Halina Śledzik-Kamińska,Michał
Magnuszewicz
Strzelin, woj. wrocławskie
Informator Archeologiczny : badania 12, 257-258
257
Badania prow adził m gr Ja ce k P ie trz a k . FlnanBował KZA w K atow icach. D rugi sezon ba da ii. G ród w czesnośredniow ieczny, re lik ty średniow iecznego kościoła św .Ja n a C h rzciciela, cm e n tarz przyk ościeln y z o k resu średniow iecza /XIV w iek/ l czasów nowożyt nych /XVI-XVIII w ie k /.
B adaniam i objęto północną p a rtię wału w ew nętrznego i foey o ra z zachodnią c z ę ś ć m ajdanu grodu. Kontynuowano p ra c e w obrębie kościoła św .J a n a C h rz c ic ie la , usytuowanego na m ajdanie.
Stwierdzono ró żn ic e w konstrukcji wałów l fo sy. W p a r tii połud niowej p rzy budowle wałów wykorzystano n a tu ra ln e podłoże skalnej w zm acniane ko n stru k cją drew nianą»ziem ną, a fo sę wykuto w sk a le . W p a rtii północnej te re n pod budowę wałów zo stał przygotowany po p rz e z niw elację, fosa nato m iast została wykopana w żó łtej, glin iastej
ziem i. T e ró żnice spowodowane były faktem zlokalizow ania grodu na stoku wapiennego w zn iesien ia.
Na m ajdanie w ystąpiła Intensywna w arstw a sp alenizn y ze znacz ną ilo śc ią m ateriałó w ceram iczn y ch z ХШ /XIV-XIV w ieku. Z n alezio no s z e re g innych zabytków, takich jak g roty bełtów kusz, noże, f r a g m enty o stró g , s z ty le t.
W arstw a ta w skazuje, iż gród zniszczono najprawdopodobniej na początku XIV wieku poczem wybudowano na jego m ajdanie k ościół św, Jana C h rzciciela o ra z założono cm entarz p rzy k o ścieln y .
Badania prowadzone w cbrębie k ościoła odsłoniły nowe m u ry , w tym m u r przy p o ry naro żn ej o ra z k ru chty . T e odkrycia potwierdzi·· ły dane, pochodzące ze źró d eł pisanych, iż k ościół w ielokrotnie p r z e budowywano, P ierw o tn ie była to budowla, w zniesiona na planie p ro sto k ąta, o w ym iarach 16,5 x 10,5 m i posiadała przy p o ry naro żne i boczne. C zas je j pow stania m ożna roboczo datow ać na 1 połowę XIV wieku. W wieku XVI zo sta ła praw dopodobnie przebudow ana 1 pom niejszona do rozm iarów 9,40 x 6 ,8 0 m . K ościół is tn ia ł do wieku XVIII, z tego to bowiem o k resu pochodzi jego w yobrażenie na s ta r e j m apie g órniczej, gdzie je s t on przedstaw iony już jako ru in a .
Badania będą kontynuowane*
STRZELIN woj. w rocław skie
Badania prow adziła m g r Halina Śledzik-K am ińska p rz y w spółpracy dr. M ichała M agnuszewlcza z
Ka-W ojewódzki O środek A r ch eolog Ic z no - Ko η e e r wa-to re k l
258
ted ry A ntropologii U niw ersytetu W rocław sk ieg o . Finansow ał WOAK we W rocław iu. P ie rw sz y sezon badań. C m entarzysko szkieletow e, p rzy k o ścieln e od czasów średniow iecza do nowożytnych,
W związku z pro jek tem zagospodarow ania kościoła Ś w .G otarda w S trz e lin ie prowadzono badania arch itek to n iczn e w celu rozpoznania fundam entów kościoła. W 4 wykopach, o łą c z n e j pow ierzchni 16 m ^, założonych na zew nątrz k o ścio ła, natrafiono na sz k ie lety lu d zk ie.
W o b ręb ie wykopów architektonicznych przeprow adzono rato w nicze p ra c e wykopaliskowe.
Z wykopu A usytuowanego przy ścianie w schodniej nawy pół nocnej gotyckiego k o ścio ła, pochodził 1 s z k ie le t zachowany fra g m e n ta ry c z n ie na głębdtoścl około 1 m . W pobliżu szk ieletu znajdow ał s ię p rze d m io t z ż e la z a,
W wykopie В założonym od zachodu p rz y nawie ro m a ń sk ie j rotundy /o b ecn ie częściow o zniszczonej 1 stanow iącej w ieżę kościoła gotyckiego z dwoma dostaw ionym i nawam i: północną l południow ą/ wyeksplorow ano na głębokości 1 ,5 t 1 ,1 m dwa groby / n r 1 i 5 /, Były to frag m en ta ry c z n ie zachowane szkielety ludzkie ułożone w po zycji w yprostow anej w kierunku w schód-zachód. Pochówek n r 1 zło żony był w tru m n ie , w jego pobliżu odkryto gw oździe.
W wykopie С usytuowanym p rzy śc ia n ie południowej nawy k o ś cioła na głębokości 1 -1 ,8 m w p rzem ieszan y ch n aw arstw ien iach, wy eksplorow ano 11 bezładnie leżący ch , fra g m en ta ry c z n ie zachowanych szkieletów , naruszonych w cześniejszym wykopem arch itek to n iczn y m . Na głębokości 1 ,9 m , w częściow o zachowanej jam ie grobow ej, od kryto c z a sz k ę z esowatym kabłączklem skroniow ym .
Wykop D p rzy le g ał do północnej ściany nawy północnej k o ścio ła. Na głębokości 1 ,6 ; 2 ,0 ; 2,1 m odkryto 3 fra g m en ta ry c z n ie zachowane pochówki szkieletow e / n r 2, 3, 4 / . Były one ułożone w p ozycji w ypro stow anej w kierunku w schód-zachód, κ.głowami skierow anym i na za chód.
D olną g ra n ic ę użytkowania dla zbadanej c z ę ś c i cm en tarzy sk a wyznacza s ię grobem w wykopie C, z kabłączklem esow atym z brązu dużych rasm iaró w . Jego chronologię na podstaw ie surow ca i w ielkości, o k reśla m y na, wiek XIII. Omawiany grób łączy ć należy z cm en tarzem użytkowanym w o k re s ie funkcjonowania rotundy, pełniącej ro lę koś cioła parafialn eg o praedlokacyjnego S trzelin a /lo k a c ja 1292' r , / .
M ateriały zabytkowe l dokum entacja z badań znajdują s ię w WOAK we W rocław iu, m a te r ia ł kostny przek azan o do analizy antropologicznej K atedrze A ntropologii U niw ersytetu W rocław skiego.
