ. - 1999, nr 11, s. 66-67
11. KOSCIUKIEWICZ ">lC7!mIAI7 skie l! R u c h M u
12. KOZŁOWSKI Jerzy.
niu czynu zbrojnego s.113-123
F'aderewski: wątki wrocław-Paderewskiego w organizowa-r z. P o I. - 1999, z. 3,
13. KWAŚNIK Dominika leJlmolywÓw: studia nad operą
"Manru" Paderewskiego 1/ E d u k. H u m. - 1998, nr 3. s. 25-43 14. MACIEJEWSKI Andrzej. Festiwal o niezwykłym klimacie I rozm. przepr.
Olga Deszko l! R u ch Muz ycz. - 2000, nr 17, s. 11-12
15. NIEMIEC Barbara. Polskość, która podbiła świat: w 82 rocznicę odzy-skania niepodległości l! T y g. S o I i d. - 2000, nr 46, s. 18--19
16. PANEK Wacław .. II S p o ł k. z Z a b y t. -1996, nr 7, s.
36-Odbudowa
17. PERKOWSKA-WASZEK Małgorzata. Siadami Paderewskiego: rozmowa z ... z Ośrodka Dokumentacji Życia i Twórczości Ignacego Jana Pade-rewskiego przy Katedrze Teorii i Historii Muzyki UJ I rozm. przepr. Anna Swiderska /I R u c h M u z Y c z. - 1994, nr 21, s. 1, 6
18. SZWARCMAN Dorota. Testament Paderewskiego /I G a z. W
Y
b o r. -1997, nr 14, dod. Magazyn Gazeta nr 3, s. 16-1819. WAJNERT Włodzimierz. Fortepian. - (WokćH jednego zabytku) /I Spotk. z Zabyt.-1997,nr6,s.12
Losy fortepianu Paderewskiego.
20. ZAKĘS Beata. II uch Muzycz. - 1999,
nr 19,s.21-22
Festiwal Muzyki Paso Robies.
Andrzej Dudziak
Dział Instrukcyjno-Metodyczny
PROBLEMY Z CZYTANIEM
- CZYTELNICTWO, ANALFABETYZM FUNKCJONALNY
Według najnowszych badali, i Czytelnictwa Biblioteki
książek, a prawie sześćdziesiąt sianu określonego mianem mienia się brak umiejęl.ności czego, biedę, wadliwy biblioteczną.
przcprowCldzooych przez Instytut Książki plęcn"IS,iląl procent Polaków nie czyta nie kupuje. Przyczyny tego złożone. Najczęściej wy-niewyrobienie nawyku czytelni-młodzieży, żle działającą sieć Brak COdziennej czy lektury powoduje wtórny analfa-betyzm oraz analfaanalfa-betyzm funkcjonalny przejawiający się w nierozumieniu tek-stów i braku umiejętności przetwarzania prostych informacji. Okazuje się, że jedynie dwadzieścia procent Polaków wie, co czyta.
Znacznie gorzej w porównaniu z Innymi narodami poslugujemy się wspćH czesnymi zdobyczami techniki,. w tym produktami technologii informatycznych.
-30-12.
KSIĄŻKA i biblioteka w społeczeństwie: materiały międzynarodowegoseminarium. - Warszawa : Biblioteka Narodowa. Instytut Ksiązki i Czy-telnictwa,
1982. - 343
s. - (Materiały Informacyjne Instytutu Książki i Czytelnictwa; nr13)
13.
PROBLEMY upowszechniania czytelnictwa: materiały konferencji w Rzeszowie, listopad1986. -
Warszawa: Biblioteka Narodowa,1988.-95 s.
14.
SIEKIERSKI StanislawCzytania Polaków w XX wieku. - Warszawa: Wydawnictwa Uni-wersytetu Warszawskiego,
2000. - 221
s.15.
STRAUS GrażynaPowszechność i powszedniość lektury. - Warszawa : Biblioteka Narodowa. Instytut Książki i Czytelnictwa,
1993. - 217
s. - (Z Badań nad Czytelnictwem; nr20)
16.
STRAUS Grażyna, WOLFF KatarzynaCzytanie i kupowanie książek w Polsce w
1994
r.: (raport z badań). - Warszawa: Biblioteka Narodowa. Instytut Książki i Czytelnictwa,1996.
- 111
s. - (Z Badań nad Czytelnictwem;22)
17. STRAUS Grażyna, WOLFF Katarzyna
Polacy i książki: społeczna sytuacja książki w Polsce
1992. -
War-szawa : Biblioteka Narodowa. Instytut Książki I Czytelnictwa,1996.
-235
s. - (Z Badań nad Czytelnictwem; nr21)
18.
STRAUS Grażyna, WOLFF KatarzynaZainteresowanie ksią:żką w społeczeństwie polskim w
1996
r.: (ra-port z badań). - Warszawa: Biblioteka Narodowa. Instytut Książki i Czy-telnictwa,1998. -147
s. - (Z Badań nad Czytelnictwem;23)
19.
WOJCIECHOWSKI JacekCzytelnictwo. - Wyd. 6 popr. - Kraków: Uniwersytet Jagielloński,
2000. -180 s.
20.
WOLFF KatarzynaKsiążka w życiu i kulturze współczesnej młodzieży wiejskiej. - War-szawa : Biblioteka Narodowa. Instytut Książki i Czytelnictwa,
1988.
-179
s. - (Z Badań nad Czytelnictwem;17)
21.
ZIELIŃSKI Andrzej RobertSpołeczny zasięg książki w Polsce: raport z badań. - Warszawa : Biblioteka Narodowa. Instytut Ksiąiki i Czytelnictwa,
1988. - 67
s. -(Materiały Informacyjne Instytutu Książki i Czytelnictwa; nr21)
-32-14. KEBUT Piotr. Książki bez czytelnika? 1/ W i a d. K u I t. - 1996, nr 34, s.1,4
Spadek zainteresowania książką wśród Polaków.
15. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. A może zrozumieć kulturę popularną? /I
Nowe Książ.-1996,nt9.s.74-75 III Ogólnopolskie Forum Czytelnicze.
16. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Czytanie i demokracja /I B i b I i o t e kar z. -1995, nr10,s.25-26
O 9 Europejskim Kongresie Czytelniczym. Czytelnictwo w poszcze-gólnych krajach świata.
17. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Książka czy monitor? /I P r z e g ląd. - 2001, nr 15, s. 24
Inlemet a przyszłOŚć czytelnictwa.
18. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Kto czyta, nie blądzi /I T Y g. P o w s z. -1997, nr 29, s. 16
Kultura i książka we wspólczesnej Polsce. Kultura elitarna a kultura masowa.
19. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Kultura od macochy /I N o weK s i ą ż.
-1997, nr5,s. 77-78
Sesja naukowa "Czytelnictwo i biblioteki na wsi".
20. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Między książką a Internetem /I N o w e
K s i ą ż. - 2000, nr 9. s. 53
21. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Sztuka czytania /I N o t. W Y d. - 1996, nr 9, s.52-53
16 Światowy Kongres Czytelniczy.
22. KOŁODZIEJSKA Jadwiga. Tabelkowe pożytki: jak popularyzować
czy-telnictwo? /I T y g. P o w s z. - 1996, nr 34. s. 14
23. KRASSOWSKI Tadeusz. Prasowa manipulacja 1/ P r z. T Y g. - 1998, nr1,s.6-7
Badania czytelnictwa prasy.
24. LESNIEWSKI Bartłomiej. Ekonomia czytania: z jakich periodyków i roz-głośni korzystają biznesmeni? /I W P r o s I. -1999, nr 40, s. 52-53 25. LlKOWSKA Ewa. Alarm dla książki /I P r z e g ląd. - 2001, nr 20, s. 8-9 26. LlKOWSKA Ewa. Przymusowe czytanie - konieczność czy przeżytek /I
Wiad. Kult.-1996. nr 39. s.15
27. ŁUKASZEWICZ Micha/. Co dalej? " L, i t e r a t u r a. - 1996, nr 4, s. 15-16 Czytelnictwo w epoce rzeczywistości wirtualnej.
28. NAGRABA Andrzej. Moda na czytanie oraz inne propozycje /I N o l . Wy d. -1997, nr 5, s. 19-21
29. PACZOSKA Ewa. Płynąc P rz. H u m. -1999,
badania czytelnictwa // 30. PAWLAS Jerzy. Zanim książka po 1989 r .... /I
Tyg. Sol id. -1997, nr 5, s.l, 11
31. PIECHOTA Marek. Kryzys lektury /I Ś I ąs k. - 1996, nr 1, s. 42-43 32. POLAK Cezary. Polacy do bryków /I G a z. W Y b o r. - 1998,
nr
206, s. 9Preferencje czytelnicze.
33. PRÓSZYŃSKI Mieczysław. 50 milionów czytelników czasopism: najwięk
si wydawcy czasopism i dzienników jesienią 1996 roku II R z e c z p o-s p o I i t a. - 1996, nr 296, o-s. 6
34. RYBIŃSKI Maciej. Lektury narodowe: co czytają Europejczycy i
Amery-kanie II W p r o s I. - 2000, 35. RYK Andrzej, Mrówczyński
Rzeczpospolita. 36. SIWEK Henryk. Badania
szkic metodologiczny
37. SOKÓŁ Anna. Kto czyta
5.6
czytelnictwo gazel " deklaracje a rzeczywistość:
nr 3/4, s. 7-25 I kop. - 2001, nr 129, 38. SOROWICZ Tomasz. Książka dla jednej piątej /I
T Y
g. S o I i d. - 2001,nr 20, s. 18
39. STRAUS Grażyna. Czytająca mniejszość: czytelnictwo /I
N
o t. WY
d. -1999, nr 3, s. 39-4440. STRAUS Grażyna. Czytelnictwo dorosłych Polaków" P o I o n i s t y k a. -1999, nr9, s.516-525
41. STRAUS Grażyna. Wolff Katarzyna. W co dziesiątym polskim domu nie ma książek: komunikat z badań Biblioteki Narodowej /I
R
z e c z p o -s p o I i t a. - 1999,nr
42. WARECKI Michał. Czytać - - 1999, nr 5, s. 6-7 43. WOJCIECHOWSKI Jacek. 2000, nr 2, s. 54-55
Czytelnictwo literatury
44. WOLFF Katarzyna. potrzebne?
/1
WY
-d a w
c
a. - 1997, nr 617,45. WOLFF Katarzyna. i 2000 roku /1 N o w e
K s i ąż. - 2001, nr 4, s. 78-79
46. WOLFF Katarzyna. Jak w 1998 czytaliśmy: cztery obserwacje i dygresja metodologiczna na wstępie 1/ N owe K s i ąż. -1999, nr 4, s. 4--6 47. WOLFF Katarzyna. Książka w Polsce w latach 1989-1999" Por. B
-34-48. WOLFF Katarzyna. Lektury nasze powszednie /I N o weK s i ą ż. -1997,nr 11,s. 76-77
Czytelnictwo literatury popularnej.
49. WOLFF Katarzyna. Pożytki z badań /I Not. Wyd. - 1996, nr 7/8, s.18-20
Badania nad czytelnictwem.
50. WOLFF Katarzyna. Wskażnik książki /I Not. Wyd. - 1998, nr 1, s.22-24
Stan czytelnictwa w Polsce.
51. WÓSSNER Frank. Wspierać sztukę czytania I rozm. przepr. Jerzy Sa-decki /I R z e cz pos po I i ta. -1999, nr 237, s. DIII
Rynek książki a czytelnictwo w Polsce.
52. ZASACKA Zofia. Kongres czytelniczy nI. Piśmiennictwo w dobie prze-mian /I B i b I i o
t
e kar z. -1996. nr 12, s. 21-2353. ZIEMNY Aleksander. Dobroć budzi się i zasypia /I R z e c z p o s p o I i t a. - 1999, nr 49. s. 14
Czytelnictwo literatury wspólczesnej.
54. ŻVSZKIEWICZ Waldemar. Kto chce - niech czyta /I T Y g. S o I i d. -1999. nr5V53,s. 20-21
Czytelnictwo i rynek książki w Polsce. B. Analfabetyzm funkcjonalny
1. BIAŁECKI Ireneusz. Analfabetyzm funkcjonalny /I R e s P u b. N o w a. -1996. nr6,s. 68-76
2. CZERNIAWSKA Olga. Problemy alfabetyzacji we Francji /I E d u k . Doros. -1998. nr 1. s. 93-100
3. FILAS Agnieszka. Cywilizacja analfabetów: 80% Polaków nie rozumie prostych tekstów i podstawowych pojęć /I W
P
r o s t. - 2000. nr 51. s.26-294. GULCZYŃSKA Hanna. Świerzbowska-Kowallk Ewa. Badanie
alfabety-zmu dorosłych /I A s k. - 1996. nr 1. s. 93-104
5. JAD CZAK Maria. Alfabetyzm funkcjonalny Polaków /I W Y c h o w. n a c o D z i e ń. - 1997. nr 4/5. s. 5-6
6. JAKUBCZAK Franciszek. Znaczenie piśmienności i piśmiennictwa w przełamywaniu barier stanowo-kastowych w kulturze wsi /I K u I t . W s i. - 1996. nr 2. s. 108-120
7. JARCO Magdalena. Czego nie potrafimy /I W
P
r os
t. - 2000. nr 32. s.64-65- 36-a. Pozycje zwarte
1. BARTELSKI Lesław M.
Polscy pisarze współcześni 1939-1991: leksykon. - Warszawa : Wydaw. Nauk. PWN, 1995. - S. 134
2. HERTZ Paweł, ŁOPIEŃSKA Barbara N.
Sposób życia I z Pawiem Hertzem rozmawia Barbara N. Łopieńska. - Warszawa: Pańsl. InsI. Wydawniczy, 1997. -193.: il.
3. LITERATURA polska: przewodnik encyklopedyczny. T. 1, A-M. - War-szawa : Państ. Wydaw. Naukowe, 1984. - S. 347-348
4. ROZMOWY na koniec wieku I prowadzą Katarzyna Janowska, Piotr Ma-charski; [rozmówcy) Paweł Hertz [i in.). - Kraków: "Znak", 1997. - 294 s. b. Artykuły
1. BERNA T Anna. Esencje życia pisarza: w swoim długim życiu Pawel Hertz zrobił wiele dla polskiej kultury /I Ż y c i e. - 2001, nr 112, s. 16 2. CZACHOWSKA Jadwiga. Paweł Hertz: [biogr.] /I Z e s z. L i
t. -
1999,nr 1, s. 52-59
Bibliografia prac Pawia Hertza s. 53-59
3. CZŁOWIEK osobny: o Pawle Hertzu mówią polscy intelektualiści lwypow. Kazimierz Orłoś [i in.)./1 Życie. -2001, nr 112, 5.15
4. CIRLlC Jovanka. Wytworny konserwatysta: Paweł Hertz nie żyje /I Gaz. Wybor. -2001, nr 112, s.12
5. HERTZ Paweł. Dla siebie zmądrzałem: Paweł Hertz (1918-2001) I rozm. przepr. Barbara N. Łopieńska /I P o I i t Y k a. - 2001, nr 21, s. 94-96
Wywiad oraz nota biograficzna.
6. HERTZ Paweł. Kilka myśli o kulturze Iz Pawłem Hertzem rozm. Kon-stanty Pień kosz i Zdzislaw Skrok /I S Y c Y n a. - 1996, nr 12, s. 1, 3, 4 7. HERTZ Paweł. Konserwatysta po przejściach I rozm. przepr. Krzysztof
Masłoń
/I
Rze cz p o s po I i ta. -1998, nr 38, s. 148. HERTZ Paweł. Ludność, narodowość, powszechność I rozm. prze pr. Marek Zagańczyk
/I
R e s. P u b. N owa. - 1996, nr 4, s. 3-8 9. HERTZ Paweł. Miara wartości i słabości I rozm. przepr. Piotr Szewc /IRzecz p o s p o I i ta. - 2000, nr 211, s. 01-02
10. HERTZ Paweł. "Nic nam nie może się zdarzyć, co jest poza naturą czło wieka .. ." I rozm. przepr. Grzegorz Kalinowski /I K war I. A r t y s
t.
-1998,nr4,s.145-15111. HERTZ Paweł. Obrońca kultury: wybór wypowiedzi Pawia Hertza, które ukazały się w .życiu" /I Życi e. - 2001, nr 112. s. 14
12.
pieńska. - Fragm. s. 24-26; nr 11, S.
prze pr. Barbara N. Ło ralura. -1997, nr 10, 13. HERTZ Paweł. Przyjaźni i znajomości I rozm. przepr. Barbara N. Łopień
skaJ/Res. Pub. Nowa.-1996,nrl0,S.40-45
14. HERTZ Paweł. Realia i imponderabilia / rozm. przepr. Piotr Szewc II Rz e czp o s po I i ta. - 2001, nr 77, s. D4-D5
15. HERTZ Paweł. Właściwie niczego się nie bałem / rozm. przepr. Malgo-rzata Kosewska /I G a z. P o I. - 1998, nr 30, ·s. 20
16. KŁOCZOWSKI Piotr. Poeta, edytor, t1umacz 1/ Z e s z. L i
t. -
1999, nr l, S. 49-51 17. MASŁOŃ Krzysztof. zawsze rozróżniał spal ita. -2001, nr 1 18. MICHALSKI Cezary realistą i wyrocznią 19. MICHALSKI Cezary, 2001, nr 112, s.l7PCllcu'7prn' zmarł Paweł Hertz:
lubH prowokować, był 2001, nr 112, s. 16, 15
1918-2001 II Ż Y
c
ie.
-20. MIŁOSZ Czeslaw, Hertzu II T Y g. P o w s z.
-2001, nr 21, s. 13
21. PAWEŁ HertzllTyg. Powsz. -2001, nr21, 5.13
22. SZEWC Piotr. Biblioteka Pawia Hertza II N owe K s i ąż. - 1997, nr lO, s.46-47
23. WILCZEK Piotr. Opowieść o życiu szczęśliwym II N o weK s i ą ż. -1998, nr2,s.46-47
24. WOŁEK Tomasz. Myśliciel. - (Życie) II Życ i e. - 2001, nr 112, s. 16
25. ZAGAŃCZYK Marek. Spacery warszawskie
II
Z e s z. L it. -
1999, nr 1,s.94-96 26. ZAPERT Tomasz Cmentarzu Powązkowskim Ż y c i e. - 2001, nr Robert Ludlum (1927-2001 ) Wielkich: wczoraj na pożegnaliśmy Pawia Hertza /I
Robert Ludlum - ur. 25.05.1927 - zm. 12.03.2001 pisarz amerykański, aulor powieŚCi sensacyjnych. W wieku 17 lal wstąpił do marynarki. Później stu-diowal na wydziale sztuk pięknych Wesleyan University. Jako aktor obsadzany
-38-w drugorzędnych rolach występowal na Broadwayu. W latach 50-tych grał w te-atrze telewizji. Zajmował się również reżyserią i produkcją przedstawień teatral-nych. Debiut literacki (1971) książką "Dziedzictwo Scarlatlich" stał się początkiem oszałamiającej kariery. Napisał 22 książki wydane dotąd w 220 mi-lionach egzemplarzy, przetłumaczone na 32 języki i sprzedawane w 40 krajach świata.
Powieści Ludluma wyróżniają się mistrzowską konstrukcją, zawrotnym tempem akcji i wiarygodnością postaci.
Na dorobek pisarza składają się m.in.: "Weekend z Ostermanem" (1972), "Dokument Matlocka" (1973), "Mozaika Parsifala" (1982), "Plan Ikara" (1988), "Tożsamość Bourne'a" (1989), "Krucjata Bourne'a" (1990), ."Ultimatum Bour-ne'a" (1990).
a. Pozycje zwa rte
1. PISARZE świata: słownik encyklopedyczny. Wyd. 2 zm. i poszerz. -Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 1999. - S. 381
2. ROBERT Ludlum i jego bohaterowie I red. Martin Harry Greenberg. -Warszawa: "Amber", 1997. - 455 s.: il. - (Sensacja)
3. SŁOWNIK literatury popularnej I pod red. Tadeusza Żabskiego. - Wrocław
: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 1997. - S. 233-234 b. Artykuły
1. CZUBAJ Mariusz. Potęga spisku II P o I i t Y k a. - 2001, nr 12, s. 50-51 2. GOŁĘBIEWSKI Łukasz. Mistrz sensacyjnego thrillera: zmarl Robert
Lu-dlum /I Rzeczpospol ita.-2001,
nr
62, s. All3. LG. Nowe powieści Ludluma: książka /I R z e c z p o s p o I i ta. - 2001, nr 99,
s.
A134. PAP. Robert Ludlum nie żyje: USA /I G a z. P o z n. - 2001,
nr
62, s. 14 5. STANOWSKA Janina. Tożsamość Ludluma /I P r z e g ląd. - 2001,nr 12, s. 17
6. ZAPERT Tomasz Zbigniew. Podwójne życie Roberta L.: zmarł Robert Ludlum, specjalista od powieści sensacyjno-szpiegowskich, etatowy twórca literackich bestsellerów /I Ż y c i e. - 2001, nr 62, s. 9
III. MATERIAŁY METODYCZNE Barbara Szmajs
Biblioteka Rar~~yńskich
-40-"Miesiąc pod piramidami" jest zaplanowaną akcją biblioteczną. mającą na celu propagowanie czytelnictwa i upowszechnianie wśród dzieci historii i kultury starożytnego Egiptu. Akcja bowiem umożliwia dzieciom odkrywczą.
emocjonalną i pouczającą podróż w przeszlość, stanowi też szczególną inspira-cję do rozwijania zainteresowań oraz aktywności zarówno czytelniczej. jak i kulturalnej najmłodszego pokolenia.
Akcja została pomyślana jako szereg dzialań i imprez połączonych jedną ideą. a jej przebieg jest naslępujący:
• TEMATYCZNA WYSTAWA KSIĄŻEK "W CIENIU PIRAMID" • WIRTUALNA PODRÓŻ DO EGIPTU
• ZAJĘCIA PLASTYCZNE - "JAK ZROBIĆ PEKTORAŁ I URNĘ
KANOPSKĄ?"
• WIELKA GRA PLANSZOWA "WYPRAWA DO WNĘTRZA PIRAMIDY"
o
mających się odbyć spotkaniach i imprezach informujemy dzieci naprzyciągającym wzrok, pomyslowo przygotowanym plakacie.
Czas trwania akcji:
- miesiąc (wystawa)
- inne imprezy w trakcie trwania wystawy każdorazowo od 1,5 do 3 h Adresat:
- dzieci ze szkól podstawowych (kI. IV-VI) Miejsce akcji:
I1YSTltwlt
-42-Propozycje książek zaprezentowanych na wystawie
Literatura popularnonaukowa
Bruckner K.: Złoty faraon, Warszawa, 1968 Cox R., Morris N.: 7 cudów św!ata, Warszawa, 1997
Deary T., Hepplewhite P.: Ci niesamowici Egipcjanie, Warszawa, 1998 Dembska A.: Kullura starożytnego Egiptu, Slownik, Warszawa, 1995 Haslam
A.,
ParsonsA.:
Starożytny Egipt, Warszawa, 1998 Miquel P.: W czasach starożytnych Egipcjan, Wrocław, 1990 Morley J., Bergin M., James J.: Piramidy egipskie, Warszawa, 1994 Orłowski B.: Na tropach faraonów, Warszawa, 1976Reichardt H.: Starożytny Egipt, Wrocław, 1998 Sauvain P.: W staro1:ytnym Egipcie, Warszawa, 1996 Starożytny świat. Szkolny przewodnik, Warszawa, 1998 Tarnowski W.: Mumie, Wrocław, 1997
Treays R., Chisholm
J.:
Egipcjanie, Warszawa, 1996 Literatura beletrystycznaEdigey J.: Stra1:nik piramidy, Warszawa, 1990 Prus B.: Faraon, Warszawa, 1999
Prus B.: Z legend dawnego Egiptu, Bielsko-Biała, 1996 Rolleczek N.: Świetna i najświetniejsza, Warszawa, 1979 Szklarski A: Tomek w grObowcach faraonów, Warszawa 1994
6
Objaśnienia:
1 -,żabki' do zawieszania firan 2 - rysunki na materiale wykonane 3 - napisy wykonane na kartonie
/)(lmwv'r·('lnirY1' pigmentami 4 - 2 panele boazeryjne połączonp w dobry klej lub gwoździe)
5 -liście palmy wykonane z kolorowego
6 - styropian używany do ocieplBi1IA h"cyrYów (n1ąJClJJenlY dwustronną taśmą lub specjalnym klejem do styropianu)
7 - okleina pólek regalu z żółtego karlonu 8 - drewniany regat
9 ~-wyeksportowane książki ulożone prawie w pozycji pionowej 10 - kij np~ od .mopa"
11 -żótty material (np, plótno) zawieszony w oknie zamiast firanki (zszyte szerokości) 12 - panel boazeryjny z tylu regalu podtrzymujący konstrukcję
13 - rolki po papierze toaletowym pomalowane emulsją z pigmentem lub plakatową 14 - gips budowlany wylany w kartonie, zapewniający stabilność palmy
-44-Mateńaly I środki wykofZystane do pfZygotowanla ekspozycji
- żółty material (np. płótno) - farba emulsyjna
- pigmenty (żółty, pomarańczowy, brązowy, zielony) - klej do drewna, śruby, gwożdzie
- płyty styropianowe do ocieplania budynków - drewniany regal biblioteczny
- 3 panele boazeryjne w kolorze jasnego drewna - kolorowy karton (zielony, żółty)
- krepa zielona - kij np. od .. mapa"
- rolki po papierze toaletowym - karton w kształcie sześcianu - gips budowlany
Orientacyjny kosztorys zakupionych materiałów
-
materiał (ok. 9 m) ok. 40,-zł- farba emulsyjna (2 I) ok. 12,-zł
- pigmenty (4 kolory) ok. 12,-zł
klej do drewna (100 mi) ok. 8,-zł
- 3 panele boazeryjne ok. 20,- zl
- karton (4 arkusze) ok. 16,- zl
-
styropian (4-5 plyt) ok. 15.-zł-
kij np. od ,mopa" ok. 2,-zł- 2 rolki krepy ok. 3,-zł
-
gips budowlany (5 kg) ok. 4,-złWJRTUALNIt
PODR(JZ
II
Czas trwania spotkania: - ok. 1,5-2 h Niezbędne pomoce:
-.46-- komputery z dostępem do Intemetu Wykorzystana literatura:
- Pedersen T., Moos F.: Intemet dla dzieciaków, Warszawa. 1999
Naszą podróż rozpoczynamy od polskiej strony poświęconej Egiptowi. Adres:
http://egipt.cavern.com.pl/witaj.htm
Tutaj umieszczono zdjęcia wszystkich ciekawszych zabytków i informacje
doty-czące samego kraju.
Dzieci mogą się również zapoznać z historią odczytywania hieroglifów.
Intemetową wędrówkę kontynuujemy na stronie anglojęzycznej, gdzie możemy dokladnie obejrzeć aż... 1300 egipskich papirusów. Uświadomienie dzieciom, że to głównie na ich kruchej podstawie odtworzono caly starożytny świat. Adres:
http://scrlptorlum.llb.duke.edu/papyrus/texts/homeopage.html
Ostatnia strona, którą odwiedzimy ma trochę inny charakter. bowiem proponuje udzial w dostępnym w Sieci projekcie archeologicznym w Egipcie. Dzięki niej można leż poznać odkrycia dokonane w ostatnim roku ...
Adres:
,zh]ĘCJIt PL.fłSTYC2NE
I~
Jale
:Zfobie
\
-
2
-48-Na miłośników plastyki i. .. nie tylko czekają interesujące wyzwania ... Jak zrobić pektorał?
Wykorzystana literatura
Haslam A., Parsons
A.:
Starożytny Egipt, Warszawa, 1998 Przypomnienie, czym był pektorał w starożytnym Egipcie(duża ozdoba z bogatą dekoracją noszona na piersiach) Niezbędne materialy
papier, cyrkiel, ołówek, cienki karton pocięty na paski szerokości 2 cm, klej. taśma klejąca, plastelina, folia przezroczysta, gips modelarski (może być też budowlany), farby, zlotol
Wykonanie:
"Nasz" pektorał ma kształt sokoła, przedstawia boga Re, w jednej z jego licz-nych postaci.
1. Skopiuj rysunek na arkusz papieru. Przyklej plasteliną pasek kartonu wzdłuż górnej linii skrzydeł i tulowia.
2. Zaczynając od tułowia, potnij. zakrzyw i przyklej paski kartonu wzdłuż nary-sowanych linii. Umocnij taśmą klejącą. jeśli potrzeba.
3. Umieść formę z kartonu na dobrze rozwałkowanej plastelinie (lub folii), przy-ciskając ją lekko. Wypełnij formę przygotowanym gipsem i pozostaw do wy-schnięcia. Później odwróć pektoral i pomaluj spodnią powierzchnię farbami i ozdób złotolem.
IMSET
KEBEHSENUF
DUAMUTEF
Jak zrobić urnę kanopską? Wykorzystana literatura
Oeary T., Hepplewhite Egipcjanie, Warszawa, 1998 Przypomnienie, czym była urna kanopska w starożytnym Egipcie
(naczynie, do którego wkładano organy wewnętrzne podczas balsamowania) Niezbędne materiały
buteleczki szklane po napojach (np. "Kubusiu"), farby, .słone" ciasto (pro-porcje: szklanka mąki, 112 szklanki soli, łyżeczka oliwy. woda do wyrobie-nia), papier, klej
Wykonanie:
1. Owiń papierwokól butelki.
2. Ozdób papier wzorami ""'~O'''·'."n, slarozytnym Egiptem (np. hiero-glifami, wizerunkami
3. Przyklej papier do butelki 4. Pokrywę urny wymodeluj
z czterech synów boga Horusa:
Imsetiego - czlowieka strzegącego wątroby, Kebehsenufa - sokoła strzegącego jelit, Ouamutefa - szakala strzegącego żołądka, Hapiego - pawiana strzegącego płuc.
i nadaj jej formę jednego
Orientacyjny kosztorys materiałów wykorzystanych do zajęć plastycznych
(na ok. 10-15 osób)
- 2 arkusze kolorowego
- plastelina (5 paczek) - złotol
- farby plakatowe - .slone" ciasto (mąka,
- gips budowlany (cena ~M"r.UlUVl"1! Razem 8,-zł 15,-zł 4,- zl 8,- zl 5,- zl przygotowaniu wystawy) ok. 132,-zl
WIELKA
G
PL
S~
WA
;~ TWJYPRlłyY/f
O
JI'Ipętrza
"Wyprawę do wnętrza Diramtid\/"
akcji, wykorzystując zdobyto
przeprewadzić w połowie trwania przez tę imprezę zachęcić
oprócz typowej funkcji Zal)av/OVIO,I'OZ'rv'łi'KO'Nel racją do kontynuacji "drążenia" tematu ... Czas trwania spotkania:
- ok, 2.5--3 h
Książki wykorzystane do przygotowania imprezy:
wiedzy. Impreza bowiem, przede wszystkim
inspi-- literatura popularnonaukowa proponowana do przygotowania wystawy (str. 42)
Niezbędne materiały i pomece:
- plansza gry na tym lepsza - wzór na
wkładce)
- kolorowe pionki wykonać ze .słonego'
cia-sta, ozdabiając je
- większa kostka w kształcie sześcianu)
- diagram "krzyżówki w piramidzie" z przygotowanymi hasłami do roz-wiązania
- duże wiadro z piaskiem z piaskownicy
- małe drobiazgi (najlepiej biżuteria: pierścionki, wisiorki, amulety, kol-czyki, breloki, bransoletki)
- szerokie bawełniane bandaże (ok. 10) - "modlitwy Egipcjan"
Orientacyjny kosztorys zalWlllOirJlfl:n nlaPI)rill/ólN
- bandaże o szerokości
- szary papier (4 arkusze) - farby plakatowe
20,-zł 2,-zł 8,-zł 30,-zł
LEGElVDA
do
gry
planszoM/q
CZARNY KOT
ŚLEPY ZAUłEK
~
HIEROGLIFY
CD
PRZYGODA
ARCHEOlOGICZNA
MODLITWY EGIPCJAN
KOMORA KROlOWE]
SEKRETNE
PRZEJSGE
-54-Przebieg zabawy
• Zaproszone dzieci dzielimy na 2 lub 3 grupy (podzial wg wieku i posiadanej wiedzy na równie "silne" zespoły)
• W grze posuwamy się do przodu poprzez rzucanie kostką.
Każda drużyna losuje zestawy swoich szczęśliwych liczb, których wyrzuce-nie gwarantuje ruch do przodu
(np. I drużyna - l, 6, 4; II drużyna - 2,4, 5)
Jeżeli trafi się na "magiczne" liCzby przeciwników stoi się w miejscu i kolejka przepada.
• Wszystkie dzieci dążą do komory faraona, ale dotarcie tam nie jest wcale ta-kie prosie, po drodze czekają na ,.badaczy piramid" niespodzianki, trudne i łatwe zadania do rozwiązania, zasadzki i nieprzewidziane przeszkody ...
START
Na starcie czeka na dzieci pierwsze zadanie, a mianowicie
wybierają spośród siebie po jednej osobie gotowej się
"zmu-mifikować". Reszta dzieci z grupy mając do dyspozycji po 5 bandaży stara się jak najdokładniej i najszybciej .zamienić
w mumię" członka swojego zespołu. Która grupa najlepiej wy-kona to zadanie, pierwsza rozpoczyna grę.
CZARNY KOT
Czarny kot wcale nie oznacza w naszej grze pecha, kot w Egipcie był szczególnie czczonym zwierzęciem (bogini Ba-stet), a więc trafiając na to pole można się tylko cieszyć, bo-wiem nie czeka tu żadne zadanie, "bezboleśnie" posuwamy
się naprzód ...
ŚLEPY ZAUŁEK
Zabrnęliśmy w "ślepy zaułek" w labiryncie kory1arzy, żeby się
stąd wydostać potrzebujemy czasu i omija nas jedna kolejka rzutów ...
-55-HIEROGLIFY
Tutaj mamy do .odczytania" hieroglif. Żeby go "odczytać· mu-simy podejść do "krzyżówki w piramidzie" i wybrać sobie
ja-kieś haslo (np. 2 poziomo). Jeżeli znamy odpowiedź na
wybrane pytanie, wpisujemy ją do diagramu i stajemy na polu z hieroglifem; jeżeli nie, zostajemy na dawnym polu.
PRZYGODA ARCHEOLOGICZNA
Żeby znaleźć się na tym pOlu trzeba być "dobrym archeolo-giem". W dużym wiadrze, pelnym piasku chowamy jeden z przygotowanych drobiazgów (biżuteria).
Jeżeli po zaslonięciu oczu, np. szalikiem uczestnik zabawy w ciągu 3 min. znajdzie "archeologiczny skarb", jego grupa
może znależć się na polu z akcesoriami archeologa.
MODLITWY EGIPCJAN
Jeżeli trafimy na pole z wizerunkiem boga, moźemy już po je-go wyglądzie zawyrokować, jak ma na imię (np. bóg z g/ową
krokodyla - Sobek). Jeżeli nie, pomogą nam w tym "modlitwy
Egipcjan".
KOMORA KRÓLOWEJ
Która drużyna zatrzyma się na tym polu, czeka ją jako .,zapa-lonych egiptologów' zwiedzanie komory królowej. a
jednocze-śnie utrata dwóch kolejek rzutów.
SEKRETNE PRZEJŚCIE
Tutaj spotkamy się z prawdziwą niespodzianką, znależliśmy
-
56-KANAŁ WENTYLACYJNY
Trafienie na to pole oznacza lekkie zagubienie w drodze do celu i utratę jednej kolejki rzutów kostką.
• Wygrywa grupa, która pierwsza dotrze do komory faraona.
• Później jeszcze wspólnie ze wszystkimi dziećmi staramy się odpowiedzieć
"lIłJMJIf)gf!
'
~~
i
"'
;
:
;!
IVVV\NV' 1 - ; 12l
~~
I
"
ja
'
t ]
. r-
, +-"..
.
•
r
-
.
.
..
.
I
-58-Hasła do "Krzyżówki w piramidzie" Poziomo
A. według wierzeń starożytnych Egipcjan to jedna ze składowych nieśmiertel-nego ducha ludzkiego, duchowy sobowtór człowieka (KA)
B. bóg - słońce, stwórca wszechświata (RE)
C. mały przedmiot, którego noszenie chronHo przed złymi mocami (AMULET) D. król starożytnego Egiptu (FARAON)
E. jego piramida, znajdująca się w Gizie, jest największą piramidą w Egipcie; to jeden z "siedmiu cudów świata" (CHEOPS)
F. egipska gra planszowa (SENET)
G. zwłoki człowieka lub zwierzęcia, których rozkład został powstrzymany przez balsamowanie (MUMIA)
H. nasączanie zwłok olejkami, sodą i żywicami w celu powstrzymania ich roz-kładu (BALSAMOWANIE)
Pionowo
1. napierśnik, duża ozdoba z bogatą dekoracją noszona na piersi (PEKTORAŁ)
2. symbol obrazkowy pisma egipskiego, przedstawiający obiekty, idee i dżwięki (HIEROGLIF)
3. grobowiec tego faraona został odkryty w Dolinie Królów w 1922 roku, dobrze znany jest wizerunek złotej maski z twarzy jego mumii (TUTANCHAMON)
4. najczęściej używany amulet, święty żuk (SKARABEUSZ)
5. naczynie, do którego wkładano organy wewnętrzne podczas balsamowania (KANOPA)
6. postać leżącego zwierzęcia z głową lwa, barana lub faraona; symbol władzy
panującego (SFINKS)
- 59-"Modlitwy Egipcjan"
1.
Proszę Cię. o słodka bogini ...• jestem do szaleństwa zakochanyw nalpiękniejszej dziewczynie na świecie. ona wyśmiewa Się z mojego
tańca. Ruszam się jak kołek I depczę jej po nogach. Spraw. abym nauczył się pięknie tańczyć i roznieć w mojej wybranej iskrę uczucia do mnie (HATliOR)
2. O
potętny ... mój mąż umarł. Żeby Cię zadowolić wydajam cale oszczędności(OZYRYS)
jego mumifik'1cję·· Pomóż mu do krainy umarłych
3 O przemądry .. mój syn chce zostać skrybą. ale nie idzie mu na-uka hieroglifów i chcą gQ wyrzuCić szkoly. Pomóź (THOr)
4. O
wielki ... moja ziemia wysycha. giną wszystkie zasiewy. Spraw. aby znów wylał (SOBEK)5. O potężny ... dziękuję Ci za wszystkie światla na nieboskłonie:
słońce. księżyc i gwiazdy (HORUS)
6. O bogini ... wda/em się w spór z sąsiadem. który ukradł mi wola. Spraw. aby prawda wyszła na jaw i sprawiedliwość była po mojej stronie (MAM)
7. O potężna bogini.. ". chciatam nauczyć się tkactwa. ale wszystkie nitki mi się plączą. Pomóż mi nauczyć się innego rznmiosła (IZYDA) 8. O największy boże ... dziękuję Ci za życie. za istnienie całego
Myślę, że akcja "Miesiąc cych w ten ciekawy i atrakcyjny przekonana, że dzieci dzięki Egipcie i ... nie tylko.
