Maria Mączkowska
Garbina, pow. Braniewo. Stanowisko
1
Informator Archeologiczny : badania 7, 18-19
18 B O C H N IA -C H O D E N IC E S ta n o w isk o VI M u zeu m Ż up K ra k o w s k ic h W ie lic z k a B a d a n ia p r o w a d z iła m g r E w a F o lw a rc z n y -M iś k o « F ir a n s o w a ło M u z e u m Ż up K ra k o w s k ic h w W ie lic z ce« D ru g i s e z o n badań« O s a d a k u ltu r y l e n d z i e l s k i e j z e śro d k o w e g o o k r e s u n e o litu «
S ta n o w isk o p o ło ż o n e j e s t n a k u lm in a c ji w z n ie s ie n ia o d d z ie la ją c e g o K o tlin ę S a n d o m ie r s k ą od P o g ó r z a K a rp a c k ie g o « po p r a w e j s t r o n i e R a b y 9 w o b r ę b ie o b s z a r u so lo n o śn e g o « P r z e b a d a n o t e r e n o p o w ie r z c h n i 250 m 2 . O d k ry to w a r s tw ę k u ltu ro w ą« 2 ja m y i d o k o ń czo n o e k s p l o r a c ję d u ż eg o p a le n is k a o d s ło n ię te g o c z ę ś c io w o w 1972 r«
J a m y p o s ia d a ły k s z t a ł t y o w a ln e o w y m ia r a c h 200 x 280 i 200 z 220 cm « z a g łę b io n e w c a le c do 70 i 110 c m .W y p e łn is k o ic h s ta n o w iła c z a rn a * t ł u s t a z ie m ia z d r o b n y m i k w a łk a m i p o le p y o r a z c e r a m i k i k u ltu r y le n d z ie ls k ie j« S p e łn ia ły o n e n a jp r a w d o p o d o b n ie j fu n k c ję p o jem n ik ó w n a o d padki«
P a le n is k o s k ła d a ło s i ę z dw óch c z ę ś c i ro z d z ie lo n y c h w a r s tw ą g lin y « P a le n is k o g ó r n e - s t r a t y g r a f i c z n i e m ło d s z e « b y ło w p o s t a c i n ie c k o w a te g o z a g łę b ie n ia o w y m ia r a c h 260 x 180 cm« g łę b o k o ś c i 110 cm « P r z y je g o d n ie s tw ie r d z o n o 1 0 -1 5 c m w a r s tw ę polepy* w ę g li d rz e w n y c h i p o p io łu o r a z f r a g m e n ty kubków z koń c z y s ty m i d n a m i u ż y w a n y m i p r z y w y w a rz a n iu so li« P a le n is k o d o ln e p o s ia d a ło k s z t a ł t k o lis ty o ś r e d n i c y 5 0 -6 0 c m 1 p ł a s k ie dno n a g łę b o k o ś c i 160 cm « Z a b y tk i r u c h o m e r e p r e z e n to w a n e s ą w y łą c z n ie p r z e z d r o b n e f r a g m e n ty c e r a m i k i ty p o w e j d la ś ro d k o w e j fa z y k u ltu r y le n d z ie ls k ie j« S tw ie r d z e n ie b r y k ie ta ż y s o lo w a r - s k ic h n a p a le n is k u św iad c zy « ż e m ie s z k a ń c y o s a d y t r u d n il i się « m « in « w y w a r z a n ie m so li« B IE N K O W IC E , p o w . R a c ib ó r z p a t r z e p o k a b r ą z u D Z B A JD Z E K « pow« O s tr o ł ę k a S ta n o w isk o 1 p a t r z o k r e s l a t e ń s k i D Z IE R Ż ę C IN « pow« S ław no S ta n o w isk o 3 p a tr z o k r e s w pływ ów r z y m s k ic h GARBU?A« pow« B ra n ie w o S ta n o w isk o 1 M u zeu m M a z u rs k ie w O ls z ty n ie
19 -B a d a n ia p r o w a d z iła m g r M a r ia M ą c z k o w s k a . F in a n s o w a ł EH KM P A N . C z w a rty s e z o n b a d a ń . O s a d a w ie lo k u ltu r o w a : n e o lit, p o c z ą tk i e p o k i b r ą z u , o k r e s w pływ ów rz y m s k ic h « O s a d a p o ło ż o n a j e s t n a p ra w y m b r z e g u B au d y - o k o ło 3 k m od j e j u j ś c i a do Z a le w u W iś la n e g o , 2 , 5 k m n a w s c h ó d od F r o m b o r k a . J e s t to f o r m a w y s o k ie j w ydm y n a ło ż o n e j n a s t a r s z e p i a s z c z y s te f o r m y p o lo d o w c o w e . O s a d a j e s t w z n a c z n y m s to p n iu z n is z c z o n a p r z e z d łu g o tr w a łe w y w o że n ie p ia s k u .
S y tu a c ja s t r a t y g r a f i c z n a j e s t s k o m p lik o w a n a - z a b u r z o n a p r z e z p r o c e s y n a t u r a l n e : a k u m u la c ję i e r o z j ę e o lic z n ą , p r o c e s y zm y w o w e i k o le jn e s t r e f y p o r a s t a n i a l a s u . W y ró ż n io n o c z t e r y k o le jn e p o z io m y o s a d n ic z e .D w a n a j s t a r s z e w ią ż ą s i ę z o s a d n i c tw e m r z u c e w s l d m . M a t e r i a ł z ab y tk o w y . g łó w n ie c e r a m i k a w p o w ią z a n iu z u k ła d e m s t r a ty g r a f ic z n y m p o z w a la w y ró ż n ić d w ie fa zy te g o o s a d n ic tw a : s t a r s z ą / w a r s tw a V / i m ło d s z ą / w a r s tw a m / p r z y p a d a ją c ą n a p o c z ą tk i e p o k i b r ą z u . W a r s tw y t e n ie z n a c z n ie o d s i e b ie w y d z ie lo n e z o s ta ły p r z y k r y t e n a w ia n y m p i a s k ie m . S ą d z ą c po je g o m ią ż s z o ś c i p r o c e s te n b y ł d łu g o tr w a ły .
B e z p o ś r e d n io pod w s p ó łc z e s n y m p o z io m e m p r ó c h n ic z y m w y s tę p u je z n is z c z o n a w a r s t w a k u ltu ro w a z o k r e s u r z y m s k ie g o / w a r s t w a I b / , a n ie c o p o n iż e j te j w a r s tw y j e s z c z e je d e n p o z io m p ra w d o p o d o b n ie o s a d n ic z y / w a r s tw a II a / - s ła b o c z y te ln y s t r a t y g r a f i c z n i e , w y ró ż n io n y je d y n ie n a p o d s ta w ie o b e c n o ś c i c e r a m i k i o o d m ie n n y m c h a r a k t e r z e n iż w p o z io m ie w y ż s z y m .« O k r e ś l e n ie p r z y n a le ż n o ś c i c h r o n o lo g ic z n e j 1 k u ltu r o w e j t e j w a r s tw y j e s t n a r a z i e j e s z c z e t r u d n e . P o w y ż s z e w n io s k i k u l tu r o w o - s t r a t y g r a f i c z n e m o g ą u le c j e s z c z e u z u p e łn ie n io m w ś w ie tle w y ników o s ta tn ie g o s e z o n u b a d a ń . P o n iż e j s p ą g u w a r s tw y V - w p ia s k u tr a k to w a n y m d o ty c h c z a s ja k o c a l e c n a tr a f io n o n a k ilk a o k azó w k r z e m ie n n y c h , k t ó r e w s k a z u ją n a i s t n ie n i e o s a d n ic tw a m e z o lity c z n e g o lu b n a w e t sc h y łk o w o p a le o lity c z n e g o / w i ó r z r d z e n ie d w u p ię to w e g o / a z a te m o s a d n ic tw o r z u c e w s k ie b y ć m o ż e n a w a r s t w io n e j e s t tu n a s t a r s z e . W w a r s tw a c h r z u c e w s k ic h w y ró ż n io n o : g e r a m ik ę , k r z e m ie n i e / n a r z ę d z i a i s u r o w ie c o d p a d k o w y / b u r s z ty n - d r o b n e f r a g m e n ty i dw a m a łe p a c i o r k i w a lc o w a te , p o le p ę , w ę g ie l d rz e w n y 1 d ro b n e f r a g m e n ty k o ś c i .W ś r ó d w ę g li d rz e w n y c h z n a la z ły s i ę d w a z i a r n a p s z e n ic y p ła s k u r k i je d n o z ia r n o p s z e n ic y z w y c z a jn e j i p le w k a p r o s a / b a d a n ia s z c z ą tk ó w p a le o b o ta n ic z n y c h p r o w a d z o n e s ą p r z e z d r M e la n ię K lic h o w s k ą /. P o n a d to z a r e je s t r o w a n o d a ls z e ś la d y k o n s tr u k c ji s łu p o w y c h ,w id o c z n e p o n iż e j w a r s tw y V - w ż ó łty m p ia s k u , a w s p ą g u w a r s tw y m ś la d y w p o s t a c i k r z y ż u ją c y c h s i ę s m u g b a rw y j a s n o - s z a r e j w y s tę p u ją c e w p o z io m ie s iln e g o p r z e s y c e n ia w a rs tw y w ę g le m d r z e w n y m . Z w a r s tw y r z y m s k ie j / I b / u z y s k a n o c e r a m i k ę , p r z ę ś l i k , n ó ż ż e la z n y i w ę g ie l d r z e w n y . Z w a r s tw y I l a - n ie lic z n e f r a g m e n ty c e r a m i k i , dw a p r z ę ś l i k i i o z d o b ę t b r ą z u / m a ł a b r a n s o l e t a / ? / k s z t a ł t u p o d k o w ia s te g o / . B a d a n ia s ta n o w is k a 1 w G a r b in ie b ę d ą n a d a l k o n ty n u o w a n e . P r z e w id u je s i ę Z a ło ż e n ie w ykopów s o n d a ż o w y c h n a s ą s ie d n im w z g ó rz u - w o d le g ło ś c i o k .1 5 0 m h a p o łu d n ie od b a d an e g o s ta n o w is k a , g d z ie p rz y p a d k o w o n a tr a f io n o n a o b e c n o ś ć w a r s tw y k u ltu r o w e j.
GD ÓW , po w . M y ś le n ic e S ta n o w isk o II
p a tr z
