Tadeusz Łaszkiewicz,Joanna
Trocha
Zakrzew, gm. Warta, woj. sieradzkie.
Stanowisko 12 A
Informator Archeologiczny : badania 14, 266-267
266
Badania prow adził m gr Tadeusz Ł a s zk ie - w icz uczestniczyła m gr Joanna T roch a. Finansowała Okręgowa D yrekcja Gospodarki Wodnej w Poznaniu. P ie rw s z y sezon badań,
osada kultury p rzew o rsk iej /ppnadto liczn e ślady Osadnictwa kultury łużyckiej iw c z e s n o - średniowiec znego/.
Stanowisko przeznaczono do badań w ramach a k c ji badań ratowni czych na terenach zbiornika Jezlorsko na rz e c e W a rc ie . Zaj mu je ono obszerny fragm ent płaszczyzny w ysoczyznow ej /terasa II/ i p rzyległy dość strom y stok te ra s y . Od północy ograniczone wąwozem rozcin ają cym k raw ęd ź te ra sy.
Osada obejmuje znaczną p rze strze ń - wstępnie określoną na ponad 8 ha. P r z e d przystąpieniem do badań wykopaliskowych wykonano s z e r e g prac inwentaryzacyjnych:
- plan sytuacyjno-w ysokościowy stanowiska w raz z zapleczem /14 ha/. - badania sondażowe /9 sondaży - 130 m2/,
- badania p rzy użyciu magnetometru protonowego na pow ierzchni około 3 ha,
- planigrafte m ateriału zabytkowego na pow ierzchni /około 5.800 punkt ów / ( - w iercen ia świdrem ręcznym w siatce p ro fili - 2.026 otw orów ,
- analizy fo s fo ro w e -- k orzystając z w ierceń - 758 próbek.
P o an alizie wyników zaplanowano szeroko-p łaszczyzn ow e badania wykopa liskow e na pow ierzchni 80-100 arów . Przystąpion o do nich wykonując p rzy użyciu spychacza system odkrywek przecinających najbardziej in teresu ją ce s tre fy osady. Zdejmowano - pod nadzorem archeologa - zarówno na kład próchnicy orn ej, jak i niem al pełną m ią ższość warBtwy kulturowej - do poziomu rysowania s ię obiektów lub te ż p rze b ić calca /na w ięk szości pow ierzchni jest nim ciężka glina/. Następnie przygotowano odkrywki do rutynowych prac wykopaliskowych o ra z wykonano dokumentacje. S tw ier dzono obecność liczn ych obiektów nieruchomych, w tym półzlem lanek, pa lenisk, pieców . C zęść z nich wyeksplorowano. Uzyskany z około 80 obiek tów m a teriał ceram iczn y pozwala datować osadę na cały czas trwania kul tury p rzew o rsk iej - od późnego okresu lateńskiego do schyłku okreBu wpły wów rzym skich .
N ie liczn e obiekty reprezentują kulturę łużycką /w tym 1 przypadek po chówku popielnicowego/ o ra z okres wczesnego średniow iecza.
M ateria ł z badań znajduje s ię do czasu zakończenia prac teren o wych o ra z ich opracowania w P P P K Z O/Poznań.
Badania będą kontynuowane.
ZA K R Z E W , gm .W arta P P P racow n ie K onserw acji
w oj, siera d zk ie Zabytków
Stanowisko 12 A Pracow nia A rch eolo giczn o -Konserwatorska
267
Badania prow adził m gr Tadeu sz Ł a s zk le - w lc z, uczestniczyła m gr Joanna T ro ch a . Finansowała Okręgowa D yrekcja Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Drugi sezon badali. Osada w czesnośredniowieczna /ponadto nikłe ślady osadnictwa kultury łużyckiej 1 p rzew orskiej/*
W nawiązaniu do ciągu wykopów z 1978 r . założono - w układzie szachownlcowyorr-dalszych 10 wykopów badawczych o ogólnej pow ierzchni 500 m2, poddając w ten sposób p en etracji znaczną czę ść stanowiska. Wobec braku czyteln ej stra tygra fii* p rzy jednoczesnym nader liczn ym występowaniu m ateriału ceram iczn ego, zdecydowano eksplorow ać wykopy warstewkam i m echanicznym i o m ią ższo ści 10 cm z dodatkowym podzia łem wykopu na m niejsze jednostki przestrzen n e /działka 2,5 x 2 ,5 m/. M ateria ł zbierano oddzielnie dla każdej jednostki wykonując jego s z c z e gółową p lan igraflę. Metoda ta pozw oliła w y d zielić s z e r e g koncentracji m ateriału ceram icznego - śladów ewentualnych obiektów. W yróżniono ponadto zaledw ie kilkanaście obiektów nieruchomych - palenisk bądź jam ? - przegłęb ień czytelnych w podmokłym piasku calcow ym .
Wstępny p rzegląd liczn ego m ateriału ceram iczn ego około 9000 fragm entów - pozwala datować osadę - być m oże tylko sezonowo za m ieszkiw aną - na okres wczesnego średniow iecza /fa zy B - E / z ewentual ną kulminacją osadnictwa w fa z ie C .
P ojed yn cze fragm enty cera m ik i reprezentują kulturę łużycką i p rz e worską, a także okres późnego średniow iecza.
M ateriały z badań do czasu Ich opracowania znajdują s ię w P P P K Z O/Poznań.
