"Spory wokół Schellinga w Polsce", Karol Bal, "Acta Universitatis Wratislaviensis" No 309, Germanica Wratislaviensia XXVI, Wrocław 1976 : [recenzja]

Irena Stemplowska

"Spory wokół Schellinga w Polsce",

Karol Bal, "Acta Universitatis

Wratislaviensis" No 309, Germanica

Wratislaviensia XXVI, Wrocław 1976

: [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 20/3 (65), 151

/1 / WALAS T e r e s a : Dekadentyzm w śró d p rądów ep o k i. "P am iętnik L ite r a c k i" 1977 z. 1 s . 9 7 - 1 4 9 .

Studium z a w ie ra o b s z e rn ą i w s z e c h s tro n n ą a n a liz ę dekadentyzm u w l i t e r a t u r z e e u r o p e js k ie j. Obok ideow ych i w o licjo n aln y ch w yznaczników tej fo rm a c ji (c h o ro b liw o ść , p e r w e r s ja , s z tu c z n o ś ć , in te le k tu a liz m , immo- ra liz m , sc ep ty c y zm p o zn aw czy , re la ty w iz m , sy n k re ty z m , e p ik u re iz m , estety zm i in . ) a u to rk a ro z p a tr u je form alne r e z u lta ty postaw y d ek ad en c­ k ie j. A rty k u ł p o stu lu je ro z g ra n ic z a n ie dekadentyzm u i m odernizm u. P ie rw s z y je s t o s ta te c z n ą kon sek w en cją i n e g a c ją św iatopoglądu n a tu r a - lis ty c z n o -p o z y ty w is ty c z n e g o , d ru g i - nową s tr u k tu r ą św iatopoglądow ą z w ła sn ą a k s jo lo g ią . R o z ró ż n ien ie to pozw ala le p ie j uchw ycić dynam ikę p rzeło m u an ty p o zy ty w isty czn e g o w l i t e r a t u r z e .

B P /6 5 /1 2 J . Z .

/11/ BAL K a ro l: S p o ry wokół S c h e llin g a w P o ls c e . "A cta U n iv e rs i- ta tis W r a tis la v ie n s is " . N r 309. G erm an ica W ra tis la v ie n s ia XXVI. W ro cław 1976, s . 2 1 -2 7 .

A u to r omawia sto su n e k Józefa G ołuchow skiego i E dw arda D em bow skie­ go do poglądów filo z o fic z n y ch S c h e llin g a znam iennych dla o sta tn ie g o o k re s u jego tw ó r c z o ś c i, by d o w ieść s łu s z n o ś c i m a rk sisto w sk ie j te z y "o decydującym w pływ ie k o n k re tn e j postaw y sp o łe c z n o -p o lity c z n e j /p o s ta ­ wy k laso w eg o z a a n g a ż o w a n ia / na o k re ślo n y sp o só b u p ra w ia n ia filo z o fii, n aw iązy w an ia do tr a d y c ji f i l o z o f i c z n e j ..." . Dembowski nie ak ceptow ał filo z o fii S c h e llin g a n ie o d n ajdując w n iej wątków m otyw ujących jego r a d y ­ kalizm sp o łe c z n y . G ołuchow ski, in te r p r e tu ją c poglądy filozofa n ie m ie c k ie ­ go jak o p o d sta w ę id e o lo g icz n ą k o n so lid a c ji k la s y p a n u ją c e j, d o s trz e g a ł w n ic h św iatopoglądow e u z a sa d n ie n ie w łasnego konserw aty zm u sp o łe c z n e g o .