B
iu lety n
T H E
P O Z N A Ń
S O C I E T Y
F O R
T H E
A D V A N C E M E N T
O F T H E A R T S A N D S C I E N C E S
in cooperation with
DEPARTAMENT OF HISTORY OF EDUCATION OF ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY
B
u l l e t in
o f
t h e
H
is t o r y
OF EDUCATION
2008 (24)
CONTENTS ARTICLES AND PAPERS
Edyta Głowacka-Sobiech, Regional Studies in the History o f Education and Methodological Issues . 7 Agnieszka Wałęga, Regionalism in the History o f Education in the Formulation by Antoni Karbowiak
(Topicality o f Postulates and Scholarly Achievements)... 13
Jan Wnęk, Problems o f the Polish Educational System in the Prussian and Russian Partition Zones on the Pages o f “Szkoła” (School) 1868-1914 ... 23
MATERIALS Sylwia Wiirker, The Thought and Educational Practice o f German Pietists - Opinions and Activity o f August Hermann Franke... 47
Janusz Smykowski, Russification Elements In The Educational And Scientific Program O f Russian Se condary Schools After 1 8 7 1 ... 61
Joanna Sosnowska, Origin o f the Łódź Christian Charity A ssociation... 71
Kamilla Lozowska-Marcinkowska, The Question O f Girls’ Education In The Columns O f Women’s Magazines In The Years 1918-1939... 85
Piotr Marcinkowski, The Role o f Digital Libraries as a Tool in Regional Studies... 99
Michał Nowicki, The Current Status o f Research on the History o f the Lubrański Academy . . . . 107
FROM A HISTORICAL C A L E N D A R ... ... 121
PRESENTATIONS... 135
PUBLICATIONS R eview s... ... 169
Bibliography o f history o f education, schooling and educational thought in Poland... ... 197
SCIENTIFIC LIFE... 253
P O Z N A Ń S K I E
T O W A R Z Y S T W O
P R Z Y J A C I Ó Ł
N A U K
WYDZIAŁ HISTORII I NAUK SPOŁECZNYCH
we współpracy z
ZAKŁADEM HISTORII WYCHOWANIA UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA
B
iu l e t y n
H
is t o r ii
W
y c h o w a n ia
2008 (24)
P T P N
P O Z N A Ń S K I E
T O W A R Z Y S T W O
P R Z Y J A C I Ó Ł
N A U K
GŁÓWNY REDAKTOR WYDAWNICTW PTPN
Alicja Pihan-Kijasowa
RADA REDAKCYJNA
Kalina Bartnicka, Krzysztof Jakubiak, Wiesław Jamrożek, Andrzej Meissner, Lech Mokrzecki, Adam Winiarz, Dorota Żołądź-Strzelczyk
RECENZENT TOMU Krzysztof Jakubiak
REDAKCJA
Wiesław Jamrożek (redaktor naczelny)
Dorota Żołądź-Strzelczyk (zastępca redaktora naczelnego) Krzysztof Ratajczak (sekretarz)
ADRES REDAKCJI
WSE UAM, ul. A. Szamarzewskiego 89 p. 57 60-568 Poznań, tel. (0 61) 829 23 14
ISSN 1233-2224
ISBN 978-83-7654-013-9
Wydanie publikacji dofinansował
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
WYDAWCY
Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk Zakład Historii Wychowania
Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu Zarząd Główny Towarzystwa Historii Edukacji w Warszawie
PROJEKT OKŁADKI
Joanna Roszkowska-Jazdon Ilustracja na okładce
na podstawie drzeworytu „Nauczanie” z książki M. Reja „Zwierciadło”, 1568 r.
DRUK
Drukarnia A. Frąckowiak
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
Edyta GŁOWACKA-SOBIECH, Badania regionalne w historii wychowania - problemy metodologiczne... 7
AGNIESZKA Wałęga, Regionalizm w historii wychowania w ujęciu Antoniego
Karbo-wiaka (aktualność postulatów i dokonań badawczych)... 13 Ja n Wnę k, Problemy polskiego szkolnictwa zaboru pruskiego i rosyjskiego na kartach
„Szkoły” 1868-1914... 23 MATERIAŁY
Syl w ia WURKER, M yśl i praktyka edukacyjna niemieckich pietystów - poglądy i działalność Augusta Hermanna Frankego... 47
JANUSZ SMYKOWSKI, Uczeń w okowach autokracji. Wpływ systemu wychowawczego
gimnazjumrosyjskiegonarozwój społeczny ucznia... 61
JOANNA SOSNOWSKA, Geneza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczyn
n o śc i... 71 Kam illa Łozowska-Marcinkow ska, Problematyka edukacji dziewcząt na łamach
czasopism kobiecych w latach 1918-1939... 85 Piotr Marcinkowski, Rola bibliotek cyfrowych w badaniach regionalnych... 99 Michał Nowicki, StanbadańnaddziejamiAkademiiLubrańskiego... 107
z k a l e n d a r z ah i s t o r y c z n e g o
Wiesław JAMROŻEK, Praktyka i myśl edukacyjna Drugiej Rzeczypospolitej - w 90 ro cznicę odzyskania niepodległości... 121 Ed y t a Głow acka-Sobiech, W roku 2008 o Tadeuszu Strumille (1880-1958) i Alek
sandrze Kamińskim (1903-1978) wrocznicę Ich śmierci... 129 PREZENTACJE
Andrzej Felchner, Zakład Historii i Teorii Wychowania w Fili Akademii Świętokrzy skiej w Piotrkowie Trybunalskim oraz Piotrkowskie Koło Towarzystwa Historii Edukacji... 135 Rom uald Grzybow ski, Pięćdziesięciolecie gdańskiej historii w ychowania... 139 An e t a Bą k, Muzeum Zabawek i Z a b a w y -K ie lc e ... 165
WYDAWNICTWA
R ecenzje... 169 Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2006
ŻYCIE NAUKOWE
Sprawozdania... 253
KRONIKA TOWARZYSTWA HISTORII EDUKACJI
IV Walne Zebranie Członków Towarzystwa Historii Edukacji... 265 Otwarte spotkanie władz statutowych Towarzystwa Historii Edukacji Kielce, 17 listopa