510 Kronika
d e g o M a rksa zaw artej w je g o pism ach pow sta łych przed rok iem 1844. A n a liz ą zaś i e w o lu c ją id e i za w a rtych w p ó ź n ie js z y ch p ra ca ch , k tó re d o p ro w a d ziły d o p ow sta n ia Kapitału za ją ł się d r J. Sem ików w r e fe r a c ie R o d o w ó d „ K a p i t a ł uP o d k re ślił o n , że „S du cz d o zro zu m ie n ia «K a p ita łu » M a rk s a tk w i w je g o a n tr o p o lo g ii” .
iPirof. Ż u raw ia k i, z a b ie ra ją c g łos w d y sk u sji, stw ierd z ił, że w r o z w o ju in te lek tu a ln y m M a rk sa n a le ż y w id z ie ć ciągłość, ja k i zm ien n ość. F a k tem je s t b o w ie m , że zm ieniał on s w o je p o g lą d y . M y ś l tę p o d ją ł w swymi w y s tą p ie n iu d o c . S . A m ste r dam ski, k tó r y p o d k re ślił, ż e n iezm ien n ość p o g lą d ó w u u czo n e g o jesłt rze czą n ie m o ż liw ą . W w y p a d k u tw ó rczo ś ci M ark sa b y ło ta k , ż e je d n e Id ee r o d z iły się, r o z w ija ły i (zanikały, u s tę p u ją c m ie js c a in n ym . T a w ła ś n ie /w ielość id e i n a d a ła je g o tw ó r cz o ś ci in s p iru ją cy Charakter. D r J . C a r e w ic z p o r u s z y ł za ga d n ien ie w p ły w u w sp ó łc z e s n y ch M a rk s o w i r u c h ó w so c ja lis ty cz n y ch i n a r o d o tw ó rc z y ch n a k ształto w a n ie -się je g o k o n c e p c ji, ¡zaś d r iSem kow n a w ią z u ją c d o s w e g o r e fe ra tu W ystąpił w o b r a n ie k o n ce p a ji je d n o ś ci tw ó r cz o ś ci M arksa i je j a n tro p o log iczn y ch założeń .
D ru g ie p osied zen ie p len a rn e p ośw ięca n e b y ło d y s k u s ji n a d re fe ra ta m i: p ro f. "W. B ru sa K ilk a p ro b lem ó w z pogranicza m aterializm u h istoryczn ego i ekon om ii p o lity cz n e j socjalizm u, p r o f. S . Ż u ra w io k ie g o C z y „ Kapitał” Karola M arksa Jest' je s z cze ciągle ak tu aln y?, d o c . J. G ó rs k ie g o T eoria w zrostu M a rksa a w sp ółczesn e teorie w zr o s tu gospodarczego, m g r a A . M a rsza łk a M a rk s i E ngels o zasadach fu n k cjo n o w an ia gospod arki so cja listyczn ej — n iek tóre u w a g i..
P od cza s trzecieg o p osied ze n ia p le n a rn e g o {d ru g i d zie ń obrad ) p rzed m io tem dy sk u sji b y ły r e fe r a ty : d ra W . L e jm a n a K r y ty k a kapitalistycznej w łasności p ry w a t n e j w pracach K arola M arksa i w pracach w sp ółczesn ych przedstaw icieli k atolicyz m u społecznego, d r a M . K a m iń sk i e g o C e l kapitalistycznej produkcji w ujęciu K . M arksa i w ekon om ii d o brob ytu , m g r a A . W o jcie s z k a P r z y c z y n e k do K . M arksa teorii p otrzeb w „K a pitale” , m g r a A . O ch o ck ie g o Znaczenie kategorii p ra cy w m a rk - so w s k ie j k on cep cji człow ieka. iDwa osta tn ie r e fe r a ty b y ły iw szcze g óln ości p r z e d m io te m d y sk u sji, w k tó r e j g łos za b ra li m . in .: d r G a r e w icz , d r P an a siu k i d r A . K o ź m ińsk i.
O sta tn ie p o sied zen ie b y ła p o ś w ię ca n e w y m ia n ie p o g lą d ó w w zw iązk u iz p r o b le m a ty k ą zaw artą w r e fe r a ta c h : p r o f. J . S z cze p a ń sk ieg o P og lą d y K . M arksa i F . E n gelsa na m e to d y e m p iryc zn ych badań sp ołeczn ych, p r o f. A . KłostoowskSej K o n c e p cja k u ltu r y w ujęciu Karola M arksa, dr J . K u lp iń sk ie j Analiza stosu n k ów sp ołecz n ych fa b r y k i kapitalistycznej w u jęciu K . M arksa a badania w sp ółczesn ej socjologii p rzem ysłu .
S e s ja , k t ó r e j p r o b le m a ty k a zosta ła p rzed sta w ia n a w w ie lk im sk ró cie , n ie ty lk o sp ełn iała r o lę w ie lk ie g o fo r u m w y m ia n y p o g lą d ó w m ię d z y ba d a cza m i m y śli mairk- sow skSej, ale b y ła r ó w n ie ż o k a z ją d o (k on fron tacji m y ś li p rzed sta w icieli ró ż n y ch d y sc y p lin n a u k o w y ch , g łó w n ie filo z o fii, e k o n o m ii i so c jo lo g ii. P ro b le m a ty k a se s ji d o w io d ła ż y w o tn o ś ci i ak tu a ln ości idei, k tó r e zrod ziły się p r z e d w iek iem .
Daniel Poliński
K O N F E R E N C J A N A T E M A T R O L I D O K U M E N T A C J I IN W E S T Y C Y JN E J W G O S P O D A R C E N A R O D O W E J I B A D A N IA C H N A U K O W Y C H ’
. P o d s ta w o w ą cech ą .ch arakterystyczną d o k u m e n ta c ji in w e s ty cy jn e j, w y ch od zą cą ja sn o n a ja w z a ró w n o p rzy o c e n ie jelj w a r to ś c i ja k i p r z y u sta len iu m e to d je j g ro m a d zen ia i p r z e ch o w y w a n ia je s t to, że o p r ó c z w a r to śc i h istory cz n e j i n a u k o w e j za c h o w u je o n a d łu g otrw a łe zn aczen ie p ra k ty czn e. R y su n k i, 'obliczenia, o p is y te o h - n id a ie są n iezb ęd n ą p o d sta w ą p r z y rem on tach , r o z b u d o w ie i m o d e rn iz a cji o b ie k t ó w in w e sty cy jn y ch . W p rzyp a d k u ic h b r a k u p o w s ta je k o n ieczn o ść p r z e p r o w a d z a
-Kronika
511
ńda żm u d n y ch in w en ta ry za cji, oo n araża p a ń s tw o ma p o w a ż n e (koszty. J est w ię c s p ra w ą oazyw istą, że 'grom adzenie, p r z e ch o w y w a n ie i ocen a w a r to ś c i d o k u m e n ta c ji in w e s ty c y jn e j m u szą b y ć ro zp a try w a n e i ¡zorganizow ane itak, a b y -uw zględnione z o stały z a ró w n o in te re sy p rzy szły ch b a d a czy , jalk i p o trz e b y g o sp o d a rk i manodowe(j. S p ra w om ty m p o ś w ię ca n a b y ła om a w ia n a 'k o n fe re n cja zorga n izow a n a p rzez A r ch iw u m Akii N o w y c h w W a rszaw ie, w d n iu 10 listop a d a 1907 r. l i c z n y u dział wzSęOi w n ie j p rze d sta w icie le u rzę d ó w cen tra ln y ch , św ia ta n a u k i i tech n ik i. O b r a d y o tw o r z y ł N a cze ln y D y re k to r A r c h iw ó w (P ań stw ow ych d r L . Oha'jn, fattóry p o d k re ś lił w s w y m w y s tą p ie n iu zn aczen ie p r a w id ło w e g o grom a d zen ia d o k u m e n ta c ji in w e s ty c y jn e j ze w z g lę d u n a m o ż liw o ś ć w y k o r z y s ty w a n ia d a w n y c h o p r a c o w a ń d la a k tu a ln ych p o trz e b g o sp o d a rk i n a r o d o w e j. R efera t, k tó r e g o ty tu ł n a d a n o c a łe j k o n fe r e n c ji w y g ło s iła m g r O lim p ia S ta r o ń z A r c h iw u m A k t N o w y c h . N ad w n io sk a m i re fe ra tu w y w ią z a ła się o ży w io n a d y sk u sja .M in. W . G zadhóraki <z K o m ite tu N a u k i i T e c h n ik i p o in fo r m o w a ł zeb ra n y ch , żę K N iT ż y w o za in teresow a n y jest p ro b lem a m i p rze d sta w io n y m i w r e fe r a c ie i, p o 'Otrzy m a n iu m a te r ia łó w 'oraz w n io s k ó w z k o n fe r e n c ji, r o zp a trzy m o ż liw o ś c i r e a liz a c ji z g łosz on y ch p ostu la tów .
P r o f. dr E. O lszew sk i z Z a k ła d u H isto rii N a u k i i TeChniki (PAN z w r ó c ił u w a g ę n a p o trzeb ę 'zachow an ia w a r c h iw a ch p a ń s tw o w y ch d o k u m e n ta cji k o n s tr u k c y jn e j i. te c to o d o g ic e n e j, we w zg lę d u n a to, ż e o b ie t e g r u p y m a te r ia łó w m o g ą w p rzy s zło ś ci m ie ć w ielk ą w a r to ść n ie ty lk o d la b a dań n a u k o w y ch , ale i d la p r a k ty c z n y ch c e ló w g osp o d a rczy ch . C zęsto b o w ie m p o w ra ca się d o ro zw ią za ń od r z u c o n y c h n a sk u tek n ie s p r z y ja ją c y c h w da n y m o k re sie w a r u n k ó w tech n iczn ych .
D o c . d r A . S ta sia k z In stytu tu B u d o w n ictw a M ie s z k a n io w e g o w y p o w ie d z ia ł się n a tem a t s e le k c ji d o k u m e n ta c ji oraz p o trz e b y s z e ro k o r o z b u d o w a n e j e w id e n c ji, u m o ż liw ia ją ce j w szech stron n e w y k o rzy s ta n ie d ok u m en ta cji.
(Mgr inż. J. K a w e c k i z B iu r a 'S tu d iów i (P ro je k tó w T y p o w y c h B u d o w n ictw a P rze m y sło w e g o m óiw ił o tru d n o ś cia ch a r c h iw ó w tech n iczn y ch , b r a k u o d p o w ie d n ie g o p erson elu i tru d n y ch w a r u n k ó w lok a low y ch .
O p rob le m a ch term in olog iczn y ch , b a rd zo w a ż n y c h zw ła s zcza w p ow ią z a n iu z w n io sk ie m re fera tu , d o ty czą cy m p o trz e b y (opracow ania o g ó ln o k r a jo w e g o k la s y fik a to ra , m óiwił d o c . d r Z . K olam k ow ski z A ra h iw u m PIAN. M ó w c a p o d k r e ś lił r ó w n ież, że m ajbardm ej p r a co ch ło n n ą a ró w n o cz e śn ie p ie r w sz o p la n o w ą jest k w e stia n a le ży te g o p r zy g o to w a n ia d o k u m e n ta c ji d o m ik ro film o w a n ia . r
S p ra w o m in fo r m a c ji te ch n iczn e j w b iu r a c h p r o je k tó w p o ś w ię c ił s w o je w y s tą p ie n ie in ż. B . R z a d k o w sk i iz W a rszaw sk ieg o B iu ra P r o je k t ó w B u d o w n ictw a O g ó l n eg o .
W d y s k u s ji p o ru s zo n o p on a d to sp ra w y zw ią z a n e z e szk o len iem p e rso n e lu a rch i w ó w tech n iczn ych , u sta len iem od p o w ie d n ich sta w e k u posa żen ia itd.
N a za k oń czen ie g ło s zabrała d y re k to r A r ch iw u m A fct N o w y c h B. S k rzeszew sk a, k tó r a p o d z ię k o w a ła zeb ra n y m z a u d zia ł w d y s k u s ji i za pew n iła , ż e z g ło sz o n e w Jej tofcu p o stu la ty zo sta n ą w łą c z o n e d o p rogra m u p r a c w za k resie u reg u lo w a n ia m e to d arch iw iz o w a n ia d o k u m e n ta c ji in w e s ty cy jn e j.
O brady z a m k n ą ł Naczielny D y r e k to r A r c h iw ó w P a ń stw ow y ch .
O.
S.
H IS T O R IA T E C H N IK I N A I M IĘ D Z Y N A R O D O W Y M S Y M P O Z J U M M E T A L O Z N A W S T W A I 'O B R Ó B K I C IE P L N E J W W A R S Z A W IE
J ed n y m z d o w o d ó w cora z w ię k sze g o ¡zainteresow ania h istorią tech n ik i b y ł p r o gram I M ięd zy n a rod ow e g o S y m p o zju m M eta lozn a w stw a i O b r ó b k i C ie p ln e j w W ar szaw ie, zorg a n izow a n eg o w d n ia ch 24— 28 p a źd ziern ik a (1967 r. p r z e z In stytu t M e
