Spis treści:
Spis treści ... 3
Skorowidz ważniejszych oznaczeń i skrótów ... 6
1. Wprowadzenie ... 15
1.1. Cel i tezy pracy ... 16
1.2.Układ pracy ... 18
2. Nowotwory – etiologia i procesy rozwoju ... 21
2.1. Oddziaływanie czynników środowiska na stan zdrowia człowieka ... 21
2.2. Ryzyko zdrowotne i mechanizmy rozwoju choroby nowotworowej ... 24
2.3. Podział nowotworów ... 30
2.4. Unaczynienie i niedotlenienie guzów nowotworowych ... 34
2.5. Choroby nowotworowe w Polsce i na świecie ... 37
3. Rozwój hipertermii w ujęciu historycznym ... 41
3.1. Pierwsze doniesienia o terapii ciepłem ... 41
3.2. Odkrycie hipertermii i leczenie gorączką zakaźną ... 42
3.3. Pierwsze próby hipertermii lokalnej i ogólnoustrojowej ... 44
3.4. Pierwsze próby użycia elektryczności w terapii nowotworów ... 46
3.5. Grzanie elektromagnetyczne tkanek ... 47
3.6. Hipertermia skojarzona z radioterapią ... 50
3.7. Grzanie mikrofalowe ... 52
3.8. Badanie mechanizmów hipertermii ... 54
3.9. Hipertermia skojarzona z chemioterapią ... 57
3.10. Współczesne struktury hipertermii onkologicznej ... 58
3.11. Obecny stan hipertermii elektromagnetycznej ... 59
4. Hipertermia jako metoda leczenia chorób nowotworowych ... 61
4.1. Gorączka, hipertermia, a skutki zdrowotne ... 62
4.2. Biologiczne mechanizmy hipertermii ... 63
4.3. Rodzaje hipertermii ... 63
4.4. Synergiczne działanie hipertermii z innymi metodami leczenia ... 65
4.5. Skutki uboczne hipertermii... 67
5. Modelowanie hipertermii elektromagnetycznej ... 70
5.1. Hipertermia o częstotliwości radiowej ... 71
5.1.1. Podstawowe równania pola elektromagnetycznego ... 72
5.1.2. Równanie przewodnictwa ciepła w strukturach biologicznych ... 79
5.2. Przykład numeryczny – udo człowieka i cewka wymuszająca ... 81
5.2.1. Opis modelu ... 81
5.2.2. Podstawowe równania w przypadku dwuwymiarowym... 82
5.2.3. Wyniki symulacji ... 85
5.3. Przykład numeryczny – guz i przewód z prądem – przekrój poprzeczny ciała ... 88
5.3.1. Opis modelu ... 89
5.3.2. Podstawowe równania w przypadku dwuwymiarowym... 89
5.3.3. Wyniki symulacji ... 93
5.4. Przykład numeryczny – guz i przewód – przypadek osiowosymetryczny... 96
5.4.1. Opis modelu ... 97
5.4.2. Podstawowe równania dla przypadku osiowosymetrycznego ... 98
5.4.3. Wyniki symulacji ... 99
5.4.4. Wnioski ... 101
5.5. Modelowanie śródmiąższowej hipertermii mikrofalowej ... 103
5.5.1. Opis modelu ... 103
5.5.2. Podstawowe równania ... 104
a) analiza współczynnika absorpcji własnej SAR ... 107
b) charakterystyki anteny współosiowej ze szczeliną powietrzną ... 108
5.5.3. Wyniki symulacji ... 109
a) antena współosiowa ze szczeliną powietrzną – przypadek dwuwymiarowy ... 109
b) antena współosiowa ze szczeliną powietrzną – porównanie modeli 2D i 3D ... 120
c) antena współosiowa z wieloma szczelinami powietrznymi ... 126
5.5.4. Wnioski ... 138
5.6. Modelowanie hipertermii magnetycznej wykorzystującej nanocząsteczki ... 139
5.6.1. Straty histerezowe w nanocząsteczkach ferromagnetycznych ... 143
5.6.2. Straty w nanocząsteczkach wywołane procesami relaksacyjnymi ... 148
5.6.3. Grzanie superparamagnetyczne nanocząsteczek ... 150
5.6.4. Magnetyzacja nanocząsteczki ... 150
5.6.6. Model relaksacji Néel'a-Browna ... 156
5.6.7. Podstawowe zależności strat mocy w nanocząsteczkach ... 158
5.6.8. Przykład numeryczny... 160
5.6.8.1. Opis modelu ... 161
5.6.8.2. Wyniki symulacji ... 162
5.6.9. Wnioski ... 164
6. Hipertermia cieczy magnetycznej – badanie in vitro ... 166
6.1. Definicja podstawowych wielkości ... 166
6.2. Opis badanej cieczy magnetycznej ... 168
6.3. Opis układu pomiarowego ... 173
6.4. Obliczanie pola w cewce oraz weryfikacja indukcyjności cewki... 177
6.5. Obliczenia współczynnika SAR i mocy Q
nanona podstawie pomiarów ... 180
6.6. Wnioski ... 182
7. Podsumowanie ... 184
Zakończenie ... 186
Spis literatury ... 188
Spis literatury:
[1] Abdel-Wahab O.I., Grubbs E., Viglianti B.L., Cheng T.Y., Ueno T., Ko S., Rabbani Z, Curtis S, Pruitt S.K., Dewhirst M.W., Tyler D.S.: The Role of Hyperthermia in Regional Alkylating
Agent Chemotherapy, Clinical Cancer Research, 2004, Vol. 10, No.16, 5919-5929 (DOI: 10.1158/1078-0432.CCR-04-0096).
[2] Allison R.R.: The electromagnetic spectrum: Current and future applications in oncology,
Future Oncology, 2013, Vol. 9, No. 5, 657-667 (DOI: 10.2217/fon.13.12).
[3] Androutsos G., Karamanou M., Lykouras E., Stamboulis E., Tsoucalas G., Kousoulis A.A., Mandelenaki D.: Joseph-Claude-Anthelme Récamier (1774-1852): forerunner in surgical oncol-ogy, Journal of the Balkan Union of Oncoloncol-ogy, 2011, Vol. 16, No. 3, 572-576.
[4] Atkinson W.J., Brezovich I.A., Chakraborty D.P.: Usable frequencies in hyperthermia with thermal seeds, IEEE Transactions on Biomedical Engineering, 1984, Vol. BME-31, No. 1, 70-75 (DOI: 10.1109/TBME.1984.325372).
[5] Avanaki Z.A., Hassanzadeh A.: Modified Brillouin function to explain the ferromagnetic behav-ior of surfactant-aided synthesized α-Fe2O3 nanostructures, Journal of Theoretical and Applied
Physics, 2013, Vol. 7, No. 5, 19 [1-7] (DOI:10.1186/2251-7235-7-19).
[6] Azam F., Mehta S., Harris A.L.: Mechanisms of resistance to antiangiogenesis therapy.
Europe-an Journal of CEurope-ancer, 2010, Vol. 46, No. 8, 1323-1332 (DOI: 10.1016/j.ejca.2010.02.020).
[7] Banyś A., Bułaś L., Długosz E., Szulc-Musiał B. Jankowski A.: Angiogeneza w chorobie nowo-tworowej, Patofizjologia, 2009, tom 65, nr 5, 247-250.
[8] Baronzio G., et al.: A Brief Overview of Hyperthermia in Cancer Treatment, Journal of
Inte-grative Oncology, 2014, Vol. 3, No. 1, [1-10] (DOI: 10.4172/2329-6771.1000115).
[9] Baronzio G.F., Hager E.D. (Eds.): Hyperthermia in Cancer Treatment: A Primer, Springer Science+Business Media, Berlin, 2006.
[10] Bean C.P., Livingston J. D.: Superparamagnetism, Journal of Applied Physics, 1959, Vol. 30, No. 4, 120S-129S (DOI: 10.1063/1.2185850).
[11] Bedanta S., Kleemann W.: Supermagnetism, Journal of Physics D: Applied Physics, 2009, Vol. 42, No. 1, 013001, [1-28] (DOI: 10.1088/0022-3727/42/1/013001).
[12] Berkov D.: Basic Physical Principles, [in:] Andrä W., Nowak H. (Eds.): Magnetism
in Medicine: A Handbook, Second Completely Revised and Enlarged Ed., Wiley-VCH, Berlin,
2007, 26-64.
[13] Bertotti G.: Hysteresis in Magnetism: For Physicists, Materials Scientists, and Engineers, Academic Press, 1998.
[14] Bertram J.M, et al.: Antenna design for microwave hepatic ablation using an axisymmetric elec-tromagnetic model, BioMedical Engineering OnLine, 2006, Vol. 5, No. 15, [1-9] (DOI: 10.1186/1475-925X-5-15).
[15] Bickels I., Kollender Y., Merinsky O. et al.: Coley's toxin: Historical perspective, The Israel
Medical Association Journal, 2002, 4, 471 – 472, 2002.
[16] Bishop Ch.: The Relationship Between Loss, Conductivity, and Dielectric Constant, Available on: http://www.electromagnetics.biz/the%20relationship%20between%20loss.pdf (01.09.2014). [17] Błaszczak-Świątkiewicz K., Olszewska P., Mikiciuk-Olasik E.: Wpływ hipoksji na zmiany me-tabolizmu komórek nowotworowych, NOWOTWORY Journal of Oncology, 2012, Vol. 62, No 4, 188-195.
[18] Boyle P. et al.: European Code Against Cancer and scientific justification: third version (2003),
Annals of Oncology, 2003, Vol. 14, No. 7, 973-1005 (DOI: 10.1093/annonc/mdg305).
[19] Brace C.L.: Dual-slot antennas for microwave tissue heating: parametric design analysis and experimental validation, Medical Physics, 2011, Vol. 38, No. 7, 4232-4240 (DOI: 10.1118/1.3601019).
[20] Bren S.P.A.: Historical introduction to EMF health effects, IEEE Engineering in Medicine and
Biology Magazine, 1996, Vol. 15, Iss. 4, 24-30 (DOI: 10.1109/51.511979).
[21] Brown W.F.: Thermal fluctuations of a single-domain particle, Physical Review, 1963, Vol. 130, No. 5, 1677-1686.
[22] Burnham P., Dollahon N., Li C.H., Viescas A.J., Papaefthymiou G.C.: Magnetization and Spe-cific Absorption Rate Studies of Ball-Milled Iron Oxide Nanoparticles for Biomedicine, Journal
of Nanoparticles, 2013, Vol. 2013, Article ID 181820, [1-13] (DOI: 10.1155/2013/181820).
[23] Cajavilca Ch., Varon J., George L. Sternbachc G.L.: Luigi Galvani and the foundations of electrophysiology, Resuscitation, 2009, Vol. 80, No. 2, 159-162 (DOI: 10.1016/j.resuscitation.2008.09.020).
[24] Candeo A., Dughiero F.: Numerical FEM Models for the Planning of Magnetic Induction Hyperthermia Treatments with Nanoparticles, IEEE Transactions on Magnetics, 2009, Vol.45, No.3, 1658-1661, (DOI:10.1109/TMAG.2009.2012769).
[25] Carrey J., Mehdaoui B., Respaud M.: Simple models for dynamic hysteresis loop calculations of magnetic single-domain nanoparticles: Application to magnetic hyperthermia optimization,
Journal of Applied Physics, 2011, Vol. 109, No. 8, 083921, [1-17] (DOI: 10.1063/1.3551582).
[26] Charakterystyka, kryteria i warunki wykonywania procedur wysokospecjalistycznych radiotera-pii, Ministerstwo Zdrowia, Departament Polityki Zdrowotnej 2008.
[27] Cheraghipour E., Javadpour S., Mehdizadeh A.R.: Citrate capped superparamagnetic iron oxide nanoparticles used for hyperthermia therapy, Journal of Biomedical Science and Engineering, 2012, Vol. 5, 715-719 (DOI: 10.4236/jbise.2012.512089).
[28] Chiang J., Wang P., Brace Ch.L.: Computational modelling of microwave tumour ablations,
International Journal of Hyperthermia, 2013, Vol. 29, No. 4, 308-317
(DOI: 10.3109/02656736.2013.799295).
[29] Chou C.K.: Application of electromagnetic energy in cancer treatment, IEEE Transactions on
Instrumentation and Measurements, 1988, Vol. 37, No. 4, 547-551.
[30] Chou C.K.: Therapeutic heating applications of radio frequency energy, [in:] Barnes F.S., Greenebaum B. (Eds.): Biological and Medical Aspects of Electromagnetic Fields, Tay-lor&Francis, Chapter 12, 2006.
[31] Chwastek K., Szczygłowski J.: The effect of anisotropy in the modified Jiles-Atherton model of static hysteresis, Archives of Electrical Engineering, 2011, Vol. 60, No.1, 49-57 (DOI: 10.2478/v10171-011-0005-8).
[32] Cimpean A-M., Ribatti D., Raica M.: A brief history of angiogenesis assays, The International
Journal of Developmental Biology, 2011, Vol. 55, No. 4-5, 377-382
(DOI: 10.1387/ijdb.103215ac).
[33] Citkaya A.Y., Seker S.S.: FEM modeling of SAR distribution and temperature increase in human brain from RF exposure, International Journal of Communication Systems, 2012, Vol. 25, No. 11, 1450-1464 (DOI: 10.1002/dac.2322).
[34] Cole K.S., Cole R.H.: Dispersion and Absorption in Dielectrics I. Alternating Current Charac-teristics, The Journal of Chemical Physics, 1941, Vol. 9, No. 341 ( DOI: 10.1063/1.1750906)
[35] Consiglieri L.: An analytical solution for a bio-heat transfer problem, International
Jour-nal of Bio-Science and Bio-Technology, 2013, Vol. 5, No.5, 267-278
(DOI: 10.14257/ijbsbt.2013.5.5.26).
[36] Czerczak S.: Klasyfikacje chemicznych czynników rakotwórczych – Przegląd, Bezpieczeństwo
Pracy, rocznik 2004, numer 1 (390), 9-14.
[37] Dahl O., Overgaard J.: A Century with Hyperthermic Oncology in Scandinavia, Acta
Oncologica, 1995, Vol. 34, No. 8, 1075-1083.
[38] Dandan L.: The application of electromagnetic theory in microwave therapy and magnetic
res-onance imaging, Doctoral Thesis, Department of Electrical and Computer Engineering,
Nation-al University of Singapore, 2012.
[39] Darby M.I.: Tables of the Brillouin function and of the related function for the spontaneous magnetization, British Journal of Applied Physics, 1967, Vol. 18, No. 10, 1415-1417 (DOI: 10.1088/0508-3443/18/10/307).
[40] Dębicki P.: Hipertermia mikrofalowa w leczeniu chorób nowotworowych – problem planowa-nia leczeplanowa-nia i sterowaplanowa-nia zabiegiem, Pomiary Automatyka Kontrola, 2003, rok 49, nr 1, 45-48. [41] Dębicki P.: Hipertermia mikrofalowa w leczeniu gruczołu krokowego. Problemy fizyczne i
tech-niczne, rozprawa habilitacyjna, Politechnika Gdańska, Gdańsk 1999.
[42] De Smet L., Ceelen W., Remon J.P., Vervaet C.: Optimization of drug delivery systems for intraperitoneal therapy to extend the residence time of the chemotherapeutic agent, Scientific
World Journal, 2013, Vol. 2013, 1-7 (DOI: 10.1155/2013/720858).
[43] Dewey W.C., Hopwood L.E., Saporeto S.A., Gerweck L.E.: Cellular responses to combinations of hyperthermia and radiation, Radiology, 1977, Vol. 123, No. 2, 463-474.
[44] Di Barba P., Dughiero F., Sieni E.: Synthesizing a nanoparticle distribution in magnetic fluid hyperthermia, COMPEL-The international journal for computation and mathematics in
electrical and electronic engineering, 2011, Vol. 30, No. 5, 1507-1516
(DOI: 10.1108/03321641111152667).
[45] Didkowska J., Wojciechowska U., Zatoński W.: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2011 roku, Centrum Onkologii Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Krajowy Rejestr Nowotworów, Warszawa 2013.
[46] Didkowska J., Wojciechowska U., Zatoński W.: Prognozy zachorowań i zgonów na wybrane
nowotwory złośliwe w Polsce do 2025 roku, Centrum Onkologii Instytut im. M.
Skłodowskiej-Curie, Krajowy Rejestr Nowotworów, Warszawa 2009.
[47] Drizdal T., Togni P., Visek L., Vrba J.: Comparison of Constant and Temperature Dependent Blood Perfusion in Temperature Prediction for Superficial Hyperthermia, Radioengineering, 2010, Vol. 19, No. 2, 281-289.
[48] Edge S.B., Byrd D.R., Compton C.C., Fritz A.G., Greene F.L., Trotti A. (eds.): AJCC cancer
staging manual, 7th ed., The American Joint Committee on Cancer, New York, Springer 2010.
[49] Edge S.B., Compton C.C.: The American Joint Committee on Cancer: the 7th Edition of the AJCC Cancer Staging Manual and the Future of TNM, Annals of Surgical Oncology, 2010, Vol. 17, No. 6, 1471-1474 (DOI: 10.1245/s10434-010-0985-4).
[50] El-Sayed A.H., Aly A.A., EI-Sayed N.I., Mekawy M.M., EI-Gendy A.A.: Calculation of heat-ing power generated from ferromagnetic thermal seed (PdCo-PdNi-CuNi) alloys used as inter-stitial hyperthermia implants, Journal of Materials Science: Materials in Medicine, 2007, Vol. 18, No. 3, 523-528 (DOI 10.1007/s10856-007-2013-1).
[51] Engin K., Leeper D.B., Tupchong L., Waterman F.M., Thermoradiotherapy in the management of superficial malignant tumors, Clinical Cancer Research, 1995; vol. 1, no. 2, 139-145.
[52] Facy O., Doussot A., Zinzindohoué F., Holl S., Rat P., Ortega Deballon P.: Isolated hepatic perfusion: Principles and results, Journal of Visceral Surgery, 2014, Vol. 151, Suppl. 1, S25-S32 (DOI: 10.1016/j.jviscsurg.2013.12.006).
[53] Falk M.H., Issels R.D., Hyperthermia in Oncology, International Journal of Hyperthermia, 2001, Vol. 17, No.1, 1-18 (DOI: 10.1080/02656730118511).
[54] Fei Xiong F., et al.: Preparation, Characterization of 2-Deoxy-D-Glucose Functionalized Dimercaptosuccinic Acid-Coated Maghemite Nanoparticles for Targeting Tumor Cells,
Phar-maceutical Research, 2012, Vol. 29, No. 4, 1380-1391 (DOI: 10.1007/s11095-011-0653-9).
[55] Fenn A. J.: Adaptive Phased Array Thermotherapy for Cancer, Artech House, 2008.
[56] Field S.B., Hand J.W. (Eds.): An Introduction to the Practical Aspects of Clinical
Hyperther-mia, Taylor & Francis, New York, 1990.
[57] Forman D. et al. (Eds.): Cancer Incidence in Five Continents, Vol. X (electronic version), 2013, Lyon, IARC.
[58] Furlani E.J., Furlani E.P.: A model for predicting magnetic targeting of multifunctional particles in the microvasculature, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2007, vol. 312, no. 1, 187-193 (DOI: 10.1016/j.jmmm.2006.09.026).
[59] Gabriel C.: Compilation of the Dielectric Properties of Body Tissues at RF and Microwave
Fre-quencies, Report N.AL/OE-TR- 1996-0037, Occupational and environmental health directorate,
Radiofrequency Radiation Division, Brooks Air Force Base, Texas (USA), 1996, Available at: http://niremf.ifac.cnr.it/docs/DIELECTRIC/Report.html (01.08.2014).
[60] Gabriel C., Gabriel S., Corthout E.: The Dielectric Properties of Biological Tissues: I. Literature Survey, Physics in Medicine and Biology, 1996, Vol. 41, No. 11, 2231-2249 (DOI: 10.1088/0031-9155/41/11/001).
[61] Gabriel S. et al.: The dielectric properties of biological tissues: II. Measurements in the frequen-cy range 10 Hz to 20 GHz, Physics in Medicine and Biology, 1996, Vol. 41, No. 11, 2271-2293 (DOI: 10.1088/0031-9155/41/11/002).
[62] Gabriel S. et al.: The dielectric properties of biological tissues: III. Parametric models for the dielectric spectrum of tissues, Physics in Medicine and Biology, 1996, Vol. 41, No. 11, 2271-2293 (DOI: 10.1088/0031-9155/41/11/003).
[63] Gabryś E.: Modelowanie rozpływu krwi w sieciach naczyń człowieka, rozprawa doktorska, Poli-technika Wrocławska, Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej, Wrocław, 2005. [64] Garcia E.J.: Global strategy against cancer in the society of information, Clinical and
Transla-tional Oncology, 2007, Vol. 9, No. 11, 683-685 (DOI: 10.1007/s12094-007-0124-2).
[65] Gas P.: Comparison of Numerical Calculations for 2D and 3D Models of Interstitial Microwave Hyperthermia, [in:] Mikulka J., Kroutilová E. (Eds.): Proceedings of International
Interdiscipli-nary PhD Workshop 2013, Brno, Czech Republic, 2013, 211-215.
[66] Gas P.: Essential Facts on the History of Hyperthermia and their Connections with Electromedicine, Przeglad Elektrotechniczny, 2011, Vol. 87, No. 12b, 37-40.
[67] Gas P.: Influence of Blood Flow on Temperature Distribution of Human Tissue during Intersti-tial Microwave Hyperthermia, Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical
Engineering, 2012, vol. 72, 41-48.
[68] Gas P.: Multi-Frequency Analysis for Interstitial Microwave Hyperthermia using Multi-Slot Coaxial Antenna, Journal of Electrical Engineering-Elektrotechnicky Casopis, 2015, Vol. 66, No.1, 26-33 (DOI: 10.1515/jee-2015-0004).
[69] Gas P.: Impact of Tissue Parameters on Temperature Distribution in Interstitial Microwave Hyperthermia, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Elektryka, nr 1124, 2012, zeszyt 124, 47-55.
[70] Gas P.: Influence of Wire Geometry on Temperature Distribution in Human Body During RF Hyperthermia, Prace Instytutu Elektrotechniki, 2011, Vol. 58, No. 252, 133-143.
[71] Gas P.: Searching for Optimal Parameters of Interstitial Microwave Hyperthermia using Multi-Slot Coaxial Antenna working at Different Frequencies, [in:] Sikora J., Usak E. (Eds.):
Pro-ceedings of International Interdisciplinary PhD Workshop 2014, Tatranske Matliare, Slovak
Republic, 2014, 91-95.
[72] Gas P.: Study on interstitial microwave hyperthermia with multi-slot coaxial antenna, Revue
Roumaine des Sciences Techniques-Serie Electrotechnique et Energétique, 2014, Vol. 59,
No. 2, 215-224.
[73] Gas P.: Transient Temperature Distribution inside Human Brain during Interstitial Microwave Hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2013, Vol. 89, No. 3a, 274-276.
[74] Gas P.: Temperature Inside Tumor as Time Function in RF Hyperthermia, Przeglad
Elektrotechniczny, 2010, Vol. 86, No. 12, 42-45.
[75] Gas P.: Tissue Temperature Distributions for Different Frequencies derived from Interstitial Microwave Hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2012, Vol. 88, No. 12b, 131-134. [76] Gas P.: Temperature Distribution of Human Tissue in Interstitial Microwave Hyperthermia,
Przeglad Elektrotechniczny, 2012, Vol. 88, No. 7a, 144-146.
[77] Gas P.: Tissue Temperature Distributions for Different Frequencies derived from Interstitial Microwave Hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2012, Vol. 88, No. 12b, 131-134. [78] Gas P.: Transient Analysis of Interstitial Microwave Hyperthermia using Multi-slot Coaxial
Antenna, [in:] Gołębiowski L., Mazur D. (Eds.): Analysis and Simulation of Electrical
and Computer Systems, Book series: Lecture Notes in Electrical Engineering, Vol. 324,
Spring-er IntSpring-ernational Publishing, SwitzSpring-erland, 2015, ChaptSpring-er 5, 63-71 (DOI: 10.1007/978-3-319-11248-0_5).
[79] Gas P.: Wpływ mocy wejściowej anteny współosiowej na rozkład temperatury podczas śród-miąższowej hipertermii mikrofalowej, Prace Naukowe Politechniki Śląskiej. Elektryka, nr 1857, 2012, zeszyt 221, 129-139.
[80] Gas P: Wpływ pola elektromagnetycznego na organizm człowieka, praca magisterska, Akade-mia Górniczo-Hutnicza, Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki, Kra-ków, 2007.
[81] Gas P.: Wyznaczanie rozkładu współczynnika absorpcji właściwej w śródmiąższowej hiperter-mii mikrofalowej, Prace Instytutu Elektrotechniki, rocznik 60, 2013, zeszyt 261, 15-26.
[82] Gas P.: Zastosowanie promieniowania elektromagnetycznego w leczeniu hipertermią na przykładzie prostego modelu obliczeniowego, Prace Instytutu Elektrotechniki, 2011, rocznik 58, zeszyt 249, 57-68.
[83] Gas P., Czosnowski J.: Calculation of the coaxial-slot antenna characteristics used for the interstitial microwave hyperthermia treatment, Przeglad Elektrotechniczny, 2014, Vol. 90, No. 3, 176-178 (DOI: 10.12915/pe.2014.03.39).
[84] Gas P., Kurgan E.: Wpływ rozmiaru szczeliny powietrznej na efektywność grzania w czasie śródmiąższowej hipertermii mikrofalowej, [w:] XXIV Sympozjum Środowiskowe Polskiego
To-warzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu: Zastosowania elektromagnetyzmu w nowoczesnych technikach i medycynie, Hucisko 2014, 83-84.
[85] Gas P., Schmidt P.: Impact of Tissue Parameters on Temperature Distribution in Time-Transient Analysis of Interstitial Microwave Hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2013, Vol. 89, No. 2b, 295-298.
[86] Gasińska A., Biesaga B.: Dwa oblicza hipoksji nowotworów, NOWOTWORY Journal
[87] Geddes L.A.: Retrospectroscope. d'Arsonval, physician and inventor, IEEE Engineering in
Medicine and Biology, 1999, Vol. 18, No. 4, 118-122.
[88] Glazer E.S., Curley S.A.: The Ongoing History of Thermal Therapy for Cancer,
Surgi-cal Oncology Clinics of North America, 2011, Vol. 20, No. 2, 229-235
(DOI: 10.1016/j.soc.2010.11.001).
[89] Golneshan A.A., Lahonian M.: The effect of magnetic nanoparticle dispersion on temperature distribution in a spherical tissue in magnetic fluid hyperthermia using the lattice Boltzmann method, International Journal of Hyperthermia, 2011, Vol. 27, No. 3, 266-274 (DOI: 10.3109/02656736.2010.519370).
[90] Griffiths D.J.: Podstawy elektrodynamiki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. [91] Grimnes S., Martinsen Ø.G.: Alpha-dispersion in human tissue, Journal of Physics: Conference
Series, 2010, Vol. 224, [1-4] (DOI:10.1088/1742-6596/224/1/012073).
[92] Gunderson L.L, Tepper J. E. (Eds.): Clinical Radiation Oncology, 2nd Ed. Elsevier-Churchill Livingstone, 2007.
[93] Guy A.W.: History of biological effects and medical applications of microwave energy, IEEE
Transaction on Microwave Theory and Technique, 1984, Vol. MTT-32, No. 9, 1182-1200.
[94] Guy A.W., Lehmann J.F.: Stonebridge J.B., Therapeutic applications of electromagnetic power,
Proceedings of the IEEE, 1974, Vol. 62, No. 1, 55-75 (DOI: 10.1109/PROC.1974.9385).
[95] Habash R.W.Y., Bansal R., Krewski D., Alhafid H.T.: Thermal therapy. Part I: An introduction to thermal therapy, Critical Reviews in Biomedical Engineering, 2006, Vol. 34, No. 6 459-489. [96] Habash R.W.Y., Bansal R., Krewski D., Alhafid H.T.: Thermal Therapy, Part II: Hyperthermia
Techniques, Critical Reviews in Biomedical Engineering, 2006, Vol.34, No.6, 491-542.
[97] Habash R.W.Y., Bansal R., Krewski D., Alhafid H.T.: Thermal therapy, Part III: Ablation tech-niques, Critical Reviews in Biomedical Engineering, 2007, Vol. 35, No. 1-2, 37-121.
[98] Habash R.W.Y., Bansal R., Krewski D., Alhafid H.T.: Thermal Therapy, Part IV: Electromag-netic and Thermal Dosimetry, Critical Reviews in Biomedical Engineering, 2007, Vol. 35, No. 1-2, 123-182.
[99] Habash R.W., Krewski D., Bansal R., Alhafid H.T.: Principles, Applications, Risks and Benefits of Therapeutic Hyperthermia, Frontiers in Bioscience (Elite Edition), 2011, Vol. 3E, No. 3, 1169-1181.
[100] Habib M.R., Morris D.L.: Local and Regional Hyperthermia, [in:] Aigner K.R., Stephens F.O. (Eds.): Induction Chemotherapy, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 2011, 51-58 (DOI: 10.1007/978-3-642-18173-3_5).
[101] Hand J.W.: Biophysics and Technology of Electromagnetic Hyperthermia, [in:] Gautherie M. (Ed.): Methods of External Hyperthermic Heating, Springer-Verlag, Berlin, 1990, 1-59.
[102] Hasgall P.A., Neufeld E., Gosselin M.C., Klingenböck A., Kuster N.: ITIS Database for thermal
and electromagnetic parameters of biological tissues, Version 2.5. Available online at:
www.itis.ethz.ch/database (01.08.2014)
[103] Hathaway W.E. et al. (Eds.), Current Pediatric Diagnosis and Treatment, Appleton & Lange, 1993.
[104] Heddleston J.M., Li Z., Lathia J.D., Bao S., Hjelmeland A.B., Rich J.N.: Hypoxia inducible factors in cancer stem cells, British Journal of Cancer, 2010, Vol. 102, No. 789-795 (DOI: 10.1038/sj.bjc.6605551).
[105] Helm C.W: The role of hyperthermic intraperitoneal chemotherapy (HIPEC) in ovarian cancer,
[106] Hergt R., et al.: Maghemite nanoparticles with very high AC-losses for application in RF-magnetic hyperthermia, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2004, Vol. 270, No. 3, 345-357 (DOI: 10.1016/j.jmmm.2003.09.001).
[107] Hergt R., Dutz S.: Magnetic particle hyperthermia—Biophysical limitations of a visionary tu-mour therapy, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2007, Vol. 311, No. 1, 187-192 (DOI: 0.1016/j.jmmm.2006.10.1156).
[108] Hergt R., Dutz S., Müller R., Zeisberger M.: Magnetic particle hyperthermia: nanoparticle mag-netism and materials development for cancer therapy, Journal of Physics: Condensed Matter, 2006, Vol. 18, No. 38, S2919–S2934 (DOI: 10.1088/0953-8984/18/38/S26).
[109] Hildebrandt B., Wust P., Ahlers O., Dieing A., Sreenivasa G., Kerner T., Felix R., Riess H.: The cellular and molecular basis of hyperthermia, Critical Reviews in Oncology/Hematology, 2002, Vol. 43, No.1, 33-56 (DOI: 10.1016/S1040-8428(01)00179-2).
[110] Hilger I.: In vivo applications of magnetic nanoparticle hyperthermia, International Journal of
Hyperthermia, 2013, Vol. 29, No. 8, 828-834 (DOI: 10.3109/02656736.2013.832815).
[111] Hiraoka M., et al.: Development of RF and microwave heating equipment and clinical applica-tions to cancer treatment in Japan, IEEE Transacapplica-tions on Microwave Theory and Techniques, 2000, Vol. 48, No. 11, 1789-1799 (DOI: 10.1109/22.883855).
[112] Hiryama T., Waterhouse J.A.H., Fraumeni J.F.: Cancer Risks by Site. UICC Technical Report
Series, Vol. 41, Geneva: International Union Against Cancer, Hans Huber Publishers, 1980.
[113] Huang H.S., Hainfeld J.F.: Intravenous magnetic nanoparticle cancer hyperthermia,
Interna-tional Journal of Nanomedicine, 2013, Vol. 8, No. 1, 2521-2532 (DOI: 10.2147/IJN.S43770).
[114] Huang S., Wang S.-Y., Gupta A., Borca-Tasciuc D.-A., Salon S.J.: On the measurement tech-nique for specific absorption rate of nanoparticles in an alternating electromagnetic field,
Meas-urement Science and Technology, 2012, Vol. 23, No. 3 (DOI: 10.1088/0957-0233/23/3/035701).
[115] Hug B., Haag R.: High-Frequency Surgery, [in:] Kramme R., Hoffmann K.-P., Pozos R.S. (Eds.): Springer Handbook of Medical Technology, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg, 2011, 677-701.
[116] Hurter W., Reinbold F., Lorenz W.J.: A Dipole Antenna for Interstitial Microwave Hyperther-mia, IEEE Transaction on Microwave Theory and Techniques, 1991, vol.39, no.6, 1048-1054 (DOI: 10.1109/22.81680).
[117] Inman B.A., Stauffer P.R., Craciunescu O.A., Maccarini P.F., Dewhirst M.W., Vujaskovic Z.: A pilot clinical trial of intravesical mitomycin-C and external deep pelvic hyperthermia for non-muscle-invasive bladder cancer, International Journal of Hyperthermia, 2014, vol. 30, no. 3, 171-175 (DOI: 10.3109/02656736.2014.882021).
[118] Ito K., Saito K: Development of Microwave Antennas for Thermal Therapy, Current
Pharma-ceutical Design, 2011, Vol. 17, No. 22, 2360-2366 (DOI: 10.2174/138161211797052538).
[119] Janas A., Olszewski D.: Diatermia chirurgiczna, Magazyn Stomatologiczny, rok 2006, nr 4, 70-71.
[120] Jarosz P., Woźniak B.: Angiogeneza w chorobach nowotworowych, Przeglad Medyczny
Uni-wersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2012, nr 4, 498-507.
[121] Jarosz M. Szala S.: Endoglina jako cel terapii przeciwnowotworowej, Postępy Higieny i
Medy-cyny Doświadczalnej, 2013, Vol. 67, 79-89.
[122] Jaroszyk F.(red.): Biofizyka. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
[123] Jedynak, R.: Approximation of the inverse Langevin function revisited, Rheologica Acta, 2015, Vol. 54, No. 1, 29-39 (DOI:10.1007/s00397-014-0802-2).
[124] Jeziorski A. (red.): Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
[125] Jiao T. et al.: A coaxial-slot antenna for invasive microwave hyperthermia therapy, Journal
of Biomedical Science and Engineering, 2012, Vol. 5, No. 4, 198-202
(DOI: 10.4236/jbise.2012.54026).
[126] Jin J.-M., Lou Z., Li Y.-J., Riley N.W., Riley D.J.: Finite Element Analysis of Complex Anten-nas and Arrays, IEEE Transactions on AntenAnten-nas and Propagation, 2008, Vol. 56, No. 8, 2222-2240 (DOI: 10.1109/TAP.2008.926776).
[127] Jones E.L., Oleson J.R., Prosnitz L.R., Samulski T.V., Vujaskovic Z., Yu D., Sanders L.L., Dewhirst M.W.: Randomized trial of hyperthermia and radiation for superficial tumors, Journal
of Clinical Oncology, 2005, vol. 23, no. 13, 3079-3085 (DOI: doi: 10.1200/JCO.2005.05.520).
[128] Jordan A., Wust P., Fahling H., John W., Hinz W., and Felix R.: Inductive heating of ferrimagnetic particles and magnetic fluids: Physical evaluation of their potential for hyperthermia, International Journal of Hyperthermia, 1993, Vol. 9, No. 1, 51-68.
[129] Kapp D.S., Hahn G.M., Carlson R.W.: Principles of hyperthermia, [in:] Bast R.C. Jr., Kufe D.W., Pollock R.E., Weichselbaum R.R., Holland J.F., Frei E.F. (Eds.): Cancer Medicine, Hamilton, Decker, 2000.
[130] Kappiyoor R., Liangruksa M., Ganguly R., Puri I.K.: The effects of magnetic nanoparticle prop-erties on magnetic fluid hyperthermia, Journal of Applied Physics, 2010, Vol. 108, No.9, Art. No. 094702, [1-8], (DOI: 10.1063/1.3500337).
[131] Karbach J., et al. : Phase I Clinical Trial of Mixed Bacterial Vaccine (Coley's Toxins) in Patients with NY-ESO-1 Expressing Cancers: Immunological Effects and Clinical Activity,
Clinical Cancer Research, 2012, Vol. 18, No. 19, 5449-5459 (DOI:
10.1158/1078-0432.CCR-12-1116).
[132] Keangin P., Rattanadecho P., Wessapan T.: An analysis of heat transfer in liver tissue during microwave ablation using single and double slot antenna, International
Communications in Heat and Mass Transfer, 2011, Vol. 38, No. 6, 757-766
(DOI: 10.1016/j.icheatmasstransfer.2011.03.027).
[133] Keangin, P., Wessapan T., Rattanadecho P.: Analysis of Heat Transfer in Deformed Liver Can-cer Modeling Treated Using a Microwave Coaxial Antenna, Applied Thermal Engineering, 2011, Vol. 31, No. 16, 3243–3254 (DOI: 10.1016/j.applthermaleng.2011.06.005).
[134] Khanafer K., Vafai K.: A critical synthesis of thermophysical characteristics of nanofluids,
International Journal of Heat and Mass Transfer, 2011, Vol. 54, No. 19-20, 4410-4428
(DOI: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2011.04.048).
[135] Kienle G.S: Fever in Cancer Treatment: Coley's Therapy and Epidemiologic Observations,
Global Advances in Health and Medicine, 2012, Vol. 1, No. 1, 92-100.
(DOI: 10.7453/gahmj.2012.1.1.016).
[136] Kim S.Ch., Ju W., Szasz A.: History of hyperthermia and electro-medicine, First International
Oncothermia Symposium, Cologne, Germany, November 2010, s. 44.
[137] Kleef R., Jonas W.B., Knogler W., Stenzinger W.: Fever, cancer incidence and spontaneous remissions, Neuroimmunomodulation, 2001, Vol. 9, No. 2, 55-64.
[138] Ko A.H., Dollinger M., Rosenbaum E.H.: Everyone's Guide to Cancer Therapy, How Cancer is
Diagnosed, Treated, and Managed Day to Day, 2008, 98-100.
[139] Kozissnik B., et al.: Magnetic fluid hyperthermia: Advances, challenges, and opportunity,
Inter-national Journal of Hyperthermia, 2013, Vol. 29, No. 8, 706-714
(DOI: 10.3109/02656736.2013.837200).
[141] Krasucki P: Ryzyko zdrowotne związane z pracą, Państwowa Inspekcja Pracy, Warszawa 2004. [142] Krawczyk A., Łada-Tondyra E.: Pierwsze próby stymulacji magnetycznej – historia odkryć
dwóch uczonych, Przeglad Elektrotechniczny, 2010, rok 86, nr 12, 202-205.
[143] Kroeze H., Van de Kamer J.B., De Leeuw A.A.C., Kikuchi M., Lagendijk J.J.W.: Treatment planning for capacitive regional hyperthermia, International Journal of Hyperthermia, 2003, Vol. 19, No. 1, 58-73.
[144] Krusen F.N.: Medical applications of microwave diathermy: laboratory and clinical studies,
Proceedings of the Royal Society of Medicine, 1950, Vol. 43, No. 8, 641-658.
[145] Kubiak T.: Wykorzystanie pokryć z poli(glikolu etylenowego) i chitozanu do zapewnienia bio-kompatybilności nanocząstkom w aplikacjach biomedycznych, Polimery w Medycynie, 2014, tom 44, nr. 2, 119-127.
[146] Kurgan E., Energy absorption by ferromagnetic nanoparticles in hyperthermia therapy, Archives
of Electrical Engineering, 2012, Vol. 61, No. 4, 597-608 (DOI: 10.2478/v10171-012-0044-9).
[147] Kurgan E., Gas P.: Analysis of Thermal Effects in Human Body Exposed to EM Radiation,
Proceedings of the 7th World Conference on Experimental Heat Transfer, Fluid Mechanics and Thermodynamics, Krakow, Poland, 2009, 257-266.
[148] Kurgan E., Gas P.: Analiza rozkładu pola temperatury w tkance nowotworowej w RF hipertermii, [w:] Krawczyk A. (red.), Elektromagnetyzm w środowisku: szanse
czy zagrożenia?, Instytut Naukowo-Badawczy ZTUREK, Warszawa 2010, rozdział 5, 55-72.
[149] Kurgan E., Gas P.: Distribution of the Temperature in Human Body in RF Hyperthermia,
Przeglad Elektrotechniczny, 2009, Vol. 85, No. 12, 96-99.
[150] Kurgan E., Gas P.: Estimation of Temperature Distribution inside Tissues in External RF Hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2010, Vol. 86, No. 01, 100-102.
[151] Kurgan E., Gas P.: Influence of Tissue Parameters on Deep Body RF Hyperthermia, Poznan
University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering, 2010, Vol. 63, 63-68.
[152] Kurgan E., Gas P.: Simulation of the electromagnetic field and temperature distribution in human tissue in RF hyperthermia, Przeglad Elektrotechniczny, 2015, Vol. 91, No. 1, 169-172 (DOI: 10.15199/48.2015.01.37).
[153] Kurgan E., Gas P.: Treatment of Tumors Located in the Human Thigh using RF Hyperthermia,
Przeglad Elektrotechniczny, 2011, Vol. 87, No. 12b, 103-106.
[154] Kuszewski K., Goryński P., Wojtyniak B., Halik R. (red.): Narodowy Program Zdrowia na lata
2007-2015, [załącznik do uchwały nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 roku],
Warszawa 2008.
[155] Lapidot T., Sirard C., Vormoor J., Murdoch B., Hoang T., Caceres-Cortes J., Minden M., Pater-son B., Caligiuri M.A., Dick J.E.: A cell initiating human acute myeloid leukaemia after transplantation into SCID mice, Nature, Vol. 367, 1994, No. 6464, 645-648 (DO-I: 10.1038/367645a0).
[156] Li J., Liang Z., Zhong X., Zhao Z., Li J.: Study on the Thermal Characteristics of Fe3O4 Nanoparticles and Gelatin Compound for Magnetic Fluid Hyperthermia in Radiofrequen-cy Magnetic Field, IEEE Transactions on Magnetics, 2014, Vol. 50, No. 11, 5200904 [1-4], (DOI: 10.1109/TMAG.2014.2323411).
[157] Li L., Che W., Chang Y.: Investigations on an improved interstitial antenna used for microwave hyperthermia and the specific absorption rate distribution within biological tissues, Microwave
and Optical Technology Letters, 2012, Vol. 54, No. 2, pp. 405-409 (DOI: 10.1002/mop.26553).
[158] Lin, J.C.: Early contributions to electromagnetic fields in living systems, [in:] Lin J.C. (Ed.):
[159] Lin J.C., Wang Y.J.: Interstitial Microwave Antennas for Thermal Therapy, International
Jour-nal of Hyperthermia, 1987, Vol.3, No.1, 37-47.
[160] Lindholm Clas-Ebbe: Hyperthermia and Radiotherapy, A Study on Malignant Superficial
Tu-mours, Doctoral dissertation, Lund University, Department of Oncology, Malmö, Sweden,
1992.
[161] Lopresto V, Pinto R., Cavagnaro M.: Experimental characterisation of the thermal lesion in-duced by microwave ablation, International Journal of Hyperthermia, 2014, Vol. 30, No. 2, 110-18 (DOI: 10.3109/02656736.2013.879744).
[162] Lou Z., Jin J.-M.: An accurate waveguide port boundary condition for the time-domain finite-element method, IEEE Transactions on Microwave Theory and Techniques, 2005, Vol. 53, No. 9, 3014-3023 (DOI: 10.1109/TMTT.2005.854223).
[163] Luyen H., Gao F., Hagness S.C., Behdad N.: Microwave Ablation at 10.0 GHz Achieves Com-parable Ablation Zones to 1.9 GHz in Ex Vivo Bovine Liver, IEEE Transactions on Biomedical
Engineering, 2014, Vol. 61, No. 6, 1702-1710 (DOI: 10.1109/TBME.2014.2300692).
[164] Ma M., Wu Y., Zhou J., Sun Y., Zhang Y., Gu N.: Size dependence of specific power absorp-tion of Fe3O4 particles in AC magnetic field, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2004, Vol. 268, No. 1-2, 33-39 (DOI: 10.1016/S0304-8853(03)00426-8).
[165] Magner L.N. (ed.): A History of Medicine, Taylor & Francis Group, 2005.
[166] Mahjoob S., Vafai K.: Analytical characterization of heat transport through biological media incorporating hyperthermia treatment, International Journal of Heat and Mass Transfer, 2009, Vol. 52, No. 5–6, 1608-1618 (DOI: doi:10.1016/j.ijheatmasstransfer.2008.07.038).
[167] Martinsen Ø.G., Grimnes S., Schwan H.P.: Interface phenomena and dielectric properties of biological tissue, [in:] Hubbard A.T. (Ed.): Encyclopedia of Surface and Colloid Science, Marcel Dekker, 2002, 2643-2652.
[168] Massarweh N.N., Cosgriff N., Slakey D.P.: Electrosurgery: history, principles, and current and future uses, Journal of the American College of Surgeons, 2006, Vol. 202, No. 3, 520-30 (DOI: 10.1016/j.jamcollsurg.2005.11.017).
[169] McCarthy E.F., The Toxins of William B. Coley and the Treatment of Bone and Soft-Tissue Sarcomas, The Iowa Orthopaedic Journal, 2006, Vol. 26, 154-158.
[170] McIntosh R.L., Anderson V.: A Comprehensive Tissue Properties Database Provided for the Thermal Assessment of a Human at Rest, Biophysical Reviews and Letters, 2010, Vol. 5, No. 3, 129-151 (DOI:10.1142/S1793048010001184).
[171] McIntosh R.L., Anderson V.: Erratum: “A Comprehensive Tissue Properties Database Provided for the Thermal Assessment of a Human at Rest”, Biophysical Reviews and Letters, 2013, Vol. 8, No. 1 & 2, 99-100 (DOI: 10.1142/S179304801392001X).
[172] McPhee S.J., Papadakis M.A., Rabow M.W. (Eds.): Current Medical Diagnosis and Treatment
2014, 53rd Ed., The McGraw-Hill, 2014.
[173] Miaskowski A.: Matematyczne modelowanie struktur bioelektromagnetycznych, Rozprawa dok-torska, Instytut Elektrotechniki, Warszawa 2005, Rozdział 4: Materiały dyspersyjne i nieliniowe, 25-32.
[174] Miaskowski A., Sawicki B.: Magnetic fluid hyperthermia modeling based on phantom meas-urements and realistic breast model, IEEE Transactions on Biomedical Engineering, 2013, Vol. 60, No. 7, 1806-1813 (DOI: 10.1109/TBME.2013.2242071).
[175] Miaskowski A., Sawicki B.: Nonlinear higher-order transient solver for magnetic fluid hyper-thermia, Journal of Computational and Applied Mathematics, 2014, Vol. 270, 143-151 (DOI: 10.1016/j.cam.2014.02.008).
[176] Miaskowski A., Sawicki B., Krawczyk A., Yamada S.: The application of magnetic fluid hyper-thermia to breast cancer treatment, Przeglad Elektrotechniczny, 2010, Vol. 86, No. 12, 99-101. [177] Miaskowski A., Sawicki B., Krawczyk A.: The use of magnetic nanoparticles in low
frequen-cy inductive hyperthermia, COMPEL – The international journal for computation and
mathe-matics in electrical and electronic engineering, 2012, Vol. 31, No. 4, 1096-1104
(DOI: 10.1108/03321641211227348).
[178] Michałowska D.: Koncepcja zdrowia i choroby jako podstawy konstruowania podejść do edu-kacji zdrowotnej, Przeglad Terapeutyczny, 2008, numer 4, [1-24].
[179] Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych, Rewizja dzie-siąta ICD-10, Tom II, Wydanie 2008, Światowa Organizacja Zdrowia 2009.
[180] Miller J.C., Pien H.H., Sahani D., Sorensen A.G., Thrall J.H.: Imaging Angiogenesis: Applica-tions and potential for drug development, Journal of the National Cancer Institute, 2005, Vol. 97, No. 3, 172-187.
[181] Misra D.K.: Practical Electromagnetics: From Biomedical Sciences to Wireless
Communica-tion, John Wiley & Sons, Canada, 2007.
[182] Miszczyk L., Owczarek G.: Hipertermia powierzchowna skojarzona z radioterapia jako leczenie paliatywne przerzutów raka do skóry i węzłów chłonnych, Współczesna Onkologia, 2006, Vol. 10, No. 2, 57-62.
[183] Miszczyk L., Owczarek G., Juda C.: Powierzchowna hipertermia skojarzona z hipofrakcjono-wana radioterapia przerzutów czerniaka złośliwego do skóry i węzłów chłonnych, Współczesna
Onkologia, 2006, Vol. 10, No. 5, 240-244.
[184] Moriyama M., Kawaguchia A., Yokokawaa M., Ikedaa S., Kitagakib H., Uchidaa N.: Design of Hemispherical Radio Frequency (RF) Capacitive-type Electrode Free of Edge Effects for Treatment of Intracavitary Tumors, Acta Medica Okayama, 2012, vol. 66, no. 2, 155-162. [185] Morrish A.H.: The Physical Principles of Magnetism, John Wiley & Sons, The Institute
of Electrical and Electronics Engineers, USA, 2001 (DOI: 10.1002/9780470546581).
[186] Mould R.F.: Statystyka zachorowań na nowotwory ze szczególnym uwzględnieniem ra-ka prostaty, okrężnicy i odbytnicy, płuca oraz piersi i szyjki macicy, NOWOTWORY Journal of
Oncology, 2008, Vol. 58, No. 3, 213-220.
[187] Moyer H.R.,. Delman K.A.: The role of hyperthermia in optimizing tumor response to regional therapy, International Journal of Hyperthermia, 2008, Vol. 24, No. 3, 251-261 (DOI: 10.1080/02656730701772480).
[188] Myerson R.J., Straube W.L., Moros E.G., Emami B.N., Lee H.K., Perez C.A., Taylor M.E., Simultaneous superficial hyperthermia and external radiotherapy: report of thermal dosimetry and tolerance to treatment, International Journal of Hyperthermia, 1999, Vol. 15, No. 4, 251-266 (DOI:10.1080/026567399285639).
[189] Nagelschmidt, F.: Lehrbuch der Diathermie, 3rd Ed. , Verlag von Julius Springer, Berlin, 1926. [190] Natividad E., Castro M., Mediano A.: Adiabatic vs. non-adiabatic determination of specific
absorption rate of ferrofluids, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2009, Vol. 321, No. 10, 1497-1500 (DOI: doi:10.1016/j.jmmm.2009.02.072).
[191] Néel L.: Théorie du traînage magnétique des ferromagnétiques en grains fins avec applications aux terres cuites, Annales de Géophysique, 1949, Vol. 5, 99-136.
[192] Nelson W.E., Behrman R.E., Kliegman R.M., Arvin A.M. (Eds.), Nelson Textbook
of Pediatrics, 19th Ed., Elsevier, 2011.
[193] Nemala H., et al.: Investigation of magnetic properties of Fe3O4 nanoparticles using temperature dependent magnetic hyperthermia in ferrofluids, Journal of Applied Physics, 2014, Vol. 116, No. 3, 909-922 (DOI: 10.1063/1.4890456).
[194] Ni Y., Mulier S., Miao Y., Michel L., Marchal G.: A review of the general aspects of radiofre-quency ablation, Abdominal Imaging, 2005, Vol. 30, 38-40 (DOI: 10.1007/s00261-004-0253-9). [195] O’Hanley H. et al.: Measurement and Model Validation of Nanofluid Specific Heat Capacity with Differential Scanning Calorimetry, Advances in Mechanical Engineering, 2012, Vol. 2012, Article ID: 181079, [1-6] (DOI: 10.1155/2012/181079).
[196] Omlor G, Gross G., Ecker K.W., Burger I., Feifel G., Optimization of isolated hyperthermic limb perfusion, World Journal of Surgery, 1992, Vol. 16, No. 6, 1117-1119 (DOI: 10.1007/BF02067073).
[197] Ondeck C.L. et al.: Theory of magnetic fluid heating with an alternating magnetic field with temperature dependent materials properties for self-regulated heating, Journal of Applied
Physics, 2009, Vol. 105, No. 7, 07B324, [1-3] (DOI: 10.1063/1.3076043).
[198] O’Shea Ch.D: “A Plea for the Prostate”: Doctors, Prostate Dysfunction, and Male Sexuality in Late 19th- and Early 20th-Century Canada, Canadian Bulletin of Medical History, 2012, Vol. 29, No. 1, 7-27.
[199] Overgaard J, Nielsen O.S.: The importance of thermotolerance for the clinical treatment with hyperthermia, Radiotherapy and Oncology, 1983, Vol. 1, No. 2, 167-178.
[200] Pancaldi G.: Volta: Science and culture in the age of enlightenment, Princeton University Press, 2003.
[201] Pankhurst Q.A., Connolly J., Jones S.K., Dobson J.: Applications of magnetic nanoparticles in biomedicine, Journal of Physics D: Applied Physics, 2003, Vol. 36, No. 13, R167-R177 (DOI: 10.1088/0022-3727/36/13/201).
[202] Parade G.W.: The Schlenz bath, Therapie der Gegenwart, 1953, Vol. 92, No. 5, 161-165. [203] Park B.J., et al.: Treatment of primary peritoneal mesothelioma by continuous hyperthermic
peritoneal perfusion (CHPP), Annals of Surgical Oncology, 1999, Vol. 6, No. 6, 582-590 (DOI: 10.1007/s10434-999-0582-6).
[204] Paruch M.: Hyperthermia process control induced by the electric field in order to can-cer destroying, Acta of Bioengineering and Biomechanics, 2014, Vol. 16, No. 4, 121-128 (DOI: 10.5277/ABB-00075-2014-02).
[205] Pavel M., Stancu A.: Ferromagnetic Nanoparticles Dose Based on Tumor Size in Magnetic Fluid Hyperthermia Cancer Therapy, IEEE Transactions on Magnetics, 2009, Vol.45, No.11, 5251-5254 (DOI: 10.1109/TMAG.2009.2031076).
[206] Pawluk K.: Reprezentacja fali elektromagnetycznej i jej niejednoznaczna definicja, Prace
Insty-tutu Elektrotechniki, 2013, zeszyt 262, 5-16.
[207] Pennes H.H., Analysis of tissue and arterial blood temperatures in resting forearm, Journal of
Applied Physiology, 1948, Vol. 1, No. 2, 93-122.
[208] Pennes H.H., Analysis of Tissue and Arterial Blood Temperatures in the Resting Human Fore-arm, Journal of Applied Physiology, 1998, Vol. 85, No. 1, 5-34.
[209] Percy JF: Best methods of discouraging the activity of inoperable cancer. A study of heat in cancer, The Journal of American Medical Association, 1914, Vol. 42, No. 21, 1631-1634. [210] Pergoł P., Nowak-Stępniowska A., Drela K., Padzik-Granczyk A.: Znaczenie komórek
macie-rzystych w inicjacji i rozwoju nowotworów, Postępy Biochemii, 2013, tom 59, nr 1, 45-52. [211] Peyman A., Holden S., Gabriel C.: Measurement of the dielectric properties of biological
tis-sues in vivo at microwave frequencies, Mobile Telecommunications and Health Research
Pro-gramme, RUM 3, Final Report, 2005.
[212] Piątek Z.P., Jabłoński P.: Podstawy teorii pola elektromagnetycznego, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2010.
[213] Pislaru-Danescu L., Morega A.M., Telipan G., Morega M., Dumitru J.B., Marinescu V.: Magnetic Nanofluid Applications in Electrical Engineering, IEEE Transactions on Magnetics, 2013, Vol.49, No.11, 5489-5497 (DOI: 10.1109/TMAG.2013.2271607).
[214] Pluta W.A.: Core loss models in electrical steel sheets with different orientation, Przeglad
Elektrotechniczny, 2011, Vol. 87, No. 9b, 37-42.
[215] PN-EN 62209-2:2010: Ekspozycja człowieka w polach elektromagnetycznych o częstotliwo-ściach radiowych pochodzących od doręcznych i noszonych na ciele bezprzewodowych urzą-dzeń łączności – Modele człowieka, aparatura i procedury – Część 2: Procedura wyznaczania szybkości pochłaniania właściwego energii (SAR) dla bezprzewodowych, przenośnych urzą-dzeń łączności, używanych blisko ciała człowieka (zakres częstotliwości od 30 MHz do 6 GHz) [216] Program Strategiczny Ochrony Zdrowia, Departament Zdrowia i Polityki Społecznej, Kraków,
2013 – Załącznik do Uchwały Nr 340/13 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie przyjęcia projektu programu strategicznego ochrony zdrowia [217] Program Strategiczny Regionalna Strategia Innowacji Województwa Małopolskiego
2013-2020, Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 370/13 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 28 marca 2013 r.
[218] Racka-Dzietko K.: Struktura i właściwości magnetyczne nanocząstek Fe-Cr w funkcji
zawarto-ści chromu, praca doktorska, Polska Akademia Nauk, Instytut Fizyki, Warszawa, 2007.
[219] Ramirez-Castillejo C., Sanchez-Sanchez F., Andreu-Agullo C., Ferrón S.R., Aroca-Aguilar J.D., Sánchez P., Mira H., Escribano J., Fariñas I.: Pigment epithelium-derived factor is a niche signal for neural stem cell renewal, Nature Neuroscience, 2006, Vol. 9, No. 3, 331-339 (DOI: 10.1038/nn1657).
[220] Raniszewski G., Miaskowski A., Wiak S.: The Application of Carbon Nanotubes in Magnetic Fluid Hyperthermia, Journal of Nanomaterials, Article ID 527652, 2015 (in press).
[221] Rattanadecho P., Keangin P.: Numerical study of heat transfer and blood flow in two-layered porous liver tissue during microwave ablation process using single and double slot antenna,
International Journal of Heat and Mass Transfer, 2013, Vol. 58, No. 1-2, 457–470
(DOI: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2012.10.043).
[222] Report ITU-R SM.2180: Impact of Industrial, Scientific and Medical (ISM) Equipment on
Radiocommunication Services, ITU, Geneva, 2011.
[223] Rivas J., Zamarro J.M., Martin E., Pereira C.: Simple Approximation for Magnetization Curves and Hysteresis Loops, IEEE Transactions on Magnetics, 1981, vol. 17, no. 4, 1498-1502 (DOI: 10.1109/TMAG.1981.1061241).
[224] Robak E., Kierstan M.K., Kulczycka L., Sysa-Jędrzejowska A.: Rola komórek śródbłonka w patogenezie układowego tocznia rumieniowatego, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2007, tom 61, 413-419.
[225] Roca A.G., Veintemillas-Verdaguer S., Port M., Robic C., Serna C.J., Morales M.P.: Effect of nanoparticle and aggregate size on the relaxometric properties of MR contrast agents based on high quality magnetite nanoparticles, The Journal of Physical Chemistry B, 2009, Vol. 113, No. 19, 7033-7039 (DOI: 10.1021/jp807820s).
[226] Roemer R.B.: Optimal power deposition in hyperthermia I. The treatment goal: the ideal tem-perature distribution: the role of large blood vessels, International Journal of Hyperthermia, 1991, Vol. 7, No. 2, 317-341.
[227] Rosensweig R.E.: Heating magnetic fluid with alternating magnetic field, Journal of Magnetism
and Magnetic Materials, 2002, Vol. 252, 370-374 (DOI: 10.1016/S0304-8853(02)00706-0).
[228] Roussakow S.: The History of Hyperthermia Rise and Decline, Conference Papers in Medicine, 2013, Vol. 2013, 1-40 (DOI: 10.1155/2013/428027).
[229] Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie utworzenia Krajowego Rejestru Nowotworów (Dz.U. nr 12, poz. 1497 z dnia 20 grudnia 2012)
[230] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub muta-gennym w środowisku pracy (Dz.U. nr 120, poz. 890)
[231] Rutkow I.M.: The History of Surgery in the United States, 1775-1900, Vol. II Periodicals and
pamphlets, Norman Publishing, 1992.
[232] Ryan T.P., Turner P.F., Hamilton B.: Interstitial microwave transition from hyperthermia to ablation: historical perspectives and current trends in thermal therapy, International Journal of
Hyperthermia, 2010, Vol. 26, No. 5, 415-433 (DOI: 10.3109/02656731003639356).
[233] Saberton C.: Diathermy in Medical and Surgical Practice, Cassel and Company, 1920.
[234] Sadłecki P., Walentowicz-Sadłecka M., Grabiec M.: Rola angiogenezy w rozwoju nowotwo-rów, Przeglad Menopauzalny, 2010, nr 1, 28-31.
[235] Saito K., Hosaka S., Okabe S.Y.: A proposition on improvement of a heating pattern of an an-tenna for microwave coagulation therapy: introduction of a coaxial-dipole anan-tenna, Electronics
and Communications in Japan, Part I: Communications, 2003, Vol. 86, No. 1, 16-23
(DOI: 10.1002/ecja.10049).
[236] Saito K., Taniguchi T., Yoshimura H., Ito K.: Estimation of SAR Distribution of a Tip-Split Array Applicator for Microwave Coagulation Therapy Using the Finite Element Method, IEICE
Transaction on Electronics, 2001, Vol. E84-C, No.7, 948-954.
[237] Seegenschmiedt M.H., Fessenden P., Vernon C.C. (Eds.): Thermoradiotherapy and
thermochemotherapy, Vol. 1 Biology, Physiology and Physics, Springer Verlag, Berlin, 1995.
[238] Schultheiss D., Waldbaum R.S.: Historia chorób gruczołu krokowego, Przeglad Urologiczny, 2007, Vol. 41, No. 1, 31-40.
[239] Schwan H.P.: Early History of Bioelectromagnetics, Bioelectromagnetics, 1992, Vol. 13, No. 6, 453-467.
[240] Siriwitpreecha A., Rattanadecho P., Wessapan T.: The influence of wave propagation mode on specific absorption rate and heat transfer in human body exposed to electromagnetic wave,
International Journal of Heat and Mass Transfer, 2013, Vol. 65, 423-434
(DOI: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2013.06.015).
[241] Siauve N., Lormel C.: Interstitial microwave hyperthermia treatment investigations, Journal
of Physics: Conference Series, 2012, Vol. 395, No. 1, 1-8 (DOI:
10.1088/1742-6596/395/1/012001).
[242] Simeonidis K., et al.: Fe-based nanoparticles as tunable magnetic particle hyperthermia agents,
Journal of Applied Physics, 2013, Vol. 114, No. 10, 103904 [1-8] (DOI: 10.1063/1.4821020).
[243] Sinha S.K., Jiang Z., Lurio L.B.: X-ray Photon Correlation Spectroscopy Studies of Surfaces and Thin Films, Advanced Materials, 2014, Vol. 26, No. 46, 7764-7785 (DOI: 10.1002/adma.201401094).
[244] Skóra J., Biegus J., PupkaA., Barć P., Sikora J., Szyber P.: Molekularne podstawy angiogenezy,
Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2006, tom 60, 410-415.
[245] Smolkova I.S., et al.: Alternating magnetic field energy absorption in the dispersion of iron oxide nanoparticles in a viscous medium, Journal of Magnetism and Magnetic Materials, 2015, Vol. 374, 508-515 (DOI: 10.1016/j.jmmm.2014.08.096).
[246] Sobiczewska E., Szmigielski S., Sobiech J.: Badania doświadczalne — możliwości i ogranicze-nia w poznaniu efektów biologicznych i ryzyka zdrowotnego pól elektromagnetycznych,
[247] Sokołowski K., Maruszewska A., Staniak D.: Zastosowanie kliniczne prądów wiel-kiej częstotliwości, rozwój oraz przegląd stosowanych metod, Zeszyty Naukowe WSSP, 2013, tom 17, 175-189.
[248] Stachura J., Domagała W.: Patologia znaczy słowo o chorobie, Tom 1, wyd. 2, Kraków 2008. [249] Statkiewicz S., Małecki M.: Macierzyste komórki nowotworowe, a oporność nowotworów na
terapię, NOWOTWORY Journal of Oncology, 2009, Vol. 59, No. 6, 456-463.
[250] Strategia Rozwoju Małopolski na lata 2011-2020, Kraków, 2011 – Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XII/183/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 września 2011 roku
[251] Sullivan D.M.: Three dimensional computer simulation in deep regional hyperthermia using the finite-difference time-domain method, IEEE Transactions on Microwave Theory
and Techniques, 1990, Vol. 38, No. 2, 204-211.
[252] Szala S., Jarosz M.: Nowotworowe naczynia krwionośne, Postępy Higieny i Medycyny
Do-świadczalnej, 2011, tom 65, 437-446.
[253] Szaryńska M., Kmieć Z.: Rola nowotworowych komórek macierzystych w patogenezie i terapii chorób nowotworowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, tom 5, nr 1, 47-56.
[254] Szasz A., Szasz N., Szasz O.: Oncothermia: Principles and Practices, Springer, 2011.
[255] Szasz O.: Renewing Oncological Hyperthermia – Oncothermia, Open Journal of Biophysics, 2013, Vol. 3, No. 4, 245-252 (DOI: 10.4236/ojbiphy.2013.34030).
[256] Szuba M. (red.): Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka, Biuro Konsultin-gowo – Inżynierskie „EKO-MARK”, wyd. 4, Warszawa 2008.
[257] Takács J.: A phenomenological mathematical model of hysteresis, COMPEL-The International
Journal for Computation and Mathematics in Electrical and Electronic Engineering, 2001,
Vol. 20, No. 4, 1002-1015 (DOI: 10.1108/EUM0000000005771).
[258] Teja A.S., Koh P.-Y.: Synthesis, properties, and applications of magnetic iron oxide nanoparti-cles, Progress in Crystal Growth and Characterization of Materials, 2009, Vol. 55, No. 1-2,22-45 (DOI: 10.1016/j.pcrysgrow.2008.08.003).
[259] Tesla N.: High Frequency Oscillators for Electro-Therapeutic and Other Purposes, The
Electri-cal Engineer, 1898, Vol. XXVI, No. 550, 477-481.
[260] Tomatis L.: Cancer: Causes, Occurance and Control, IARC Scientific Publications, no. 100, IARC, Lyon 1990.
[261] Trasatti S.: 1799–1999: Alessandro Volta’s ‘Electric Pile’ Two hundred years, but it doesn’t seem like it, Journal of Electroanalytical Chemistry, 1999, Vol. 460, No. 1-2, 1-4.
[262] Tsuda N., Kuroda K., Suzuki Y.: An inverse method to optimize heating conditions in RF-capacitive hyperthermia, IEEE Transactions on Biomedical Engineering, 1996, Vol. 43, No. 10, 1029-1037.
[263] Tuchowski P.,Worach-Kardas H., Marcinkowski J.T.: Najczęstsze nowotwory złośliwe w Polsce – główne czynniki ryzyka i możliwości optymalizacji działań profilaktycznych,
Problemy Higieny i Epidemiologii, 2013, tom 94, nr 2, 166-171.
[264] Uchwała nr 164/2011 Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 2011 r. w sprawie ustanowienia Kra-jowego Programu Badań. Załącznik: Krajowy Program Badań – Założenia polityki naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa.
[265] Uchwała nr 95/2014 Rady Ministrów z dnia 28 maja 2014 r. w sprawie harmonogramu zadań wykonywanych w ramach programu wieloletniego „Narodowy program zwalczania chorób no-wotworowych” w roku 2014 i 2015.
[266] Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Narodowy program zwal-czania chorób nowotworowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1200 z późn. zm.)
[267] Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz.U. 2010 nr 96 poz. 616 z późn. zm.)
[268] 118. 169. Vander Vorst A., Rosen A., Kotsuka Y.(Eds.): RF/Microwave Interaction
with Biological Tissues, Wiley–IEEE Press, 2006.
[269] Van der Zee J.: Heating the patient: A promising approach?, Annals of Oncology, 2002, Vol. 13, No. 8, 1173-1184 (DOI: 10.1093/annonc/mdf280).
[270] Van Vulpen M., de Leeuw A.A.C., Raaymakers B.W., van Moorselaar R.J.A., Hofman P., Lagendijk J.J.W., Battermann J.J.: Radiotherapy and hyperthermia in the treatment of patients with locally advanced prostate cancer: preliminary results, BJU International, 2004, Vol. 93, No. 1, 36-41 (DOI: 10.1046/j.1464-410X.2004.04551.x).
[271] Varon L.A.B., Orlande H.R.B., Eliçabe G.E.: Estimation of state variables in the hyperthermia therapy of cancer with heating imposed by radiofrequency electromagnetic waves, International
Journal of Thermal Sciences, 2015, Vol. 98, No. 4482, 228-236.
[272] Vecchia P., Matthes R., Ziegelberger G., Lin J.C., Saunders R.D., Swerdlow A. (Eds.):
Expo-sure to high frequency electromagnetic fields, biological effects and health consequences (100 kHz-300 GHz) - Review of the Scientific Evidence and Health Consequences, International
Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, Munich, 2009.
[273] Vernon C.C., Hand J.W., Field S.B., Machin D., Whaley J.B., Zee J., Putten W.L.J., Rhoon G.C., Dijk J.D.P., Gonzalez D.G., Liu F.F., Goodman P., Sherar M.: Radiotherapy with or without hyperthermia in the treatment of superficial localized breast cancer: results from five randomized controlled trials, International Journal of Radiation Oncology, Biology, Physics, 1996, Vol. 35, No. 4, 731-744 (DOI: 10.1016/0360-3016(96)00154-X).
[274] Wang X., Tang J., Shi L.: Induction Heating of Magnetic Fluids for Hyperthermia Treatment,
IEEE Transactions on Magnetics, 2010, Vol. 46, No. 4, 1043-1051
(DOI: 10.1109/TMAG.2009.2038272).
[275] Wang, X.; Tang, J.; Shi, L.: Erratum to “Induction Heating of Magnetic Fluids for Hyperther-mia Treatment”, IEEE Transactions on Magnetics, 2015, Vol. 51, No.4, Art. No. 9700101, [1] (DOI: 10.1109/TMAG.2015.2403801).
[276] Wang Sh.-Y., Huang Sh., Borca-Tasciuc D.-A.: Potential Sources of Errors in Measuring and Evaluating the Specific Loss Power of Magnetic Nanoparticles in an Alternating Magnetic Field, IEEE Transactions on Magnetics, 2013, Vol. 49, No. 1, 255-262 (DOI: 10.1109/TMAG.2012.2224648).
[277] Waschke L.: Long-term outcome of hyperthermic isolated limb perfusion (HILP) in
the treatment of locoregionally metastasised malignant melanoma of the extremities, Doctoral
Thesis, Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg, 2012.
[278] Webster J.G. (Ed.): Encyclopedia of Medical Devices and Instrumentation, John Wiley&Sons, Hoboken, New Jersey 2006.
[279] Weiss P.: L'hypothèse du champ moléculaire et la propriété ferromagnétique, Journal
de Physique Théorique et Appliquée, 1907, Vol. 6, No. 1, 661-690
(DOI: 10.1051/jphystap:019070060066100).
[280] Wieczorek K., Niewiarowska J.: Nowotworowe komórki macierzyste, Postępy Higieny
i Medycyny Doświadczalnej, 2012, Vol. 66, 629-636 (DOI: 10.5604/17322693.1009706).
[281] Włodarski Z.: Analytical description of magnetization curves, Physica B, 2006, Vol. 373, No. 2, 323-327 (DOI: 10.1016/j.physb.2005.12.242).
[282] Wojciechowska U., Didkowska J.: Nowotwory w Polsce w 2012 roku, NOWOTWORY Journal
[283] Wojciechowska U., Didkowska J.: Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie wWarszawie (dostępne na stronie: http://onkologia.org.pl/)
[284] Wojciechowska U., Didkowska J., Koćmiel A.: Nowotwory złośliwe w Polsce jako problem zdrowia publicznego, Studia Demograficzne, 2012, nr 1/161, 153-166 (DOI: 10.2478/v10274-012-0007-6).
[285] Wojtyniak B., Goryński P., Moskalewicz B.: Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej
uwarun-kowania, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012
[286] Wojtyś P., Godlewski D., Antczak A.: Predictions of cancer incidence in Poland in 2019,
Central European Journal of Medicine, 2013, Vol. 8, No. 2, 185-191 (DOI:
10.2478/s11536-012-0103-z).
[287] Wust P., Hildebrandt B., Sreenivasa G., Rau B., Gellermann J., Riess H., Felix R., Schlag P.M.: Hyperthermia in combined treatment of cancer, The Lancet Oncology, 2002, Vol. 3, No. 8, 487-497 (DOI: 10.1016/S1470-2045(02)00818-5).
[288] Zając M.: Struktura magnetyczna epitaksjalnych układów metal-tlenek na bazie Fe, rozprawa doktorska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, Kraków, 2008.
[289] Zalewska K., Bajon Sz.: Nowotworowe komórki macierzyste – im więcej wiemy, tym więcej pytań, Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science, 2013, Vol. 10, No. 4, 93-98 (DOI: 10.1016/j.onko.2013.11.002).
[290] Zatoński W.: Europejski kodeks walki z rakiem, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skło-dowskiej-Curie, wydanie IV, Warszawa 2010.
[291] Zee J., Gonzalez D., Rhoon G., Dijk J., Putten W., Hart A.: Comparison of radiotherapy alone with radiotherapy plus hyperthermia in locally advanced pelvic tumours: a prospective, random-ised, multicentre trial, The Lancet, 2000, Vol. 355, No.9210, 1119-1125.
[292] Zydroń P.: Sygnały probiercze i pomiarowe w technice wysokich napięć i diagnostyce
wysoko-napięciowych układów izolacyjnych, Rozprawy i Monografie nr 233, Wydawnictwo AGH,
