• Nie Znaleziono Wyników

"Przymrozki i odwilże. Wspomnienia z lat 1945-1957", Andrzej Burda, Lublin 1987 : [recenzja]

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share ""Przymrozki i odwilże. Wspomnienia z lat 1945-1957", Andrzej Burda, Lublin 1987 : [recenzja]"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

Wrzesiński, Wojciech

"Przymrozki i odwilże. Wspomnienia

z lat 1945-1957", Andrzej Burda,

Lublin 1987 : [recenzja]

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 576-580

1987

(2)

5 7 6 Recenzje i o m ó w i e n i a o d c z y t ó w o t e m a t y c e Z i e m Z a c h o d n i c h , i c h h i s t o r i i o r a z r o l i , j a k ą o n e o d e g r a j ą w P o l s c e L u d o w e j ” n . T o t y l k o n i e k t ó r e f o r m y p r a c y P o l s k i e g o Z w i ą z k u Z a c h o d n i e g o n a W a r m i i i M a z u r a c h . W k s i ą ż c e M . M u s i e l a k a t e g o t y p u i n f o r m a c j i d o t y ­ c z ą c y c h O k r ę g u n i e m a z b y t w i e l e . T a k i e z a p r e z e n t o w a n i e o l s z t y ń s k i e g o P Z Z s u g e r u j e , i ż d z i a ł a l n o ś ć Z w i ą z k u b y ł a t u m a ł o z n a c z ą c a i n i e e f e k ­ t y w n a , a p r z e c i e ż t a k i e g o w n i o s k u w y s u w a ć n i e m o ż n a b e z z a p o z n a n i a s i ę z c a ł o ś c i ą i s t n i e j ą c e j d o k u m e n t a c j i . U w a g i t e o d n o s z ą s ię n i e t y l k o d o O k r ę g u O l s z t y ń s k i e g o , d o t y c z ą r ó w n i e ż f u n k c j o n o w a n i a P Z Z w i n n y c h r e g i o n a c h P o l s k i . D z i a ł a l n o ś ć p o s z c z e g ó l n y c h o k r ę g ó w w y m a g a s z c z e g ó ł o w e g o z b a d a n i a i o p r a c o w a n i a . K s i ą ż k a M . M u s i e l a k a j e s t d o t e g o i n s p i r a c j ą . M a ł g o r z a t a S t r z y ż e w s k a A n d r z e j B u r d a , P r z y m r o z k i i o dw ilż e. W s p o m n ie n ia z la t 1945— 1957, L u b l i n 1 9 8 7 , 3 4 6 ss. D y n a m i c z n e W y d a w n i c t w o L u b e l s k i e , s z u k a j ą c j a k n a j l e p s z e ­ g o m i e j s c a n a r y n k u k s i ę g a r s k i m z a i n i c j o w a ł o s e r i ę w s p o m n i e ń i p a m i ę t ­ n i k ó w . S ą t o k s i ą ż k i p i s a n e p r z e z l u d z i r ó ż n y c h e p o k i r ó ż n y c h p r o f e s j i . N i e d z i w i z a t e m , że z a i n t e r e s o w a ł o s ię r ó w n i e ż w s p o m n i e n i a m i , n i e d a w ­ n o z m a r ł e g o A n d r z e j a B u r d y , k t ó r e g o z w i ą z k i z L u b l i n e m b y ł y s z e r o k o z n a n e . A z r e s z t ą j u ż w 1 9 7 0 г . , w p r a w d z i e w k r a k o w s k i m W y d a w n i c ­ t w i e L i t e r a c k i m , u k a z a ł s i ę p i e r w s z y t o m w s p o m n i e ń t e g o A u t o r a , o b e j ­ m u j ą c y l a t a 1 9 3 1 — 1 9 4 5 . K s i ą ż k a z o s t a ł a d o ś ć ż y c z l i w i e z a u w a ż o n a n a r y n k u k s i ę g a r s k i m , c o m o g ł o b y ć d o b r ą z a p o w i e d z i ą d l a j e j d a l s z e g o c i ą g u . A n d r z e j B u r d a b y ł o s o b ą z n a n ą w ż y c i u p u b l i c z n y m P o l s k i . P r o f e s o r i r e k t o r U n i w e r s y t e t u M a r i i C u r i e S k ł o d o w s k i e j , p r o k u r a t o r g e n e r a l n y P R L . a k t y w n y d z i a ł a c z p o l i t y c z n y , c z ł o n e k T r y b u n a ł u S t a n u , d z i a ł a c z p a r t y j n y , o p r z e r w a n e j c i ą g ł o ś c i s t a ż u p a r t y j n e g o , t o t y l k o n i e k t ó r e f u n ­ k c j e , o k r e ś l a j ą c e j e g o a k t y w n o ś ć p u b l i c z n ą . M o g ł y z a p o w i a d a ć a t r a k c y j ­ n ą t r e ś ć w s p o m n i e ń . N a l e ż a ł d o l u d z i z a a n g a ż o w a n y c h i d e o w o , j e d n a k ż e n i e z m i e r n i e w y s o k o c e n i ł s o b i e w i e r n o ś ć w ł a s n y m p o g l ą d o m , c o z d e c y ­ d o w a ł o o m e a n d r a c h j e g o ż y c i a , c z a s e m s u k c e s a c h i p r z e w a g a c h , a p o r a ż ­ k a c h i s a m o t n o ś c i k i e d y i n d z i e j . N i e t a i ł s w e g o z d a n i a n a t e m a t y p u -11 (il), J a k p r a c u j ą k o l e j a r z e w P o l s k i m Z w i ą z k u Z a c h o d n i m . S ą j u ż d w a k o l a — c z t e r y b ę d ą , Ż y c i e O l s z t y ń s k i e , 1949, n r 28.

(3)

R e c e n z j e i o m ó w i e n i a 5 7 7 b l i c z n e . N i e r a z w f o r m i e p u b l i c y s t y c z n e j d a w a ł w y r a z w ł a s n y m o c e ­ n o m — j a k ż e c z ę s t o s u b i e k t y w n y m i k o n t r o w e r s y j n y m . M a ł o e l a s t y c z ­ n y w f o r m u ł o w a n i u o c e n , g o t ó w b y ł i c h b r o n i ć , b e z w z g l ę d u n a k o n s e k ­ w e n c j e , a l e i r ó w n i e ż b e z w z g l ę d u n a r a c j e i n n y c h . S t a n o w i s k o p o l i t y c z ­ n e i i d e o w e r z u t o w a ł o n a j e g o b a d a n i a n a u k o w e z z a k r e s u p r a w a k o n ­ s t y t u c y j n e g o . W y d a w n i c t w o L u b e l s k i e o p u b l i k o w a ł o w s p o m n i e n i a A n d r z e j a B u r d y n i e w y j a ś n i a j ą c s w e g o s t o s u n k u d o m a n u s k r y p t u , a j e d y n i e ze z d a w k o ­ w y m i i n f o r m a c j a m i t y p u s ł o w n i k o w e g o . N i e z a m i e s z c z o n o d o d a t k o w y c h u w a g w y d a w c y c z y t e ż k r y t y c z n e g o w s t ę p u , l u b p o s ł o w i a . A s z k o d a . P r z y s t ę p u j ą c d o p r z y g o t o w a n i a w s p o m n i e ń A n d r z e j a B u r d y , n a l e ż a ł o o d s a m e g o c h y b a p o c z ą t k u p r a c e d y t o r s k i c h , ś c i ś l e w s p ó ł p r a c o w a ć z h i s ­ t o r y k i e m z n a j ą c y m t e w y d a r z e n i a o d s t r o n y ź r ó d ł o w e j . N i e p o t o , ż e b y p o p r a w i a ć c z y z m i e n i a ć l u b p o m i j a ć n i e k t ó r e f r a g m e n t y , l e c z b y w p r o ­ w a d z i ć a p a r a t k r y t y c z n y , p o r ó w n a ć o c e n y p a m i ę t n i k a r z a z u s t a l e n i a m i b a d a w c z y m i . S z c z e g ó l n e z a i n t e r e s o w a n i e „ K o m u n i k a t ó w M a z u r s k o - W a r m i ń s k i c h ” b u d z i r o z d z i a ł w p o ł o w i e p o ś w i ę c o n y p o b y t o w i A u t o r a , w l a t a c h 1 9 4 6 — 1 94 7 , w O l s z t y n i e , g d z i e k i e r o w a ł d e l e g a t u r ą K o m i s j i S p e c j a l n e j d o w a l ­ k i z n a d u ż y c i a m i i s z k o d n i c t w e m g o s p o d a r c z y m . O b j ą ł t e n u r z ą d n a p o d ­ s t a w i e n o m i n a c j i p o l i t y c z n e j , p r z y j e ż d ż a j ą c z B o c h n i , g d z i e b y ł z a s t ę p c ą s t a r o s t y p o w i a t o w e g o . W y p o s a ż o n o g o w p o w a ż n e u p r a w n i e n i a , k t ó r e , o g r a n i c z a j ą c f u n k c j o n u j ą c y s y s t e m w y m i a r u s p r a w i e d l i w o ś c i , p o z w a l a ł y n a p o d s t a w i e o r z e c z e n i a a d m i n i s t r a c y j n e g o d e c y d o w a ć w s p o s ó b r a d y ­ k a l n y o o g r a n i c z e n i u w o l n o ś c i o s ó b u z n a n y c h Za w i n n e n a d u ż y ć g o s p o ­ d a r c z y c h . K o m i s j a m i a ł a d o d y s p o z y c j i w s z y s t k i e o r g a n a p o r z ą d k u i b e z ­ p i e c z e ń s t w a p u b l i c z n e g o , z a r ó w n o n a e t a p i e p r a c ś l e d c z y c h , j a k i d o e g z e ­ k u c j i s w o i c h p o s t a n o w i e ń . B y ł a i n s t r u m e n t e m n i e t y l k o z a p e w n i e n i a ł a ­ d u i p o r z ą d k u w t r u d n y c h w a r u n k a c h p o w o j e n n y c h , a l e i w t o c z ą c e j s ię w a l c e p o l i t y c z n e j . B y ł a w a ż n y m , n i e j e d n o k r o t n i e w y k o r z y s t y w a n y m , n a ­ r z ę d z i e m r o z s t r z y g a n i a z m a g a ń p o l i t y c z n y c h , a c z k o l w i e k n i e e k s p o n o ­ w a n o t e j j e j f u n k c j i . U r z ą d , j a k i o b j ą ł B u r d a , n i e t y l k o z o b o w i ą z y w a ł d o a k t y w n o ś c i , a l e d a w a ł d o b r ą p o z y c j ę d o o b s e r w a c j i w i e l u b a r d z o z ł o ­ ż o n y c h , t r u d n y c h i d r a m a t y c z n y c h p r o b l e m ó w W a r m i i i M a z u r . Z a r a z p o p r z y b y c i u d o O l s z t y n a p r z y s t ą p i ł A u t o r d o p r a c p o l i t y c z n y c h , c z e g o w y r a z e m b y ł o w ł ą c z e n i e g o d o e g z e k u t y w y K o m i t e t u W o j e w ó d z k i e g o P o l s k i e j P a r t i i R o b o t n i c z e j c z y o b a r c z e n i e k i e r o w n i c t w e m w o j e w ó d z k i e j k o m i s j i w y b o r c z e j d o S e j m u U s t a w o d a w c z e g o w 1 9 4 7 r . C z y o c z e k i w a n i a c z y t e l n i k a w o b e c w s p o m n i e ń A n d r z e j a B u r d y z o ­ s t a ł y s p e ł n i o n e ? N i e s t e t y n i e . W s p o m n i e n i a z o l s z t y ń s k i e g o e p i z o d u są

(4)

5 7 8 b a r d z o p o w i e r z c h o w n e , d o w o d z ą n i e w i e l k i e j z n a j o m o ś c i z ł o ż o n y c h o l ­ s z t y ń s k i c h s p r a w , p r z y r ó w n o c z e s n y c h w i e l k i c h u p r o s z c z e n i a c h . M i m o t e j g e n e r a l n e j , z d e c y d o w a n e j o c e n y , n i e m o ż n a n i e d o s t r z e c , i ż z a w i e r a ­ j ą i n f o r m a c j e d o ś ć s e n s a c y j n e , d l a z n a w c ó w p r z e s z ł o ś c i t e g o r e g i o n u , a d o t y c z ą c e d z i a ł a ń D e l e g a t u r y . M o w a o p o s t a w i e n i u w s t a n o s k a r ż e n i a j e d n e g o z n a j b a r d z i e j z n a n y c h w ó w c z a s — a t a k ż e p ó ź n i e j — o l s z t y n i a n , B o h d a n a W i l a m o w s k i e g o . A n d r z e j B u r d a i n f o r m u j e o o b c i ą ż e n i u B o h d a ­ n a W i l a m o w s k i e g o o d p o w i e d z i a l n o ś c i ą z a s p r z e n i e w i e r z e n i e t r a n s p o r t u d a r ó w U N R R A . N a t e j p o d s t a w i e n a j p i e r w w y m u s z o n o n a W i l a m o w s k i m z r z e c z e n i e s ię m a n d a t u d o S e j m u U s t a w o d a w c z e g o , a p ó ź n i e j — w b r e w w c z e ś n i e j s z e j o b i e t n i c y A u t o r a — a r e s z t o w a n o g o . O b i e c a n o W i l a m o w s - k i e m u , ż e b ę d z i e m ó g ł o p u ś c i ć D e l e g a t u r ę o i l e z o b o w i ą ż e s i ę d o r e z y g ­ n a c j i z u z y s k a n e g o w w y b o r a c h m a n d a t u . A r e s z t o w a n o g o z a ś p o d z a ­ r z u t e m n a d u ż y c i a , a m ó w i ą c w p r o s t k r a d z i e ż y , p o t y m , g d y n i e z ł o ż y ł ś l u b o w a n i a p o s e l s k i e g o n a i n a u g u r a c y j n y m p o s i e d z e n i u S e j m u U s t a w o ­ d a w c z e g o , c o z o s t a ł o w s z a k o s i ą g n i ę t e p r z e z A n d r z e j a B u r d ę g r o ź b ą i o b i e t n i c ą . S p r a w a j e s t p o w a ż n a i w y d a j e s ię , że w a ż n a n i e t y l k o d l a c z c i z m a r ­ ł e g o , p r z e c i e ż n i e t a k d a w n o , p r o f e s o r a W i l a m o w s k i e g o , a l e d l a z r o z u ­ m i e n i a ó w c z e s n e g o k l i m a t u w y d a r z e ń w O l s z t y ń s k i e m , g d z i e p r z e c i e ż n i e ­ j e d n e m u d z i a ł a c z o w i a u t o c h t o n i c z n e m u z a r z u c a n o t o c z y o w o i n i e j e d e n p r z e ż y w a ł t r u d n e c h w i l e za p r z y c z y n ą m i e j s c o w y c h w ł a d z . „ S p r a w a W i ­ l a m o w s k i e g o ” d o d z i s i a j n i e j e s t w y j a ś n i o n a , c h o c i a ż p e w n e f a k t y są z n a ­ n e . A w i ę c p r z e d e w s z y s t k i m w i a d o m o , że z o s t a ł z w o l n i o n y , że d o p r o ­ c e s u n i e d o s z ł o , t a k ż e i n a p ł a s z c z y ź n i e p o l i t y c z n e j , m i m o c z y n i o n y c h p r ó b , a r e h a b i l i t a c j a p r z y s z ł a p o 1 9 5 6 r . W y r a z i ł a s ię p o w i e r z e n i e m m u m a n d a t u p o s e l s k i e g o , i n n y c h p o w a ż n y c h f u n k c j i s p o ł e c z n y c h i p o l i t y c z ­ n y c h . A t r z e b a p a m i ę t a ć , że w a t m o s f e r z e p o l i t y c z n e j o k r e s u s t a l i n o w ­ s k i e g o ł a t w o b y ł o s p r o k u r o w a ć a k t o s k a r ż e n i a w o b e .c W i l a m o w s k i e g o . B y ł p r z e d w o j e n n y m o f i c e r e m , w l a t a c h w o j n y u c z e s t n i k i e m d z i a ł a ń B a ­ t a l i o n ó w C h ł o p s k i c h , p o w o j n i e z a r z u c a n o m u k o n t a k t y z p o d z i e m i e m p o a k o w s k i m , z k r ę g a m i d z i a ł a c z y p o m a w i a n y c h o o d c h y l e n i e p r a w i c o w o - - n a c j o n a l i s t y c z n e . B y ł p r z y t y m M a z u r e m , z w i ą z a n y m p r z y j a ź n i a m i i w i ę z a m i r o d z i n n y m i z i n n y m i M a z u r a m i , r ó w n i e j a k o n s a m p o d e j r z a ­ n y m i p o l i t y c z n i e . J e ś l i w i ę c m i m o t o n i e w y t o c z o n o W i l a m o w s k i e m u p r o c e s u , j e ż e l i n i e u z n a n o w y r o k u s k a z u j ą c e g o , t o z a r z u t y , o k t ó r y c h p i ­ s a ł B u r d a , n i e m u s i a ł y b y ć p r a w d z i w e . A n d r z e j B u r d a n i e o g r a n i c z y ł s ię d o i n f o r m a c j i o s p r a w i e W i l a m o w ­ s k i e g o . P i s a ł i o i n n y c h . W s p o m i n a ł a r e s z t o w a n i a d z i a ł a c z y P S L p o d z a r z u t e m p r z e s t ę p s t w g o s p o d a r c z y c h , a r e s z t o w a n i a c h i n n y c h u r z ę d n i k ó w

(5)

R ec e n zj e i o m ó w i e n i a 5 79 p a ń s t w o w y c h . N i e u k r y w a i n a z w i s k , o p i s y w a ł i c h l o s y , t a k ż e i p ó ź n i e j ­ sze. C z y n i ł t o w s p o s ó b n i e f r a s o b l i w y , j a k b y n o n s z a l a n c k i , n i e p o d a j ą c w w ą t p l i w o ś ć ó w c z e s n y c h z a r z u t ó w i d e c y z j i . O c e n y z a w a r t e w e w s p o m ­ n i e n i a c h m i a ł y u w i e r z y t e l n i a j , ó w c z e s n e p o s u n i ę c i a . P i s a ł n i e j e d n o k r o t ­ n i e o l u d z i a c h c z y n n y c h j e s z c z e z a w o d o w o i s p o ł e c z n i e , p o d a j ą c i n f o r ­ m a c j e , k t ó r e p o d z n a k i e m z a p y t a n i a s t a w i a j ą i c h e t y k ę , m o r a l e . W r ó ć m y j e s z c z e d o c h a r a k t e r y s t y k i W i l a m o w s k i e g o , k t ó r e j w o l s z t y ń ­ s k i m e p i z o d z i e s w y c h w s p o m n i e ń A u t o r p o ś w i ę c i ł n a j w i ę c e j m i e j s c a . B u r d a p i s z e o W i l a m o w s k i m z w y r a ź n ą n i e c h ę c i ą , p o d e j r z l i w o ś c i ą . M a l u ­ j e o b r a z c z ł o w i e k a , k t ó r y n i e w i a d o m o j a k i m i d r o g a m i d o s z e d ł d o w y s o ­ k i c h g o d n o ś c i i u r z ę d ó w . Z g ł a s z a p e w n e , n i e s p r e c y z o w a n e d o k o ń c a , p o ­ d e j r z e n i a , c o d o j e g o p o c h o d z e n i a m a z u r s k i e g o . Z a r z u c a p o w i ą z a n i a z p r o m i n e n t a m i ” o l s z t y ń s k i m i , t w i e r d z i , ż e n a j e g o k a r i e r ę w p ł y n ę l i m o ż n i p r o t e k t o r z y . N i e m a u B u r d y ż a d n e j i n f o r m a c j i o r z e c z y w i s t e j d r o d z e W i l a m o w s k i e g o z a r ó w n o p r z e d w o j e n n e j , j a k i j e g o w o j e n n y c h i p o w o ­ j e n n y c h l o s a c h . D l a A n d r z e j a B u r d y , W i l a m o w s k i t o c z ł o w i e k z u p e ł n i e p r z y p a d k o w y , k t ó r y n i e w i a d o m o d l a c z e g o p o 1 9 5 6 r . z n a l a z ł s ię w s e j ­ m i e i... z u p e ł n i e m u z g i n ą ł z o c z u p o p r z y p a d k o w y m s p o t k a n i u w k u l u ­ a r a c h s e j m o w y c h . K r y t y c z n y c h s z c z e g ó ł ó w , t a k ż e o i n n y c h o s o b a c h , n i e o p a t r z y ł A u t o r i n f o r m a c j ą , że w i ę k s z o ś ć z a r z u t ó w w c z e ś n i e j c z y p ó ź n i e j b y ł a r e w i d o w a ­ n a , a o s k a r ż e n i n i e t y l k o u n i e w i n n i a n i , l e c z i r e h a b i l i t o w a n i . L e k t u r a t e g o f r a g m e n t u w s p o m n i e ń B u r d y b u d z i w r a ż e n i e , że c o z r o ­ z u m i a ł e , p r z y j e c h a ł o n d o O l s z t y n a z u p e ł n i e n i e p r z y g o t o w a n y d o s p r a w , z k t ó r y m i m i a ł s i ę z e t k n ą ć . G o r z e j , że w c z a s ie p o b y t u w t y m m i e ś c i e n i e w i e l e t ę w i e d z ę p o g ł ę b i ł . P i s z ą c w s p o m n i e n i a n a d a l z a c i e r a r ó ż n i c e m i ę d z y M a z u r a m i a W a r m i a k a m i , c o b y ł o z n a n ą t e n d e n c j ą t a m t y c h l a t , a c z e m u d a j e w y r a z c a ł k o w i c i e p o m i j a j ą c p r o b l e m y w a r m i ń s k i e . S z k o d a , że n i e w s p o m i n a A u t o r o s w o i c h d o ś w i a d c z e n i a c h z o k r e s u w y b o r ó w , w k t ó r y c h p r z e c i e ż o d e g r a ł k l u c z o w ą r o l ę , k i e r u j ą c w o j e w ó d z k ą k o m i s j ą w y b o r c z ą . W s p o m n i e n i a u k a z a ł y s ię p o ś m i e r c i z a r ó w n o A u t o r a , j a k i B o h d a n a W i l a m o w s k i e g o . O l s z t y ń s k i d w u t y g o d n i k „ W a r m i a i M a z u r y ” w e w r z e ś ­ n i u 1 98 7 r . z a m i e ś c i ł i n t e r e s u j ą c ą i w a ż n ą p o l e m i k ę p i ó r a T a d e u s z a W i l - l a n a o r a z l i s t ż o n y p r o f e s o r a W i l a m o w s k i e g o . T e d w i e p u b l i k a c j e w y j a ś ­ n i a j ą w i e l e , p o k a z u j ą j a k k r z y w d z ą c e są o c e n y A n d r z e j a B u r d y . W y d a j e s ię j e d n a k , że o p u b l i k o w a n i e P r z y m r o z k ó w i o d w ilż y z o b o w i ą z u j e h i s t o ­ r y k ó w o l s z t y ń s k i c h d o ź r ó d ł o w e g o o p r a c o w a n i a t y c h t e m a t ó w . N i e m o ż e t o b y ć o d k ł a d a n e n a p ó ź n i e j , ł a t w o b o w i e m o b c i ą ż y ć p a m i ę ć o s o b y n i e ­ ż y j ą c e j , a k t ó r a d l a O l s z t y n a i c a ł e g o r e g i o n u z r o b i ł a t a k w i e l e , a t r u d ­

(6)

5 8 0 Recenzje n i e j o d b u d o w a ć d o b r ą c z e ś ć . M o ż n a z d e z a p r o b a t ą p i s a ć o n i e f r a s o b l i ­ w o ś c i W y d a w n i c t w a L u b e l s k i e g o , a l e n i e n a l e ż y t e g o r o z u m i e ć j a k o p r z e ­ s t r o g i p r z e d p u b l i k o w a n i e m d r a ż l i w y c h k w e s t i i . T r z e b a j e d n a k w t a k i c h p r z y p a d k a c h ś c i ś l e w s p ó ł p r a c o w a ć z h i s t e r y k a m i , k o r z y s t a j ą c n i e t y l e z i c h o c e n , c o z e s t u d i ó w ź r ó d ł o w y c h . G d y b y z a ś p r z e p r o w a d z e n i e t a k i c h s t u d i ó w n i e b y ł o m o ż l i w e , l e p i e j c h y b a w s t r z y m a ć s ię z p u b l i k a c j ą w s p o m n i e ń , u d o s t ę p n i a j ą c j e b a d a c z o m . W y d a n i e i c h b e z k r y t y c z n e j a n a ­ l i z y p r z y c z y n i a s i ę w o g ó l e d o o b n i ż e n i a r a n g i ź r ó d ł o w e j w s z y s t k i c h w s p o m n i e ń i p a m i ę t n i k ó w . H i s t o r y c y , a c z n i e z a w s z e s k u t e c z n i e , b r o n i ą s i ę p r z e d p r z y j m o w a n i e m s u b i e k t y w n y c h o p i n i i , g o r z e j m o ż e b y ć z n i e ­ p r o f e s j o n a l i s t a m i , k t ó r z y m o g ą d a ć i m w i a r ę . H i s t o r y c y o l s z t y ń s c y t y m b a r d z i e j są z o b o w i ą z a n i w y j a ś n i ć t ę s p r a ­ w ę , że f a ł s z y w e z a r z u t y w o b e c o s ó b , k t ó r e p r z e s z ł y d o n a j n o w s z e j h i s ­ t o r i i t y c h z i e m n i e są r z a d k o ś c i ą . W y s t a r c z y w s p o m n i e ć p o m a w i a n i e S t a ­ n i s ł a w a N o w a k o w s k i e g o o w s p ó ł p r a c ę z N i e m c a m i , k t ó r e c h o ć p r z e z h i s ­ t o r y k ó w o d r z u c a n e , p r z y r ó ż n y c h o k a z j a c h j e s z c z e o d b i j a s ię d a l e k i m e c h e m . O b c i ą ż a ć b o h a t e r ó w n i e d a w n y c h w y d a r z e ń , s z c z e g ó l n i e t o c z ą c y c h s i ę w a t m o s f e r z e g o r ą c e j w a l k i p o l i t y c z n e j , j e s t — j a k j u ż w s p o m n i a ­ ł e m — ł a t w o . Z w e r y f i k o w a ć z a r z u t y t r u d n i e j . O p i n i a p u b l i c z n a n i e z a w ­ sze m o ż e s p r o s t a ć t e m u z a d a n i u . C a s u s W i l a m o w s k i e g o n a j l e p i e j c h y b a d o w o d z i k o n i e c z n o ś c i b a d a n i a i p r z e d s t a w i e n i a c a ł e j h i s t o r i i n a j n o w s z e j , b e z k a r t n i e z a p i s a n y c h , k t ó r e k t o ś m o ż e z a p e ł n i ć w s p o s ó b n i e o d p o w i e ­ d z i a l n y . W o jc ie c h W rz e s iń s k i D r u k a r z e O ls z ty n a . W s p o m n ie n ia , w y b ó r i o p r a c o w a n i e B o h d a n Ł u k a s z e w i c z , w s t ę p M a r i a n K o c h a l s k i , O ś r o d e k B a d a ń N a u k o ­ w y c h i m . W o j c i e c h a K ę t r z y ń s k i e g o , O l s z t y n 1 9 8 5 , 1 6 8 ss. O p u b l i k o w a n e p r z e z O ś r o d e k B a d a ń N a u k o w y c h i m . W o j c i e c h a K ę t r z y ń s k i e g o w O l s z t y n i e w s p o m n i e n i a d r u k a r z y są c i e k a w ą p o z y c j ą , k t ó r a p r z y s p o r z y s o c j o l o g o m , j e ż e l i n i e n o w y c h , t o p r z y n a j m n i e j u z u p e ł ­ n i a j ą c y c h m a t e r i a ł ó w d o t y c z ą c y c h s t o s u n k ó w m i ę d z y p o k o l e n i o w y c h , c z y n n i k ó w i n t e g r u j ą c y c h i d e z i n t e g r u j ą c y c h ś r o d o w i s k o d r u k a r z y , m o t y ­ w ó w w y b o r u z a w o d u , r o l i d z i a ł a l n o ś c i k u l t u r a l n o - o ś w i a t o w e j , s p o r t o w e j i ż y c i a t o w a r z y s k i e g o w z a k ł a d z i e p r a c y . R e f l e k s j e z w i ą z a n e z p o w y ż s z y m i z a g a d n i e n i a m i z a j m u j ą s p o r o m i e j ­ sca w p o s z c z e g ó l n y c h w y p o w i e d z i a c h , p r z y c z y m u k a z a n a z o s t a ł a s z e ­

Cytaty

Powiązane dokumenty

171/174 the loss amounted to 33,8—40 per cent, and that Egypt, where by the second century the population had reached a static condition, had not yet recovered from the heavy loss

Since many classical binary linear block codes do contain the all-one vector, we can try to exploit Theorem 2 in order to design codes which are immune to offset mismatch while having

Dialogue with the host 9 is designed to evoke reflection and sense making, in descrip- tive self-disclosure in proximity to others. The role of host in Lancel/Maat’s orchestra-

(a) Alongshore (black line; left y-axis) and cross-shore (red line; right y-axis) tidal flow; (b) magnitude of ripple migration (black line; left y- axis) and top-to-bottom

and turbulence intensity measurement systems for wake-vortex hazard mitigation (Thobois et al. The first goal of the UFO project is to define and develop an optimal combination

Ostateczny kształt modelu wpływu kosztów jakości na konkurencyjność przedsię- biorstwa hotelarskiego ilustruje rysunek 2, który zawiera zarówno informację o wpły- wie

zawarcia małżeństwa i rozwodu w Polsce do 1918 roku, poglądy spo- łeczno-prawne na temat małżeństwa i rozwodu w II Rzeczypospolitej, ogólnokrajowe prawodawstwo o małżeństwie