Sandomierz, woj. tarnobrzeskie. Stanowisko Wzgórze Zawichojskie

Hanna

Kowalewska-Marszałek,Dorota

Cyngot

Sandomierz, woj. tarnobrzeskie.

Stanowisko Wzgórze Zawichojskie

Informator Archeologiczny : badania 19, 31

* 31

woj. la ra obre« ekle

Stanow isko W zgórze Z aw ichojskie

P o lak a A kadam i« Nauk

Instytut H isto rii K ultury M aterialnej w W arszaw ie

Zakład M etodologii Badali A rcheologicznych S u r o Badań i D okum oitacji Zabytków w T arn o b rzeg a

Badania prow adziła m gr Hanna Kowalew «кж-Маг к sa lek p ra y w*p<Ä- ttdciale D oroty Cyngot. F inansow ało BBłDZ w T arnolw zegu. P ią ty ' е е too badań. Oea da neolityczna cyklin len d zlelsk o -p o lg arsk ieg o 1 p óźnoneolltyczae p o zo stało ści osa<fciicze.

C e le m badań było ro zp o zn an ie c h a ra k te ru osadnictw a po w ew nętrznej * w ecbodnie) * stro n ie badanych poprzecfcilo rowów, a ta k te p rz e śle d z e n ie dalszego przeb ieg u rowów n r 12 1 14.

' W celu p r z y s p le s z m U p ra c 1 uzyskania pełn iejszeg o obrazu o rg a n iz a c ji p rz e strz e n n e j stanow iska, zastosow ano m etodę badań ezerokcpłaszczyznow ycb /p o r a z p ie rw sz y n a W zgórzu Z aw lch o jek lm /, Wykop Ι/SS usytuow ano n a wachód 1 północny w schód od wyk. Ï / M 1 b ezpośrednio na północ / w odległości 2 m / od Unii s k a rp y , u zu p ełn iając go p óźniej o rdw sondażow y 2 x l 5 m . Ł ą czn ie przekopano 315 m p o w ie r z c h n i. Wykop H/B5 znajdow&l alę tu* p r z y s k a rp ie / l in ia obryw iaka stanow iła jed n ą z jego k ra w ę d z i/, założono go już po zakończeniu z asad n iczy ch p ra c eksp ed y cji w skutek d o raźn ej p o trz e b y p rzeb ad an ia zauważonego w p ro * flln obryw laka pochówku ludzkiego« Jeg o p o w ierzchnia w ynosiła 6 ,6 m „

W wyk. 1/85 odkryto p o z o s ta ło śc i 16 obiektów: 3 rowów 1 13 jam . P rz e b a d a n o je w c a ło ś c i. W szystkie ja m y znajdują s ię po w e ch o 4 )lej, tj, w ew n ętrzn ej, « tr e n ie badanych rowów, G rupują a lę one * po dwie lub tr z y · wokół stosunkow o du t e j , p u ste j p r z e s trz e n i. C h a ra k te ry z u je je zbliżony k sz ta łt /o w a l, k o ło /. W ym iary ja m w ahają s ię od 0, W do j , 80 m śre d n ic y 1 od 0 ,1 5 do 0 ,8 0 m głębokości. Z e względu n a k a z ta łt profilu ja m y d z ie lą a lę na trz y grupy: o p ro filu trap ezo w aty m /4 lub 5 ja m /, nieckowa tym / 6 ja m / 1 nieokreślonym * Na az с ze golną uwagę z asłu g u je to tzw, "obiekt 24"* będący w isto c ie zesp o łem jed n o ste k , tw o rzący ch - w raz z ja m ą 36 » -złożoną 1 ciekaw ą sekw encję s tra ty g ra fic z n ą .

W jam ach znajdow ał a lę bogs ty m a te ria ł archeologiczny, głównie c e ra m ik a . Dwie sp o śró d nich zaw ie­ ra ły ponadto duże ilo śc i polepy, w jetkaym przypadku był to ro d z a j słab o wypalonego, jednolitego "placka" o wym. 50 z 60 cm ; w drugim - kllk u caity m etro W ej g rubości rum ow isko pojedynczych l tw ardych brył polepy, p o w y lej k tórego znajdow ała s i ę w arstew k a spalenizny, /J a m a ta d o sta rc z y ła ponadto bogatego m a te ria łu , głownie org an iczn eg o , wr p o sta c i m e sp o ty k a n jc h d otychczas ilo śc i szczątków r y b / .

Jeden z badanych w b ie lą c y m ro k u rowów /o b iê k T n r 30/, uchwycony n a p r z e s tr z e n i 3 m w obrębie wykopu sa n d ało w eg o , p rzy p o m in a kopane d o ty ch czas d o le row y, tak pod w zględem w ym łarów ./szer·, 1,60 - i , 80 m w g ó rn e j c z ę ś c i / , ja k 1 k sz ta łtu p ro fila /V ^ k ig ta llh y / o ra z c h a ra k te ru w ypełniska 1 okładu w arstw . Być m o le , stanow i oo kontynuację badanego w ub. roku row u n r 14 - p rzem aw iało b y za ty m Jego usytuow a­ n ie, - nieco Inny Jednak je st' kle rim e k osi obu obiektów . Z row u tego pochodzi dość d u ło m a te ria łu src h e o lo - giczuego, o p ró cz m ateriałó w cyklu le a d z ie lsk o -p o lg a rsk ie g o w y stą p iły tam * w n iew ielk iej lic z b ie - frag m en ty naczyń, k tó re n a le iy o dnieść do kręgu k u ltu ry c e ra m ik i sznurow ej, N ie zauważono n a to m ia st śladów stru k ­ tu r , k tó re m ożna byłoby w iązać z tym i zn a le z isk a m i.

Dwa p o z o sta łe row y * to obiekty n iew ielk ie / s z e r , do 40 cm , głęb, 30*50 c m / , tw o rzące dość r e g u la r ­ ny układ. F ra g m e n ta ry c z n o ść danych n ie pozw ala n a b a rd z ie j p re c y z y jn e o k re śle n ie Ich c h a ra k te ru ; wydaje s ię jednak, ł e m ogły m e p e łn ić funkcję rowków fundam entowych.

Wykop 1 /85 d o sta rc z y ł bogatego m a te ria łu a rc h e o lo g ic z n e g o w k tó ry m p r z e w a la ceram ika* N aleśy ona głównie do cyklu L endzlelskó-polgaraklego 1 n o si cechy późnych fa z cyklu* Z naleziono też pojedyncze £r. naczyń zw iązanych, ja k s ię w ydaje, a k u ltu rą T ls z a o r a z w spom niane w yżej fra g m e n ty c e ra m ik i “ sznu* row e j". W m a te ria le k rzem ien n y m p r z e w a la , ja k poprzednio, su ro w iec czekoladow y. Bardzo lic z n e s ą m a* te r la ły o rg a n ic z n e , w tym w spom niane j u t , doskonale zachow ane, sz c z ą tk i ry b , „

W wykopie П/В5 n a tra fio n o n a d o h rze zachow any pojedynczy pochówek ludzki, n a le tą c y do k u ltu ry pucharów dzwonowatych. Z najdow ał s ię on b ard zo płytko pod w arstw ą o ran ln y /о к . 20 c m /; m im o sta ra n n y c h Qhflsrwacjl n ie udało s ię o k re ślić z a ry s u jam y grobow ej. Skurczony sz k ie le t d orosłego osobnik* ulożcsiy był n a p raw y m boku, tw a rz ą na w schód. W jp o s a tœ le grobu stanow iły dwa naczynka /nlezdoblone kubki z u c h e m /, k ilk a n a śc ie stożkow atych guzków ko ścian y ch z otw orem V *kształtnym o ra z p rzed m io t m iedziany / r o dcaJ pogrubionej igły Lab o s tr z a dłutka/* j e s t to p ie rw sz e zn a le z isk o p o zo stało ści k u ltu ry pucharów dzwonowatycb na W zgórzu Za wic ho jakim .

M a te ria ły przechow yw ane aą w ZMBA IBKM FAN w W arszaw ie. Badania będą kontynuowane.

SANDOM IERZ-K HüKO» Muzeum O kręgowe

woj, ta m o b r z e s id e w Sandom ierzu

Stanow isko 20 / Cm e i ta r z K om unalny/

* »

Badania pro w ad zih m gr Jo la n ta M. S clb lo r l Jó z e f S cib lo r /a u to r k o m u n ik atu /. Finansow ało MO w Sandom ierzu* O sta tn i se zcn b a· datł trw ający ch od 19?8 r . O sada późnej fazy k u ltu ry c e ra m ik i w stęgow ej ry te j 1 g ru p y m a łlc k le j k u ltu ry nadeleaA slos%,