stych zar6wno 0 charakterze bimodalnym, jak i tl"i-modalnym, pierwotnych (kaold.ny) ,1 wt6rnych (gUny, Uy) zauwaZono, ze nosi on zawsze ten Bam chall"akter. Populacje te cechujll si~ rozldadem normalnym
.0 bardzo ma!ej dyspersji i wykazujll zbliione war-ta§ci modalne trednic ziarnowyeh. WyjalSnJenieprzy-czyny tej prawidlowo~c.i wymaga dokladniejszych
badafl. .
Poml~dzy wymienlonymi popul!l1Cj~ listniejl\ z,wykle wyraz.ne granice, uzewnt:trzniajllce sit: c,ieficy-tem niekt6rych klas ziarnowych, analogicznie do gI:anic mi~dzy iwirem, piaskiem a Uem - w gru-bych osadach klastycznych wyka.z.anych m. in. przez Spencera (3). Granlice populacji w ska!ach ilastych pokrywajll si~ doA~ dobrze z przedzialami klasowymi Atterberga. okre~lanymi jako piasek: drobnoziarnisty
(200 - 20 Il), mul (20 - 21l), il
«
21l). Potwierdza totrafnose ,wyboru przedzial6w i aktualnoi§C tej klasy-f!kslcji W odniesieniu do ska! ilastych.
Wyodr~bnienie w ska!ach Iilastych trzech popu-. 'lacji ziar.n '(>·201', ·2Q-... '11l 1·<'1)' ·nasu.wa wniosek,
ze ich zawartoA~ stanowi dobrll charakterystykt: uziarnienia.skal· llastych.· .Moina. je. wykorzysta~. do graficzn-ego przedstatWienia .sldadu ziarnowego na wy-kresie tr6jklltnym, kt6rego wierzcholki odpowiiadajll trzem wymienionym populacjom (ryc·. 3). Skaly Haste o zbliZonym skladzie mineralnym w.yznaczajll na
t.aldm diagramie 1'6ine ·obszary zalemie od
warun-k6w powstawa.niSI (4). Diagram taki moZe bye po-mocny nlekiedy przy lrorelacji .stratygraficinej· (loc.
e f t . ) . · .
SUMMARY
Granulation of clay minerals in sedimentary rocks is an important typomorphic feature. The paper pre-. sents a relation betWt!eil the shape of grain distri-bution curver of clay minerals in clay rocks, and conditions of their formation. There are also given characteristic grain size ranges, in which the indivi-dual clay minerals are grouped.
12
Wszystkie dane, jakimi dotychczas dysponujemy potw1erdzajll Acls1e zwtillzki pomiE:dzy uziarnieniem a warunkami tworzenia si~ ska! ilastych. Uziarnienie mioeralow ilastych jest walinll cechll typomorficznll, kt6rej uiytecznoi§C .bt:dzie si~ niewlltpliwie zwi~kszac
w miar~ jak pogl~bia Si~ nasza znajomoSC tych
za-gadnien. .
LlTERATURA
1. K u e I\l e n H. - ExperimeQtal abrasion fluviatile action on sand. Am. Jour. af Sel 1959.
2. R 0 Z k 0 w a E. W., Go r bat 0 w G. H. - K woprosu 0 tipomorfizmie mlneralow. Fizikochi-miczesldje .. ~ietody issledowandja minieralow i Qsadocznych porod. lzd. "Nauka". Moskwa 1966. 3. S pe nee r D. W. - The interpretation of grain
siZe distribuij()n curveS of clastic sediments. J.
Sed. Petrolog., 1963, nr 33 .
4. S toe h L. - Gliny ceramiczne i ogniotrwale w Awietle badan mineralog,icznych, Prz. geol., 1964, nr 5.
5. Stoch L., Sikora W. S. - A study of grain size distribution of clay minerals in soils and clays. Roczoild gleb., 19, (dodatek) 196B.
6. W i ern ads k i j W.· :l. - IZbrannyje soczinie-nija, lzd AN SSSR,
t.
([V, 1959.PE3IOME
I'pasynoMerpK'reC1Odl J!:apaKTep. r,IDUDICThIX JilHHe-paJroB B OC~O'IHhIX II'Opo;o;ax RBJIHeTCJI B81KH&DI
'l'H-nOMop<pBldM n:pH3H2lKOI\L B CTa'l'Ioe paCCMa'l'PKBBIO'l'Ca 3aBHCHl\IQCTK BK;o;a Jq>HBhIX pacnpep;enemm: 3epeH rnHHHCThIX lIoIHHepanOB B llOPO;o;ax ·OT Y'CJIosrd: me: ~
P830BQHHR. IIpHBe;O;eHbI XaPaItTePBlde Jt.lIaCChl BeJIH-'IHHhI 3epea, B KOTOPhIX rpymmpyIOTCH. O'l';o;enbBhle
