Strategia informatyzacji uczelni wyższej podstawą skutecznego wdrożenia systemu e-learningu

Pełen tekst

(1)STRATEGIA INFORMATYZACJI UCZELNI WY SZEJ PODSTAW SKUTECZNEGO WDRO ENIA 1 SYSTEMU E-LEARNINGU MARCIN W. MASTALERZ Uniwersytet Szczeciski. Streszczenie Powodzenie przedsiĊwziĊü informatycznych w znacznym stopniu zaleĪy od jakoĞci wczeĞniej opracowanej i zaakceptowanej strategii informatyzacji. W równym stopniu dotyczy to efektywnoĞci wprowadzania systemu informatycznego wspierającego proces dydaktyczny uczelni – e-learningu. Artykuł koncentruje siĊ na zaleĪnoĞciach wystĊpujących pomiĊdzy strategią gospodarczą, a strategią informatyzacji uczelni oraz ich wpływ na kreowanie strategii e-learningu. Słowa kluczowe: e-learning, strategia e-learningu, strategia informatyzacji uczelni wyszej 1. Wprowadzenie Właciwe zorganizowanie procesu dydaktycznego, a take wprowadzenie na poszczególnych jego etapach narzdzi informatycznych moe pozytywnie wpłyn na popraw jakoci nauczania, jednoczenie zwikszajc jego zakres, dostpno oraz powszechno [5]. W Strategii Rozwoju Kraju 2007–2015 pada stwierdzenie, e podstawowymi elementami warunkujcym rozwój społeczestwa informacyjnego s edukacja oraz infrastruktura materialna SI, w tym zwłaszcza powszechny dostp i wykorzystanie sieci Internet w postaci e-administracji, e-biznesu, e-ochrony zdrowia oraz e-edukacji [9]. W 2005 roku powstała ustawa Prawo o szkolnictwie wyszym majca ostatecznie uporzdkowa sprawy e-edukacji w Polsce [10]. Po opublikowaniu Rozporzdzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego w sprawie warunków, jakie musz by spełnione, aby zajcia dydaktyczne na studiach mogły by prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległo , z dnia 25 wrzenia 2007 roku, uczelnie wysze otrzymały zielone wiatło na stosowanie nowej technologii w procesie dydaktycznym [11]. Od tego momentu coraz chtniej sigaj one po wyspecjalizowane technologie e-learningu. W praktyce okazało si, e z tytułu wprowadzania nowych rozwiza nie kada jednostka osignła zamierzone efekty2. Podstawowych przyczyn tego stanu rzeczy mona doszukiwa si w nastpujcych praktykach: • decyzje o wprowadzaniu modelu e-learningu s pochopne i czsto kierowane panujcym trendem na rynku; • funkcjonalno nowego rozwizania jest dora

(2) na i wycinkowa wspierajca wski zakres działalnoci oraz nie dopasowana do obowizujcego systemu informacyjnego; • cele stawiane przed e-learningiem nie s tosame z celami strategii informatyzacji oraz strategii gospodarczej uczelni;. 1. Artykuł napisany w ramach pracy naukowej finansowanej ze Ğrodków na naukĊ w roku 2009 jako projekt badawczy. Wiele jednostek wycofało siĊ ze stosowania e-learningu lub znacznie opóĨniło je w czasie. Inne wielokrotnie zmieniały koncepcjĊ zastosowania narzĊdzi e-learningu m.in. Politechnika GdaĔska, Uniwersytet SzczeciĔski, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Warszawski. 2.

(3) 200. Marcin Mastalerz Strategia informatyzacji uczelni wyĪszej podstawą skutecznego wdroĪenia systemu e-learningu. proces wdraania nowej technologii jest mało strukturalizowany i rzadko opiera si na jasnym planie działania3. Celem artykułu jest wypracowanie procedury budowy strategii e-learningu opierajcej si na strategii informatyzacji oraz strategii gospodarczej uczelni wyszej. W pracy akcentuje si due znaczenia powizania ze sob strategii oraz ich wpływ na efektywne wprowadzaniu e-learningu. •. 2. Strategia uczelni a kształt e-learningu wiadome kreowanie przyszłego kształtu uczelni wyszej (tak jak i innych organizacji) zwizane jest z wczeniejszym okreleniem misji jednostki oraz wynikajcych z niej celów działania. Te elementy powinny zosta zawarte w strategii uczelni, która stanie si planem integrujcym główne cele, polityki i sekwencje działa w spójn cało . Pierwotn form jest strategia ogólna – gospodarcza (ang. corporate strategies) obejmujca cał działalno organizacji i przedstawiajca najwaniejsze, a zarazem najogólniejsze plany jednostki [1]. Ze wzgldu na zmieniajcy si rynek – wzrastajce nasycenie informacj i stosowanie nowych technologii – zaczynaj by tworzone bardziej szczegółowe strategie koncentrujce si na wsko wyspecjalizowanej dziedzinie organizacji tzw. strategie obszarów działalnoci (ang. business strategies) lub na funkcjach organizacji tzw. strategie obszarów funkcyjnych (ang. functional area strategies). W rozwaanym przypadku bdzie to strategia informacyjna (zawierajca strategiczne planowanie wprowadzania techniki informacyjne TI oraz strategiczne planowanie systemów informacyjnych SI)4 oraz, w wszym znaczeniu, strategia informatyzacji. Pierwsza koncentruje si na czci zwizanej z informacj oraz jej organizacj, druga na wdraaniu technologii informatycznej na uczelni. W artykule proponuje si wyodrbnienie nowego typu strategii – strategii e-learningu, która zwizana bdzie, za razem, ze strategi gospodarcz oraz ze strategi informatyzacji uczelni. Przyjmuje si, e strategia e-learningu to strategia informatyzacji obszaru odpowiedzialnego za proces dydaktyczny na uczelni5. Dlatego powinna ona by cile powizania ze strategi informatyzacji i praktycznie z niej wynika poprzez rozwinicie oraz ucilenie niektórych jej zapisów zwizanych z obszarem informatyzacji dydaktyki. Zalenoci i powizania poszczególnych strategii ilustruje Rys. 1. Dotycz one głównie trzech podstawowych elementów: • biecej działalnoci uczelni – biecego stanu informatyzacji – biecego stanu e-learningu; • zmian w działalnoci uczelni – projekt informatyzacji – projekt e-learningu; • planu strategicznego uczelni – planu strategicznego informatyzacji – planu strategicznego wprowadzenia e-learningu. Przed podjciem decyzji o wyborze i wdroeniu rozwizania e-learningu kierownictwo powinno odpowiedzie sobie na kilka zasadniczych pyta: • czy na uczelni istniej aktualne dokumenty strategii gospodarczej i informatyzacji oraz jaki jest ich kształt? • jaka jest misja uczelni oraz jakie cele zostały wyznaczone do realizacji? • które elementy istniejcych strategii mog by rozwijane z zakresie e-learningu? 3 WiĊcej informacji na temat barier organizacyjno-technicznych wdraĪania nauczania zdalnego na przykładzie doĞwiadczeĔ Uniwersytetu SzczeciĔskiego moĪna odnaleĨü w pracy: [7]. 4 WiĊcej w pracy: [6]. 5 Wraz z rozwojem narzĊdzi e-learningu obszar ten moĪe byü powiĊkszony..

(4) POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010. Strategia gospodarcza. Strategia informatyzacji. Bieca działalno. uczelni. Biecy stan informatyzacji:. Projekt zmian w działalnoci uczelni. Plan strategiczny uczelni. LVWQLHMĈFHSURFHV\ LVWQLHMĈFHGDQH LVWQLHMĈFDWHFKQRORJLD LVWQLHMĈFH]DVRE\OXG] NLH. Strategia e-learningu Biecy stan e-learningu: LVWQLHMĈFHSURFHV\G\GDNW\F]QH LVWQLHMĈFHGDQHZ\NRU]\VW\ZDQH ZG\GDNW\FH LVWQLHMĈFDWHFKQRORJLDZ\NRU]\ VW\ZDQDZG\GDNW\FH LVWQLHMĈFH]DVRE\OXG]NLH]ZLĈ]DQH ]G\GDNW\NĈ. Projekt informatyzacji:. Projekt e-learningu:. SURMHNWSURFHVyZ SURMHNWGDQ\FK SURMHNWWHFKQRORJLL SURMHNW]DVRE\OXG]NLH. SURMHNWSURFHVyZG\GDNW\F]Q\FK SURMHNWGDQ\FK]ZLĈ]DQ\FK]G\ GDNW\NĈ SURMHNWWHFKQRORJLLZ\NRU]\VW\ZD QHMZG\GDNW\FH SURMHNW]DVREyZOXG]NLFK]ZLĈ]D QH]G\GDNW\NĈ. Plan strategiczny informatyzacji:. Plan strategiczny wprowadzania e-learningu:. FHOH]DNUHVIXQNFMH ]DVRE\ILQDQVRZHND GURZHWHFKQRORJLF]QH RUJDQL]DF\MQH KDUPRQRJUDPLQIRU PDW\]DFML. 201. FHOH]DNUHVIXQNFMH ]DVRE\ILQDQVRZHNDGURZH WHFKQRORJLF]QHRUJDQL]DF\MQH KDUPRQRJUDPZSURZDG]DQLD HOHDUQLQJX. Rysunek 1.ZaleĪnoĞci pomiĊdzy strategią gospodarczą, informatyzacji oraz e-learningu uczelni wyĪszej ródło: Opracowanie własne na podstawie: [4]. Dopiero po uzyskaniu szczegółowych informacji odpowiadajcych na powysze pytania mona przej do etapu budowy, nastpnie realizacji strategii e-learningu. Wszelkie działania dce do wdroenia systemu informatycznego opartego na technologii e-learningu oraz wypracowania nowego modelu dydaktycznego powinny zosta starannie zaplanowane i przemylane. Rozpoczynajc kroki idce w tym kierunku naley podda skrupulatnej analizie istniejc strategi gospodarcz uczelni. Nastpnie dokona analizy strategii informatyzacji, poszukujc w niej elementy zwizanie z procesem dydaktycznym. Zawarto tych strategii determinuje dalsze działania. Brak którego z dokumentów moe by powanym utrudnieniem w dalszych krokach budowy strategii e-learningu..

(5) 202. Marcin Mastalerz Strategia informatyzacji uczelni wyĪszej podstawą skutecznego wdroĪenia systemu e-learningu. 3. Tworzenie i urzeczywistnianie strategii e-learningu Budowa strategii e-learningu powinna przyj form metodyczn, która wprowadza pewne schematy działania zapewniajce wysok jako i efektywno informatyzacji procesu dydaktycznego. Na podstawie pracy Z, Drka i B. Niemczynowicza mona załoy , e proces zarzdzania strategi uczelni jest procesem iteracyjnym, który wymaga realizacji kilku podstawowych etapów (patrz rys. 2): 1. okrelenie misji i celów działania uczelni; 2. przeprowadzenie analizy zewntrznej; 3. przeprowadzenie analizy wewntrznej; 4. opracowanie alternatyw strategicznych; 5. wybór jednej z alternatyw strategicznych; 6. opracowanie dokładnego programu strategicznego dla wybranej alternatywy strategicznej; 7. wykonanie programu strategicznego oraz monitorowanie poziomu realizacji załoonych celów strategicznych [3]. Analiza zewntrzna Misja i cele działania Analiza wewntrzna. Realizacja strategii. Programy strategiczne. Alternatywy strategiczne. Wybór strategii. Rysunek 2. Etapy budowy i realizacji strategii ródło: [3]. Proces tworzenia strategii informatyzacji oraz e-learningu moe przyj podobny kształt, jednak naley pamita o obligatoryjnym powizaniu strategii z dokumentami nadrzdnymi. Dlatego w pierwszym etapie – okrelenie misji i celów działania uczelni, w przypadku tworzenia strategii e-learningu, proponuje si zastosowanie postpowania składajcego si z nastpujcych kroków: Krok 1 Przegld i aktualizacja istniejcej misji i wizji uczelni – wpisanie w misj uczelni nowej oferty opartej na e-learningu; Krok 2 Przegld i aktualizacja wynikajcych z misji i wizji celów strategicznych – sprecyzowanie celów zwizanych z e-learningiem; Krok 3 Przegld i aktualizacja mierników realizacji strategii – aktualizacja ma polega na dodaniu mierników cile zwizanych z badaniem realizacji celów e-learningu6;. 6 W kroku trzecim proponuje siĊ wykorzystanie mierników powstałych podczas realizacji pracy badawczej przeprowadzonej w ramach projektu eLene-EE: e-Learning network for Economics of E-learning, których zastosowanie pozwala na zdefiniowanie, a nastĊpnie zweryfikowanie roli systemu e-learningu na uczelni, wiĊcej: http://www.elene-ee.net..

(6) POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010. 203. Krok 4 Przegld i aktualizacja projektów strategicznych – umieszczenie w projektach strategicznych projektu systemu e-learningu; Krok 5 Równoległe zdefiniowanie celów dla projektu systemu e-learningu; Krok 6 Równoległe powizanie celów stawianych systemowi e-learningu z celami uczelni7. Etap pierwszy koczy si okreleniem: • celów jakie zamierza osign uczelnia wdraajc e-learning, • zakresu systemu, czyli obszaru jaki obejmie nowy system, • ogólnych wymaga uytkownika wobec systemu e-learningu, czyli funkcji i zada systemu. W nastpnym etapie nastpuje analiza zewntrzna (otoczenia uczelni) polegajca na badaniu rynku technologii e-learningu, w skutek czego powstanie obraz rozwiza oraz ich dostpnoci. W rozwiniciu analizy moe pomóc rodzaj benchmarkingu8 polegajcy na obserwacji liderów w tej dziedzinie, czyli uczelni, które wprowadziły ju podobne rozwizanie. Wynikiem analizy bdzie okrelenie zbiorów potencjalnych rozwiza. Jak wykazała analiza przeprowadzona w pracy M. W. Mastalerza wdroenie systemu e-learningu na uczelni moe przyjmowa wiele odmiennych form [8]. Decyduje o tym złoono systemu informatycznego klasy e-learning oraz liczba

(7) ródeł pozyskania poszczególnych jego komponentów. Uproszczona budowa typowego systemu informatycznego e-learningu zakłada istnienie trzech obligatoryjnych grup komponentów. Dopiero ich połczenie synergicznie wpływa na poprawne funkcjonowanie całoci systemu. Wyróni mona trzy podstawowe grupy komponentów (w zalenoci od potrzeb moe nastpi dalsze grupowanie komponentów): • rodowisko sprztowo-programowe – jest to sprzt i oprogramowanie niezbdny do zainstalowania platformy e-learningowych, • platforma e-learningu – specjalistyczne oprogramowanie kasy LMS, LCMS, VCS wspomagajce proces dydaktyczny, • materiały dydaktyczne – wszelkie treci dydaktyczne moliwe do publikacji za pomoc platform e-learningu. Tak powstałe grupy komponentów mog posiada odmienne

(8) ródła pochodzenia, które w znacznym stopniu wpływaj na charakter przebiegu wdroe e-learningu oraz na jego aspekty ekonomiczne. ródła mona podzieli na trzy podstawowe grupy: • nabycie – nabycie rozwizania przez przeniesienie lub bez przeniesienia praw własnoci, • dzierawa – dzierawa, outsourcing9, ASP10, • wytworzenie – budowa rozwizania własnymi siłami. W przypadku platformy e-learningu mona wyróni dwa dodatkowe alternatywne

(9) ródła pochodzenia: •

(10) ródło komercyjne – odpłatne nabycie licencji; 7. Procedura została zaproponowana w pracy: [2], a poddana modyfikacji w pracy: [8]. Benchmarking - badania porównawcze lub analiza porównawcza, http://pl.wikipedia.org/wiki/Benchmarking. 9 Outsourcing - słowo pochodzi z jĊzyka angielskiego i nie ma odpowiednika w jĊzyku polskim. Jego składnia jest nastĊpująca: out na zewnątrz (poza), sourcing usuwanie zakłóceĔ (w elektronice). W jĊzyku biznesu zlepek tych dwóch słów oznacza wychodzenie na zewnątrz z problemami firmy – konkretnie zlecanie niektórych prac zewnĊtrznym wykonawcom. 10 Usługa e-learning oferowana w modelu ASP (ang. Application Service Provider) – to dzierĪawa platformy e-learning, szkoleĔ elektronicznych oraz usług dodanych za stałe opłaty miesiĊczne, bez koniecznoĞci ponoszenia wstĊpnych inwestycji przez klienta. 8.

(11) 204. Marcin Mastalerz Strategia informatyzacji uczelni wyĪszej podstawą skutecznego wdroĪenia systemu e-learningu. •

(12) ródło oparte na licencji GNU11, Freeware12 itp. – nieodpłatne nabycie licencji. W oparciu o rónorodno komponentów oraz

(13) ródeł pochodzenia proponuje si przedstawione w Tab. 1 cztery podstawowe warianty wdroe. Tabela 1. Warianty wdroĪeĔ systemu e-learningu Wariant 1. Nabycie komercyjnego rozwizania. Cechy • nabyciu przez przeniesienie praw własnoci do rodowiska sprztowo-programowego • nabyciu przez przeniesienie praw własnoci do platformy e-learningu (

(14) ródło komercyjne) • nabycie przez przeniesienie praw własnoci do materiałów dydaktycznych. 2. Nabycie niekomercyjnego rozwizania. • nabycie przez przeniesienie praw własnoci do rodowiska sprztowo-programowego • nabyciu przez przeniesienie praw własnoci do platformy e-learningu (pochodzenie niekomercyjne) • budowa materiałów dydaktycznych własnymi siłami • dzierawa rodowiska sprztowo-programowego • dzierawa platformy e-learningu • dzierawa materiałów dydaktycznych. 3. Dzierawa rozwizania (outsourcing, ASP) 4. Budowa własnego rozwizania. • nabycie przez przeniesienie praw własnoci do rodowiska sprztowo-programowego • budowa własnego rozwizania e-learningu • budowa materiałów dydaktycznych. ródło: Opracowanie własne. Nastpnym etapem jest analiza wewntrzna, która sprowadza si do planu dostpnoci zasobów jakie uczelnia moe przeznaczy na realizacj systemu. Polega to na okreleniu nie tylko wielkoci rodków finansowych, ale take kadrowych oraz dostpnoci czasu na realizacj zada. Na tym etapie moe nastpi sprecyzowanie wymaga i preferencji uytkownika wobec systemu e-learning. Wynikiem analizy wewntrznej jest sprecyzowanie ogranicze dla systemu. Analiza zewntrzna i wewntrzna moe przebiega równolegle. Czwartym etapem jest opracowanie alternatyw strategicznych, czyli potencjalnych dróg wprowadzenia e-learningu na uczelnie. Opracowanie kilku alternatyw ma kluczowe znaczenie. Po pierwsze koniecznym jest rozpoznanie zbioru potencjalnych moliwo wcielenia technologii (co ma miejsce na etapie analizy zewntrznej), po drugie okrelenia dopuszczalnych wariantów zgodnych z misj oraz realizujcych cele strategii. W ramach przyjtych wariantów wdroenia naley wskaza konkretne rozwizania w postaci dopuszczalnego rodowiska sprztowo-programowego, platform e-learningowych, materiałów dydaktycznych. Niezbdnym elementem tego kroku jest oszacowanie kosztów wprowadzenia poszczególnej alternatywy. Dla kadej z nich naley wykona dokładny kosztorys uwzgldniajcy nie tylko nakłady finansowe, ale take kadrowe i czasu. 11. Powszechna Licencja Publiczna GNU - http://www.gnu.org.pl/text/licencja-gnu.html. Freeware to licencja oprogramowania umoĪliwiająca darmowe rozprowadzanie aplikacji bez ujawnienia kodu Ĩródłowego - http://pl.wikipedia.org/wiki/Freeware. 12.

(15) POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010. 205. Alternatywy musz take mie oszacowane korzyci jakociowe i ilociowe zwizane z ich wprowadzeniem. Pity etap to wybór alternatywy strategicznej. Analiza oraz porównanie poszczególnych wariantów z punktu widzenia kosztów, nakładów czasu, obcienia personelu oraz efektów i spełnienia wymaga uytkownika powinno wyłoni najefektywniejsz alternatyw strategiczn. Przy wyborze naley take zwróci uwag na poziom realizacji załoonych celów oraz ogólnej misji uczelni. Krok ten jest bardzo trudny do wykonania bez przyłoenia odpowiednich miar oraz opracowania przejrzystych kryteriów wyboru. Szóstym etapem jest opracowanie programu strategicznego dla wybranej alternatywy. Po wyborze, najlepiej dopasowanej do potrzeb oraz moliwoci uczelni, alternatywy wprowadzenia e-learningu naley bardzo dokładnie rozplanowa wszystkie kroki dce do realizacji załoonych celów. Program powinien przyj rozpito czasow zgodn z horyzontem przyjtym dla strategii. Granulacja czasu przypadajcego na działania zaley od dokładnoci planu ale nie powinna by przesadnie dokładna lub zbyt ogólnikowa13. Przy budowaniu programu strategicznego skuteczne bdzie wykorzystanie praktyk zarzdzania projektami (informatycznymi) w szczególnoci technik harmonogramowania. Naley tu wymieni harmonogramy Gantta lub techniki sieciowego harmonogramowania CPM/PERT, GERT [12]. Na podstawie tych narzdzi ustala si podstawowe elementy takie jak: zadania, zdarzenia, sieci, cieki, cieki krytyczne oraz zasoby. Umoliwi to wymiarowanie projektu, jego budetowanie ale i pó

(16) niejsze monitorowanie – midzy innymi na podstawie poziomu osignicia załoonych celów na poziomie punktów kontrolnych (kamieni milowych). Tak stworzony program daje szczegółowy obraz działania z podziałem na wszystkich uczestników projektu wprowadzenia e-learningu. Ostatnim, najdłuej trwajcym, etapem jest realizacja i monitorowanie programu strategicznego. Jest to cz wykonawcza strategii, której długo wyznacza horyzont strategii. Najwaniejszym elementem tej czci prac jest monitorowanie postpu wprowadzania e-learningu. Dziki dobrze zbudowanemu programowi strategicznemu dokładnie wiadomo jakie prace, w jakiej kolejnoci i przez kogo powinny by wykonywane. Dlatego na bieco mona nimi zarzdza oraz pociga do odpowiedzialnoci osoby za nie odpowiedzialne. Na podstawie ustalonych punktów kontrolnych mona uzyska informacje o poziomie prac i o ewentualnych odchyleniach od planu. Po wykonaniu programu strategicznego analizuje si wszelkie informacje i dowiadczenia, których uwzgldnienie jest bardzo istotne przy kolejnym cyklu budowy i realizacji strategii. 4. Podsumowanie Wprowadzenie e-learningu na uczelnie jest procesem bardzo trudnym, dlatego wymaga wiadomych wyborów oraz szczegółowego zaplanowania postpowania. Nie naley pochopnie podejmowa decyzji i kierowa si panujcym trendem na rynku. Funkcjonalno nowego rozwizania nie powinna by dora

(17) na i wycinkowa ale warto dopasowa j do obowizujcego systemu informacyjnego. Z tego powodu cele stawiane przed e-learningiem maj by tosame z celami strategii informatyzacji oraz strategii gospodarczej uczelni. Powizanie strategii jest kluczowym elementem wpływajcym na jako wdroenia e-learningu. Tylko całociowe podejcie do planowania przyszłego kształtu uczelni uwzgldniajcego technologi e-learning moe zwiastowa. 13. Zadania w tego typu projekcie powinny byü rozpisane raczej z dokładnoĞcią do dni lub tygodni niĪ godzin lub miesiĊcy..

(18) 206. Marcin Mastalerz Strategia informatyzacji uczelni wyĪszej podstawą skutecznego wdroĪenia systemu e-learningu. sukces. Wypracowanie metodycznego postpowania przy tworzeniu strategii e-learningu moe wpłyn na podwyszenie efektywnoci wdroe e-learningu na uczelniach wyszych. %LEOLRJUDILD [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]. [8]. [9] [10] [11]. [12] [13]. Berliski L., Penc-Pietrzak I.: Inynieria projektowania strategii przedsibiorstwa. Konstrukcja i technologia. Difin. Warszawa 2004. Chmielewski A.: E-learning w realizacji strategii uczelni wyszej – perspektywy i mierniki. E-mentor, nr 5 (22)/2007. Drek Z., Niemczynowicz B.: Zarzdzanie Strategiczne Przedsibiorstwem, PWE, Warszawa 2003. Hoffer J. A., George J. F., Valacich J. S.: Modern Systems Analysis And Design. Addison-Wesley Longman Publishing Co. Boston, 1999. Hyla M.: Przewodnik po e-learningu. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005. Kura, M., Zajc, A.: Strategiczne widzenie techniki informacyjnej, Mat. Konf. IV Konferencji z cyklu Komputerowe Systemy Wielodostpne, ATR, Bydgoszcz 1998. Mastalerz M. W., Olejnik M.: Organisational and technical barriers in implementing distance learning at the University of Szczecin. Innovationen in der Lehre, Szczecin – Wismar 2007. Mastalerz M. W.: Ekonomiczne aspekty wyboru systemu e-learningu w szkole wyszej. Rozprawa doktorska. Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarzdzania Uniwersytetu Szczeciskiego, Szczecin 2009. Strategia rozwoju kraju 2007–2015, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, listopad 2006. [online] http://www.mrr.gov.pl/srk [dostp: 2009]. Prawo o szkolnictwie wyszym z dnia 27 lipca 2005 r. [online] http://www.abc.com.pl/serwis/du/2005/1365.htm [dostp: 2009]. Rozporzdzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego w sprawie warunków, jakie musz by spełnione, aby zajcia dydaktyczne na studiach mogły by prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległo [online]. http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?place=Menu02&news_cat_id=117&la yout=1&page=0 [dostp: 2009]. Szyjewski Z.: Zarzdzanie projektami informatycznymi. Metodyka tworzenia systemów informatycznych. Placent, Warszawa 2001..

(19) POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZĄDZANIA WIEDZĄ Seria: Studia i Materiały, nr 28, 2010. 207. UNIVERSITY'S INFORMATIZATION STRATEGY - THE BASE FOR A SUCCESSFUL E-LEARNING SYSTEM IMPLEMENTATION Summary The success of IT-related ventures highly depends on the quality on previously developed and approved informatization strategy. This applies to both the effectiveness of implementation of an IT system that will support the university's didactic process, e-leraning. The article concentrates on dependances between the university's economic and informatization strategies and their impact on the e-learning strategy creation. Keywords: e-learning, e-learning strategy, university's informatization strategy. Marcin W. Mastalerz Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarzdzania Uniwersytet Szczeciski Mickiewicza 64, Szczecin e-mail: mwmastalerz@gmail.com http://www.wneiz.pl/.

(20)