J e r zy W yrzykow ski
Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Wrocławski
5 0 -1 3 7 Wrocław, pl. Uniwersytecki 1
Sprawozdanie z m iędzynarodowej
konferencji pośw ięconej
tu rystyce transgranicznej
i rozwojowi tu rystyk i
przez sp o łeczn o ści lokalne
Chiny, Xishuagbanna 6 -9 VII 2 0 0 5
W dniach 6 -9 lipca 2005 r. w Jinghong (Chiny, prow incja Yunnan, region autonom iczny Xishu- angbanna Dai) odbyła się m iędzynarodow a kon ferencja pośw ięcona problem atyce turystyki trans granicznej i rozwojowi turystyki przez społeczno ści lokalne - International C onference on B order Tourism & C om m unity T ourism Developm ent. Organizatoram i konferencji byli: T ourism Bureau o f X ishuangbanna Dai A utonom ous (Chiny), C enter for T ourism Planning and R esearch Sun Yat-Sen University (C hiny) i N orthern Arizona U niversity (USA). S zczególną rolę w tworzeniu program u konferencji i je g o realizacji, poza gospo darzami chińskim i, odegrał A lan Lew z N othem Arizona University, członek Kom isji Geografii Turyzmu, Czasu W olnego i G lobalnych Zmian M iędzynarodowej Unii G eograficznej, która była jednym ze sponsorów konferencji.
W spotkaniu wzięło udział 125 osób: 80 z Chin, a 45 z innych krajów , w tym najw ięcej z USA (14), A ustralii (6) i K anady (5). Z Europy przy jechało na konferencję 6 osób (z D anii, Hiszpanii, Niem iec, Norw egii i Polski).
U czestnicy konferencji w ygłosili łącznie 82 referaty, w tym 4 plenarne. W ystąpienia plenar ne dotyczyły różnic m iędzy turystyką w spólnoto wą, lokalną, gm inną, regionalną (com m unity tourism ) w C hinach i krajach Zachodu (Bao Ji- gang, Sun Yat-Sen Iniversity), zm ieniającej się ro li granic politycznych w turystyce w okresie glo balizacji (D allen Tim othy, A rizona State U niversi ty, USA), w niosków z obserw acji dziesięciolet niego okresu rozw oju turystyki na chińskiej w y spie Hainan (G eoffrey W all, U niversity o f W ater loo, Kanada) oraz problem ów rozw oju turystyki transgranicznej w rejonie rzeki M ekong (G reater M ekong Subregion - Chiny, Kambodża, Laos, M yanmar, T ajlandia i W ietnam ; T revor Sofield, U niversity o f Tasm ania, Australia).
Report from th e International
C onference on Border Tourism
and C om m unity Tourism
D evelopm ent
China, X ishuagbanna
6 -9 J u ly 2 0 0 5
From 6-9 July in Jinghong (China, Yunnan
Province, an autonom ous region of Xishu
angbanna Dai), an international conference
devoted to border tourism and community
development tourism was held. It was
organized by the Tourism Bureau of Xishu
angbanna Dai autonom ous region (China),
die Centre for Tourism Planning and
Research, S un Yat-Sen University (China)
and Northern Arizona University (USA).
Apart from die Chinese hosts, a particular
role in die preparadon and running of the
conference agenda was played by Alan Lew
from Northern Arizona University, a member
of the Geography of Tourism, Leisure and
Global Change Committee at die Inter
national Geo-graphical Union, which was
one of die conference sponsors.
There were 125 participants, 80 from
China and 45 from other countries in
cluding the USA (14), Australia (6) and
Canada (5). There were 6 participants from
Europe (from Denmark, Spain, Germany
(2), Norway and Poland).
In total, 42 presentations were given,
including 4 plenaries. The latter concerned
differences between community, local and
regional tourism in China, and western
countries
(Bao Ji-gang,
S un Yat-Sen
University), the changing role of political
borders in tourism in the period of
globalization (Timothy Dallen, Arizona State
University,
USA),
conclusions
from
observations on a 10-year period of tourism
development on die Chinese island of
H ainan (Geoffrey Wall, University of W ater
loo, Canada), as well as the problems of
border tourism in the region of the Mekong
River (the G reater Mekong Subregion
-Sprawozdania - Reports
11 5 Referaty konferencyjne prezentow ane byływ sekcjach tem atycznych. Hasiami sekcji tem a tycznych były: turystyka w X ishuangbanna, tu rystyka i w spółpraca transgraniczna, turystyka w spólnotow a (rozw ijana przez społeczności lo kalne) w obszarach w iejskich, turystyka w spól notowa w obszarach m iejskich, turystyka alter natywna, turystyka na obszarach m niejszości etnicznych, relacje gospodarz - gość.
Xishuangbanna je st regionem autonom icz nym, w którym żyje trzynaście grup etnicznych, z których najliczniejszą je s t grupa Dai. Stąd ofer ta turystyczna regionu nastaw iona je s t w dużej mierze na poznanie tych kultur, a także walorów przyrodniczych strefy tropikalnej. Położenie na pograniczu z M yanm ar (B irm ą) i Laosem, blis ko Tajlandii i W ietnam u, pow iązanie rzeką M e kong z tymi krajam i i Pacyfikiem stw arza duże m ożliwości rozw oju turystyki transgranicznej. Rozwój turystyki odbyw a się jed n ak głównie z inicjatywy w ładz centralnych, władze lokalne są mało aktywne w tym zakresie. O rganizatorzy konferencji przeznaczyli jed en dzień na zapozna nie uczestników z w aloram i turystycznym i regio nu (udział w 2 przedstaw ieniach folklorystycz nych, w festiwalu wodnym nad rzeką M ekong, wizyty w tropikalnym ogrodzie botanicznym i wsi - skansenie).
W sekcji dotyczącej turystyki i w spółpracy transgranicznej przedstaw iono m.in. przykłady polskie (w spółpraca w ram ach euroregionów N y sa i Glacensis), szw edzko-fińskie (zw iązane z pro jektem dla Zatoki B otnickiej), am erykańsko-
-kanadyjskie (zw iązane z m iastam i bliźniaczym i nad St. Croix River), krajów Zatoki M eksykań skiej, w spółpracy m iędzyregionalnej w Nowej Zelandii, turystyki z kontynentu chińskiego do Hong Kong i M acao, turystyki chińskiej do Euro py, turystyki japońskiej do Chin, m iejsc w spół czesnej historii zw iązanych z granicą izraelsk ą stających się atrakcjam i turystycznym i. Z badań nad turystyką chińską w ynika m .in., że Chiny ju ż w nieodległej perspektyw ie staną się niezw y kle ważnym segm entem m iędzynarodow ego ryn ku turystycznego.
W sekcjach pośw ięconych tem atyce turysty ki w spólnotowej na obszarach w iejskich i m iej skich zaprezentow ano m .in. referaty dotyczące ochrony i kształtow ania zabytkow ego krajobra zu kulturowego, harm onijnego rozw oju w spól not, z w ykorzystaniem turystyki, zarządzania turystyką w spólnotow ą. W sekcjach dotyczących turystyki alternatywnej i turystyki na obszarach
China, Cambodia, Laos, Myanmar, Thai
land and Vietnam; Trevor Sofield, Uni
versity of Tasm ania, Australia).
Presentations were given in the following
themed sections: tourism in X ishuang
banna, border tourism and co-operation,
com m unity tourism (developed by local
communities) in rural areas, community
tourism in u rb an areas, alternative tourism,
tourism in ethnic minority areas, and host-
visitor relations.
X ishuangbanna is an autonom ous region
inhabited by 13 ethnic groups, the most
num erous of which is the Dai group. There
fore, the tourist offer of the region is largely
oriented towards learning about these
cultures and the natural assets of the
tropics. The location on the border of Myan
m ar (Burma) and Laos, close to Thailand
and Vietnam, and through these countries
to the Pacific Ocean via the Mekong River,
gives considerable development opport
unities for border tourism. Development,
however, is encouraged mainly by central
authorities and those at a local level are not
very active in this respect. Conference
organizers devoted one day to familiarizing
participants with the tourist assets of the
region (two folklore performances, a water
festival on the Mekong River, visits to
a tropical botanical garden and a village
open-air museum).
In the section regarding border tourism
and
co-operation,
speakers
presented
examples from Poland (international co
operation in the Nysa and Glacensis euro-
regions), Sweden and Finland (the Gulf of
Bothnia project), America and Canada (the
twin cities on the St. Croix River) and the
Gulf of Mexico countries. Other examples
concerned interregional co-operation in
New Zealand, tourism from the Chinese
continent to Hong Kong and Macao, Chinese
tourism to Europe, Jap an ese tourism to
China and contemporary historical sites on
Israeli borders which are becoming tourist
attractions. Research into Chinese tourism
shows th at in the near future China is going
to become an extremely important part of
the international tourist market.
In the sections devoted to community
tourism in rural and urban areas, presen
tations concerned the protection and crea
tion of the historical and cultural landscape,
mniejszości etnicznych przedstaw iono, na przy kładach z całego św iata, m ożliw ości rozwoju różnych alternatyw nych form turystyki, w tym w szczególności ekoturystyki i turystyki etnicz nej. Z realizacją harm onijnego rozw oju turystyki i zachow aniem w alorów kulturow ych m niej szości etnicznych zw iązane były referaty dotyczą ce relacji gospodarz - gość.
O rganizatorzy konferencji przygotow ali w for mie publikacji streszczenia w szystkich zgłoszo nych referatów. Pełne teksty wybranych referatów zostaną opublikow ane w specjalnym w ydaw nic twie pokonferencyjnym .
Część uczestników konferencji w zięła udział w objeździe terenow ym Złotego Trójkąta, pole gającym na penetracji obszarów przygranicz nych M yanm ar, T ajlandii i Laosu. N azw ę Złote go Trójkąta przypisano m iejscu, gdzie nad rzeką M ekong spotykają się granice M yanm ar, T ajlan dii i Laosu. O statni etap objazdu stanow ił rejs statkiem po rzece M ekong, z T ajlandii do Xishu- angbanna. O bjazd terenow y pozw olił na zapo znanie się z krajobrazam i tej części Azji P ołud niow o-W schodniej, z głów nym i atrakcjam i tury stycznymi i problem atyką rozw oju turystyki transgranicznej w tym regionie.