PRZEMYSŁAW BARŁÓG WITOLD GRZEBISZ DARIUSZ GÓRSKI RENATA GAJ
Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza w Poznaniu
Reakcja plennych odmian buraka cukrowego
na nawożenie potasem, sodem i magnezem
Response of high-yielding sugar beet varieties to fertilization with potassium,sodium and magnesium
Celem przeprowadzonych, w latach 1998–2000, badań było określenie wpływu nawożenia potasem, sodem i magnezem (K, K + Na + 1 Mg, K + Na + 2 Mg) na plon korzeni, parametry jakościowe i pobranie makroskładników przez dwie plenne odmiany buraka cukrowego (Fontana, Marathon). Dawka potasu, niezależnie od wariantu nawożenia, wynosiła 140 kg K2O⋅ha-1.
Dodatkowo na obiektach K + Na + 1 Mg i K + Na + 2 Mg zastosowano odpowiednio 10,5 kg Na + 21 kg MgO i 10,5 kg Na + 48 kg MgO na 1 ha. Testowane odmiany nie różniły się wielkością plonu korzeni i cukru. W roku o optymalnym przebiegu pogody, największy plon korzeni wytworzyły rośliny nawożone tylko potasem (K). W latach o mniej korzystnych warunkach pogodowych, największe plony otrzymano nawożąc rośliny jednocześnie potasem, sodem i magnezem (K + Na + 1 Mg lub K + Na + 2 Mg). O technologicznym plonie cukru decydowała przede wszystkim masa wytworzonych korzeni, a dopiero w dalszej kolejności polaryzacja. Plon technologiczny cukru korelował dodatnio z pobieraniem azotu.
Słowa kluczowe: burak cukrowy, magnez, nawożenie, odmiany, pobieranie makroskładników, plon
cukru, plon korzeni, potas, sód
The objective of the study was to assess the effect of potassium, sodium and magnesium fertilization (K, K + Na + 1 Mg, K + Na + 2 Mg) on root yield, quality parameters and uptake of macronutrients by two sugar beet varieties (Fontana, Marathon). The experiment was carried out in the years 1998–2000. Potassium rate, irrespective of the fertilization variants, amounted to 140 kg K2O⋅ha-1. In two fertilization treatments sodium and magnesium were applied additionally: 10,5 kg
Na + 21 kg MgO (K + Na + 1 Mg) and 10,5 kg Na + 48 kg MgO (K + Na + 2 Mg)⋅ha-1
. Root and sugar yields were not significantly affected by the tested varieties. In the year characterized by optimal weather conditions, higher yields were harvested from the plots fertilized only with K. In the years with less favourable growth conditions, higher yields were obtained from the plots fertilized with K together with Na and Mg. Recoverable sugar yield depended mainly on roots biomass, and less so, on polarimetric sugar content. Nitrogen taken up by the final yield influenced significantly yields of recoverable sugar.
Key words: sugar beet, potassium, sodium and magnesium fertilization, root and sugar yield,
macronutriens uptake, varieties
WSTĘP
Potas jest jednym z najważniejszych pierwiastków kształtujących plon i jakość korzeni buraka cukrowego (Gutmański, 1991; Herlihy, 1992; Orlovius, 1993; Draycott, 1996). Efektywność nawożenia buraków potasem zależy nie tylko od zasobności tego pierwiastka w glebie, ale także współdziałania z innymi składnikami pokarmowymi. Szczególnie ogromnie znaczenie mają dwa pierwiastki: sód i magnez (Orlovius, 1994; Haneklaus i in., 1998; Grzebisz i in., 2001).
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu nawozów potasowych wzboga-conych w sód i magnez na plon korzeni i cukru oraz jakość przemysłową korzeni dwóch plennych odmian buraka cukrowego.
MATERIAŁY I METODY
Badania prowadzono w latach 1998–2000 w Gospodarstwie Rolnym Ciołkowo (powiat Gostyń). Dwuczynnikowe doświadczenia polowe założono w układzie split-plot, w czterech powtórzeniach. Czynnikami doświadczenia były:
— odmiana buraka cukrowego — Fontana, Marathon;
— obiekty nawożenia — kontrola (O); potas (K); kornkali (K + Na + 1 Mg); mieszanina kornkali i kizerytu (K + Na + 2 Mg).
Niezależnie od zastosowanego nawozu, dawka potasu (K2O) wynosiła 140 kg⋅ha -1
. W wariancie K + Na + 1 Mg wprowadzano do gleby ponadto 10,5 kg Na⋅ha-1
oraz 21 kg MgO⋅ha-1, a w wariancie K + Na + 2 Mg dodatkowo Mg w formie kizerytu (100 kg⋅ha-1
), czyli łącznie 48 kg MgO⋅ha-1
. Buraki uprawiano na glebie lekkiej (piasek gliniasty mocny), należącej do klasy bonitacyjnej IVa. Właściwości agrochemiczne gleby w roku 1998: pH — 6,5; mg P2O5⋅kg-1 — 136; mg K2O⋅kg-1 — 191; mg Mg⋅kg-1 — 64; w roku 1999
odpowiednio — 6,6; 102; 182; 25; w roku 2000 — 5,0; 113; 154; 28. Dawka obornika: 30 t⋅ha-1
, fosforu 60 kg P2O5 ⋅ha
-1, azotu 120 kg⋅ha-1
. Warunki meteorologiczne w latach 1998–2000 przedstawiono w tabeli 1.
Plon technologiczny cukru wyliczono z równania (Anonim, 1995):
PCT = [(PK × (Pol - (0,117(K + Na) + 0,241N-amin + 1,08)] : 100 gdzie:
PCT — plon cukru technologicznego (t⋅ha-1
), PK — plon korzeni (t⋅ha-1
),
Pol — zawartość cukru biologicznego — polaryzacja (%),
K, Na i N-amin. — zawartość potasu, sodu i azotu α-aminowego (mmol⋅100g-1
świeżej masy).
Ogólną zawartość makroskładników oznaczono standardowymi metodami. Ocenę jako-ściową korzeni buraka cukrowego przeprowadzono przy pomocy Autoanalizatora Venema Typ IIG w Cukrowni Środa Wlkp. Porównania statystyczne otrzymanych wyników
przepro-wadzono w oparciu o analizę wariancji dla doświadczenia dwuczynnikowego oraz regresję wielokrotną z wyborem najlepszego podzbioru danych.
WYNIKI
W przeprowadzonym doświadczeniu poziom plonowania buraka cukrowego zależał przede wszystkim od przebiegu pogody w sezonie wegetacyjnym. Mniejszy plon korzeni w roku 1999 wynikał z bardzo małych opadów atmosferycznych w lipcu i sierpniu, czyli w fazie intensywnego wzrostu roślin (tab. 1). Przyczyną spadku plonu w roku 2000 był opóźniony siew, niedostateczna wilgotność gleby oraz niska temperatura w fazie wschodów.
Tabela 1
Warunki meteorologiczne w okresie wegetacji buraka cukrowego, Ciołkowo Weather conditions during vegetation of sugar beet, Ciołkowo
Miesiące — Months Rok
Year IV V VI VII VIII IX X
Temperatura — Temperature (°C) 1998 10,5 14,7 18,1 17,5 16,9 13,5 7,9 1999 9,5 15,0 16,0 20,0 17,7 16,5 8,2 2000 8,1 14,0 17,5 16,2 18,1 17,2 8,6 1961–1999 8,2 14,1 15,9 18,0 17,5 13,9 8,1 Opady — Rainfall (mm) 1998 45,0 28,0 82,0 67,0 76,0 87,0 98,0 1999 40,3 52,0 100,0 35,3 20,8 20,0 32,0 2000 22,3 62,1 35,5 94,2 78,6 21,5 34,4 1961–1999 34,1 42,2 61,0 80,9 60,0 38,4 30,5 Tabela 2
Wpływ nawozów potasowych na plon korzeni (t⋅ha-1) Effect of potassium fertilizers on the yield of roots (t⋅ha-1)
Warianty — Treatments Rok Year Odmiana Variety O K K + Na + 1 Mg K + Na + 2 Mg Średnia Mean Fontana 70,2 73,1 68,0 71,3 70,7 Marathon 65,9 77,3 64,7 64,5 68,1 Średnia — Mean 68,1 75,2 66,4 67,9 69,4 1998
NIR0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = 4,6; współdziałania = r.n.
LSD0.05 for varieties = r.n.; fertilization = 4.6; interaction = r.n.
Fontana 50,4 55,0 57,8 55,3 54,6
Marathon 56,6 52,0 60,7 66,8 59,0
Średnia — Mean 53,5 53,5 59,2 61,0 56,8
1999
NIR0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = 7,4; współdziałania = r.n.
LSD0.05 for varieties = r.n.; fertilization = 7.4; interaction = r.n.
Fontana 44,7 45,7 57,4 54,8 50,7
Marathon 49,4 51,0 54,7 56,9 53,0
Średnia — Mean 47,1 48,3 56,1 55,8 51,8
2000
NIR0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = 8,2; współdziałania = r.n
LSD0,.5 for varieties = r.n.; fertilization = 8.2; interaction = r.n
Fontana 55,1 57,9 61,1 60,5 58,6
Marathon 57,3 60,1 60,1 62,7 60,0
Średnia Mean
Średnia — Mean 56,2 59,0 60,6 61,6 59,3
Badane odmiany nie różniły się istotnie wielkością wytworzonego plonu korzeni. Przeciętny plon korzeni odmiany Fontana wynosił 58,6 t⋅ha-1
, a odmiany Marathon — 60,0 t⋅ha-1
. W roku 1998 największy plon korzeni otrzymano w wariancie, w którym zastosowano wyłącznie potas (K), wzrost o 11% w porównaniu do kontroli. W roku 1999 istotny wzrost plonu korzeni (o 14%), w porównaniu do kontroli, stwierdzono na obiekcie nawożonym K + Na + 2 Mg. W roku 2000 istotny przyrost plonu otrzymano w wariantach K + Na + 1 Mg oraz K + Na + 2 Mg. Różnice, w porównaniu do kontroli, wynosiły odpowiednio 18% i 19% (tab. 2). W przeprowadzonym doświadczeniu plon korzeni nie zależał od współdziałania badanych czynników.
Korzenie odmiany Fontana zebrane z obiektu kontrolnego i nawożonego K + Na + 1 Mg charakteryzowały się większą polaryzacją, niż odmiany Marathon (tab. 3).
Tabela 3
Wpływ nawożenia potasowego na parametry jakościowe korzeni buraka cukrowego Effect of potassium fertilization on root quality parameters of sugar beet
Rok / Odmiany Year / Varieties 1998 1999 2000 Srednia Mean Parametry Parameters Nawożenie Fertilization F* M F M F M F M O 18,51 18,26 19,63 19,28 18,11 17,75 18,75 18,43 K 18,26 18,62 18,64 19,34 17,70 18,37 18,20 18,77 K + Na + 1 Mg 18,50 18,05 19,25 17,99 18,60 17,94 18,78 17,99 K + Na + 2 Mg 18,45 18,00 18,52 17,59 17,59 17,74 18,19 17,78 Polaryzacja Polarization % Średnia Mean 18,43 18,23 19,01 18,55 18,00 17,95 18,48 18,24 O 50,5 39,4 51,8 53,9 43,0 41,7 48,4 45,0 K 43,0 41,8 52,9 52,0 47,7 48,5 47,9 47,4 K + Na + 1 Mg 44,0 42,0 50,7 56,1 52,3 49,4 49,0 49,1 K + Na + 2 Mg 42,0 39,4 52,1 52,7 52,6 43,0 48,9 45,0 K mmol⋅kg-1 Średnia Mean 44,9 40,6 51,9 53,7 48,9 45,6 48,6 46,6 O 5,1 3,7 8,2 8,1 2,5 3,2 5,3 5,0 K 3,5 3,5 7,6 7,8 3,3 3,3 4,8 4,9 K + Na + 1 Mg 3,6 4,5 6,4 7,3 2,9 3,7 4,3 5,2 K + Na + 2 Mg 3,7 4,2 8,3 7,1 3,0 3,5 5,0 4,9 Na mmol⋅kg-1 Średnia Mean 4,0 4,0 7,6 7,6 2,9 3,4 4,9 5,0 O 10,3 6,9 19,7 24,5 10,2 8,2 13,4 13,2 K 6,9 6,4 22,3 20,9 10,4 14,6 13,2 14,0 K + Na + 1 Mg 8,3 6,8 17,0 20,7 13,5 13,3 12,9 13,6 K + Na + 2 Mg 7,0 6,8 23,0 22,6 13,5 11,1 14,5 13,5 N-α-am. mmol⋅kg-1 Średnia Mean 8,12 6,73 20,5 22,2 11,9 11,8 13,5 13,6 O 16,53 16,51 17,37 16,88 16,25 15,95 16,72 16,45 K 16,47 16,86 16,31 17,06 15,77 16,33 16,19 16,74 K + Na + 1 Mg 16,66 16,26 17,09 15,67 16,55 15,92 16,77 15,95 K + Na + 2 Mg 16,67 16,25 16,18 15,27 15,53 15,85 16,13 15,79 Cukier tech. Rec. sugar (%) Średnia Mean 16,58 16,47 16,74 16,22 16,03 16,01 16,45 16,23 * F — Fontana M — Marathon
Odwrotną zależność zaobserwowano na obiekcie nawożonym tylko potasem (K). Nawo-żenie K + Na + 2 Mg spowodowało natomiast spadek zawartości cukru w korzeniach obu odmian. Spośród badanych parametrów jakościowych największy wpływ na zawartość cukru technologicznego wywierała polaryzacja (Fontana R2 = 89,5%; Marathon R2 = 90,2%).
Plon technologiczny cukru zależał przede wszystkim od plonu korzeni (Fontana R2 = 87,5%; Marathon R2 = 94,3%). Drugą istotną cechą była polaryzacja (n = 12):
Fontana PCT = 8,484 + 0,166 PK + 0,455 Pol (R2 = 99,7%) Marathon PCT = 9,745 + 0,170 PK + 0,510 Pol (R2 = 98,6%)
Uprawiane odmiany nie różniły się istotnie wielkością wytworzonego plonu cukru technologicznego, a wpływ nawożenia K, Na i Mg zależał od sezonu wegetacyjnego. W roku 1998 istotny wzrost plonu cukru technologicznego otrzymano w wariancie nawożo-nym tylko K, a w roku 2000 K + Na + 1 Mg (tab. 4).
Tabela 4
Wpływ nawożenia potasowego na plon cukru technologicznego (t⋅ha-1) Effect of potassium fertilization on recoverable sugar yield (t⋅ha-1)
Warianty Treatments Rok Year Odmiana Variety O K K + Na + 1 Mg K + Na + 2 Mg Średnia Mean Fontana 11,6 12,0 11,3 11,7 11,7 Marathon 10,9 13,0 10,6 10,5 11,2 Średnia — Mean 11,2 12,5 10,9 11,1 11,4 1998
NIR 0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = 0,78; współdziałania = r.n.
LSD 0.05 for varieties = r.n.; fertilization = 0.78; interaction = r.n.
Fontana 8,7 9,0 9,9 9,0 9,1
Marathon 9,6 8,9 9,5 10,2 9,5
Średnia — Mean 9,2 8,9 9,7 9,6 9,3
1999
NIR 0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = r.n.; współdziałania = r.n.
LSD 0.05 for varieties = r.n.; fertilization = r.n.; interaction = r.n.
Fontana 7,3 7,2 9,5 8,5 8,1
Marathon 7,9 8,3 8,7 9,0 8,5
Średnia — Mean 7,6 7,8 9,2 8,8 8,3
2000
NIR 0,05 dla odmian = r.n.; nawożenia = 1,3; współdziałania = r.n.
LSD 0.05 for varieties = r.n.; fertilization = 1.3; interaction = r.n.
Fontana 9,2 9,4 10,2 9,7 9,6
Marathon 9,4 10,1 9,6 9,9 9,8
Średnia Mean
Średnia — Mean 9,3 9,7 9,9 9,8 9,7
r.n. — Różnica nieistotna r.n. — Difference non significant
Wpływ badanych czynników na pobranie końcowe makroskładników przedstawiono w tabelach 5 i 6. Plon technologiczny cukru był dodatnio skorelowany z pobieraniem azotu. Odmiana Marathon wykazała istotny związek z całkowitym pobieraniem (R2 = 89%), a Fontana większy z akumulacją azotu w korzeniach (R2 = 75%), niż w plonie całkowitym (R2 = 56%). Dla odmiany Fontana otrzymano ponadto dodatnią prostoli-niowa korelację między plonem cukru a pobieraniem potasu w korzeniach (R2 = 67%). Pobieranie pozostałych pierwiastków nie wykazało istotnych zależności z wielkością plonu korzeni i cukru.
Tabela 5
Pobranie makroskładników przez odmiany buraka cukrowego (kg⋅ha-1) Macronutrients uptake by the sugar beet varieties (kg⋅ha-1)
Rok badań / Odmiany Year of investigations / Varieties
1998 1999 2000 Pierwiastek Element F M NIR0,05 LSD0.05 F M NIR0,05 LSD0.05 F M NIR0,05 LSD0.05 N 293,1 270,8 18,1 280,9 250,8 20,5 200,3 211,9 r.n. K 194,2 187,6 r.n. 252,0 215,8 29,3 186,3 220,3 38,2 Na 41,1 33,8 4,52 27,2 25,0 2,2 35,9 39,3 r.n. Ca 51,2 48,2 r.n. 120,0 99,4 13,9 53,4 71,3 17,1 Mg 28,4 22,8 2,7 35,9 32,0 2,0 18,8 23,4 3,1 * F — Fontana M — Marathon r.n. — Różnica nieistotna r.n. — Difference not significant
Tabela 6
Wpływ nawożenia potasowego na końcowe pobranie makroskładników (kg⋅ha-1) Effect of potassium fertilization on macronutrients uptake (kg⋅ha-1)
Pierwiastek Element Rok Year Warianty Treatments N K Na Ca Mg O 284,6 204,8 36,8 52,6 25,9 K 309,2 207,6 44,3 55,1 27,6 K + Na + 1 Mg 278,3 175,8 32,3 44,1 24,2 K + Na + 2 Mg 255,9 175,4 36,8 47,0 24,8 1998 NIR0,05 LSD0.05 21,4 14,5 3,1 4,5 1,7 O 270,4 238,6 22,5 102,0 33,8 K 251,8 232,4 26,9 103,5 32,8 K + Na + 1 Mg 261,6 226,3 29,2 112,0 33,8 K+Na+2Mg 279,5 238,2 25,8 120,0 35,6 1999 NIR0,05 LSD0.05 r.n. r.n. 3,9 r.n. r.n. O 182,7 189,7 30,2 53,5 17,2 K 197,3 179,7 34,5 60,2 20,7 K + Na + 1 Mg 216,8 227,0 33,5 67,2 22,7 K + Na + 2 Mg 227,6 216,7 52,3 68,7 23,8 2000 NIR0,05 LSD0.05 29,7 33,4 6,6 11,0 3,3 O 245,9 211,0 29,7 69,4 25,6 K 252,8 206,5 35,2 72,9 27,0 K + Na + 1 Mg 252,2 209,7 31,6 74,5 26,9 K + Na + 2 Mg 254,4 210,1 38,3 78,8 28,1 Średnia Mean NIR0,05 LSD 0.05 r.n. r.n. r.n. r.n. r.n. r.n. — Różnica nieistotna
DYSKUSJA
Wpływ potasu na akumulację cukru w burakach jest funkcją wielu indywidualnych procesów biochemicznych. Generalnie pierwiastek ten dodatnio wpływa na fotosyntezę, fotorespirację, transport, wykorzystanie asymilatów i gospodarkę wodną rośliny. W re-zultacie nawożenie tym pierwiastkiem może zwiększyć plon korzeni od 10 do 30% (Beringer, 1987; Orlovius, 1993). Jednocześnie zabieg ten obniża zawartość N-amino-wego oraz sodu w korzeniach, w małym stopniu zmniejszając wydajność ekstrakcji (Herlihy, 1989). Akumulacja cukrów w korzeniach jest jednak odwrotnie skorelowaną z ogólną zawartością jonów, w tym także i potasu (Winzer, 1996). W rezultacie komp-leksowego oddziaływania potasu na plon korzeni i ich jakość notuje się wzrost plonu cukru nawet ponad 20% (Herlihy, 1989).
W doświadczeniu własnym wpływ nawożenia na plon korzeni i cukru zależał od składu chemicznego nawozów i przebiegu pogody w sezonie wegetacyjnym. Zmienność reakcji buraka cukrowego w latach na nawożenie potasem potwierdzają wcześniejsze prace (Herlihy, 1989; Orlovius,1993).W przeprowadzonym doświadczeniu, w latach o mniej korzystnym przebiegu warunków atmosferycznych (1999 i 2000), wzrosła rola jednoczesnego nawożenia K, Na i Mg. Sód jest pierwiastkiem, którego znaczenie wzrasta szczególnie w latach suchych (Herlichy, 1989; Draycott, 1996). Magnez jest natomiast pierwiastkiem, który odgrywa szczególną rolę w metabolizmie związków energetycznych oraz azotu. Nawożenie tym składnikiem umożliwia uzyskanie wysokiego poziomu plonowania, przy znacznie mniejszej dawce azotu (Grzebisz i in., 2001).
Plon korzeni buraka cukrowego, a ty samym cukru zależy od ilości pobieranych składników pokarmowych (Milford, 2000). W badaniach własnych dodatnią korelację między wielkością plonu cukru technologicznego, a całkowitym pobieraniem pierwia-stków stwierdzono tylko dla azotu. Rezultat ten zgodny jest z wynikami Wendenburga i Kocha (1996).
WNIOSKI
1. Wpływ nawożenia potasem, sodem i magnezem na plonowanie buraka cukrowego zależał od sezonu wegetacyjnego. W latach o niekorzystnym dla wzrostu buraka przebiegu pogody, dodatek sodu i magnezu do nawozu potasowego zwiększył, nieza-leżnie od odmiany, plon korzeni i cukru technologicznego.
2. Spośród badanych makroskładników, tylko pobieranie azotu było dodatnio związane z plonem technologicznym cukru.
3. W doświadczeniu nie stwierdzono istotnego antagonistycznego oddziaływania zastosowanych dawek K, Na i Mg na ich akumulację w plonie buraka cukrowego.
LITERATURA
Anonim 1995. Ein starkes Stueck: Qualitaet von KWS. KWS, Einbeck: 31.
Beringer H. 1987. Höhe und Wirkung der K-Düngung bei heutigem Ertragsniveau. KALI-BRIEFE (Büntehof) 18 (8): 585 — 594.
Draycott A. P. 1996. Aspects of fertiliser use in modern, high-yield sugar beet culture. IPI-Bulletin No.15: 50 pp. Gutmański I. 1991. Produkcja buraka cukrowego. PWRiL, Poznań: 699 ss.
Grzebisz W., Barłóg P., Lehrke R. 2001. Effect of the interaction between the method of magnesium application and amount of nitrogen fertilizer application on sugar recovery and technical quality of sugar beet. Zuckerind. 126 (51): 956 — 960.
Haneklaus S., Knudsen L., Schnug E. 1998. Relationship between potassium and sodium in sugar beet. Comm. Soil Sci. Plant Anal. 29 (11–14): 1793 — 1798.
Herlihy M. 1989. Effect of potassium on sugar accumulation in storage tissue. Reprint from: Proc. 21st Colloquium Int. Potash Institute, Bern.
Herlihy M. 1992. Effects of N, P and K on yield and quality of sugar beet. Irish J. Agric. Food Res. 31: 35 — 49.
Milford G. F. J., Armstrong M. J., Jarvis P. J., Houghton B.J., Bellett-Travers D. M., Jones J., Leigh R. A. 2000. Effect of potassium fertilizer on the yield, quality and potassium offtake of sugar beet crops grown on soils of different potassium status. J. Agric. Sci. 135 (1): 1 — 10.
Orlovius K. 1993. Sugar beet quality — the importance of potassium. Int. Potash Institute. Potash Review 2, 6 pp.
Orlovius K. 1994. Einfluss der Magnesium-Versorgung auf Ertrag und Qualität von Zuckerrüben. Biul. Magn. 5: 7 — 11.
Wendenburg Ch., Koch H-J. 1996. Zum Einfluß unterschiedlicher Sorteneigenschaften auf den Stickstoffentzug von Zuckerrüben. Zuckerind. 121 (8): 623 — 630.
Winzer T., Lohaus G., Heldt H-W. 1996. Influence of phloem transport, N-fertilization and ion accumulation on sucrose storage in the taproots of fodder beet and sugar beet. J. Experim. Bot. 47 (300): 863 — 870.