Eugeniusz Sawrymowicz
Sprawozdanie z podróży naukowej
do Francji i Szwajcarii : 8 maja - 20
czerwca 1961 r.
Biuletyn Polonistyczny 4/13, 70-71
70
-swój s z t a b p raco w n ic zy ( k t ó r y m i a ł ze mną je d e n t y l k o k ł o p o t - z obco brzmiąoym trudnym moim n azw is k ie m , z w ł a s z c z a d r u g ą j e go p o ł o w ą ) . J u ż n i e mówię o p i j a r a c h f l o r e n o k i o h , k t ó r z y do wie dzia w sz y się. o c e l u mego do F l o r e n o j i p r z y b y o i a , w d z i ę c z n i
za z a j ę c i e s i ę i c h wielkim p o l s k i m k o n f r a t r e m , S ta n is ła w e m Ko n a r s k i m , w y c h o d z i l i ze sk ó ry p rag n ą c mi u ł a t w i ó d o t a r c i e do w s z y s t k i e g o , czego szukałem w i c h z b i o r a o h . Podobną ż y c z l i w o ś ć o k a z a ł mi w Rzymie r e k t o r k o le g iu m rz ym sk iego p i j a r ó w , k t ó r e s i ę m i e ś o i na u l i o y N a z are n o , w dawnym gmachu Col legium N a z a - renum, g d z i e s i ę o n g i u c z y ł K o n a r s k i .
Z p o ż y t e c z n e j, wyprawy w ł o s k i e j przyw iozłem s p o r o oennyoh ma t e r i a ł ó w d l a d z i e jó w n a s z e j k u l t u r y o ś w i e c e n i o w e j .
P r o f . J u l i u s z Nowak-Dłużewski U n i w e r s y t e t Warszawski
SPRAWOZDANIE Z PODRÓŻY NAUKOWEJ DO FRANCJI I SZWAJCARII (8 maja - 20 czerwoa 1961 r . )
K r ó t k i o k r e s p obytu ( m i e s i ą o w P a r y ż u , dwa t y g o d n i e w Szw aj c a r i i ) n i e p o z w o l i ł mi na p r z e p r o w a d z e n i e j a k i c h ś r o z l e g l e j s z y o h badań l u b poszukiwań* Mogłem wykonać t y l k o t o , co z góry miałem zaplanowane w związku z moimi praca m i nad k r y t y c z n ą i komento waną e d y c j ą k o r e s p o n d e n o j i S ło w ackiego i nad l i t e r a t u r ą emi
g r a c j i p o l i s t o p a d o w e j w o g ó l e .
W P ary żu u d a ł o mi s i ę , i d ą c wedle dan ych, k t ó r e o g ł o s i ł e m w a r t y k u l e p t . ”0 o s t a t n i m t e s t a m e n o i e i o s t a t n i c h l i s t a c h S ł o w a c k i e g o ” ( ’’P r z e g l ą d H u m an isty cz n y ” 1959, nr 4 ) , o d n a l e ź ć o r y g i n a ł urzędowego t e s t a m e n t u S ło w a c k i e g o , dotą d n i e znanego . i o k t ó r e g o i s t n i e n i u w o g ó le n i e w i e d z i a n o . T estam en t te n od n a l a z ł e m w archiwum je dnego z n o t a r i u s z y p a r y â k i c h i o g ł o s i łem w ’’P r z e g l ą d z i e Humanisty cznym” 1961, nr 6 . W p o s z u k i w a n i a c h t y c h du żą pomoc o k a z a ł mi d r M. Klimowicz.
W B i b l i o t e c e P o l s k i e j w Paryżu.' zbadałem a u t o g r a f y t r z e c h l i s t ó w S ło w a c k i e g o . Poza tym ze bra łe m m a t e r i a ł do o p u b lik o w a n i a n i e drukowanych, a z a w i e r a j ą c y o h ciekawe s z c z e g ó ł y l i s t ó w S. t a r c z y ń s k i e g o do I r Domejki i l i s t ó w K. Gaszyńsk ie go do A. S ło w a o z y ń s k ieg o . Opublikowanie t y c h l i s t ó w ważne b ę d z i e
d l a "badaczy t w ó r c z o ś c i M i c k i e w i c z a i Słovvackiego, a t a k ż e d l a bada cz y stosunków p a n u j ą c y c h wśród W i e l k i e j E m i g r a c j i .
W p r a s i e p a r y s k i e j z n a l a z ł e m l i c z n e s z c z e g ó ł y do k o m e n ta r z a do k o r e s p o n d e n c j i S ło w a c k i e g o .
V/ Genewie zbadałem archiwum S o c i é t é de L e o t u r e , k t ó r e g o S ł o wacki b y ł c z ło n k ie m w 1 . 18 33-1936. Z n a l a z ł o s i ę tam sp o ro c i e kawego m a t e r i a ł u o u d z i a l e Sło w ackieg o i in n y c h Polaków z Ge newy w ż y c i u S o c i é t é (w zachowanych p r o t o k ó ł a c h p o s i e d z e ń za r z ą d u i w drukowanych s p r a w o z d a n i a c h r o o z n y c h ) . Rozprawkę na t e n t e m a t op ublikowałem w ’’Ruchu L i t e r a c k i m ” 1961, n r 6 .
-V/ p r a s i e g e n e w s k i e j z n a l a z ł e m w i e l e w y j a ś n i e ń do l i s t ó w S ł o w a c k i e g o , m . i n . o t e a t r z e genewskim.
.W B i b l i o t e o e Narodowej w B e r n i e odkryłem n i e znany b i b l i o grafom. eg z e m p l a rz t a j n i e wydanego w Z u r i c h u w 1833 r . n i e m i e c k i e g o p r z e k ł a d u ’’U s t ę p u ” t r z e c i e j , c z ę ś c i ’’Dziadów” M i c k i e w i c z a . N o t a t k ę na te n t e m a t oddałem do dru k u w ’’Ruchu L i t e r a c k i m ” .
Z konta któ w z T. S t a r k i e m (a u to re m paru. rozpraw ek o p o b y c i e Słowackiego w Genewie i n i e drukowanej m o n o g r a f i i o K la u d y n i e P o t o c k i e j , ) uzyskałe m k i l k a d r o b n y c h , a l e ciekawyoh sz czegółów o ż y c i u Słowaokiego. w Genewie - wyzy sk uję j e w k o m e n tarz u do
l i s t ó w p o e t y . Podobną k o r z y ś ć d a ł mi k o n t a k t z p r o f . A. B r o n a r - . skim (Fryburg),- k t ó r y zbadał, m . i n . s z c z e g ó ł y związane z w y c i e c z k ą Słowaokiego w Alpy w r . 1834.
P r o f . E u g e n iu s z Sawrymowicz U n i w e r s y t e t Warszawski
SPRAWOZDANIE Z PODR0ŻY NAUKOWEJ DO FRANCJI (sty p en d iu m ’’Éoole P r a t i q u e d e s H aute s É t u d e s ”
w o k r e s i e od 1 .X do 3 1 . X I . 1961 r . )
Czas mojego p o b y tu we F r a n c j i p o ś w i ę c i ł e m n a s t ę p u j ą c y m sprawom:
1. P rz eb ad a łe m a r c h i w a w s z y s t k i c h p u b l i c z n y c h b i b l i o t e k w P a r y ż u , p o s z u k u j ą c t e k s t u , z a g i n i o n e j o z ę ś c i ’’Konfe der atów B a r s k i c h ” M io k i e w i c z a , z ł o ż o n y c h p r z e z p o e t ę r e d a k c j i pisma ’’Revue I n d é p e n d a n t e ” . Udało mi s i ę d o t r z e ć do archiwum c z a s o f pism, g d z i è o d n a l a z ł e m n az w is k a r e d a k t o r ó w . Po t e j l i n i i po winny p r z e j ś ć d a l s z e p o s z u k i w a n i a : n a l e ż a ł o b y t r a f i ć do ro ~
