Romuald Schild,Halina
Królik,Jacek Tomaszewski
Nowy Młyn, gm. Mirzec, woj.
kieleckie. Kompleks
górniczo-osadniczy Rydno
Informator Archeologiczny : badania 15, 18-19
18
ok. 3 x 3 m , k szta łt w p rzy b liżen iu p rostokątny. Od stron y południowej zn a lezion o k ilk a n a ście k am ien i, które być m o te pełnimy jak ąś funkcję p rzy k onstru kcji s z a ła s u .
W wykopie w ytyczonym w zachodniej c z ę ś c i stan ow iska odkryto d a lsz y cią g row ka, zaob serw ow an ego w p ierw szy m s e z o n ie badaw czym . Miał on p o sta ć w yraźnej sm u g i o s z e r o k o ś c i ok. 30 cm , b ard ziej inten syw n ie zabarw ionego piasku n iż otacza ją ca go w a rstw a. B ie g ł w yraźnym luk iem z północnego w schodu na południowy zachód 1 jak s i ę wydaje m ożna g o Interpretow ać jako p o z o sta ło ść po płytko wkopanej w z ie m ię konstruk cji o taczającej oä północnego zachodu obie budowle sz a ła so w a te w celu osłon y od w iatru.
W r e s z c ie w półn ocn o-zach odn iej c z ę ś c i stan ow isk a natrafiono na d o ść duże, w yraźn e za c ie m n ien ia o śred n icy ok, 3 m , w chod zące c z ę ś ciow o w zachodni p r o fil stan ow isk a. W c z ę ś c i w schodniej znajdowało s i ę n ied u że, w yraźne sk up ien ie w ę g li d rzew nych. C harakter jam y pozo sta je niew yjaśniony do c h w ili całk o w iteg o jej o d sło n ię c ia . W tej c z ę ś c i stan ow isk a, zarów no w za ciem n ien iu , jak 1 poza nim odkryto zn aczną ilo ś ć zabytków k rzem ien n ych , sw ym ch arak terem zbliżonych bardzo do zabytków odkrytych w latach u biegłych i zw iązanych z kulturą kom ornicką.
MOWY MŁYN, gm , M irzec Instytut H is to r ii Kultury w oj. k ie le c k ie M aterialnej PAN w W arszaw ie K om pleks g ó r n lc z o -o sa d n tc z y Zakład Epoki K am ienia
RYDNO
Badania p row ad ził p r o f ,dr Romuald S c h ild /a u to r sp raw o zd an ia/ p rzy w sp ółu d ziale m g r m gr Н&11цу K rólik i Jacka T o m a sze w sk ie g o . F in a n sow ał IHKM FAN. S zósty s e z o n badań. O sadnictw o lu d n ości ek sp loatu jącej hem atyt.
W roku b ie żą cy m nadal kontynuowano e k sp lo r a cję kom pleksu Rydno w sk ład którego w chod zi kopalnia hem atytu о гаг stan ow iska u żyt kowników z późnego p aleolitu oraz m e zo litu . P r a c e były zn a czn ie o gra n i czo n e co wynikło głów n ie z w z ię c ia pod uprawę nieużytków, na których znajdow ało s i ę jedno z niedokończonych stan ow isk badanych w roku u b ieg łym .
P r a c e sp row ad zały s i ę do zak oń czenia badań p racow ni p rze tw ó r c z y c h k r z e m ie n la r sk lc h cyklu m azow szań s kiego /p ó źn y p a le o lit/ rozp o częty ch w se z o n ie 1980. C elem badań było o d sło n ięc ie znacznej p o w ierzch ni p racow ni c e le m u sta len ia ich struk tu ry p rze strz en n e j oraz te ch n o lo g ic z n e j. W su m ie odkryto na stanow isku Rydno 1/80 i 1/81 68 m oraz przebadano w ie r c e n ia m i 259 m 2. P oza sk up ien iam i pracow nianym i odkryto w ielk ie ogn isk o za głęb io n e w z ie m i do g łęb o k o śc i ca 1 m w ypełnione p r z e
19
palonym i b lok am i piask ow ca p stre g o . Ich c ię ż a r w yn o si ok. 1. 000 kg. Ponadto wydobyto 38 zabytków w yd zielon ych oraz kilka ty s ię c y zabytków zw yktych w w ię k s z o ś c i zw iązanych z cyk lem m a zo w sza ń sk im .
M ateriały s ą przechow yw ane w Z E K IHKM PAN.
Badania naw iązyw ały do u b iegłoroczn ych p rac na stan ow isk u 1, w P ło n c e -K o z ła c h , k tóre w raz z om aw ianym sta n o w isk iem 2 w P lo n c e - S tru m ian ce stan ow ią p o z o s ta ło ś ć po dużej p racow ni p rze tw ó rc zej k r z e m ien ia p rze d z ie lo n e j g r a n ic ą a d m in istr a cy jn ą obu w s i.
Wykopy te g o r o c z n e założon o w p rzyp u szcza ln y m centrum p ra cow ni, tz n . ok. 100 i 150 m na południow y-w schód od wykopu I w P ło n c e - K ozłach. P en etra cja pow ierzch niow a d o sta rc zy ła 32 rd zeni, w tym 21 rd ze n i dwupiętowych w iórow ych i w i órow o-od łupkowych l w m ie js c u naj lic z n ie js z e g o ich w ystępow ania otw arto 2 wykopy 1 1 son d aż.
2
Z wykopu I, o p ow ierzch ni 110 m , uzysk ano 6 .9 5 9 wyrobów k rzem ien n ych . W p lan ie zabytki tw o r zy ły sk u p isk o w c z ę ś c i południowo- w sch od niej wykopu /1 0 0 -3 0 0 s z t . / m 2 / , w p o zo sta łej jego c z ę ś c i zn ajd y wano śred n io od 40 do 80 e z t. /m 2 . Zabytki znajdywane byty w próchnipy, sp o ra d y czn ie z a ś w p o d leg łej g lin ie .
M a teria ł k rzem ien ny ch ar akt e r y żuje s i ę dużym u działem rdzeni i ich fragm entów / 6 0 s z t . / z różnych faz ich ek sp lo a ta cji. W gru p ie na r z ę d z i w y stąp iły: tłu cze k , 3 d ra p a cze, 3 je d n o za d zio rc e, 3 r y lc e w ę g ło w e, 2 r y lc e klinow e /w tym 1 n akop alnian y/, p ółtylczak , w ló row iec ora z lic z n e w ió ry i od lupki retu szow an e, z których c z ę ś ć posiad a najpewniej w sp ó łc z e sn y re tu sz p ow stały p rzy intensyw nej o r c e .
2
Z wykopu II, o p ow ierzch n i 8 m , wydobyto 3. 078 k rzem ien i, znajdując p r z e c ię tn ie 330 s z t . /m ^ . W p lan ie m a te r ia ł układał s i ę w m ia r ę rów n om iern ie, pom inąw szy c z ę ś ć połu d niow o-w sch od nią wykopu, gd zie tw o r z y ł m a łe sk u p ien ie /7 7 4 s z t . / m ^ / . Zabytki znajdywane byty p rzed e w szy stk im w p róch n icy, z a ś n iew ielk i p rocent w g lin ie , W inw en tarzu w yd zielon o 32 rd ze n ie, w tym 21 dwupiętowych, zg r z e b ło , r y le c kombinowany klinowy i w ęgłow y oraz w ióry 1 od łupki retu szo w a n e. W szy - etkte zabytki wykonane s ą z m iejsco w eg o su row ca /p a tr z Inform ator PLONKA-STRUMIANKA, gm . Łapy
w oj. b ia ło sto c k ie Stanow isko 2
P aństw ow e Muzeum
A r ch eo lo g iczn e w W arszaw ie
Badania p row ad ziła m gr Ewa G ie y sz to r -S z y m c z a k . F in an sow ał KZA w B iały m sto k u , P ie r w s z y se z o n badań. Schyłkowo p aleo lity с zna pracow nia p r z e t w órcza k rze m ien ia .
