Biuletyn Informacyjny / Biblioteka Główna Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie 2002, nr 4

BIBLIOTEKA G£ÓWNA

AKADEMII WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

W KRAKOWIE

BIULETYN

INFORMACYJNY

nr 4

Oprac DTP i druk: Dzia³ Poligrafii AWF Kraków ul. Œniadeckich 12 B

Zam. nr 224/2002, nak³ad 100 egz.

Redaguj¹: El¿bieta Budkiewicz, Renata Mroczek, Ma³gorzata Nahotko.

Adres redakcji: Akademia Wychowania Fizycznego, Biblioteka G³ówna 31-571 Kraków, Al. Jana Paw³a II 78

Od Redakcji

Oddajemy do r¹k Czytelników ostatni w tym roku kalendarzowym numer nasze-go Biuletynu Informacyjnenasze-go.

W niniejszym numerze zamieszczono Bibliografiê Adnotowan¹ Prac Doktor-skich, obronionych w Uczelni w ci¹gu ostatnich 5 lat (jest to kontynuacja chronolo-giczna Bibliografii prac doktorskich za wczeœniejsze lata, która ukaza³a siê jako dodatek do Biuletynu w roku 1997).

Polecamy uwadze Czytelników informacjê o projekcie Polskiej Biblioteki Inter-netowej, zamieszczon¹ w rubryce Doniesienia.

Tradycyjnie zamieszczamy m. in. wykaz nowoœci wprowadzonych do zbiorów Biblioteki, zaktualizowane dane o planowanych konferencjach naukowych, zjaz-dach, sympozjach i kongresach.

Przypominamy o mo¿liwoœci przegl¹dania czêœci naszego katalogu w Interne-cie, na stronie domowej Biblioteki (nabytki Biblioteki z ostatnich siedmiu lat i nie-które pozycje z lat wczeœniejszych).

Uwaga!

W ramach serwisu EBSCOhost uzyskaliœmy bezp³atny dostêp próbny do siecio-wej wersji bazy SPORT-DISCUS (do 10.02.2003 r.)

Od stopnia zainteresowania zawartoœci¹ bazy i ewentualnych uwag dotycz¹-cych jej funkcjonowania zale¿eæ bêdzie rozwa¿enie zakupu wersji sieciowej bazy w najbli¿szych latach. Wszelkie propozycje i uwagi prosimy kierowaæ do Oddzia³u Informacji Naukowej osobiœcie lub drog¹ elektroniczn¹.

W powietrzu roziskrzonym

siedz¹ na drzewach wrony

trzyma je ga³¹Ÿ gruba.

Œnieg w³aœnie zacz¹³ padaæ,

wronom siê nie chce lataæ

œnie¿ek wrony zasnuwa.

(Konstanty Ildefons Ga³czyñski, Poezje t. 2. Warszawa, 1957)

Wiele szczęścia i pomyślności

Wiele szczęścia i pomyślności

Wiele szczęścia i pomyślności

Wiele szczęścia i pomyślności

Wiele szczęścia i pomyślności

w Nowym Roku 2003

w Nowym Roku 2003

w Nowym Roku 2003

w Nowym Roku 2003

w Nowym Roku 2003

życzy

Redakcja

ADRES I ŒRODKI £¥CZNOŒCI

Al. Jana Paw³a II 78, 31-571 Kraków Tel./Fax (012) 683-15-84

http://www.awf.krakow.pl DYREKTOR mgr Renata Mroczek Pok. 105, tel. 683-15-15

e-mail: bmroczek@skok.awf.krakow.pl ZAST. DYREKTORA mgr Sabina Korczala pok. 110, tel. 683-12-21

e-mail: bkorczal@skok.awf.krakow.pl

ODDZIA£ GROMADZENIA I UZUPE£NIANIA ZBIORÓW pok. 108 tel./fax 683-15-84

KIEROWNIK mgr Halina Trafia³ e-mail: btrafial@skok.awf.krakow.pl

ODDZIA£ OPRACOWANIA I INWENTARYZACJI ZBIORÓW pok. 110, tel. 683-12-21

KIEROWNIK mgr Sabina Korczala e-mail: bkorczal@skok.awf.krakow.pl ODDZIA£ INFORMACJI NAUKOWEJ pok. 106, tel. 683-13-10

KIEROWNIK mgr El¿bieta Budkiewicz e-mail: bbudkiew@skok.awf.krakow.pl

ODDZIA£ UDOSTÊPNIANIA, KONSERWACJI ZBIORÓW I MAGAZYNÓW pok. 104, tel. 683-13-12

KIEROWNIK mgr Bo¿ena Niepsuj e-mail: bniepsuj@skok.awf.krakow.pl

WYPO¯YCZALNIA Ogólna i Miêdzybiblioteczna – tel. 683-13-12 INFORMATYK mgr Barbara Balicka

pok. 115, tel. 683-13-47 e-mail: wibalick@cyf-kr.edu.pl

BIBLIOTEKARZ SYSTEMOWY mgr Ma³gorzata Nahotko pok. 115, tel. 683-13-47

e-mail: bnahotko@skok.awf.krakow.pl UWAGA:

DNI I GODZINY OTWARCIA

AGEND UDOSTÊPNIANIA

Wypo¿yczalnia: pon., œrody 9.00 – 19.00 wt., czw., pi¹t. 9.00 – 14.00

soboty (zgodnie z harmonogramem zajêæ studiów zaocznych) 9.00 – 13.00

Czytelnia: pon. – pi¹t. 8.30 – 19.00 wszystkie soboty 9.00 – 13.00 Oddz. Inf. Nauk.: pon. œrody 9.00 – 18.00 wt., czw., pi¹t. 9.00 – 14.00 wszystkie soboty 9.00 – 13.00

BIBLIOGRAFIE

El¿bieta Budkiewicz

Renata Mroczek

Adnotowana bibliografia prac doktorskich

obronionych w Akademii Wychowania Fizycznego

w Krakowie w latach 1997-2002

W roku jubileuszowym obchodów 75-lecia naszej Uczelni przekazujemy do r¹k Czytelników „Adnotowan¹ bibliografiê prac doktorskich obronionych w Akademii Wy-chowania Fizycznego w Krakowie w latach 1997-2002”.

Niniejsze opracowanie stanowi kontynuacjê bibliografii prac doktor-skich1_{, która ukaza³a siê w ramach Jubileuszu 70-lecia AWF, w roku 1997}

i objê³a prace do roku 1996.

Przy opracowywaniu Bibliografii przyjêto zasadê opisu z autopsji, na podstawie egzemplarzy prac znajduj¹cych siê w zbiorach Biblioteki oraz streszczeñ dostarczo-nych przez autorów prac doktorskich.

Bibliografia opracowana jest w uk³adzie alfabetycznym, na koñcu zamieszczono indeks promotorów oraz indeks rzeczowy.

1. Ambro¿y Dorota: Gimnastyka w perspektywie aksjologii. Promotor: prof. dr hab. Józef Lipiec, Kraków: AWF 1998, 165 s. bibliogr. s. 143-153, aneks: s. 154-165, 9 tab. Dysertacja jest prób¹ aksjologicznej penetracji szeroko pojêtego fenomenu gim-nastyki. Analiza przedstawiona w pracy mia³a na celu ukazanie wartoœci estetycz-nych, etyczestetycz-nych, witalnych i u¿ytkowych, realizuj¹cych siê w przestrzeni gimna-stycznej. Zaprezentowane wartoœci znajduj¹ swoje odbicie w ró¿nych kierunkach gimnastyki. Wyniki rozwa¿añ z pogranicza humanistycznej myœli o cz³owieku maj¹ na celu ukazanie obszaru gimnastyki jako wartoœci twórczej dziedziny dzia-³alnoœci cz³owieka.

2. Ambro¿y Tadeusz: Poziom rozwoju somatycznego i motorycznego populacji dzieci i m³odzie¿y z wybranych regionów województwa krakowskiego z uwzglêdnie-niem niektórtch czynników œrodowiskowych. Promotor: dr hab. Edward Mleczko, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 266 s. 2 mapy 3 tab. 59 ryc. bibliogr. s. 170-201, aneks: s. 202-266, 66 tab.

Celem pracy by³o wyjaœnienie modyfikatorów œrodowiskowych i trybu ¿ycia dzie-ci i m³odzie¿y z regionu podkrakowskiego pierœdzie-cienia podmiejskiego na rozwój

1_{Budkiewicz El¿bieta, Mroczek Renata: Adnotowana bibliografia prac doktorskich}

znajduj¹-cych siê w zbiorach Biblioteki G³ównej Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Dodatek nr 2 do Biuletynu Informacyjnego Biblioteki G³ównej AWF w Krakowie nr 3. Kraków: AWF 1997.

somatyczny i motoryczny. Badaniami objêto 2021 dziewcz¹t i 2077 ch³opców w wieku 7-18 lat. Zastosowano metodê statystyczn¹. Stwierdzono, ¿e dzieci ze œrodowiska wsi i ma³ych miast prezentuj¹ nieznacznie wy¿szy poziom rozwoju motorycznego i somatycznego oraz cech funkcjonalnych. Nie stwierdzono wp³y-wu ska¿enia gleby i powietrza na stan rozwoju somatycznego i gibkoœæ. Si³a ró¿-nicuj¹ca œrodowiska uwidoczni³a siê mocniej w poziomie rozwoju zdolnoœci koor-dynacyjnych, wydolnoœci fizycznej i wytrzyma³oœci. Czynnikiem ró¿nicuj¹cym rozwój fizyczny jest aktywnoœæ fizyczna.

3. Bawelski Marek, Kobosko Wac³aw: Zmiany zdolnoœci do wykonywania wysi³ków o charakterze tlenowym i beztlenowym jako efekt treningu p³ywackiego i zmian rozwojowych. Badania longitudinalne. Promotor: dr hab. Jerzy Cempla, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 142 s. 99 ryc. 1 tab. bibliogr. 143 poz., aneks: [49] s., 24 tab. Praca zawiera wyniki badañ ci¹g³ych dzieci w wieku 12-15 lat, z grup nietrenuj¹-cych i trenuj¹nietrenuj¹-cych p³ywanie sportowe. Obserwowano zmiany zdolnoœci do wyko-nywania wysi³ków o charakterze tlenowym i beztlenowym, na podstawie parame-trów fizjologiczno-biochemicznych rejestrowanych w trakcie wysi³ków krótko- i d³u-gotrwa³ych (VO2 , maxVE max, HR max, P max, MAP, La, BE, H+ itp.).Wyznaczono

w sposób nieinwazyjny progi wentylacyjne (AT i TDMA). Metod¹ statystycznej analizy wariancji wieloczynnikowej okreœlono wp³yw treningu, p³ci i wieku rozwo-jowego na zmiany zdolnoœci wysi³kowych miêdzy 12 a 15 rokiem ¿ycia badanych. 4. Bohusz-Dobosz Alicja: Pedagogiczne, psychologiczne i rehabilitacyjne oddzia³y-wania na postawê wobec œmierci u osób terminalnie chorych. Promotor: dr hab. Janusz Zdebski, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 229 s. 2 diagr. 9 ryc. 54 tab. 4 wykr. bibliogr. s. 172-189, aneks: s. 180-229.

Celem pracy by³o okreœlenie optymalnych sposobów postêpowania z chorymi terminalnie, stworzenie najlepszych w ich sytuacji warunków egzystencji, danie mo¿liwoœci doznania pozytywnych stanów emocjonalnych oraz zmiany ich posta-wy wobec œmierci. Zbadano zwi¹zek pomiêdzy postaw¹ wobec œmierci a cierpie-niem i sytuacj¹ rodzinn¹. Postawiono dwie hipotezy: 1/ postawa wobec œmierci jest uzale¿niona od systemu wartoœci, 2/ dzia³ania psychopedagogiczne i rehabili-tacyjne mog¹ zmieniæ postawê chorego wobec œmierci (tzn. dopomóc akceptacji œmierci). Badaniami objêto 180 osób obojga p³ci chorych terminalnie (120 pacjen-tów St. Christopher’s Hospice w Londynie i 60 z krakowskich szpitali im. S. ¯e-romskiego i J. Dietla).

5. Brudnik Maria: Szkolne i rodzinne uwarunkowania emocjonalnego stosunku uczen-nic i uczniów klas VIII do lekcji wychowania fizycznego. Promotor: prof. dr hab. Henryk Grabowski, Kraków: AWF 1997, 128 s. 7 ryc. 14 tab. bibliogr. s. 94-101, aneks: s. 102-128, 14 tab. 8 za³.

Celem pracy by³a próba ustalenia, które spoœród uwarunkowañ zewnêtrznych (œrodowisko szkolne i rodzinne) w najwiêkszym stopniu modyfikuje stosunek dziewcz¹t i ch³opców z klas ósmych do lekcji wf. Uwarunkowania szkolne to: typ

lekcji wf, ocena sprawnoœci fizycznej ucznia oraz jego umiejêtnoœci interpersonal-ne. Przebadano 266 dziewcz¹t i 276 ch³opców, w okresie od stycznia 1992 do czerwca 1993. Z badañ wynika, ¿e o emocjonalnym stosunku m³odzie¿y klas ósmych do lekcji wf w wiêkszym stopniu decyduj¹ czynniki szkolne ni¿ rodzinne. Emocjonalny stosunek dziewcz¹t do lekcji wf uzale¿niony jest od subiektywnej oceny nauczyciela, ich mo¿liwoœci ruchowych, rodzaju aktywnoœci ruchowej oraz wp³ywu rodziny. Emocjonalny stosunek ch³opców kszta³tuj¹ doœwiadczenia zwi¹-zane z aktywnoœci¹ ruchow¹. Empatia nauczyciela nie ró¿nicuje emocjonalnego stosunku m³odzie¿y klas VIII do lekcji wf.

6. Bubka Zofia: Postawa cia³a oraz rozwój morfologiczny uczniów Podstawowych Szkó³ Muzycznych w Krakowie. Promotor: dr hab. Tadeusz Kasperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 125 s. 36 ryc. 42 tab. bibliogr. s. 85-94, aneks: s. 95-125. Uczniowie szkó³ muzycznych, ze wzglêdu na specyfikê nauki, nara¿eni s¹ na zaburzenia statyki cia³a. Celem pracy by³a ocena parametrów morfologicznych i funkcjonalnych, ze szczególnym uwzglêdnieniem postawy cia³a. Przebadano 560 uczniów szkó³ muzycznych i 836 uczniów szkó³ podstawowych. Najwiêkszy od-setek wad dotyczy³ nieprawid³owo ustawionych ³opatek, barków, stawów, wad kolan i stóp. Stwierdzono zale¿noœæ pomiêdzy rodzajem instrumentu i latami gry a wadami postawy (g³ównie w klasie skrzypiec). Poziom rozwoju morfologiczne-go uczniów szkó³ muzycznych, w wiêkszoœci badanych cech, nie wykaza³ ró¿nic w stosunku do grupy porównawczej.

7. Chwa³a Wies³aw: Badania nad struktur¹ „energetycznych” zdolnoœci motorycz-nych i trafnoœci¹ ich testowania. Promotor: prof. dr hab. Jan Szopa, Kraków: AWF 1997, 160 s. 24 ryc. 26 tab. bibliogr. 143 poz., aneks: s. 137-160, 12 tab. Praca zawiera dwa podstawowe cele badawcze: a) wyodrêbnienie finalnych struktur si³owych, szybkoœciowych i wytrzyma³oœciowych zdolnoœci motorycznych w oparciu o pomiary szerokiej gamy biomechanicznych parametrów laboratoryjnych, b) ocenê trafnoœci wybranych testów motorycznych odpowiadaj¹cych okreœlonym zdolnoœciom energetycznym. Badaniami objêto 234 studentów obu p³ci AWF w Krakowie. Dokonano trójetapowej analizy z wykorzystaniem analizy danych: eksploracyjnej analizy czynnikowej i analizy taksonomicznej Warda. Wyniki pra-cy wskazuj¹ na istnienie szeœcioczynnikowej struktury zdolnoœci strukturalno-ener-getycznych. Spoœród ocenianych testów wykazano testy o wysokim stopniu traf-noœci zamierzonego pomiaru. Czêœæ testów okaza³a siê nietrafna, gdy¿ wykaza³a charakter kompleksowy.

8. Cieœla El¿bieta: Uwarunkowania genetyczne i œrodowiskowe wybranych predys-pozycji motorycznych dzieci i m³odzie¿y w populacji kieleckiej. Promotor: dr hab. Edward Mleczko, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 236 s. 153 ryc. 121 tab. bi-bliogr. 222 poz., aneks: s. 180-236, tab.

Celem badañ by³o okreœlenie si³y uwarunkowañ genetycznych podstawowych cech somatycznych i funkcjonalnych oraz zró¿nicowania poziomu rozwoju mor-fofunkcjonalnego i motorycznego pod wp³ywem warunków œrodowiska

spo³ecz-no-ekonomicznego. Badaniami objêto 2612 osób w wieku 7-55 lat (dzieci, m³o-dzie¿ w wieku 7-19 lat oraz niektórych rodziców). Dokonano pomiaru wysokoœci i masy cia³a, masy cia³a szczup³ego, cech funkcjonalnych i motorycznych. Wyko-rzystano testy J.C. Ravena oraz test EUROFIT. Za cechy silnie kontrolowane ge-netycznie uznaæ mo¿na koordynacjê wzrokowo-ruchow¹, orientacjê przestrzen-n¹, inteligencjê niewerbalprzestrzen-n¹, równowagê, gibkoœæ, za œredniosilnie odziedziczal-ne: masê cia³a szczup³ego, za nisko odziedziczaln¹: szybkoœæ ruchów rêki. 9. Czuba³a Marek: Wp³yw powtarzanej sauny na wskaŸniki wysi³kowej

termoregula-cji i wydolnoœæ aerobow¹. Promotor: prof. dr hab. Ryszard Kubica, Kraków: AWF 1997, 50 s., 11 ryc. 11 tab. bibliogr. s. 40-49, aneks: s. 50.

Praca mia³a na celu zbadanie czy trening termiczny w suchej saunie wp³ywa na zmiany sprawnoœci wysi³kowej mechanizmów termoregulacyjnych i wydolnoœæ aerobow¹ mê¿czyzn o wysokim poziomie wydolnoœci fizycznej. Badaniom pod-dano 24 mê¿czyzn w wieku 20–22 lata o wysokim przeciêtnym poziomie wydol-noœci aerobowej. Na podstawie wyników badañ sformu³owano nastêpuj¹ce wnio-ski: powtarzane k¹piele w saunie zwiêkszaj¹ istotnie wysi³kow¹ sprawnoœæ me-chanizmów termoreguluj¹cych organizm; powtarzany stres cieplny w saunie usprawni³ ustrojowe mechanizmy odpowiedzialne za wydzielanie potu, czego wyrazem by³ istotny wzrost intensywnoœci pocenia; k¹piele saunowe nie wywar-³y wpwywar-³ywu na wydolnoœæ aerobow¹ mierzon¹ wielkoœci¹ maksymalnego poboru tlenu w mililitrach na kilogram masy cia³a.

10. Dudek Jolanta: Wp³yw elektrostymulacji miêœni grzbietu na umiejêtnoœæ utrzy-mania równowagi u osób z uszkodzeniem s³uchu. Promotor: dr hab. Tadeusz Ka-sperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 2001, 142 s., 3 fot., 40 ryc., 13 tab., bibliogr. 103 poz., aneks: s. 97-142, 4 ryc., 50 tab.

Celem pracy jest okreœlenie umiejêtnoœci utrzymania równowagi i jej deficytu u dzieci nies³ysz¹cych oraz zbadanie wp³ywu elektrostymulacji miêœni grzbietu na utrzymanie równowagi. Badania przeprowadzono na grupie 69 osób w wieku 11-15 lat ze Specjalistycznego Oœrodka dla Dzieci Nies³ysz¹cych w Krakowie, z uszko-dzeniem s³uchu na poziomie 70-90 DB, o ró¿nej etiologii. Grupê kontroln¹ stano-wi³o 500 dzieci s³ysz¹cych. Jako metodê badawcz¹ zastosowano eksperyment, w którym wykonano ocenê wstêpn¹, program treningowy w postaci szeœciotygo-dniowej elektrostymulacji oraz ocenê koñcow¹. W obydwu grupach wykonano pomiary antropometryczne, u dzieci nies³ysz¹cych dwukrotn¹ ocenê równowagi cia³a oraz si³y miêœni grzbietu. W grupie dzieci zdrowych przeprowadzono jedno-krotn¹ ocenê równowagi cia³a. Do oceny równowagi zastosowano platformê sta-bilograficzn¹. Stwierdzono, ¿e dzieci nies³ysz¹ce charakteryzuj¹ siê zmniejszon¹ umiejêtnoœci¹ równowagi w porównaniu z grup¹ kontroln¹ oraz ¿e ES wyraŸnie wp³ywa na usprawnienie kontroli stabilnoœci u nies³ysz¹cych. Wyniki testu OE (utrzymanie równowagi) s¹ zbli¿one w obydwu grupach, natomiast testu CE s¹ wy¿sze w grupie eksperymentalnej. Programy usprawniaj¹ce powinny wyprze-dzaæ negatywne skutki uszkodzenia s³uchu.

11. Echary Jacek Yasser: Ocena pod³u¿nego i poprzecznego wysklepienia stóp oraz ich zwi¹zek z wybranymi cechami morfologicznymi u dzieci w wieku 3-6 lat w œrodowisku miejskim. Promotor: dr hab. Tadeusz Kasperczyk, prof. nadzw. Kra-ków: AWF 1999, 101 s. 30 ryc. 13 tab. bibliogr. s. 79-92, aneks: s. 93-101, 3 tab. Celem pracy by³o zbadanie, czy istnieje zale¿noœæ miêdzy wiekiem badanych dzieci a wysklepieniem stóp oraz czy p³askostopie jest wad¹ powszechnie wy-stêpuj¹c¹ u dzieci w wieku przedszkolnym. Badania przeprowadzono w latach 1996-1998 na dobranej losowo próbie 1462 dzieci przedszkolnych w wieku 3-6 lat z Nowej Huty (722 ch³opców i 740 dziewcz¹t). Uwzglêdniono cechy morfolo-giczne takie jak: wysokoœæ i masa cia³a, d³ugoœæ i szerokoœæ stóp, wysokoœæ ³uku pod³u¿nego przyœrodkowego stóp (mierzon¹ przyrz¹dem w³asnej konstrukcji). Do oceny podeszwowej powierzchni stopy wykorzystano plantografiê. Stwier-dzono, ¿e wysklepienie stopy poprawia siê z wiekiem, co œwiadczy o dymorfiŸ-mie p³ciowym tej cechy oraz, ¿e p³askostopie nie jest wad¹ powszechnie wystê-puj¹c¹ u dzieci w tym wieku.

12. Gacek Maria: Niektóre osobowoœciowe uwarunkowania postaw m³odzie¿y aka-demickiej wobec behawioralnych czynników ryzyka zdrowia. Promotor: prof. dr hab. Jan Fenczyn, Kraków : AWF 2000, 150 s. 25 tab. 19 ryc. bibliogr. 307 poz., aneks: [15] s.

Celem badawczym pracy jest analiza niektórych psychologicznych uwarunkowañ postaw prozdrowotnych m³odzie¿y akademickiej z uwzglêdnieniem profilu kszta³-cenia i p³ci. Zbadano postawy m³odzie¿y wobec takich behawioralnych czynni-ków ryzyka zdrowia jak: wadliwa dieta, niski poziom aktywnoœci ruchowej, sub-stancje uzale¿niaj¹ce, stres, przygodne kontakty seksualne. Grupê cech osobo-woœci – rozpatrywanych jako determinanty postaw prozdrowotnych badanych studentów – stanowi¹: poziom lêku, umiejscowienie poczucia kontroli, poziom ekstrawersji/introwersji, neurotyzmu i reaktywnoœci. Badano tak¿e preferencjê zdrowia w systemie wartoœci ostatecznych m³odzie¿y. Badania empiryczne prze-prowadzono wœród 600 studentów uczelni krakowskich: AWF, CM UJ i PK, z za-stosowaniem piêciu standardowych testów psychologicznych i dwóch kwestiona-riuszy autorskich.

13. Gazurek Dorota: Wp³yw wysi³ku fizycznego o ró¿nej intensywnoœci na stê¿enie glukozy we krwi u dzieci i m³odzie¿y z cukrzyc¹. Promotor: dr hab. med. Czes³aw Szmigiel, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 135 s. 18 ryc. 33 tab. bibliogr. 135 poz., aneks: s. 100-135, 4 ryc. 43 tab.

Oceniono wp³yw wysi³ku fizycznego o ró¿nej intensywnoœci na zachowanie siê glikemii u 88 dzieci w wieku 6-19 lat (48 dziewcz¹t i 40 ch³opców), ró¿ni¹cych siê przedwysi³kowym stê¿eniem glukozy, wiekiem biologicznym, poziomem HBA1. Dzieci poddano próbie wysi³kowej na bie¿ni, a miar¹ wysi³ku by³a czê-stoœæ têtna. Wykonano trzy próby wysi³kowe o wzrastaj¹cej intensywnoœci, po 20 minut ka¿da, w kolejnych trzech dniach. „Kontrolê” stanowi³y te same dzieci, nie obci¹¿one wysi³kiem fizycznym. Stwierdzono, ¿e spadek glikemii jest

zale¿-ny od intensywnoœci wysi³ku, przedwysi³kowego stê¿enia glukozy i wieku bio-logicznego, natomiast nie zale¿y od p³ci i poziomu HBA1. Czêstoœæ wyst¹pienia hipoglikemii zale¿y od intensywnoœci wysi³ku oraz przedwysi³kowego stê¿enia glukozy we krwi.

14. Giovannis Vassilios: Kinematyka przejazdów torów slalomowych w narciarstwie alpejskim a problem urazowoœci. Promotor: dr hab. Kazimierz Chojnacki, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 253 s. 1 fot. 48 rys. 52 tab. bibliogr. s. 197-205, aneks: s. 206-253, 1 rys.

Celem pracy by³a analiza slalomu giganta ze wzglêdu na charakterystykê bada-nych narciarzy (taktyka, wytrzyma³oœæ, urazowoœæ) oraz poprawnoœæ ustawienia slalomu. Przebadano 93 zawodników w ró¿nym wieku (69 mê¿czyzn i 24 kobie-ty). Badania biomechaniczne obejmowa³y: okreœlenie parametrów geometrycz-nych torów slalomowych przy pomocy teodolitu, rejestracjê przejazdu przy u¿y-ciu kamer filmowych oraz analizê statystyczn¹. Przeprowadzono ankietê dotycz¹-c¹ urazowoœci. Na podstawie przeprowadzonych badañ udowodniono, ¿e takty-ka, wytrzyma³oœæ, poziom narciarzy, bezpieczeñstwo przejazdu oraz sposób usta-wienia slalomu mog¹ byæ okreœlane na podstawie zaproponowanych parametrów biomechanicznych i porównywane z urazowoœci¹ narciarzy.

15. G¹siorowski Wojciech: Porównawcza ocena wyników terapii prowadzonej we-d³ug odmiennych modeli kompleksowej rehabilitacji u chorych z przewlek³ym zespo³em bólowym dolnego odcinka krêgos³upa w przebiegu dyskopatii. Promo-tor: dr hab. n. med. Krzysztof Spodaryk, prof. nadzw. Kraków: AWF 2001, 91 s. 8 rys. 9 wykr. bibliogr. 93 poz., aneks: s. 75-91, 27 tab.

Praca mia³a na celu dokonanie oceny skutecznoœci dwóch ró¿nych programów kompleksowej rehabilitacji w aspekcie bólowym, sprawnoœci bólowej i jakoœci ¿ycia chorych z przewlek³ym zespo³em bólowym dolnego odcinka krêgos³upa. Ponadto okreœlono przydatnoœæ metod fizjoterapeutycznych, tworz¹cych kom-pleksowy program rehabilitacji w szybkim przywracaniu chorego do pe³nej ak-tywnoœci psychofizycznej oraz wprowadzania programu profilaktyki wtórnej jako efektu przed³u¿ania efektów leczniczych, uzyskanych w leczeniu zachowaw-czym. W pracy zosta³o postawionych siedem hipotez badawczych. Materia³ kli-niczny stanowi³a grupa 142 mê¿czyzn, bêd¹cych osobami czynnymi zawodo-wo. Grupa ta zosta³a wy³oniona za pomoc¹ okreœlonych wczeœniej kryteriów w³¹czenia do badañ. W celu dokonania oceny skutecznoœci programów rehabi-litacji pos³u¿ono siê zespo³em narzêdzi pomiarowych w postaci kwestionariu-szy, testów i pomiarów czynnoœciowych. Uzyskane surowe wyniki badañ zosta-³y przetworzone i przedstawione za pomoc¹ podstawowych parametrów staty-stycznych i testu t-Studenta.

16. Gradek, Joanna: Wydolnoœæ fizyczna i koszt energetyczny standardowych wysi³-ków u ch³opców oty³ych w przedpokwitaniowej fazie rozwoju. Promotor: dr hab. Jerzy Cempla, prof. nadzw. Kraków: AWF 2002, 163 s. 48 ryc. 24 tab. bibliogr. 168 poz., aneks: s. 146-163, 26 tab.

W badaniach uczestniczy³o 19 ch³opców oty³ych oraz 19 ch³opców o przeciêt-nym poziomie ot³uszczenia w wieku od 9-11 lat. Badano maksymaln¹ wydolnoœæ anaerobow¹ i aerobow¹ oraz reakcjê ch³opców oty³ych w odpowiedzi na sub-maksymalne i krótkotrwa³e suprasub-maksymalne wysi³ki wykonywane na cykloer-gometrze, a tak¿e podczas wysi³ków marszowo-biegowych na bie¿ni mechanicz-nej. Absolutne wielkoœci V02max w obu grupach by³y podobne, a

miêdzygrupo-we ró¿nice nie by³y istotne statystycznie. Maksymalna moc anaerobowa (MAP) wyra¿ona w wielkoœciach absolutnych ró¿ni³a istotnie statystycznie obie porów-nywane grupy. MAP odniesione do masy cia³a spowodowa³o, ¿e ni¿sze wielkoœci mocy anaerobowej uzyskali ch³opcy otyli, a miêdzygrupowe ró¿nice by³y istotne statystycznie. Wysi³ki marszowo-biegowe, ze wzglêdu na przenoszenie wiêkszej masy cia³a, spowodowa³y wiêksze obci¹¿enie fizjologiczne u ch³opców oty³ych (- VO₂-V_E-HR). Natomiast wysi³ki submaksymalne, których obci¹¿enie by³o

dobrane indywidualnie do drugiego progu wentylacyjnego, wywo³a³y zbli¿one reakcje wysi³kowe w obu porównywanych grupach. Podczas wykonywania krót-kotrwa³ych wysi³ków o supramaksymalnej intensywnoœci dynamika zmian uk³adu oddechowego i kr¹¿enia nie wykazywa³a wyraŸnego miêdzygrupowego zró¿ni-cowania. Ch³opcy otyli uzyskali wy¿sze globalne wielkoœci poboru tlenu i wenty-lacji minutowej p³uc oraz objêtoœci oddechowej. Natomiast badania nie wykaza³y miêdzygrupowych ró¿nic w zakresie czêstoœci skurczów serca i czêstoœci odde-chów notowanych podczas krótkotrwa³ych wysi³ków interwa³owych.

17. Jasiñski Tadeusz: Psychofizjologiczne dominanty tolerancji stresu przyspieszeñ + GZ. Promotor: prof. dr hab. Jan Terelak, Kraków: AWF 1998, 131 s. 21 ryc. 24 tab. bibliogr. 171 poz., aneks: s. 119-131.

Celem pracy by³o oszacowanie kosztu fizjologicznego i psychologicznego w wa-runkach dzia³ania przyspieszeñ o kierunku +GZ. Przebadano 46 podchor¹¿ych WOSLL, kandydatów na samoloty naddŸwiêkowe. Badanych poddano dzia³aniu przyspieszeñ o charakterystyce ustalonego przyspieszenia ma³ych wartoœci i wol-no narastaj¹cych przyspieszeñ (0,1 G/s) do granicy utraty pola widzenia. Reakcja badanych na stres by³a zró¿nicowana. Wielkoœæ kosztu fizjologicznego okaza³a siê ni¿sza u osób przejawiaj¹cych niepokój i lêk o mniejszym nasileniu w stosunku do przeciêtnego zachowania siê pilotów. Osoby te charakteryzowa³y siê równie¿ wysokim poziomem tolerancji przyspieszeñ oraz ma³¹ liczb¹ reakcji b³êdnych. Miar¹ oceny kosztu fizjologicznego by³ wskaŸnik HR – przy znacznym obci¹¿eniu organizmu.

18. Jaworski Janusz: Genetyczne uwarunkowania wybranych predyspozycji moto-rycznych – wyniki badañ rodzinnych ludnoœci wiejskiej ¯ywiecczyzny. Promotor: prof. dr hab. Jan Szopa, Kraków: AWF 1998, 153 s. 24 ryc. 14 tab. bibliogr. s. 93-103, aneks: s. 104-153, 68 tab

Przedmiotem opracowania by³o okreœlenie si³y uwarunkowañ genetycznych i œro-dowiskowych populacji wiejskiej ¯ywiecczyzny. Materia³ stanowi³o 114 pe³nych rodzin obejmuj¹cych 125 synów i 93 córki w wieku od 7 do 15 lat. Grupê kontro-ln¹ stanowi³o 463 uczniów i 424 uczennice szkó³ podstawowych z tego terenu.

Zakres badañ obj¹³ podstawowe cechy morfologiczno-strukturalne oraz funkcjo-nalne. Zastosowano podstawowe metody statystyczne oraz genetyki populacji. Stwierdzono, ¿e najsilniejsz¹ kontrolê genetyczn¹ wykaza³y parametry d³ugoœcio-we, zaœ u dziewcz¹t szerokoœæ bioder. Œrednio silne by³y wielkoœci h2 masy cia³a i obu jej komponentów (LBM i FM), a spoœród cech funkcjonalnych orientacji przestrzennej i MPA – podobnie u obu p³ci. Pozosta³e cechy by³y s³abo kontrolo-wane genetycznie. Zaobserwowano dzia³anie tzw. „regulatora matczynego” (w m³odszej grupie wieku) oraz wyraŸny wzrost si³y uwarunkowañ genetycznych cech funkcjonalnych w miarê osi¹gania pe³nego ich rozwoju. Stwierdzono du¿e zró¿nicowanie poziomu rozwoju somatycznego pod wp³ywem statusu spo³ecz-no-ekonomicznego, pomimo doœæ silnych uwarunkowañ genetycznych. Cechy te wykazuj¹ równie¿ nadal trwaj¹cy, silny trend sekularny.

19. Jurczak Adam: Udzia³ dzieci i m³odzie¿y w pozalekcyjnych i pozaszkolnych for-mach aktywnoœci ruchowej i jego niektóre uwarunkowania. Promotor: dr hab. M. Bukowiec, prof. nadzw. Kraków: AWF 2000, [5], 214 s. 55 ryc. 24 tab. bibliogr. s. 163-174,. aneks: s. 175-214, 52 tab.

W ró¿nych formach aktywnoœci ruchowej uczestniczy 83,8 procent m³odzie¿y, z tego systematycznie (raz w tygodniu) 73,6 procent, a z czêstotliwoœci¹ mog¹c¹ stymulowaæ rozwój fizyczny (cztery razy w tygodniu) 28,7 procent. Aktywnoœæ ruchowa m³odzie¿y ze szkó³ podstawowych jest wy¿sza ni¿ m³odzie¿y ze szkó³ ponadpodstawowych. Porównuj¹c wyniki badañ z badaniami przeprowadzonymi przez Bukowca (1990) mo¿na zauwa¿yæ, i¿ m³odzie¿ rzadziej bierze udzia³ w za-jêciach ruchowych pozalekcyjnych i zorganizowanych przez placówki wychowa-nia pozaszkolnego, czêœciej w zajêciach organizowanych indywidualnie. Treœæ i popularnoœæ dyscyplin ruchowych uzale¿nione s¹ miêdzy innymi od p³ci, szko³y, etapu edukacji oraz sposobu organizacji zajêæ. Na uczestnictwo m³odzie¿y w ró¿-nych formach aktywnoœci ruchowej wp³ywa równie¿ etap edukacji i poziom wy-kszta³cenia rodziców.

20. Juszkiewicz Miros³aw: Aksjologia p³ywania. Analiza aktywnoœci cz³owieka w œro-dowisku wodnym. Promotor: prof. dr hab. Józef Lipiec, Kraków: AWF 2000, 183 s. bibliogr. s. 179-183.

W pracy przedstawiono zjawisko „cz³owieka p³ywaj¹cego”, w kontekœcie filo-zoficznym, przy wykorzystaniu teorii wartoœci. Celem pracy by³a próba okreœle-nia wartoœci realizowanych i kreowanych w relacjach cz³owieka ze œrodowi-skiem wodnym. Ukazano p³ywanie nie tylko jako prost¹ umiejêtnoœæ cia³a, ale jako z³o¿one psychofizyczne dokonanie cz³owieka, realizowane w szeroko za-krojonych relacjach kulturowych i spo³ecznych, jako dzia³alnoœæ mog¹c¹ staæ siê Ÿród³em rozlicznych wartoœci natury i kultury. Realizuj¹c te wartoœci mo¿na za-spokoiæ potrzeby zwi¹zane z kultur¹ fizyczn¹, wyra¿ane dzia³aniami prewen-cyjnymi, kreacyjnymi i reparacyjnymi wzglêdem swego cia³a. Aby móc korzy-staæ z bogatej oferty wartoœci zwi¹zanych z wod¹, warto nauczyæ siê p³ywaæ, a nastêpnie umiejêtnoœæ tê doskonaliæ i z wszechstronnym po¿ytkiem jak naj-czêœciej wykorzystywaæ.

21. Kaganek Krzysztof: Ocena aktywnoœci chorych z afazj¹ w procesie rehabilitacji turystycznymi i rekreacyjnymi formami kultury fizycznej. Promotor: dr hab. Tade-usz Kasperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 88 s. 6 rys. 36 tab. bibliogr. s. 67-72, aneks: s. 79-88

Przedstawiono znaczenie rehabilitacyjnego zwi¹zku aktywnoœci fizycznej, tury-stycznej i rekreacyjnej z funkcjonowaniem ¿yciowym 75 chorych po udarze mó-zgu i z afazj¹. Badania potwierdzi³y hipotezê, ¿e chorzy, uprawiaj¹cy przed uda-rem turystyczne i rekreacyjne formy kultury fizycznej, po udarze wykazuj¹ wiêk-sze zdolnoœci przystosowania siê do warunków ¿ycia codziennego, co obrazuje wiêksza sprawnoœæ i czêstoœæ wykonywania czynnoœci w stosunku do osób nieak-tywnych. Posiadaj¹ równie¿ wiêksz¹ zdolnoœæ organizowania sobie czasu wolne-go i wy¿sz¹ aktywnoœæ spo³eczn¹, co potwierdza wspó³wystêpowanie aktywno-œci fizycznej przed udarem z kondycj¹ psychofizyczn¹ po udarze.

22. Klinik Anna: Rola Towarzystwa Gimnastycznego „Sokó³” w krzewieniu polskiej kultury fizycznej na Œl¹sku Opolskim w latach 1985-1939. Promotor: prof. dr hab. Henryk Kocój, Kraków: AWF 1998, 219 s. 4 tab. bibliogr. s. 200-219, aneks: [14] s. 16 tab.

Praca omawia rolê Towarzystwa Gimnastycznego „Sokó³” na Œl¹sku Opolskim w latach 1895-1939, w oparciu o materia³y Ÿród³owe. Przedstawiono pokrótce historiê dzia³alnoœci Towarzystwa w Polsce oraz realizowane przezeñ cele i za-dania. Omówiono sytuacjê spo³eczn¹ i gospodarcz¹ na OpolszczyŸnie w wy¿ej wymienionym okresie oraz dzia³alnoœæ organizacji i towarzystw, równie¿ sporto-wych. Celem towarzystw sokolskich by³o nie tylko propagowanie kultury fi-zycznej i higieny w spo³eczeñstwie, ale tak¿e szerzenie oœwiaty i kultury oraz wychowanie patriotyczne. „Sokó³” na Œl¹sku Opolskim dzia³a³ w trudnych wa-runkach, w œrodowisku nieprzychylnie ustosunkowanym do Polski i Polaków. Ruch sportowo-gimnastyczny by³ jedyn¹ form¹ organizacji, umo¿liwiaj¹c¹ na-ukê jêzyka polskiego.

23. Klocek Tomasz: Weryfikacja kryteriów naboru i selekcji do pi³ki siatkowej kobiet. Promotor: dr hab. Stanis³aw ¯ak, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 141 s. 24 ryc. 5 tab. bibliogr. 183 poz., aneks: [19] s. 34 tab.

Celem pracy by³o wskazanie warunków morfofunkcjonalnych, warunkuj¹cych sku-tecznoœæ gry na ró¿nych etapach szkolenia oraz weryfikacja procesu naboru i se-lekcji do kadr m³odzie¿owych. Badania przeprowadzono w latach 1992-98 na grupie 288 siatkarek (wiek 13-26 lat), prezentuj¹cych ró¿ny poziom sportowy. Stwierdzono, ¿e umiejêtnoœci specjalne siatkarek najsilniej zdeterminowane s¹ wysokim poziomem si³y szybkoœciowej oraz koordynacji ruchowej. Nie nale¿y prognozowaæ wyników wy³¹cznie na podstawie parametrów somatycznych. W ko-lejnych etapach szkolenia zmieniaj¹ siê uwarunkowania skutecznoœci gry – zmniej-sza siê wp³yw zdolnoœci koordynacyjnych na rzecz zdolnoœci szybkoœciowo-si³o-wych. Efektywnoœæ gry detreminowana jest przez dynamiczny uk³ad wzajemnie kompensuj¹cych siê czynników.

Kobosko Wac³aw – zob. Bawelski Marek, Kobosko Wac³aw: Zmiany zdolnoœci do wykonywania wysi³ków o charakterze tlenowym i beztlenowym jako efekt tre-ningu p³ywackiego i zmian rozwojowych. Badania longitudinalne

24. Kurek Artur: Kolarstwo na terenie Galicji w latach 1867-1899. Promotor: dr hab. Ryszard Wasztyl, prof. nadzw. Kraków: AWF 1999, 287 s. 13 ryc. 11 tab. 1 wykr., aneks: s. 231-258,. 3 tab. bibliogr. s. 269-268.

Celem pracy by³o przedstawienie kolarstwa w Galicji w latach 1867-1899 ze szczególnym uwzglêdnieniem sportu, turystyki i rekreacji. Najwa¿niejszymi wy-darzeniami dla rozwoju kolarstwa by³o pojawienie siê welocypedu (1867 r.), bicy-klu (lata osiemdziesi¹te XIX w.), roweru (1887 r.). W 1886 r. powstaje w Krako-wie pierwszy klub kolarski, w 1896 r. Turystyczny Klub Kolarski w Stanis³awoKrako-wie, rok póŸniej we Lwowie Kolarski Klub Sportowy. W Galicji w XIX w. dzia³a³o ponad 50 klubów kolarskich, które zorganizowa³y oko³o 150 ró¿nych wyœcigów, równie¿ miêdzynarodowych, np. maraton kolarski na trasie Kraków-Lwów (1894 r.). Osi¹gniêcia kolarstwa w Galicji, choæ mniejsze od zachodnioeuropejskich, sta-ra³y siê jednak za nimi nad¹¿aæ.

25. Maku³a Waldemar: Treœæ i miejsce postaw prosomatycznych w systemie wartoœci m³odzie¿y akademickiej Krakowa. Promotor: dr hab. Janusz Zdebski, prof. nadzw. Kraków: AWF 1998, 191 s. 13 ryc. 55 tab. bibliogr. 137 poz., aneks: s. 176-191. Celem pracy by³o wskazanie miejsca postaw prosomatycznych w systemie war-toœci m³odzie¿y akademickiej Krakowa. Otrzymane wyniki ukaza³y niezadowala-j¹cy stan postaw prosomatycznych studentów. Studenci ceni¹ zdrowie, nie rozu-miej¹ jednak jego znaczenia. Wartoœci, w sposób zasadniczy decyduj¹ce o zdro-wiu, nie ciesz¹ siê uznaniem badanych osób. Badania wykaza³y, ¿e ukazanie zwi¹z-ków pomiêdzy aktywnoœci¹ ruchow¹, sprawnoœci¹ fizyczn¹ a w³asnym cia³em jest istotnym zagadnieniem w procesie wychowania fizycznego.

26. Mika Anna: Ocena stanu funkcjonalnego krêgos³upa i jakoœci ¿ycia kobiet z oste-oporoz¹. Promotor: dr hab. n. med. Alicja Barwik-Schramm, Kraków: AWF 2002, 100 s., 16 ryc. bibliogr. 162 poz., aneks: s. 70-[100], 15 ryc. 16 tab.

Celem pracy by³a analiza zmian zachodz¹cych w uk³adzie miêœniowo-szkieleto-wym krêgos³upa w przebiegu utraty masy kostnej w osteoporozie i osteopenii, wp³yw tych zmian na ocenê jakoœci ¿ycia pacjentów oraz zaproponowanie wy-tycznych prewencji i leczenia usprawniaj¹cego osteoporozy. Badaniami objêto 189 kobiet w wieku 50-80 lat. U wszystkich badanych wykonano pomiar gêstoœci tkanki kostnej metod¹ DEXA, w obrêbie krêgos³upa oraz bli¿ej nasady koœci udo-wej. Badania obejmowa³y wywiad, smoocenê jakoœci ¿ycia, ocenê k¹ta kifozy i zakresu ruchomoœci krêgos³upa w odcinku piersiowym, pomiar si³y miêœni pro-stowników krêgos³upa. Wykazano, ¿e utrata masy kostnej do wartoœci T-score = -2,5 SD zwi¹zana jest z niewielkim zmniejszeniem wysokoœci cia³a oraz z niewiel-kim ubytkiem si³y miêœni prostowników krêgos³upa i zakresów ruchomoœci od-cinka piersiowego. Zmiany te gwa³townie narastaj¹ jednak po przekroczeniu wartoœci T-score=+-2,5 SD. Wykazano silny udzia³ czynników pozaszkieletowych

oraz obni¿anie si³y miêœni prostowników krêgos³upa w procesie progresji kifozy piersiowej. Obserwowane z wiekiem pog³êbienie k¹ta kifozy piersiowej, utrata wzrostu, spadek si³y miêœni prostowników krêgos³upa, zmniejszenie zakresu ru-chomoœci w pi¹tej i szóstej dekadzie ¿ycia narasta³o ³agodnie, a gwa³townie przy-spiesza³o w siódmej dekadzie ¿ycia. Dynamika ubytku BMD z wiekiem nie po-krywa³a siê z przebiegiem tych zmian. Samoocena jakoœci ¿ycia zale¿na by³a od aktywnoœci fizycznej, trybu ¿ycia, wykszta³cenia. Niska masa cia³a oraz nierodze-nie mog¹ byæ przyczyn¹ zwiêkszonej utraty masy kostnej po menopauzie, nierodze-nie maj¹ zaœ wp³ywu u¿ywki jak kawa czy papierosy. Aktywnoœæ fizyczna wp³ywa korzystnie na zakres ruchomoœci krêgos³upa.

27. Mika Piotr: Efekty treningu marszowego pacjentów z chromaniem przestanko-wym. Promotor: dr hab. n. med. Krzysztof Spodaryk, prof. nadzw. Kraków: AWF 2002 [6], 84 s. 20 ryc. 7 tab. bibliogr. 151 poz., aneks: s. 68-84, 18 ryc. 13 tab. Celem pracy by³a ocena skutków nadzorowanego treningu marszowego o niskiej intensywnoœci, prowadzonego na bie¿ni, u pacjentów z chromaniem przestanko-wym. Badaniom poddano 67 pacjentów (II okres choroby wg. Fontaine), podzie-lonych na dwie grupy. Grupa kontrolna (n=46) poddana zosta³a wy³¹cznie lecze-niu farmakologicznemu. W drugiej grupie (n=21) pacjenci poddani zostali ponad-to trzymiesiêcznemu treningowi marszowemu na bie¿ni. Trening prowadzony by³ 3 razy w tygodniu a podczas ka¿dej sesji pacjent chodzi³ trzykrotnie na bie¿ni. Czas wysi³ków wynosi³ 85% czasu pojawienia siê chromania. U wszystkich pa-cjentów oceniano: hematokryt, morfologiê krwi, poziom fibrynogenu, poziom cholesterolu, aktywnoœæ enzymów LDH i CPK, odkszta³calnoœæ erytrocytów, mi-kroalbuminuriê oraz przep³yw têtniczy w koñczynach dolnych. Badano równie¿ jakoœæ ¿ycia przy pomocy kwestionariusza SF-36. W obu grupach istotnej popra-wie uleg³ bezbólowy dystans marszu - w grupie kontrolnej nast¹pi³ wzrost o 17% a w grupie poddanej treningowi o 120%. Trening nie spowodowa³ wzrostu mikro-albuminurii, liczby leukocytów, liczby neutrolitów, wzrostu aktywnoœci enzymów LDH, CPK, mog¹cego œwiadczyæ o rozwoju reakcji zapalnej. Ponadto zaobserwo-wano, po trzymiesiêcznym treningu, wzrost odkszta³calnoœci erytrocytów oraz poprawê przep³ywu krwi w têtnicach koñczyn dolnych. Zmian takich nie stwier-dzono w grupie kontrolnej. Niniejsza praca dowodzi klinicznej u¿ytecznoœci tre-ningu marszowego o niskiej intensywnoœci prowadzonego na bie¿ni i wskazuje na wieloczynnikowe pod³o¿e poprawy dystansu marszu u pacjentów z chroma-niem przestankowym.

28. Nowak Piotr: Kultura fizyczna w wiejskim stylu ¿ycia. Promotor: prof. dr hab. Anna Pawlak, prof. nadzw. Kraków: AWF 2001, 213 s. 22 tab. bibliogr. 125 poz. Praca mia³a na celu opis i wyjaœnienie procesu wkraczania kultury fizycznej do wiejskiego stylu ¿ycia oraz weryfikacjê tezy, i¿ kultura fizyczna na obecnym eta-pie rozwoju cywilizacyjnego wsi stanowi dysharmonijny element wiejskiego stylu ¿ycia. Podstawowe koncepcje teoretyczne, wykorzystywane w pracy to: teoria rozwoju kultury, tradycyjna kultura ch³opska, kultura fizyczna, styl ¿ycia i dyshar-monia kulturowa. ród³em danych empirycznych by³y badania niezale¿nych

oœrod-ków badawczych tj.: SMG/KRC i ISQ and QUANT GROUP, raport GUS nt. rekre-acji ruchowej Polaków (2000 r.) oraz w³asne obserwacje. Najwa¿niejsze wnioski to: a) kultura fizyczna w znacznie wiêkszym stopniu jest obecna w ¿yciu miesz-kañców wsi ani¿eli w ch³opskim stylu ¿ycia, b) istniej¹ dwie podstawowe bariery uczestnictwa mieszkañców wsi w kulturze fizycznej: infrastrukturalna - (dla ludzi nie bêd¹cych rolnikami) oraz mentalno-kulturowa, zwi¹zana z pozosta³oœciami tradycyjnego systemu wartoœci (dla rolników).

29. Nowobilski Roman: Wp³yw zró¿nicowanych metod rehabilitacji na poziom lêku u chorych na astmê oskrzelow¹. Promotor: dr hab. Janusz Zdebski, prof. nadzw. Kraków: AWF 1999, 125 s. 26 ryc. 33 tab. bibliogr. 134 poz., aneks: s. 101-112. Autor sformu³owa³ nastêpuj¹c¹ hipotezê g³ówn¹: nowoczesna, kompleksowa, in-terdyscyplinarna rehabilitacja, obejmuj¹ca swoim zakresem dzia³ania tak¿e psy-chikê pacjenta choruj¹cego na astmê oskrzelow¹, oparta na metodach relaksacji i d³u¿szego kontaktu z terapeut¹ da lepszy efekt terapeutyczny, ni¿ klasyczna rehabilitacja. Badaniom poddano 60 pacjentów choruj¹cych na astmê oskrzelow¹ w stopniu od umiarkowanego do ciê¿kiego rozwoju choroby. Zaobserwowano poprawê jakoœci ¿ycia pacjentów, obni¿enie poziomu lêku, obni¿enie poziomu depresji, zmniejszenie odczucia dusznoœci, poprawê parametrów spiromertycz-nych, poprawê obrazu samego siebie.

30. Orlewicz-Musia³ Ma³gorzata: Polskie nurkowanie swobodne. Dzieje, organizacje, wartoœci. Promotor: prof. zw. dr hab. Józef Lipiec, Kraków: AWF 2001, 271 s. 24 fot. 19 ryc. 1 tab. bibliogr. s. 254-271 + aneks: [54] s., 1 fot.

Przedmiotem badañ jest historia nurkowania swobodnego. G³ównym elementem pracy jest rekonstrukcja, analiza i ocena dziejów, zgromadzenie i uporz¹dkowanie faktów tworz¹cych historiê nurkowana swobodnego, a tak¿e ich weryfikacja i ocena. Praca koncentruje siê na latach 1935 - 2000 i ma zasiêg ogólnopolski. Przedstawia chronologiê wydarzeñ z dziejów nurkowania i p³etwonurkowania z uwzglêdnie-niem trzech g³ównych okresów: pionierskiego, dzia³alnoœci klubów (Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i Ligi Obrony Kraju) oraz okresu trans-formacji ustrojowej. Nurkowanie zosta³o zaprezentowane jako dzia³alnoœæ wielo-kierunkowa: utylitarna (gospodarcza i naukowa), sportowa, turystyczna, rekre-acyjna, rehabilitacyjna. Przedstawione zosta³o równie¿ pod³o¿e materialne nurko-wania swobodnego, ze szczególnym zaakcentowaniem historii, znaczenia i warto-œci sprzêtu nurkowego. Praca przybli¿a równie¿ sylwetki i œrodowisko p³etwonur-ków z uwzglêdnieniem polskiej specyfiki.

31. Poznañska Annna: Dynamika rozwoju wybranych cech morfofunkcjonalnych oraz struktura efektów motorycznych uczennic i uczniów krakowskich podstawowych szkó³ muzycznych. Promotor: prof. dr hab. Jerzy Januszewski, Kraków: AWF 1997, 123 s. 35 ryc. 16 tab. bibliogr. s. 94-110, aneks: s. 111-123, 43 tab.

Praca mia³a na celu ocenê dynamiki rozwoju wybranych cech somatycznych, parametrów czynnoœciowych oraz zdolnoœci motorycznych (kondycyjnych i ko-ordynacyjnych) dzieci ze szkó³ muzycznych Krakowa. Dokonano pomiarów

podstawowych parametrów somatycznych i prób sprawnoœci motorycznych przy pomocy testów (Szopa 1998, Raczek i Mynarski 1992). Okreœlono zdolnoœci mu-zyczne dzieci na podstawie analizy ocen uzyskanych podczas egzaminów wstêp-nych i w trakcie roku szkolnego. Stwierdzono, ¿e cechy motoryczne s¹ zjawi-skiem biologicznym i nie zale¿¹ od rodzaju szko³y oraz zaawansowania w rozwoju sprawnoœci motorycznej. Nie stwierdzono zale¿noœci miêdzy uzdolnieniami mu-zycznymi dzieci, a ich zdolnoœciami koordynacyjnymi.

32. Prusak Jaros³aw: Wp³yw indywidualnie dozowanego wysi³ku fizycznego na wydolnoœæ fizyczn¹ chorych na muscowiscydozê. Promotor: dr hab. med. Cze-s³aw Szmigiel, prof. nadzw. Rabka 1998, 85 s. 16 tab. 5 wykr. bibliogr. 89 poz. streszcz.

Celem pracy by³a ocena wp³ywu cyklu treningowego o indywidualnie dozowa-nym wysi³ku fizyczdozowa-nym na wydolnoœæ fizyczn¹ chorych na muskowiscydozê. U 82 pacjentów w wieku od 7 do 24 lat wykazano pogorszenie funkcji uk³adu odde-chowego, obni¿on¹ wydolnoœæ fizyczn¹ oraz opóŸnienie rozwoju fizycznego. Ba-danych podzielono losowo na dwie grupy, 61 osób wziê³o udzia³ w treningu fizycznym, obejmuj¹cym æwiczenia na urz¹dzeniach stacjonarnych. Wykazano istotny statystycznie wzrost wiêkszoœci wskaŸników, szczególnie: VO2max, Wmax,

V’Emax, FEV1, VC oraz masy cia³a. W grupie kontrolnej zmianie uleg³a jedynie

masa cia³a. Ustalono, ¿e wielkoœæ zmian potreningowych zale¿y od wieku cho-rych, wyjœciowego poziomu wydolnoœci fizycznej oraz funkcji p³uc. Leczenie fi-zjoterapeutyczne w muskowiscydozie nale¿y zmodyfikowaæ.

33. Ridan Tomasz: Odleg³e wyniki leczenia zachowawczego choroby Legg-Calvé-Perthesa. Promotor: prof zw. dr hab. n. med. Daniel Zarzycki, Kraków: AWF 2002, 151 s., 23 fot. 82 ryc. 45 tab. bibliogr. 121 poz., aneks: s. 149-15.

Celem pracy by³a retrospektywna ocena odleg³ych wyników leczenia zacho-wawczego pacjentów z chorob¹ Legg-Calvé-Perthesa. Badaniami objêto 123 chorych (105 mê¿czyzn i 18 kobiet), z okresem obserwacji œrednio 19, 5 lat. Pocz¹tek choroby wyst¹pi³ œrednio w wieku 6,5 lat. Leczenie zachowawcze (œrednio 2,9 lat) obejmowa³o: wyd³u¿ony odpoczynek w ³ó¿ku, odci¹¿enie, gipsy odwodz¹ce, zabiegi kinezyterapeutyczne i fizykoterapeutyczne. Meto-dyka badañ obejmowa³a przeprowadzenie wywiadu, analizê wyników bada-nia klinicznego i radiologicznego. Pacjentów sklasyfikowano wg podzia³ów Waldenströma, Catteralla, Herringa, rozpoczêcia choroby i okresu obserwacji. Do oceny wyników leczenia zastosowano klasyfikacjê Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, klasyfikacjê wg Mose i wed³ug Stul-berga. Ocenie poddano obecnoœæ zmian zwyrodnieniowych (stwierdzona w 37,8% badanych stawów). Wyniki leczenia wskazuj¹, ¿e przebycie choroby Perthesa mimo czêœciowego ograniczenia sprawnoœci ruchowej pacjentów, nie wp³ynê³o na ograniczenie ich aktywnoœci zawodowej. Przeprowadzone obserwacje wykaza³y, ¿e metody zachowawcze zapewniaj¹ korzystne warun-ki do odbudowy koœci udowej.

34. Rolski Zbigniew: Dynamika zmian wyników sportowych w rocznym cyklu szko-leniowym p³ywaków i p³ywaczek w wieku 12-13 lat, z uwzglêdnieniem obci¹¿eñ treningowych oraz wybranych predyspozycji somatycznych i funkcjonalnych. Pro-motor: prof. dr. hab. Jerzy Januszewski, Kraków: AWF 2000, 107 s. 18 ryc. 1 tab. bibliogr. s. 73-79, aneks: s. 80-107, 36 tab.

Celem pracy by³o ustalenie wp³ywu obci¹¿eñ treningowych na prêdkoœæ p³ywa-nia na dystansach 20, 100 i 400 m oraz struktura powi¹zañ tych prêdkoœci z uwarunkowaniami somatycznymi, funkcjonalnymi i obci¹¿eniem treningowym. Z badañ wynika, ¿e obserwacja postêpów wyników sportowych u dzieci do 13 roku ¿ycia powinna siê ³¹czyæ z kontrol¹ wskaŸników koordynacyjno-technicz-nych. Obci¹¿enia treningowe powinny oddzia³ywaæ na rozwój d³ugoœci cyklu i po-wodowaæ wzrost poziomu mocy. Szczególne wa¿ne s¹ wysi³ki tlenowo-beztleno-we. Analiza regresji wykaza³a, ¿e wskaŸniki (parametry mocy) w modelach wy-trzyma³oœci w krótkich i d³ugich dystansach ró¿ni¹ siê. Dystans 100 m. w modelu regresji charakteryzuje masa cia³a szczup³ego. (LBM) oraz sk³adniki obci¹¿enia treningowego - S4 - wysi³ki beztlenowe kwasowo-mlekowe.

35. Rosiñski Jaros³aw: Wp³yw treningu sportowego na poziom wybranych predyspo-zycji i zdolnoœci motorycznych zawodników uprawiaj¹cych narciarstwo biegowe. Promotor: dr hab. Kazimierz Chojnacki, prof. nadzw. Kraków: AWF 2000, 154 s. 48 ryc. 2 tab. bibliogr. s. 146-154, aneks [25] s. 36 tab.

Celem pracy by³a próba okreœlenia rozwojowych, strukturalnych i funkcjonalnych uwarunkowañ procesu szkolenia sportowego w narciarstwie biegowym w odnie-sieniu do 15-18 letnich zawodników. Materia³ stanowi³y charakterystyki 20 narcia-rek i 26 narciarzy biegaczy, zgromadzone w okresie 1994-1998 r., obejmuj¹ce predyspozycje i zdolnoœci motoryczne, obci¹¿enia treningowe, ocenê poziomu sportowego. Obliczono ró¿nice miêdzygrupowe (normalizacja na x i s grupy po-równawczej), okreœlono wielkoœæ dymorfizmu p³ciowego (WD), dokonano oceny tempa rozwoju (WTR III), wykorzystano „Rejestr grup œrodków treningu w nar-ciarstwie biegowym”, obliczono x i s oraz wspó³czynnik korelacji rang Spearmana, przeprowadzono analizê czynnikow¹ metod¹ sk³adowych g³ównych, uzupe³nio-n¹ rotacj¹ typu Varimax – znormalizowauzupe³nio-n¹.

36. Ró¿ycki Pawe³: Struktura i spo³eczne uwarunkowania turystycznej aktywnoœci m³odzie¿y. Promotor: dr hab. Ryszard Winiarski, prof. nadzw. Kraków: AWF 2000, 116 s. 48 tab. bibliogr. s. 90-98, aneks: s. 100-116.

Celem pracy by³a diagnoza stanu aktywnoœci turystycznej m³odzie¿y oraz próba wyjaœnienia jej niektórych spo³ecznych uwarunkowañ. Analiza dotychczasowych wniosków badañ, dotycz¹cych aktywnoœci turystycznej, pozwoli³a na sformu³o-wanie terminów turystyka œwiadoma i turystyka nieœwiadoma. Zbadano zmien-noœæ aktywnoœci turystycznej w okresie nauki szkolnej, wp³yw uprawiania tury-styki na osi¹gane wyniki w nauce oraz ró¿nice w sposobach spêdzania czasu wolnego m³odzie¿y z du¿ych i ma³ych miast. Interesuj¹cym problemem okaza³y siê zale¿noœci pomiêdzy sposobem wychowania, a aktywnoœci¹ turystyczn¹.

Ba-dania mia³y formê sonda¿u diagnostycznego przeprowadzonego metod¹ repre-zentacyjn¹ wœród m³odzie¿y szkó³ ponadpodstawowych. Wykorzystano w nich kwestionariusz ankiety, skalê celów turystycznych oraz test o turystyce, skonstru-owany specjalnie do okreœlenia stanu wiedzy m³odzie¿y o turystyce.

37. Rukasz Wojciech: Uszkodzenia urazowe cia³a i ich przyczyny u zawodników judo reprezentuj¹cych wysoki poziom sportowy. Promotor: prof. zw. dr hab. n. med. Daniel Zarzycki, Kraków: AWF 2002, 129 s. 58 tab. bibliogr. 70 poz., aneks: s. 127-129.

Rozprawa doktorska stanowi retrospektywn¹ analizê urazowych uszkodzeñ cia³a u zawodników reprezentuj¹cych wysoki poziom sportowy. Badaniami objêto grupê zawodników p³ci mêskiej, którzy ulegali uszkodzeniom cia³a takim jak: skrêcenia, podwichniêcia, zwichniêcia stawów, z³amania, st³uczenia, rany. Miejscem najbar-dziej zagro¿onym urazami by³ staw kolanowy. Najczêstsz¹ przyczyn¹ powstawa-nia urazów by³a bezpoœredpowstawa-nia walka sportowa oraz zbyt szybkie podjêcie aktyw-noœci fizycznej po doznanym wczeœniej urazie. Wiêksze ryzyko wyst¹pienia uszko-dzeñ cia³a odnotowano podczas treningów, ni¿ podczas zawodów sportowych. Walka w „stójce” by³a zdecydowanie bardziej urazogenna od walki w „parterze”. Zasadniczym Ÿród³em powstawania sytuacji niebezpiecznych, prowadz¹cych do powstawania urazów, okaza³y siê rzuty seoi-nage.

38. Spieszny Micha³: Struktura i uwarunkowanie procesu uczenia siê techniki gry w pi³ce rêcznej. Promotor: dr hab. Stanis³aw ¯ak, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 189 s. 38 rys. 10 tab. bibliogr. s. 151-161, aneks: s. 165-189, 28 tab.

Dokonano analizy zale¿noœci poziomu techniki gry w pocz¹tkowym okresie szko-lenia od predyspozycji strukturalnych, koordynacyjnych oraz zdolnoœci o pod³o¿u energetycznym. Przedstawiono badania ci¹g³e, prowadzone w latach 1988-1991 na grupie 163 dziewcz¹t i ch³opców w wieku 11-14 lat z klas sportowych o spe-cjalnoœci pi³ka rêczna w Szkole Podstawowej nr 91 w Nowej Hucie. Pos³u¿ono siê analiz¹ czynnikow¹ oraz korelacj¹ wielokrotn¹. Dokonano modyfikacji testu spraw-noœci specjalnej w pi³ce rêcznej Pytlika i ¯arka metod¹ ekspertów. Z badañ wyni-ka, ¿e skutecznoœæ nauczania elementów gry w pi³kê rêczn¹ zale¿y od poziomu i rozwoju koordynacji ruchowej, a zw³aszcza od komponentów zwi¹zanych z ko-ordynacj¹ sensoryczno-motoryczn¹. Poziom sprawnoœci specjalnej uwarunkowa-ny jest tak¿e rozwojem si³y eksplozywnej, szczególnie u ch³opców.

39. Staszkiewicz Robert: Zakres ruchów a si³a i wytrzyma³oœæ miêœniowa rêki. Promo-tor: prof. dr hab. Jan Szopa, Kraków: AWF 2001, 80 s., aneks: VIII s. 11 tab. Zbadano 424 osoby w wieku 20-23 lat (168 mê¿czyzn i 266 kobiet). Celem pracy by³o uzyskanie odpowiedzi na nastêpuj¹ce pytania badawcze: a) jakie mo¿liwo-œci ruchowe posiadaj¹ po³¹czenia decyduj¹ce o wielkomo¿liwo-œci pola pracy rêki i jak je naj³atwiej oceniæ? b) jak poprawnie wykonaæ pomiar si³y chwytu by uniezale¿niæ wynik od wymiarów rêki? c) czy badanie wytrzyma³oœci w warunkach skurczu izometrycznego jest metodycznie poprawne? Badania parametrów si³owych i wy-trzyma³oœciowych przeprowadzono na prototypowym stanowisku pomiarowym.

Ruchomoœæ stawów œródrêczno-paliczkowych oceniano mierz¹c k¹ty na wykony-wanych wczeœniej obrysach r¹k wed³ug w³asnej opracowanej metodyki. Wyniki opracowano statystycznie i przedyskutowano.

40. Tchórzewski Dariusz: Kszta³towanie sprawnoœci motorycznej i jej uwarunkowania u zawodników uprawiaj¹cych sporty zimowe w wieku 15 - 18 lat. Promotor: dr hab. Kazimierz Chojnacki, prof. nadzw. Kraków: AWF 2000, 90 s. 34 ryc., 3 tab. bibliogr. s. 78-90, aneks: [43] s. 34 tab.

Celem pracy by³a próba okreœlenia zwi¹zków pomiêdzy zdolnoœciami o pod³o¿u energetycznym, a zdolnoœciami koordynacyjnymi u zawodników sportów zimo-wych w przedziale wieku 15-18 lat na tle grupy porównawczej. Materia³ stanowi-³y charakterystyki 21 zawodników i 12 zawodniczek sportów zimowych zgroma-dzone w okresie 1994-1997, obejmuj¹ce predyspozycje i zdolnoœci motoryczne. Obliczono ró¿nice miêdzygrupowe (normalizacja na x i s grupy porównawczej), okreœlono wielkoœæ dymorfizmu p³ciowego (WP), dokonano oceny tempa rozwo-ju (WTR III), obliczono wspó³czynniki korelacji liniowej Pearsona oraz rang Spear-mana, zastosowano analizê czynnikow¹ do redukcji danych.

41. Walaszek Robert: Ocena wp³ywu rehabilitacji ruchowej na si³ê miêœni koñczyn dolnych i lokomocjê u chorych z niedow³adem po³owiczym. Promotor: dr. hab. Tadeusz Kasperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 84 s. 6 fot. 2 ryc. 35 tab. bibliogr. s. 80-84, aneks: s. 85-90, 1 fot.

Celem pracy by³a ocena postêpów rehabilitacji u chorych z niedow³adem po³owi-czym na podstawie wybranych parametrów tj. momentów si³ grup miêœniowych stawów biodrowych i kolanowych oraz lokomocji w okresie szeœciotygodniowej rehabilitacji ruchowej. Wykorzystano fotel typu VPR-01A. Moment si³ zmierzono w Niutonometrach /Nm/. Test lokomocji polega³ na przejœciu 10 metrów na czas po prostej bez przeszkód i z przeszkodami. Przeprowadzono analizê statystycz-n¹, korelacyjn¹ i badanie asymetrii. Stwierdzono, ¿e bardzo wa¿nym czynnikiem w usprawnianiu ruchowym pacjentów po udarze mózgu jest asymetria miêdzy si³¹ miêœni niedow³adnych i zdrowych. W przypadku zmniejszenia u³atwia chód, natomiast zwiêkszona utrudnia lokomocjê.

42. Wilczyñski Jacek: Postawa cia³a a wady wzroku u dzieci w wieku 11-12 lat. Pro-motor: dr hab. Tadeusz Kasperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 1997, 80 s. 27 ryc. 22 tab. bibliogr. 114 poz., aneks: [2] s., 1 ryc.

Praca mia³a na celu okreœlenie zwi¹zku miêdzy jakoœci¹ postawy cia³a, a niskimi wadami refrakcji i obni¿on¹ ostroœci¹ wzroku. Badano grupê 95 ch³opców i 113 dziewcz¹t w wieku 11-12 lat. Badania lekarskie wzroku wykonane by³y przez okulistê. W badanej grupie by³o 58,7% postaw prawid³owych i 41,3% postaw nieprawid³owych. Stwierdzono 33,2% wad refrakcji wzroku i 23% przypadków obni¿onej ostroœci wzroku. W grupie dzieci z wadami wzroku odsetek postaw nieprawid³owych jest wiêkszy i przewa¿aj¹ postawy kifotyczne. Wady postawy cia³a a zw³aszcza kifoza s¹ istotnie powi¹zane z wadami wzroku. Istnieje te¿

zale¿-noœæ miêdzy ostroœci¹ wzroku a wskaŸnikiem Queteleta i k¹tem piersiowym gór-nym. Od najm³odszych lat ¿ycia dziecka nale¿y dbaæ o higienê narz¹du wzroku. Konieczna jest zmiana kwalifikacji okulistycznej dzieci do gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej.

43. ¯abecka-Chowaniec Renata: Kszta³towanie siê wybranych parametrów postawy cia³a w procesie korekcji wad postawy cia³a dzieci i m³odzie¿y rejestrowanych technik¹ wykorzystuj¹c¹ zjawisko mory. Promotor: dr hab. Tadeusz Kasperczyk, prof. nadzw. Kraków: AWF 2000, 138 s. 6 rys. 51 tab. 27 wykr. bibliogr. 103 poz. Przedstawiono kszta³towanie siê wybranych parametrów postawy cia³a u dzieci i m³odzie¿y w procesie korekcji, trwaj¹cym jeden rok szkolny. Dokonano analizy korelacji zachodz¹cych pomiêdzy parametrami uzyskiwanymi z komputerowego programu badañ postawy cia³a technik¹ wykorzystuj¹c¹ zjawisko mory. Badano równie¿ czêstoœæ wystêpowania okreœlonych typów postaw cia³a w p³aszczyŸnie strza³kowej w œwietle typologii Wolañskiego w modyfikacji Zeyland-Malawki. Przed-stawiono, jaki zwi¹zek ma boczne skrzywienie krêgos³upa z asymetriami wyra¿o-nymi w p³aszczyŸnie czo³owej i p³aszczyŸnie poprzecznej. Oceniono efektyw-noœæ zastosowanego procesu korekcyjnego oraz przydatefektyw-noœæ badanych cech w dia-gnostyce.

44. ¯ak Marek: Ocena wyników leczenia polem magnetycznym niskiej czêstotliwo-œci u kobiet w wieku geriatrycznym ze zmianami zwyrodnieniowymi krêgos³upa lêdŸwiowego. Promotor: dr hab. n. med. Krzysztof Spodaryk, prof. nadzw. Kra-ków: AWF 1998, 76 s. 10 tab. bibliogr. 101 poz.

Celem pracy by³a ocena wyników usprawniania pacjentek ze z³amaniami zwy-rodnieniowymi krêgos³upa lêdŸwiowego oraz okreœlenie znaczenia prezentowa-nej terapii w procesnie rehabilitacji osób starszych. Przebadano 115 kobiet w wie-ku od 66-80 lat podzielonych na cztery grupy, poddanych wczeœniej fizjoterapii. Oceniano m. in. sprawnoœæ funkcjonaln¹ i nasilenie wystêpowania bólu, wykorzy-stuj¹c testy opracowane przez doktoranta oraz inne metody badawcze. Wniosko-wanie dotyczy³o wp³ywu rodzajów usprawniania na badane parametry w po-szczególnych grupach.

45. ¯i¿ka Danuta: Wartoœci cia³a uznawane i realizowane przez m³odzie¿ krakowsk¹. Analiza psychospo³eczna. Promotor: dr hab. Ryszard Winiarski, prof. nadzw. Kra-ków: AWF 1998, 159 s. 53 tab. bibliogr. s. 133-141, aneks: s. 142-159.

Celem pracy by³o zbadanie stanu kultury somatycznej m³odzie¿y krakowskiej oraz próba wyjaœnienia jej niektórych uwarunkowañ psychospo³ecznych. Posta-wiono trzy hipotezy: 1/ istnieje zwi¹zek miêdzy aktywnoœci¹ sportowo-rekre-acyjn¹ a œwiadomoœci¹ somatyczn¹ m³odzie¿y, 2/ cechy po³o¿enia spo³ecznego ró¿nicuj¹ hierarchiê wartoœci cia³a, uznawanych i realizowanych przez m³odzie¿, 3/ wystêpuj¹ istotne zale¿noœci miêdzy ocen¹ w³asnego cia³a a stopniem akcep-tacji i realizacji okreœlonych wartoœci somatycznych. Stwierdzono wystêpowanie istotnych statystycznych zale¿noœci miêdzy hierarchi¹ uznawanych i realizowa-nych wartoœci cia³a a po³o¿eniem spo³ecznym (zw³aszcza p³ci¹), nie stwierdzono

natomiast takiego zwi¹zku miêdzy wymienionymi wartoœciami cia³a a samooce-n¹. Praca dostarcza przes³anek w kierunku postêpowania pedagogicznego w za-kresie kszta³towania postaw prosomatycznych.

46. ¯ychowska Ma³gorzata: Zmiany wskaŸników Wingate Testu i wybranych para-metrów biochemicznych w ró¿nych temperaturach otoczenia. Promotor: prof. dr hab. Ryszard Kubica, Kraków: AWF 1997, 92 s. 35 ryc. bibliogr. 63 poz., aneks: s. 72-92, 11 tab.

Celem pracy by³o zbadanie wp³ywu ró¿nych temperatur otoczenia na wydolnoœæ anaerobow¹ mierzon¹ Wingate Testem, zmian parametrów fizjologicznych i bio-chemicznych w trakcie powtórzonego testu oraz maksymalnej rozwijanej mocy. Przeprowadzono eksperyment w komorze termoklimatycznej w trzech tempera-turach otoczenia: 240 _{C, 32}0_{C, 37}0_{C na grupie 14 studentów w wieku 20-22 lat.}

Stwierdzono wp³yw temperatury otoczenia na wydolnoœæ anaerobow¹, mierzon¹ Wingate Testem oraz na kszta³towanie siê relacji pomiêdzy dwoma próbami. Optymaln¹ temperatur¹ dla uzyskiwania dobrych rezultatów wydolnoœci anaero-bowej wydaje siê byæ 32 stopni C. Wyjœciowa temperatura miêœniowa wp³ywa³a pozytywnie na wyniki testu tylko w temperaturze pokojowej. Wartoœci stê¿eñ molowych jonu wodorowego oraz mleczanów zale¿¹ od poziomu wydolnoœci anaerobowej osobnika. Zanotowano powysi³kowy wzrost stê¿eñ molowych jonu sodowego, potasowego oraz chlorkowego.

Indeks promotorów

1. Barwik – Schramm Alicja, dr hab. n. med. poz. 26 2. Bukowiec Marian, dr hab. prof. nadzw. poz. 19 3. Cempla Jerzy. dr hab. prof. nadzw. poz. 3, 16 4. Chojnacki Kazimierz, dr hab. prof. nadzw. poz. 14, 35, 40 5. Fenczyn Jan, dr hab. prof. nadzw. poz. 12 6. Grabowski Henryk, prof. dr hab., poz. 5 7. Januszewski Jerzy, prof. dr hab. poz. 31, 34

8. Kasperczyk Tadeusz, dr hab. prof. nadzw. poz. 6, 10, 11, 21, 41, 42, 43 9. Kocój Henryk, prof. dr hab. poz. 22

10. Kubica Ryszard, prof. dr hab. poz. 9, 46 11. Lipiec Józef, prof. dr hab., poz. 1, 20, 30 12. Mleczko Edward, dr hab. prof. nadzw. poz. 2, 8 13. Pawlak Anna, dr hab. prof. nadzw. poz. 28 14. Spodaryk Krzysztof, dr hab. n. med. prof. nadzw. poz. 15, 27, 44 15. Szmigiel Czes³aw, dr hab. n. med. prof. nadzw. poz. 13, 32 16. Szopa Jan, prof. dr hab. poz. 7, 18, 39 17. Terelak Jan, prof. dr hab. poz. 17 18. Wasztyl Ryszard, dr hab. prof. nadzw. poz. 24 19. Winiarski Ryszard, dr hab. prof. nadzw. poz. 36, 45

20. Zarzycki Daniel, prof. dr hab. n. med. poz. 33, 37

21. Zdebski Janusz, dr hab. prof. nadzw. poz. 4, 23, 25, 29, 38

Indeks rzeczowy

Antropomotoryka poz. 2, 7

Antropologia poz. 6

Astma oskrzelowa poz. 29

Biochemia poz. 13, 46

Biologia poz. 6, 8

Biomechanika sportupoz. 7

Ból poz. 15

Cechy morfologiczne poz. 11

Cechy somatyczne poz. 2, 8, 31, 40

Choroby poz. 13 Dyskopatia poz. 15 Elektrostymulacja poz. 10 Fizjologia poz. 9, 13, 46 Fizjologia sportupoz. 3 Fizjoterapia poz. 10, 15, 43 Genetyka poz. 8

Gimnastyka korekcyjna poz. 43

G³usi poz. 10

Higiena poz. 12

Historia sportupoz. 30

Kinematyka poz. 14

Koordynacja ruchowa poz. 31

Krêgos³up poz. 15

Kultura fizyczna poz. 29

£y¿wiarstwo szybkie poz. 40

Medycyna poz. 13, 15, 33, 41

Medycyna sportowa poz. 37

Metabolizm poz.13

Miêœnie poz. 10

MotorycznoϾ poz. 7, 31, 38, 40 Narciarstwo biegowe poz. 40

Narciarstwo zjazdowe poz. 14, 40

Neurologia poz. 41

Niedow³ad po³owiczy poz. 41

Ortopedia poz. 11, 33, 42

Pedagogika poz. 5

Pi³ka siatkowa poz. 38

Postawa cia³a poz. 6, 42, 43

Psychologia kliniczna poz. 29

Rehabilitacja poz. 6, 11, 29, 33, 41, 42 Rozwój biologiczny poz. 3

Rozwój fizyczny poz. 3

Równowaga cia³a poz. 10

Sauna poz. 9

Socjologia poz. 8, 28

Sporty walki poz. 37

Sporty wodne poz. 3, 30

Sporty zimowe poz. 40

Stopa poz.11

Technika gry poz. 38

Termoregulacja poz. 9

Urazy poz. 14, 37

Wady postawy poz. 42, 43, 46 Wychowanie fizyczne poz. 5

Wydolnoœæ fizyczna aerobowa poz. 3, 9 Wydolnoœæ fizyczna anaerobowa poz. 3 Wysi³ek fizyczny poz. 3,13

Wzrok poz. 42

DONIESIENIA

Renata Mroczek

Informacja o prezentacji projektu

„Polska Biblioteka Internetowa”,

Kraków, 19 listopada 2002 r.

„Ksiêgi pod komputerowe strzechy”, „Cyberbiblioteka” – pod takimi tytu³ami kra-kowska prasa relacjonowa³a prezentacjê projektu Polska Biblioteka Internetowa. Uro-czysta prezentacja odby³a siê 19 listopada br., w Auli Akademii Górniczo-Hutniczej.

Projekt Polskiej Biblioteki Internetowej (PBI) bêdzie realizowany w ramach eu-ropejskiego programu e-Content, dotycz¹cego usprawnienia dostêpu do informacji i rozszerzenia jej wykorzystania. Wspó³pracê przy tworzeniu PBI zadeklarowa³y kra-kowskie uczelnie i instytucje naukowe.

Celem powo³ania PBI jest umo¿liwienie internetowego dostêpu do zasobów bi-bliotecznych, dorobku literackiego i naukowego oraz ochrona cennych zbiorów.

Tworzenie Polskiej Biblioteki Internetowej u³atwi dostêp do publikacji osobom pochodz¹cym z regionów oddalonych od oœrodków akademickich i mieszkaj¹cym za granic¹. To równie¿ du¿e u³atwienie dla naukowców i studentów, przy utrudnionym dostêpie do wielu pozycji z uwagi na bardzo ograniczone zakupy biblioteczne. Bêdzie siê te¿ gromadziæ i przetwarzaæ publikacje dla osób niewidomych.

Polska Biblioteka Internetowa ma na celu stworzenie narodowego cyfrowego zasobu publikacji o charakterze multumedialnym, poprzez przetwarzanie publikacji naukowych i dzie³ literackich w pliki komputerowe z wykorzystaniem technik cyfro-wych i optycznych.

W PBI znajd¹ siê:

– klasyka literatury polskiej – podrêczniki akademickie – publikacje naukowe

– zbiory muzyczne i kartograficzne – dzie³a malarstwa, grafiki, fotografii – czasopisma naukowe.

Wszystkie publikacje, które znajd¹ siê w PBI bêd¹ podlegaæ ochronie, zgodnie z obowi¹zuj¹cymi w RP i UE przepisami o prawie autorskim.

Korzystanie ze zbiorów PBI bêdzie z za³o¿enia bezp³atne. Zostanie opracowany równie¿ katalog publikacji dostêpnych odp³atnie, ze wzglêdu na koniecznoœæ ochrony praw autorskich osób uprawnionych.

PBI pojawi siê w sieci 21 grudnia, z zawartoœci¹ ok. 1 tys. pozycji, w przysz³oœci bêdzie to kilkadziesi¹t tysiêcy dzie³.

Obs³ug¹ techniczn¹ PBI zajmie siê krakowskie Akademickie Centrum Kompute-rowe CYFRONET.

W roku 2003 w bud¿ecie pañstwa przewidziano na tworzenie PBI kwotê 3,5 ml z³. PBI bêdzie dzia³aæ w formie fundacji, co umo¿liwi staranie siê o finansowanie lub dofinansowanie jej dzia³alnoœci z ró¿nych Ÿróde³. Jest to bowiem przedsiêwziêcie bar-dzo kosztowne i zaplanowane na wiele lat.

Polska Biblioteka Internetowa ma byæ podstaw¹ budowy zasobów edukacyjnych, naukowych i kulturalnych Internetu.

INFORMACJE

Konferencje naukowe, sympozja, kongresy

– rok 2003, 2004

I. Konferencje w Akademiach Wychowania Fizycznego, planowane na rok 2002

(oprac. na podstawie stron internetowych AWF).

AWF Wroc³aw (pe³na informacja pod adresem: http://www.awf.wroc.pl/) 23 – 24 maja 2003, Wroc³aw

IV Miêdzynarodowe Dni Fizjoterapii.

„Obiektywne metody kontroli procesu fizjoterapii”.

Organizator: Akademia Wychowania Fizycznego we Wroc³awiu, Wy¿sza Szko³a Fizjo-terapii we Wroc³awiu

Adres: Akademia Wychowania Fizycznego we Wroc³awiu Wydzia³ Fizjoterapii

51–629 Wroc³aw, ul RzeŸbiarska 4 Z dopiskiem: „IV Dni Fizjoterapii” Tel.: (0 – 71) 347 360 9

e–mail: dnifizjoterapii@awf.wroc.pl 14 – 16 wrzeœnia 2003, Olejnica

IV Miêdzynarodowa Konferencja Naukowa

pt. „Kontrola i ocena w procesie wychowania fizycznego”

Organizator: Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego Akademii Wychowania Fi-zycznego we Wroc³awiu

Sekretarz: dr Andrzej Nowak

Adres: Akademia Wychowania Fizycznego we Wroc³awiu Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego

51-617 Wroc³aw, al. Witelona 25 Tel.: (071) 347 316 9

Szczegó³owe informacje równie¿ w gablotce w Bibliotece G³ównej. II. Konferencje na œwiecie

(oprac. na podst. „Annals of Tourism Research”2002, vol.29, nr 3, „Annals of Human Biology” 2002, t. 29 nr 4, „Adapted Physical Activity Quarterly” 2002, vol. 19, nr 4, „Cz³owiek i Ruch” 2002, nr 5“Fizjoterapia Polska” 2002, vol. 2, nr 1, „Gait & Posture” 2002, vol. 15, nr 3, International Journal of Physical Education” 2001, vol. 38. nr 4, vol. 39 iss.1, „International Journal of Sport Psychology” , 2002 vol. 33 nr 2.

2003

2003, Washington, (USA)

Gait and Clinical Movement Analysis Society 8th _{Annual Meeting 2003}

Informacje: Freeman Miller, M. D., Alfred I. Dupont Institute, Washington, Delaware, USA. 1600 Rockland Rd., P.O. Box 269, Willmington, DE 19899

tel: +1-302-651-5921 fax: +1-302-651-5951 e-mail: miller@me.udol.edu 2003, Seul (Korea Po³udniowa)

The 4th _{International Congress of Asian Pacific Association of Sport}

Psy-chology.

Informacje: Myungwoo Han; Sun Moon University e-mail: mwhan@sunmoon.ac.kr

2003, León (Hiszpania)

IX National Congress of the Psychology of Physical Activity and Sport. Internet: www.fepd.inefc.es

5 –7 luty 2003, Genewa (Szwajcaria)

Second Global Summit of Peace Through Tourism Informacje: e-mail: summit@together.net, scottm@wttc.org, Internet: www.iipt.org,

11 – 15 kwietnia 2003, Lizbona (Portugalia) 5th _{World Congress on Science and Football}

Informacje: Dr J. Cabri, Faculty of Human Movement - Technical University of Lisbon, Estrada da Costa, Cruz Quebrada, 1499 Lizbon, Portugal

Tel.: +1(780)436 5529 Fax: +1(780) 437 6710 e-mail: jcabri@fmh.utl.pt

Internet: http://www.fmh.utl.pt/wesf

27 – 30 kwietnia 2003, Buenos Aires, (Argentyna)

Xth _{International Congress of Auxology: Meeting of the International}

Asso-ciation for Human Auxology – IAHA

Informacje: Dr H. Lejarraga, Organizing Institution: Sociedad Argentina de Pediatria, Coronal Diaz 1971/75, (1425), Ciudad de Buenos Aires, Atrgentina

tel.: +54 11 4821-8612, fax: +54 11 4827 –0600, e-mail: congresos@sap.org.ar.

Internet: http://www.sap.org.ar/auxology2003/indexe.htm 5-12 lipca 2003, Florencja, (W³ochy)

International Union of Anthropological and Ethnological Sciences, XV ICA-ES: Humankind/Nature Interaction: Past, Present, and Future

Informacje: Prof. B. Chiarelli, Institute of Anthropology, University of Florence, Via del Proconsolo 12-50121 Firenze (Italy)

tel.: 00 39 055 2398065, fax: 00 39 055 283358, e-mail: secretariat@icaes-florence2003.com. Internet: http://www.icaes-florence2003.com. 9 – 12 lipca, Salzburg (Austria)

8th Annual Congress of the European Collegde of Sport Science Informacje: Congress Secretariat, ECSS 2003

Institute of Sport Science, University of Salzburg Akademiastrasse 26, A-5020 Salzburg, Austria e-mail: ecss2003@sbg.ac.at

Internet: http://www.ecss2003.at

22 – 27 lipca 2003, Kopenhaga (Dania) 11th _{European Congress of Sport Psychology}

Informacje: Majbrit Boystrup; DK-2200 Copenhaguen N; Denmark tel: +45 35320811, fax: + 45 35320870

e-mail: mboystrup@ifi.ku.dk Internet: www.ifi.ku.dk/fepsac/

4–7 sierpnia 2003, Seul, (Korea Po³udniowa)

14th _{International Symposium for Adapted Physical Activity}

Informacje: dr Yang Ja Hong, Physical Education College of Ewha Woman’s University, 11-1, Dachyun-dong, Seodaermoon gu, 120-750, Seoul, South Korea.

tel: 02-3277-2579, fax:02-3277-2846 e-mail: yjhong@ewha.ac.kr

Internet: http://home.ewha.ac.kr/~isapa

11–16 sierpnia 2003, Loughborough (Anglia)

International Society for Aging and Physical Activity, 6th _{World Congress}

on Aging and Physical Activity: „A Celebration of Active Aging and Diver-sity”

Informacje: Bob Laventure, tel. +44 (0) 2476 741143, e-mail: bob.laventure@ntworld.com.

Internet: www.isapa.org.

9 –11 grudnia 2003, Hamilton (Nowa Zelandia) Taking Tourism to the Limits

Informacja: Chris Ryan, Waikato Management School, The University of Waikato, Ha-milton, New Zealand,

tel: +64 7 838 4948, fax +64 7 838 4250, e-mail: caryan@mngt.waikato.ac.nz 2004

6 – 11 sierpnia 2004, Saloniki (Grecja)

Pre-Olympic Congress „Sport Science throught the Ages: Challenges in the New Millennium”

Informacje: Pre-Olympic Congress 2004, Department on Physical Educatoion (ICSSPE) and the Department of Physical Education and Sport Science of the Aristotle University of Thessaloniki, 540-06, Greece

Tel.: +30 310 992180 fax: +30 310 99186

e-mail: preolympic2004@phed.auth.gr Internet: http://www.preolympic2004.com 17 – 21 listopada 2004, San Francisco (USA)

103rd _{Annual Meeting of the American Anthropological Association}

Informacje: dr N.G. Norgan, Annals of Human Biology, Dept of Human Sciences, Lo-ughborough University, LoLo-ughborough, Leics LE11 3TU, United Kingdom

e-mail: annals@lists.lboro.ac.uk

Biblioteka G³ówna AWF w Krakowie

na stronach internetowych

Zachêcamy do odwiedzania strony internetowej naszej Biblioteki pod adresem: http:/www.awf.krakow.pl/. Z menu nale¿y wybraæ: Biblioteka G³ówna. Tutaj zamieszczono kolejne linki:

l Informacje ogólne (historia, katalogi, udostêpnianie zbiorów) l Struktura Biblioteki (oddzia³y, kontakty, e-mail)

l Katalog on-line (katalog ksi¹¿ek i czasopism) l Czasopisma

Tutaj znajduj¹ siê:

– Lista czasopism prenumerowanych w Bibliotece AWF w Krakowie, w tym czaso-pism polskich i zagranicznych (dostêpnych równie¿ on-line), z linkami do baz bibliograficznych o zawartoœci niektórych tytu³ów czasopism.

– Lista czasopism zagranicznych prenumerowanych przez wszystkie biblioteki Aka-demii Wychowania Fizycznego w Polsce, z podaniem lokalizacji i typu dostêpu. – Lista Filadelfijska czasopism

– Ranking polskich czasopism naukowych KBN – Lista polskich czasopism elektronicznych

l Wykaz nowych nabytków, wprowadzonych w ostatnim kwartale do zbiorów bibliotecznych

l Bazy danych (bazy dostêpne on-line, niektóre z dostêpem do pe³nych tekstów artyku³ów oraz bazy udostêpniane w Oddziale Informacji Naukowej)

l Wydawnictwa w³asne (Biuletyn Informacyjny Biblioteki G³ównej, zestawienia bibliograficzne) - pe³ne teksty.

l Warto zajrzeæ:

– Akademie Wychowania Fizycznego w Polsce – Biblioteki w Krakowie

– Inne biblioteki

– Angielsko-polski s³ownik internetowy Leksyka

l Regulaminy: Wypo¿yczalni, Wypo¿yczalni Miêdzybibliotecznej, Regulamin Czy-telni, Regulamin Oddzia³u Informacji Naukowej

l Informacje o planowanych konferencjach, sumpozjach, kongresach nauko-wych.

l Og³oszenia Biblioteki