Zespoły otwornic na tle mikrofacji jako wskaźniki wieku i zmian
paleośrodowiska w późnym dewonie i wczesnym karbonie w paleozoicznej
strukturze bloku górnośląskiego
Narzędziem mikropaleontologicznym przedstawionym w pracy były otwornice bentosowe, których część szybko ewoluowała w późnym dewonie i wczesnym karbonie. Przedmiotem badań była sukcesja wapieni dewońsko- karbońskiej platformy węglanowej, która utworzyła się w dawnym basenie śląsko-morawskim (blok górnośląski). Zidentyfikowano 102 taksony otwornic bentosowych, które należą do dwóch podrzędów, tj. Fusulinina (otwornice wapienne) oraz Textularina (otwornice aglutynujące). Niektóre ze zidentyfikowanych gatunków otwornic w badanych profilach mają znaczenie stratygraficzne dla górnego dewonu i dolnego karbonu. Na tej podstawie w badanej serii skał wydzielono 9 poziomów biostratygraficznych (8 zdefiniowano jako nowe). Opierając się na podobieństwie taksonomicznym opisanych zespołów z zespołami występującymi w profilach skał tej samej prowincji faunistycznej oraz na ich korelacji z poziomami konodontowymi można wnioskować, że badane osady odpowiadają najwyższej części famenu oraz różnym częściom turneju i wizenu. Szczegółowa analiza mikrofacjalna płytek cienkich skał badanej serii skał węglanowych pozwoliła rozpoznać, że budują je liczne składniki biogeniczne (fragmenty liliowców, glonów i otwornic) a także składniki litogeniczne. Proporcje ilościowe występowania poszczególnych elementów szkieletu ziarnowego i typy spoiwa stały się podstawą do wydzielenia 10 różnych mikrofacji.
The research was based on the Upper Devonian-Lower Carboniferous succession of the carbonate platform, which was formed in the former Silesian-Moravian basin (Upper Silesian Block). The research was based on the analysis of thin section of rocks taken from the surface outcrops in the southern part of the Ojców Plateau in the Kraków Upland. Taxonomic analyses allowed to identify 102 taxa of Foraminifera (benthic foraminifers). They belong to two suborders such as Fusulinina (calcareous foraminifers) and Textularina (agglutinated foraminifers). Some of the identified species are stratigraphic markers for the Upper Devonian and Lower Carboniferous. On this basis, the studied sediments have been included to nine biostratigraphic zones (eight defined as new). Based on the taxonomic similarity of the described foraminiferal assemblages with the assemblages occurring in other rock sections of the same microfaunal province, and correlation with the conodont zones, it can be concluded that the studied sediments correspond to the highest part of the Famennian and parts of the Tournaisian and the Visean. A detailed microfacial analysis of thin sections of the rocks revealed that they are composed of numerous biogenic and lithogenic components. The quantitative proportions (biogenic components, different type of cements) have been the basis for define ten various microfacies.
