Archeologia Polski Środkowowschodniej, t. II, 1997 W i e l o k u l t u r o w e s t a n o w i s k o 2 w Po d l o d o w i e, w o j. z a m o j s k i e Jo l a n t a Ba g iń s k a, Ew a Ba n a s ie w ic z, Ha l in a Ta r a s W 1996 r., w trz e c im se z o n ie b a d a ń (E. B a n a sie w ic z 1994; J. B a g iń sk a 1996) n a stan. 2 w P o d lo d o w ie (1 A ) za ło ż o n o w y k o p o p o w ie rz c h n i 1 a ra - d ziałk i 3B , 4 B -C , 5C ( IB ) . N a b ad a n ej p rz e strz e n i, w a rs tw a c z a m o z ie m u m ia ła m ią ż sz o ść 50 c m w cz ęści p o łu d n io w e j i o koło 60- 70 cm w c z ę śc i p ó łn o c n e j (a r 5C ). W w a rstw ie k u ltu ro w ej, k tó ra o g ran ic za ła się do c z am o zie m u , w y stą p iła duża ilo ść c e ra m ik i, z w ią z a n e j g łó w n ie z o s a d n ic tw e m k u l tu ry trz c in ie c k ie j a le te ż m a te ria ły sta rs z e - z n e o litu i w c z e sn e g o o k re su ep o k i b rą z u (k u ltu ra m ie rz a n o w ic - ka). O p ró c z c e ra m ik i z n a le z io n o m a te ria ły k o stn e oraz k rze m ien n e . W ś ró d ty c h o sta tn ic h , 2 sie rp y o fo rm a ch p ó łk się ż y c o w a ty c h , w e w sc h o d n ie j P o lsc e c h a ra k te ry s ty c z n y c h d la k u ltu r y tr z c in ie c k ie j i łu ż y c k ie j, k tó re w P o d lo d o w ie z w ią z a n e s ą z a p e w n e z o sa d n ic tw e m k u l tu ry trz c in ie c k ie j (3: a, b).
O b ie k ty z a c z ę ły s ię ry so w a ć p o c z ą w sz y od g łę b o ko ści o k o ło 50-60 cm , n ie m al w sz y stk ie sk u p iły się w p o łu d n io w e j c z ę śc i w y k o p u . O d sło n ię to łą c z n ie 14 (nr 14-
27 ) o b ie k tó w o ra z d o k o ń c z o n o e k s p lo ra c ji k ilk u ja m o d sło n ię ty c h w u b ie g ły m se z o n ie (4 a, 4 b , 12 (2). W ięk szo ść n o w o o d k ry ty c h ja m z w ią z a n a je s t z o sa d n ic tw e m k u ltu ry trz c in ie c k ie j (n r 14, 1 6 ,1 7 ,1 9 , 2 0 ,2 1 ,2 7 ) , je d n a (nr 15) z o sa d n ic tw e m k u ltu ry a m fo r k u lis ty c h (J. B a g iń sk a , H . T aras 1997) za ś o b ie k t n r 18 o k a z a ł się g ro b e m k u ltu ry w o ły ń sk o -lu b e lsk ie j c e ra m ik i m a lo w an e j. C h ro n o lo g ii p o z o s ta ły c h o b ie k tó w (n r 2 2 -2 6 ) n ie udało się o k reślić. M ię d z y o b ie k ta m i 14 i 21 z a c h o d z ą re la cje stra ty g ra fic z n e le c z z e w z g lę d u n a p o d o b ie ń stw o w y p e- łn is k a ja m y 21 i g ó rn ej cz ęści ja m y 14 tru d n o je s t d o k ła d n ie o k re ślić k o le jn o ś ć ich z a k ła d a n ia - p rz y p u sz c z a się, ż e o b ie k t 14 m o ż e b y ć starszy. P o d o b n e k ło p o ty d o ty c z ą ja m 16 i 2 2 , k tó re ta k ż e c z ę ś c io w o s ię p rze cin a ją. W śró d ja m z w ią z a n y c h z o sa d n ic tw e m k u ltu ry trz c i n ie c k ie j, w ię k s z o ś ć to o b ie k ty p ły tk i e , n ie c k o w a te w p rz e k ro ju (n r 1 7 ,1 9 ,2 1 ,2 7 ) , o śred n ic ac h w p rzed ziale 110-160 c m i m ią ż s z o śc i od 35 d o 60 cm . Ich je d n o lite w b a rw ie w y p e łn is k a z a w ie ra ły n ie lic z n e fra g m e n ty c e ram ik i, k o śc i, c z a s e m d ro b n e b ry łk i po lep y , ro z c ie ra c z e
k a m ie n n e ( ja m a n r 17 i 27). W stro p ie o b ie k tu n r 27 z n a le z io n o o s tro d e n n ą m is e c z k ę (3: c), a w je j w n ę trz u roz- cierac z. Ja m a n r 16 - p r o s to k ą tn a w p rz e k ro ju o śre d n i c a ch 2 4 0 -1 4 0 c m i m ią ż s z o śc i o k o ło 45 cm - w górnej c z ęści sty k a ła się z o b ie k te m 22; w je j w y p e łn is k u z n a le zio n o , m .in. fra g m e n ty c ię ż a rk a tk a c k ie g o . P o z o sta łe d w a o b ie k ty (n r 14, 2 0) to ja m y tra p e z o w a te , w stro p ie o śre d n ic a c h 90 (n r 20 ) i 130 -1 7 0 cm (n r 14) o ra z m ią ż szości 55 (n r 2 0 ) i 175 c m (nr 14). C z ę ść p r z y d e n n a ja m y 14, o w y p e łn isk u in te n sy w n ie c z a rn y m , z a w ie ra ła g ru b ą w a rstw ę ro z m y te j spalen izn y . M a te ria ły ru c h o m e - c h ro n o lo g ic z n ie z a s a d n ic z o je d n o ro d n e - w y stę p o w a ły w e w s z y s tk ic h w a r s tw a c h g łę b o k o ś c io w y c h w y p e łn is k a o b iek tu . Ł ą c z n ie w y d o b y to : o k o ło 4 2 0 fra g m e n tó w c e ra m ik i, o k o ło 3 7 0 k o śc i (n ie k tó re ze śla d a m i cię c ia ), 5 n a rz ę d z i k o śc ia n y c h i ro g o w y c h (4: d, g), 25 z a b y tk ó w k a m ie n n y c h , 14 k rz e m ie n n y c h (w ty m n a rz ę d z ia , np. ro zc ierac ze , fra g m e n ty to p o rk a i sie k ie ry ) a ta k ż e 1 przę- ślik i 1 b elem n it.
W ś ró d z re k o n stru o w a n y c h fo rm c e ra m ik i p rz e w a ż a ją n ie z d o b io n e n a c z y n ia o s tro d e n n e lu b z m a ły m i, w y o d rę b n io n y m i d n am i (4: a-c), m a ją c e lic zn e a n a lo g ie w stre fie w sc h o d n ie j L u b e lsz c z y z n y (m . in. T eptiuków , H ru b ie sz ó w -P o d g ó rz e , T y szo w c e, Ś w ie rsz c z ó w - por. J. N ie d ź w ie d ź 1997; H . T aras 1997).
M a te ria ł c e ra m ic z n y z w ią z a n y z k u ltu r ą trz c in ie c k ą n a ty m sta n o w isk u o k re śla je j faz ę p ó ź n ą . S k ła d a się na to z m ia n a m o r fo lo g ii n a c z y ń , u b o ż e n ie z d o b n ic tw a - z a ró w n o z m n ie jsz e n ie się ilo ści n a c z y ń zd o b io n y c h , ja k te ż z m ia n y w o rn a m e n ty c e (H . T aras 1995, s. 6 1 -7 6 ), a ta k ż e p o ja w ie n ie się c e c h s ty listy c z n y c h z w ią z a n y c h z w p ły w a m i k u ltu ry N o u a b ą d ź k o m a ro w sk ie j (?) - c h a ra k te ry s ty c z n e , w y sta ją c e p o n a d k ra w ę d ź w y le w u uch a n ac zy ń . B a d a n ia sta n . 2 w P o d lo d o w ie , p o c z ą w s z y o d s e z o n u 1996 p ro w a d z o n e s ą w s p ó ln ie p rz e z M u z e u m im . J. P e te ry w T o m a szo w ie , K a te d rę A rc h e o lo g ii U M C S , p rz y w sp ó łp ra c y z a m o js k ie g o O d d z ia łu P S O Z .
Wie l o k u l t u r o w es t a n o w is k o 2 w Po d l o d o w i e, w o j. z a m o j s k ie 61
62 Jo l a n t a Ba g i ń s k a, Ew a Ba n a s i e w i c z, Ha l i n a Ta r a s
Ryc. 2. Podlodów stan. 2. Lokalizacja obiektów: 1 - kultura wofyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej, 2 - kultura amfor kulistych, 3 - kultura mierzanowicka, 4 - kultura trzciniecka, 5 - kultura przeworska, 6 - obiekty o nieokreślonej chronologii (rys. J.Bagińska).
W i e l o k u l t u r o w e s t a n o w i s k o 2 w P o d l o d o w i e , w o j . z a m o j s k i e 6 3
64 Jo l a n t a Ba g i ń s k a, Ew a Ba n a s i e w i c z, Ha l i n a Ta r a s
Wie l o k u l t u r o w es t a n o w is k o 2 w Po d l o d o w i e, w o j. z a m o j s k ie 6 5
Li t e r a t u r a B a g i ń s k a J., T a r a s H.
1997 Jama kultury amfor kulistych z Podlodowa, stan.
2 (w tym tomie).
B a n a s i e w i c z E.
1994 Sprawozdanie z prac sondażowych na cmenta
rzysku kultury przew orskiej w Podlodow ie, stan. 2, gm. Łaszczów, Spr. zam. 1993, s. 37-39. B a g i ń s k a J.
1996 Podlodów, stan. 2, gm. Łaszczów - osada z póź
nej fazy kultury trzcinieckiej, APŚ, 1 .1, s. 69-70.
N i e d ź w i e d ź J.
1997 Z badań nad pograniczem kultury trzcinieckiej
i łużyckiej na Lubelszczyźnie (w tym tomie). T a r a s H.
1995 Kultura trzciniecka w międzyrzeczu Wisły, Bugu
i Sanu, Lublin.
1997 Schyłek kultury trzcinieckiej na Lubelszczyź nie w świetle dotychczasowych badań (w tym tomie).
Jo l a n t a Ba g i ń s k a, Ew a Ba n a s i e w i c z, H a l i n a T a r a s
A M u l t ic u l t u r a l Sit e 2 a t Po d l o d ó w, Za m o ś ć Vo iv o d s h ip
Fourteen features (14-27) w ere discovered and exam i- out to be a grave o f the V olhynian-Lublin Painted Pottery ned in 1996. Features: 14, 16, 17, 19, 20, 21 and 27 are asso- culture. The pit no 15 represents the period o f the Globular ciated w ith a Trzciniec culture settlem ent and represent the A m phorae culture. The chronology o f the rem aining pits has late phase (13th-11th century BC conv.). Feature 18 turned not been determined.
Muzeum im. J. Petera w Tomaszowie Lubelskim, Państwowa Służba Ochrony Zabytków w Zamościu, Katedra Archeologii UMCS w Lublinie
