Krystyna Dębska-Luty,Aleksandra
Lipińska,Maria Zeylandowa
Ląd, gm. Lądek, woj. konińskie.
Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 13, 166-167
166
-J K R Z E S K -K R O L O W A NIW A, g m . Z b u c z y n U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i w o j. s i e d le c k ie I n s ty tu t A rc h e o lo g ii S ta n o w isk o 3 w W a r s z a w ie B a d a n ia p r o w a d z iła m g r B a r b a r a H e n s e l. F i n a n s o w a ł W KZ w S ie d lc a c h . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a o tw a r ta /X I - X I I I w. / , S ta n o w is k o le ż y p o obu s tr o n a c h d ro g i d o M a c ie jo w ic , o k oło 150 m n a p o łu d n ie od g r o d z i s k a K r z e s k - K r ó lo w a N iw a / s t , 1 / . B a d a n ia m i w y k o · p a lis k o w y m i o b ję to z a c h o d n ią k ra w ę d ź o s a d y / p o z a c h o d n ie j s t r o n i e d r o g i do M a c ie jo w ic /. P r z e k o p a n o łą c z n i e 192, 5 ттг.2
2 O d k ry to 7 o b ie k tó w : 3 ja m y odp ad k o w e o p o w ie r z c h n i 7 m , 0, 8 m , 0 , 22 ś la d y po 3 z n iB z c z o n y c h o b ie k ta c h : z ie m ia n k ę o p r z e z n a c z e n iu g o s p o d a r c z y m . Z ie m ia n k a n r 6 z a c h o w a ła s i ę do g łę b o k o ś c i 1 m . D no i ś c ia n y o b ie k tu d o w y s o k o ś c i 0 , 6 m b y ły w y ło ż o n e d r a n i c a m i . D o d atk o w e w z m o c n ie n ie ś c i a n u z y s k a n o p r z e z w y le p ie n ie p o le p ą i w y ło ż e n ie b rz e g ó w d u ż y m i f r a g m e n t a m i s k o r u p i k a m ie n ia m i.M a te r ia ł z a b y tk o w y s ta n o w is k a te g o b y ł je d n o lity c h r o n o lo g ic z n ie . S k ła d a ły s i ę n a ń g łó w n ie f r a g m e n ty c e r a m i k i . P o n a d to w y s tą p iły n ie lic z n e i s ła b o z a c h o w a n e f r a g m e n ty p r z e d m io tó w ż e la z n y c h , p r z ę ś l i k g lin ia n y i k o ś c i z w i e r z ę c e c z ę ś c io w o p r z e p a lo n e . M a te r ia ł do o p r a c o w a n ia w m a g a z y n ie IA UW , p o te m u W KZ w S ie d lc a c h . L.ĄD,, g m . L ą d e k M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w o j. k o n iń a k ie w P o z n a n iu S ta n o w is k o 1 B a d a n ia p ro w a d z iły m g r m g r K r y s ty n a D ę b s k a - L u ty , A le k s a n d r a L ip iń s k a , M a r ia Z e y la n d o w a / a u t o r k a s p r a w o z d a n i a / . F in a n s o w a ło M u z eu m A r c h e o lo g ic z n e w P o z n a n iu . P i ę t n a s t y s e z o n b a d a ń G r o d z is k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e / X - X III w . / .
Z a k o ń c z o n o b a d a n ie w a łu g r o d u X - w ie c z n e g o , O d s ło n ię to z e w n ę t r z n ą c z ę ś ć w a łu z b u d o w a n ą z d o ś ć d o b r z e z a c h o w a n y c h d r a n i c . D r a n ic e te tw o r z ą p łd s z c z y z n ę p o m ię d z y s k ło n e m w a łu , a m a ły m p r z e d w a le m . J e s t to k o n s tr u k c y jn e i n ie ty p o w e z a ło ż e n ie o b r o n n e , W t e j ja k b y n a tu r a l n e j k o tlin c e - w w ie k u X I i X II p o w s ta ły d u ż e b u d o w le s łu p o w e , z a p e w n e m i e s z k a l n e . W a r s tw y k u ltu ro w e z w ią z a n e z e ś la d a m i b u d o w li n a s y c o n e s ą d u ż ą i l o ś c i ą z a b y tk ó w .
B a d a n ia po r a z p ie r w s z y o b ję ły t e r e n p o z a w a ła m i g ro d u X - w i e c z n e g o od s t r o n y p o łu d n io w e j, u w a ż a n e g o z a g r ó d k a s z t e l a ń s k i X I-X II w ie k u . O d k ry to p o d g ro d z ie z w ią z a n e z g r o d e m X - w ie c z n y m . O b ie k ty m ie s z k a ln e ,
1 6 7
po k tó ry c h z o s t a ł a in te n s y w n ie z a b a r w io n a w a r s tw a k u ltu ro w a , z a k ła d a n e b y ły b e z p o ś r e d n io n a c a lc u lu b w k o p an e w n ie g o . W y żej z a le g a ły w a r s tw y m ł o d s z e . X I - X I I - w ie c z n e , k t ó r e o g r a n i c z a ł w a ł s ła b o z a c h o w a n y n a b a d a ny m o d c in k u . W ał te n b ę d z ie p r z e d m io te m b a d a ń w r o k u n a s tę p n y m . D o k u m e n ta c ja i m a t e r i a ł z a b y tk o w y z n a jd u ją s i ę w M u z e u m A r c h e o lo g ic z n y m w P o z n a n iu , M A ŁY P Ł O C K U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i w ö j. ło m ż y ń s k ie I n s ty tu t A r c h e o lo g ii S ta n o w is k o 2 Z a k ła d B a d a ń A r c h e o lo g ic z n y c h S S P " U n i v e r s i t a s " B a d a n ia p r o w a d z iła m g r E w a T w a r o w s k a . F in a n s o w a ł W KZ w Ł o m ż y . D ru g i s e z o n b a d a ń . O s a d a p r z y g ro d o w a , p ro d u k c y jn a z w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a /Х 1 1 -Х Ш /. C e le m p r a c b y ło r o z p o z n a n ie c h r o n o lo g ii i r o z w o ju p r z e s t r z e n n e g o o s a d n ic tw a w o k ó ł g ro d u od s t r o n y w s c h o d n ie j, p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j / n a w p r o s t b r a m y g r o d u / i p o łu d n io w e j. P r z e b a d a n o ł ą c z n i e 252 m . W e w s c h o d n ie j c z ę ś c i n a w ią z a n o do b a d a ń z l a t u b ie g ły c h . W y e k - s p lo r o w a n o d r u g ą p o ło w ę p ó łz ie m ia n k i z p a le n is k ie m w n a r o ż n ik u p ó łn o c n o - z a c h o d n i m / w y m i a r y 2 , 2 x 2 , 8 ; g łę b o k o ś ć 90 c m / . O ba te o b ie k ty z n a jd o w a ły s i ę n a l i n i i r ó w n o le g łe j do s k a r p y w y s o c z y z n y , c o w s k a z u je n a r e g u l a r n y /w z d łu ż s k a r p y / u k ła d z a b u d o w y t e j c z ę ś c i o s a d y . C h a r a k t e r m a te r ia łu z a b y tk o w e g o , w ty m d u ż a i l o ś ć ż u ż la ż e la z n e g o , p o tw ie r d z a p ro d u k c y jn y c h a r a k t e r t e j c z ę ś c i o s a d y , k t ó r ą w s tę p n ie d a to w a ć m o ż n a n a Χ ΙΙ-Χ Π Ι w. 4 H a p o łu d n ie od g r o d u , n a n ie w ie lk ie j k u lm in a c ji w y s o c z y z n y , z a ł o żo n o w y k o p o p o w ie r z c h n i 122 m 2, p r z e c i n a j ą c y j ą z e w s c h o d u n a z a c h ó d d o p o ło w y . O d k ry to z e s p ó ł p r o d u k c y jn y h u tn ic z o - k o w a ls k i, w sk ła d k tó re g o w c h o d z iło 7 p a l e n i s k z c h a r a k t e r y s t y c z n y m ż u ż le m w s k a z u ją c y m n a m i e j s c o w y w y to p . O b ie k t te n z a jm o w a ł p o w ie r z c h n ię 30 m 2 . O d k ry to w nim w ie le n a r z ę d z i ż e la z n y c h / d ł u t a , ś w id r y , n o ż e , p ó łw y tw o ry o r a z k a w a łk i s u r o w e j W p o b lis k im s ą s ie d z tw ie w y s tą p iły dw a d a l s z e m n i e j s z e o b ie k ty o p o d o b n y m c h a r a k t e r z e i z a w a r t o ś c i o r a z d w ie c z ę ś c io w o wy e k s p lo r o w a n e p ó łz ie m ia n k i z a g łę b io n e 65 i 100 c m w c a l e c . U z y s k a n e m a t e r i a ł y w s k a z u ją , ż e p o c h o d z ą o n e z p ro d u k c y jn e j c z ę ś c i o s a d y , m ło d s z e j w s to s u n k u d o c z ę ś c i n a w sc h ó d od g ro d u i p o c h o d z ą c e j p ra w d o p o d o b n ie z X III w . ‘ N a ł ą c e z w a n e j " C m e n t a r z y s k " , n a w p r o s t w e jś c ia do g r o d u , w je j p o łu d n io w o -w s c h o d n im n a r o ż u w y ty c z o n o w y k o p o p o w ie r z c h n i 54 m 2. W je g o o b r ę b ie o d s ło n ię to p r a w ie k w a d ra to w y n a s y p k a m ie n n y z b u d o w a n y z 5 w a r s tw k a m ie n i d ro b n y c h , c z ę ś c io w o p o łu p a n y c h / r o z m i a r y n a sy p u 3 x 3 ,3 m , o r i e n t a c j a w s c h ó d - z a c h ó d , w y s o k o ś ć 55 c m / . P o d n a s y p e m
