Zbigniew Karolczak,Czesław
Strzyżewski
Pobiedziska, woj. poznańskie.
Stanowisko 4
Informator Archeologiczny : badania 15, 193-194
193
śladów w arstw kulturow ych. W celu uzysk ania d a lszy ch m ateriałów do ba dań nad osad n ictw em śred n io w ieczn y m , w zw iązku z e zb liża ją cy m e ię ju b ile u sz e m 7 0 0 -le c ta m ia sta , w ytyczono wykop sp raw d zający u zbiegu u lic G arn carsk iej i K a lisk iej. M iał on za zadanie o k r e ś lić ew entualne is t n ie nie murów obronnych. Na tak ie u m ocn ien ia w skazyw ałby k o listy układ u lic o raz kam ienna w ież a w h erb ie. Wykop p rzy u lic y G a rn ca rsk iej, w w ym iarach 7 x 5 m , usytuowany z o s t a ł w takim m ie jsc u , że pow inien choćby w negatyw ie u ch w ycić śla d y m urów, płotu c z y fo sy od stron y g łó w nej o si drożnej P le sz e w -K a i is z . Badania jak d otych cza s dały wynik n ega tywny. W ystępujące pod p ow ierzch n ią ce g ły i ru m o sz zw iązane były z ukła dem zabudowań z p rzeło m u X V in I XIX w ieku, W w arstw ach sz a r e j z ie m i do g łęb o k o śc i 130 cm odkryto dużą Ilo ść ce r a m ik i m . in. du^y, n ie zn a cz n ie uszkodzony dzban.
M ateriały z badań znajdują s i ę w MO Z ie m i K a lisk ie j.
POBIEDZISKA Muzeum A rch eo lo giczn e w oj. poznańskie w Poznaniu Stanow isko 4
Badania p row ad zili: m g r Zbigniew K arolczak I m gr C zesław S trzy żew sk i. F in an sow ało Muzeum A rch eo lo g ic z n e w Poznaniu. P ie r w s z y sez o n badań. O sada z o k resu w c zesn o śred n io w iecz n e g o /fa z a E /j z a ło
żenie d w orsk ie z XVI-XVIII w .
Stanowisko j e s t p ołożone na w y n iesien iu półw yspu w zn oszącym s i ę ponad 4 m nad poziom w c z ę ś c i południowej J e z io r a M ałego, w południowo- w schodniej p a rtii m ia sta , b ezp ośred n io na zachód od ul. C z ern ieje we ki ej 1 ul. W yzw olenia. N ier eg u la r n ie owalny p ółw ysep , o p ow ierzch ni około 0, 6 ha, prawdopodobnie sta n o w ił p ierw otn ie c z ę ś ć północną garbu m oren o w ego, P r z e c in a ł on rynnę polodow cow ą i o d d z ie la ł J e z io r o M ale od J e z io r a D obrego. C h a ra k tery sty czn e u kształtow an ie południowego b rzegu je z io r a w sk azu je, że północny fragm en t te g o garbu z o s t a ł p rzed w iek am i praw do podobnie celow o o d cięty od r e s z ty w y n iesien ia praek op em , sta ją c e i ę w yspą.
O dkrycie, p od czas badań p ow ierzch niow ych, śladów osadnictw a i zabudowy na w zgórzu , u zysk an ie na jego tem a t liczn y ch Inform acji, jak rów n ież stw ie r d z e n ie pow ażnego p ro ce su n iw ela cji, sk ło n iły do podjęcia natychm iastow ych p ra c w ykopaliskow ych. Podstaw ow ym ich c e le m była w stępna a n aliza p rze strz en n a i ch ron ologiczn a stan ow isk a o ra z u sta len ie m o ż liw o śc i łą cze n ia tych śladów τ poszukiw anym grod em w c zesn o śred n io w ieczn ym i za m k iem p ó źn o śred n iow ieczn y m . D latego te ż wykopy ro z p o z
n aw cze usytuowano w tr z e c h lin ia c h А, В i С p rzecin a jący ch te r e n w yspy, m ającej d łu gość 105 m /N O -S W / x 65 m /s z e r o k o ś ć /, po k ró tszej o s i.
Ł ączn ie zało żon o 23 wykopy, w tym na lin ii o s i A /s e k t o r I/ - 11 wykopów sondażow ych, o s i В /s e k to r П / - 6 wykopûw I o s i С /s e k t o r Ш / - 6 wyko pów, o p ow ierzch ni ogólnej ok oło 0, 5 ara, ek sp lorując je na g łęb o k o ść 0, 5» 2, 5 m .
194
W tr a k c ie badań zaobserw ow ano Istn ien ie zróżn icow an ej s tr a ty fi k acji 1 w ięk sze j m ią ż s z o ś c i u w arstw ień w p artiach półn ocn o-w sch odn iej 1 w sch od n iej, a m n ie jsz e j m ią ż s z o ś c i, w zg lęd n ie nawet brak u w arstw ień na k u lm in a cji, w c z ę ś c i zachod n iej w y n iesien ia .
Stw ierdzono, ż e na ca łej d łu g o ści w yępy, z w y łą czen iem jej c z ę ś c i zachodniej i p ółn ocn o-zach od n iej, w ystępuje w a rstw a o sad n icza г fazy В o k resu w c zesn o śred n io w iecz n e g o w ra z z je j podw arstw am i i ob iektam i o ch a rak terze m ie sz k a ln o -g o sp o d a r czy m /s e k to r y U i Ш /. S ą to jam y od padkowe o ra z p o z o s ta ło ś c i po sp alon ej drew nianej zabudow ie m ieszk a ln ej z p a len isk a m i. Z n alezio n o tam fragm en ty naczyń głów nie całk ow icie obta- czanych o ra z ułam ki przedm iotów żelaznych, w tym noży 1 sp r z ą c z k i.
Siady osad nictw a p ó źn o śred n iow ieczn eg o w p o sta c i ce ra m ik i n a czy niow ej, płyt posadzkow ych 1 c e g ie ł s ą datowane na XV i XV /X V I w. W iążą s i ę one z Istn ien iem na tym te r e n ie obiektu, k tórego na r a z ie n ie m ożna b liż e j o k r e ś lić .
N atom iast natrafiono na re lik ty zabudowy m urowanej trw ający od XVI do X V n i w ., w ią żą cej s i ę z w z n ie sie n ie m z a ło ż e n ia d w o rsk iego , uch w ytnego w sek to r a ch I i II. C hronologię potw ierdza str a ty fik a cja i m a teria ł ruchom y w p o sta ci: c e r a m ik i naczyniow ej 1 budowlanej · k a fle, płyty po sad zk ow e, płyty z pokrycia dachow ego, destrukty budulca; sz k ła w itr a ż o w ego i użytkow ego, k am ien ia żarna rotacyjn ego, fragm entów okuć, g w o ź d zi, podkówek do obuwia, n o ży, klucza i półkoBka oraz z brązu .
W ystępujące d otych czas elem en ty w czesno-1 p óźn ośred n iow ieczn e n ie p ozw alają na obecnym eta p ie badań, definityw nie p o tw ierd zić lub z a p r z e c z y ć is tn ie n ia na tym te r e n ie grodu 1 zam ku. N atom iast m ożna w sp o sób wycinkowy od czy ta ć z a ło ż e n ie d w orsk ie, udokumentowane k a rto g ra fic z n ie na początku XIX w . , p otw ierdzone m a teria łem ruchom ym , re lik ta m i arch itek tu ry 1 fragm en tem brukowanej d ro g i dojazdow ej.
M ateriały znajdują s i ę w M uzeum A rch eo lo g iczn y m w Poznaniu. B adania b ęd ą kontynuowane.
РОС ZAŁKOWO, gm . A leksandrów Kujawski U n iw ersytet im . Adama w oj. w ło cła w sk ie M ick iew icza
Stanow isko 33 Katedra A r ch eo lo g ii Z esp ó ł Badań Kujaw w Poznaniu
B adania prow ad ził Z esp ó ł Badań Kujaw pod k ieru n k iem d o c .d r A leksandry C o fta-B ro n lew ek iej. Finan so w a ł WKZ we W łocławku, Drugi / ? / sez o n badań. C m entarzysk o kultury przew orsk iej* cm en tarzysk o /2 p o ł.ΧΙ-ΧΠ w . / .
