.tych wietrzeniem, 0 CZyIn swiadczy obecno§c cerusy.,; tu i smlltsonlitu, na ich powierzchni i w spdtaniach, nast@uje . raptowna zmiana skGidu izotopowego
i zasklepiajllca masa brunckitowa 1 najmlodsze sko-rupy tworzy siarka wybltnie wzbogaoona w izotopy lekkie. PrzyptlSQ:crL8C moina, ie otWJlU'cie jamy kra-su hydrotermalnego dl& cyrkulacji wod powierzch-niowych bogatych w tIen, udokumenltowane UJtwo-rzeniem mineral6w strefy wietrzenia splowodowalo, ze mlods.ze 9iarczki powstaly juz w warunkach
kra-su
mieszanego hydrotermalno-wietrzennego. W ich budowie bierze udzial siarka pochodzll.ca zIe strefy wie/trzen1a.Przeprowadzoine badania lIZucily tez §wiaUo na zagadinJienie powstawania brunckitu, koloidalnej od-miany sfalerytu, §wiadczacej 0 kolaidalnym trans-porcle sta!rczku cynku (5). Problem wy9tf:powaiiia brunckBtu w rdoZach posiada zaTOWIlO rz;naC2lenie praktyczne, jak l teoretyczne dla wyj.a§nienia natury roztwor6w mineralizujllcych. Wyksztalcenie tej 00-miany IWIlkazuje na zn'aczne przesycenie. zarodko-wanle. transport w mnie koloidalnym. Wytwol7.enie takich warunkow byIo uwarunklowane mfes:zalniem ale wod powierzchniowych niOSllcych siark~ z lnnych wietrzeJQcych juz fra~ment6.w zloZa, ze §wieZvmi roz'tworaml hydroitermalnymi DiiosllcymI nowe' porcje metalu.
Ten mechanizm oowstania brunckItu rruca tez newne ~wiiJatlo n.:.t chnrakterv!lotvcznl!, budow~ bkmd flk1o,.unowvch. kt6rvch §rodkowe pasmo (pasmo II,..7.nS. patr,; - C. F!"Rra{lczyk. 4) utwol'tZone jeSt 7. blE!ndv cvnkowej 1')O!'iacJajRcei wl'i"'no§ci
"Dl'Zeisc{o-w@ tfo brunckftu. PBsml) to nosf~~a maksymaIna "'t'1'h"!5~ WP. frRlfmen'toach 'ZJ07~ n""'vle~aiacych do kom6r krasowych zawierajqcych brunckJit. Przy-puszczalnie ozatem lot\varcie wYplywu hydroterm ku
oowi,erzchni w centralnej komorze oddzialywalo w tym okresie
na
warunkli wytraeanIa kruszc6w nawet w Slts!edoich poJacu.onych svstemach kom6r Ika-nal6w krasowYch. Dominacja wod termaInych po-woduje, fe &larks tego n8!'lma aczkolwiek niece lzej~ nozostaie jeszcze nieoo wzbogacona w Izo-top cl~:l:kI siarkl. W swietle It:vch danych szyb~c
SUMMARY
The crustJfied ores formed ~n hydrothermal kaTst cavities are markedly enriched in heavy !'Iulphur iso-topes. 'In cavities opened for meteoric circulatIon ol-der crusts of partly weathered ore m1inerals are cemetnted with you~ crusts. 1Or. brunckite masses.
The older ONS cICKl1ain sulphur enriched in heavy iso-topes, whereas crusts cementing the wealthered-out older ores are formed of sulphur considerably richer
in
light Isotopes. Takling intto account too possible periods of weathering of TriasSic rocks, a very young age of the last ore gel;lerations Imly be inferred.doprowadzania siarki posiadala !istatne znaczenie dla kinetyki twDrrenia siarczk6w, kontrolujqc przy-puszc7Jalni.e procesem ich osad~8IIii.a.
Jak widai z wyzej przedstawionych wyn1kow i pierwszych interpretacji oznaczenia sldadu tLoto-powego siarld posiadajq ist~e znaczenie dla wy-jaAnienia pmy(YZ;yny zr6znioowaIllia wyksztalcenia typomorficznego poszCZJegolnych mimeraMw, obser-wowanego w zlozach AIl!,sko-krakowskich.
LITERATURA
1. Bog a c z K., D z u I y fl ski S., Ha r a fl 0 z y k C.
- Ore :lliI1ed hydrothermal karst feature in tthe Triassic rocks of the Cracow-SiIesian region. Acta geol. pol., 1970, V. 20, No. 2.
2. Cl b i s J., C i b is J. - Uwagi 0 Iila-::h
witriolo-wych. Rudy i Met. nieiel., 1960.
nr
8.3. G e hIe n K. v., N ie I s e n H. - Schwefel-Isotope aus Blei-Zink-Erzen von Oberschlesien. Miner, Deposita, 1.1969, V. 4.
4. H a r a fl c
z
y k C. - Mineralogia kruszc6w §IQsko--kmkowskich zl6z cynku i olowiu.Pr.
geol. PAN. Odl&. w Krakowie, 11962, nr 8.5. Ha r a fl c
z
y k C. - Colloidal transport pheJ'llOtnena of zink sulfide (brunckfte) oooel"red in the Olkusz Mine in Poland. Proc. of IMA-I.AGOD Meetings 1970. Joint Symposium Vol. Tokyo, 11971.6. Horrzi'E!lmski J. - On the relattion of. the so called vitriol clays Ito the ore-bearing limestones and dolomites I()f the Middl@ Triassic lin Upper Si-lesia. Bull. Acad. Pol. Sci. Ser. gaol. geogr., 1962, V.10, No. 4.
7. K u ~/Ili.a r C. - 0 ~niazdach blendy w oolnoc-no-wschodnim polu kopalni "UJiisses". Posiedz. nauk. FlIG. '19,20, 1928.
8. L i 0 i a'r ski :I. - On fossil rell'ains of Arthopods and nlants. a,nd orllpnic matter from cavitdles in the Trioas!'Iic rocks of .the Cracow arE'!a. Bull. Acad. F:ci.
Ser.
geol.geogr
.
.
1971. V. 111. No. 2.11. W f.! b s k v H. - Die RiIduM CIf's Galmeilager-stHen, Z. Dtsch. Geol. Ges., 1857, 9.
PE310ME
Cepa, CO~p:m:~CII B CKOPJIYIJOBaTDIX Py,qonpo-IIBJIeBHIIX, 06PS30BaBnmxCII B YCJIOBH.HX 1'Jf1a)OTeP-Ilam.soro :s::apc'l'll., xapa:s::'J'epM3Ye'l'C1I HCEJIIO'Dfl'eahao B:&ICOEHM . CO,lleplKSHHeM TSlXeJlLIX H3IOTonOB. Py;D;KDIe
MHHepam.I, B03HHltWHe B SI'IeliKax rH;D;PorepMam.Hor,o :s::apcTa, nO;ll;BepraBwHxcSl BblBeTPMBaHHIO, ,llO 1()6ps-30BaHHSI 60nee tro3~HX PY;lIBLIX KOPO:S::, CO,llep:m:aT B nepabIX :S::OPKax cepy, 06oram;eHHYIO TIIl£eJI:&IMH H30'l'0n8llH, a B bee n03;l1HHX EOPEax, IleIleBTHPY-IO~X BbIBeTPeJ1:&Ie ,lU)eBHHe KOPKH - cepy, o6ora-~HBYIO nerKHMH H30TOnaMH. Y'IMTbIBas. reoJlorH'lec-Roe BpeMII, Kor;ll;8 MOl'no npOHCXO;llHTD B:&IBeTPHB8HHe TPHacoBbIX noPQ,ll, Cne,llyeT npe,llnonaraTb, 'ITO CllMbIe n03;ll;HHe PY,llonpoSIBneHHSI XapaKTePH3yroTCSl o'leHT~ IIOnO,ltb1M B03paC'I'OM.