Poznañ
Dzia³ania wspieraj¹ce innowacyjnoœæ jako czynnik
rozwoju województwa wielkopolskiego
W
ojewództwo wielkopolskie jest jednym z najwiêkszych regionów w Polsce. Pod wzglêdem powierzchni (29 826 km2) zajmuje drugie miejsce w Polsce, a pod wzglêdem liczby mieszkañców trzecie (8,8% ogó³u ludnoœci Polski). Wielkopolska z racji korzystnego po³o¿enia na kontynencie europejskim, jest swoistym pomostem miêdzy Europ¹ Wschodni¹ a Zachodni¹.W klasyfikacji województw opartej na syntetycznym wskaŸniku wielo-wymiarowej struktury poziomu rozwoju, województwo wielkopolskie zo-sta³o zaliczone do grupy o wysokim poziomie rozwoju. Znalaz³o siê ono na tej skali na trzecim miejscu po województwie mazowieckim i œl¹skim1.
Wed³ug statystyk G³ównego Urzêdu Statystycznego wartoœæ PKB przypadaj¹ca na jednego mieszkañca w 2004 roku wynios³a w regionie 26 001 z³, co sytuowa³o województwo wielkopolskie na trzecim miejscu w kraju2. W stosunku do roku poprzedniego PKB w przeliczeniu na jedne-go mieszkañca zwiêkszy³o siê o 12,6%.
Pod wzglêdem wartoœci PKB wytworzonego przez gospodarkê Wiel-kopolski na jednego zatrudnionego, region – podobnie jak zdecydowana wiêkszoœæ „nowych” regionów Unii Europejskiej – zajmuje koñcowe po-zycje z wartoœciami wytworzonego PKB poni¿ej 20 000 euro na jednego zatrudnionego w 2003 roku3.
Wzrost gospodarczy jest nierozerwalnie zwi¹zany ze zdolnoœci¹ re-gionalnej gospodarki do zmian i innowacyjnoœci. Nale¿y zatem zintensy-fikowaæ wysi³ki w celu wykreowania warunków wspieraj¹cych badania, rozwój i innowacyjnoœæ, co z kolei u³atwi przejœcie do gospodarki opartej
1
Regionalna Strategia Innowacji „Innowacyjna Wielkopolska”, Poznañ 2004, s. 5; Rocznik Statystyczny Województw 2006, G³ówny Urz¹d Statystyczny, Warszawa 2006, s. 411.
2
Rocznik Statystyczny Województw 2006, G³ówny Urz¹d Statystyczny, Warsza-wa 2006, s. 646.
na wiedzy. Regionalne dzia³ania w zakresie badañ i innowacyjnoœci maj¹ znacz¹cy wp³yw na europejski potencja³ badawczy jako ca³oœæ, na przy-k³ad poprzez rozwój infrastruktury badawczej, powi¹zania z obszarami rozwoju przemys³owego i wspieranie klastrów, przez organizowanie par-ków naukowo-technologicznych, a tak¿e partnerstwa pomiêdzy instytutami oœwiatowymi i szkoleniowymi oraz lokalnymi firmami technologiczny-mi. Przez ostatnie dziesiêæ lat polityka regionalna Unii Europejskiej coraz silniej odzwierciedla³a tendencjê inicjowania wzrostu gospodarczego po-przez rozwijanie wiedzy i upowszechnianie technologii na szczeblu regio-nalnym. Wystêpowanie pewnych czynników na obszarach s¹siaduj¹cych mo¿e przyczyniaæ siê do systematycznego generowania innowacyjnoœci regionalnej. Regiony maj¹ bowiem do spe³nienia wa¿n¹ rolê, poniewa¿ tworz¹ one przestrzenn¹ bazê dla grup operatorów z dziedziny badañ i in-nowacyjnoœci. To w³aœnie na szczeblu regionalnym synergie miêdzy ró¿-nymi politykami Unii Europejskiej mog¹ byæ najlepiej wykorzystane w celu zwiêkszenia zdolnoœci innowacyjnej. Polityka regionalna oraz jej instrumenty odgrywaj¹ tutaj szczególn¹ rolê. Przyspieszaj¹ bowiem tem-po przechodzenia mniej zamo¿nych regionów Europy z gostem-podarki trady-cyjnej do gospodarki opartej na wiedzy. Rola ta zostanie jeszcze bardziej wzmocniona dziêki œciœlejszym powi¹zaniom z agend¹ lizboñsk¹4oraz bardziej strategicznemu partnerstwu miêdzy Uni¹ Europejsk¹ a jej regio-nami w nowej perspektywie finansowej w latach 2007–20135.
4 Strategia Lizboñska – Plan rozwoju przyjêty dla Unii Europejskiej przez Radê
Europejsk¹ na posiedzeniu w Lizbonie w roku 2000. Celem planu, przyjêtego na okres 10 lat, by³o uczynienie Europy najbardziej dynamicznym i konkurencyjnym regionem gospodarczym na œwiecie, rozwijaj¹cym siê szybciej ni¿ Stany Zjednoczone. Strategia opiera siê przede wszystkim na za³o¿eniu, ¿e gospodarka krajów europejskich wyko-rzysta do maksimum innowacyjnoœæ opart¹ na szeroko zakrojonych badaniach nauko-wych, zw³aszcza w nowoczesnych dziedzinach wiedzy, co mia³o siê staæ g³ównym motorem rozwoju. W 2004 roku specjalny zespó³ na czele z by³ym premierem Holan-dii Wimem Kokiem opracowa³ raport podsumowuj¹cy dotychczasowe rezultaty stra-tegii.Opublikowany przez Komisjê Europejsk¹ raport wskazuj¹cy na Ÿród³a zagro¿eñ i koniecznoœæ modyfikacji, doprowadzi³ do przyjêcia w marcu 2005 roku przez Radê Europejsk¹ zrewidowanej formy Strategii.Koncentruje siê ona na dwóch zasadni-czych celach: zapewnieniu szybszego i d³ugotrwa³ego wzrostu gospodarczego oraz stworzeniu wiêkszej liczby miejsc pracy. Szefowie pañstw i rz¹dów UE uznali potrze-bê zwiêkszenia zaanga¿owania wszystkich szczebli w³adz wokó³ nakreœlonych zadañ za jeden z podstawowych warunków sukcesu Strategii.
5 Regiony na rzecz zmian gospodarczych, Innowacyjne regiony, Komisja
Proces kreowania œrodowiska przyjaznego rozwojowi dzia³añ innowa-cyjnych na gruncie polskim mo¿na uto¿samiaæ z momentem przyjêcia przez Sejmiki Wojewódzkie Regionalnych Strategii Innowacji: 2003–2006.
W 2002 roku w województwie wielkopolskim rozpoczêto realizacjê projektu Regionalnej Strategii Innowacji „Innowacyjna Wielkopolska”, dofinansowanego w ramach 5. Programu Ramowego Badañ i Rozwoju Technologicznego Unii Europejskiej. Praca nad strategi¹ wymaga³a wspó³pracy wielu partnerów spo³eczno-gospodarczych, mobilizacji kapi-ta³u spo³ecznego, udzia³u najwa¿niejszych podmiotów systemu innowacji w regionie, a mianowicie: przedsiêbiorstw, instytutów naukowo-badaw-czych, wielkopolskich uczelni wy¿szych, agencji rozwoju regionalnego, izb przemys³owo-handlowych, jednostek samorz¹du terytorialnego z ca-³ego regionu, ekspertów regionalnych i miêdzynarodowych, organizacji pozarz¹dowych. Ponadto w prace zaanga¿owani byli partnerzy projektu RIS „Innowacyjna Wielkopolska” – reprezentanci regionów Brandenbur-gii z Niemiec oraz Marche we W³oszech. Koordynacja prac spoczê³a na-tomiast na Urzêdzie Marsza³kowskim Województwa Wielkopolskiego oraz Poznañskim Parku Naukowo-Technologicznym Fundacji UAM. Pra-ca nad strategi¹ innowacji dla Wielkopolski opiera³a siê na dzia³aniach po-dejmowanych w ramach Komitetu Steruj¹cego oraz Grup Roboczych. Wspó³twórcy strategii, uczestnicz¹c w badaniach ankietowych, próbowali znaleŸæ odpowiedzi na istotne pytania dotycz¹ce potrzeb innowacyjnych przedsiêbiorstw regionu, wzmocnienia powi¹zañ nauki i przemys³u, po-da¿y systemu badañ i edukacji, dostêpnoœci i jakoœci us³ug finansowych, transferu technologii oraz wspó³pracy miêdzy regionami, która pozwo-li³aby na wzmocnienie wymiany gospodarczej6.
Regionalna Strategia Innowacji „Innowacyjna Wielkopolska” zosta³a przyjêta na posiedzeniu Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w mar-cu 2004 roku. Wyznacza ona priorytety polityki innowacyjnej na nastêpne kilka lat. Stanowi kontynuacjê rozwoju opartego na innowacjach sfor-mu³owanego w Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego. Po-nadto jest przyk³adem w³¹czenia siê Wielkopolski do wspólnoty ponad 120 innowacyjnych regionów Europy, które s¹ ju¿ w trakcie realizacji swoich innowacyjnych rozwojów, zgodnie z wczeœniej opracowanymi Regionalnymi Strategiami Innowacyjnymi7.
6
Regionalna Strategia Innowacji „Innowacyjna Wielkopolska”, Poznañ 2004, s. 2.
7
Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku, Poznañ 2005, s. 22.
Regionalna Strategia Innowacji, z punktu widzenia innowacji, sfor-mu³owa³a nastêpuj¹c¹ wizjê Wielkopolski:
– wykorzystuj¹cej tradycjê oraz wspó³czesny potencja³ intelektualny i gospodarczy dla tworzenia innowacyjnych podstaw rozwoju; – uznaj¹cej innowacje za g³ówny czynnik regionalnego wzrostu
gospo-darczo-spo³ecznego;
– tworz¹cej œrodowisko przyjazne innowacjom poprzez wspieranie: – powstawania i rozwoju firm innowacyjnych,
– tworzenia nowoczesnych technologii w jednostkach sektora B+R i ich komercjalizacji,
– powstania p³aszczyzny wspó³pracy sektora nauki i edukacji z go-spodark¹, zdoln¹ konkurowaæ z innymi regionami europejskimi8. G³ównymi uczestnikami systemu innowacyjnego w Wielkopolsce s¹ trzy kategorie aktorów: przedsiêbiorstwa, sektor badawczo-rozwojowy i edukacyjny, w³adze samorz¹dowe oraz instytucje otoczenia biznesu.
PRZEDSIÊBIOR-STWA SEKTOR B+R I EDUKACJA OTOCZENIE OKO£OBIZ-NESOWE ADMINISTRACJA PUBLICZNA
Rys. 1. Uczestnicy systemu innowacyjnego w województwie wielkopolskim ród³o: Regionalna Strategia Innowacji „Innowacyjna Wielkopolska”, Poznañ 2004.
Regionalna Strategia Innowacji dla Województwa Wielkopolskiego opiera siê na nastêpuj¹cych celach strategicznych:
– integracja œrodowisk spo³eczno-gospodarczych na rzecz innowacji; – zwiêkszenie zdolnoœci przedsiêbiorstw do wprowadzania innowacji; – wykorzystanie potencja³u badawczego województwa wielkopolskiego
dla podniesienia konkurencyjnoœci gospodarki; – budowa nowoczesnej infrastruktury innowacyjnej.
Waga powsta³ej Regionalnej Strategii Innowacji jest tym wiêksza, ¿e zosta³a ona uwzglêdniona, obok innych polityk, w Strategii Rozwoju Wo-jewództwa Wielkopolskiego do 2020 roku, dokumencie uchwalonym przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego w 2000 roku9. Strategia sta-nowi kluczowy element polityki wewn¹trz regionalnej, maj¹cy istotny wp³yw na przysz³y kszta³t regionu, a innowacje, obok ³adu przestrzenne-go, zrównowa¿onego rozwoju, spo³eczeñstwa informacyjneprzestrzenne-go, równych szans oraz integracji województwa z europejsk¹ i globaln¹ przestrzeni¹ spo³eczno-gospodarcz¹ zosta³y w³¹czone do celów horyzontalnych10.
Zapisy Regionalnej Strategii Innowacji sta³y siê podstaw¹ kreowania podwalin regionalnego systemu innowacji. W du¿ej mierze przyczyni³a siê do tego zarówno dzia³alnoœæ operacyjna Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Wielkopolskiego, przede wszystkim dziêki wdra¿aniu Dzia³ania 2.6 „Regionalne Strategie Innowacji i Transfer Wiedzy” Zinte-growanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004–2006 (ZPORR) poprzez Poznañski Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM na drodze umowy z Urzêdem Marsza³kowskim. W ramach projektu „Monitoring Regionalnej Strategii Innowacji dla Wielkopolski” przepro-wadzono w drugiej po³owie 2006 roku badania, które mia³y doprowadziæ do modyfikacji zapisów strategii, wytypowania nowych celów operacyj-nych oraz budowy planu dzia³ania na lata 2007–2010. Ponadto efekty przeprowadzonych badañ stanowiæ mia³y istotny klucz do wytypowania kierunków przysz³ych dzia³añ. Na szczególn¹ uwagê zas³uguj¹ próby in-tegracji œrodowiska naukowo-badawczego aglomeracji poznañskiej na rzecz zaawansowanych technologii i ich wdra¿ania do praktyki gospodarczej11. Wœród projektów wdra¿anych w ramach wspomnianego Dzia³ania 2.6. re-alizuj¹cych cele Regionalnej Strategii Innowacji dla Wielkopolski, nale¿y w szczególnoœci wymieniæ: „Zbudowanie i wzmocnienie innowacyjnej
9 Ibidem, s. 22. 10 Ibidem, s. 66.
sieci wspó³pracy sektora ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw (MSP) w ra-mach Klastera Kotlarskiego” (Lider projektu: Eurocentrum Innowacji i Przedsiêbiorczoœci – Oddzia³ w Pleszewie), „Regionalne Centrum Transfe-ru Innowacji Logistycznych” (Lider projektu: Instytut Logistyki i Magazyno-wania w Poznaniu), „Utworzenie i rozwój Wielkopolskiej Sieci Innowacji” (Lider projektu: Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Pozna-niu). W ramach ostatniego z wymienionych projektów powsta³ „Katalog Ofert Us³ug Instytucji Otoczenia Biznesu z Wielkopolski”, który umo¿li-wia w ³atwy i przystêpny sposób wyszukanie informacji o us³ugach ofe-rowanych przez instytucje dzia³aj¹ce na zasadach non-profit, takie jak: inkubatory przedsiêbiorczoœci, izby przemys³owo-handlowe, izby gospo-darcze, oœrodki wspierania przedsiêbiorczoœci, instytucje transferu inno-wacji i technologii, agencje rozwoju regionalnego oraz inne instytucje szkoleniowo doradcze. Misj¹ Wielkopolskiej Sieci Innowacji jest podno-szenie poziomu innowacyjnoœci regionu poprzez zapewnienie wysokiej jakoœci us³ug, koordynacji dzia³añ oraz sta³e doskonalenie kadr Instytucji Wsparcia – cz³onków sieci. W województwie wielkopolskim kluczow¹ rolê odgrywa 5 instytucji: Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koni-nie, Kaliski Inkubator Przedsiêbiorczoœci, Centrum Innowacji i Transferu Technologii w Lesznie, Agencja Rozwoju Pó³nocnej Wielkopolski w Pile oraz Poznañski Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM. Instytu-cje te stanowi¹ g³ówny trzon Wielkopolskiej Sieci Innowacji, która, co jest projektem unikalnym w skali ca³ego kraju, skupia ponad 55 instytucji12. Dzia³ania opisane powy¿ej stanowi¹ niew¹tpliwie du¿y krok w kre-owaniu regionu innowacyjnego w skali kraju. Bior¹c jednak pod uwagê wskaŸniki i osi¹gniêcia wysoce rozwiniêtych krajów europejskich, dzia-³ania w tym zakresie nale¿y zintensyfikowaæ. Doœæ istotne, z tego punktu widzenia zdaje siê byæ utworzenie, w listopadzie 2006 roku przy Mar-sza³ku Województwa Wielkopolskiego Rady ds. Innowacji. Powo³ane cia³o skupia w swoich strukturach przedstawicieli w³adz miasta i woje-wództwa, przedstawicieli œwiata nauki, instytucji otoczenia biznesu oraz przedsiêbiorców. Celem dzia³alnoœci Rady jest wspomaganie w³adz re-gionalnych i organizacji rozwoju regionalnego w implementacji efektyw-nego systemu rozwoju innowacyjefektyw-nego w regionie poprzez:
– wykorzystanie potencja³u badawczo-naukowego województwa wiel-kopolskiego dla podniesienia konkurencyjnoœci regionalnej gospodarki;
– zwiêkszenie integracji œrodowiska naukowo-gospodarczego na rzecz innowacyjnego rozwoju Wielkopolski;
– definiowanie dzia³añ u³atwiaj¹cych wielkopolskim przedsiêbiorcom wdra¿anie innowacji.
Opisane powy¿ej cele Rady ds. Innowacji maj¹ jeden wspólny mia-nownik: zwiêkszenie atrakcyjnoœci innowacyjnej województwa wielko-polskiego.
Rada bêdzie mia³a równie¿ do odegrania, ze swoim cennym g³osem do-radczym istotn¹ rolê w nowej perspektywie finansowej 2007–2013, szcze-gólnie przy konsultowaniu kryteriów oceny projektów realizowanych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (WRPO)13.
Intensyfikacja dzia³añ zwi¹zanych z wykorzystaniem funduszy struk-turalnych w okresie 2007–2013 jest traktowana priorytetowo przez w³a-dze województwa. Samorz¹d Województwa odgrywa bowiem kluczow¹ rolê w tym zakresie, a szczególnie w kreowaniu procesu rozwoju innowa-cyjnego regionu. Celem jak najlepszego przygotowania siê do wdra¿ania funduszy strukturalnych, dokonano przekszta³cenia Departamentu Rozwo-ju Regionalnego Urzêdu Marsza³kowskiego Województwa Wielkopolskie-go na cztery oddzielne departamenty. Ponadto wzmocnienie istniej¹cych kadr sztabem specjalistów z zakresu funduszy unijnych oraz nowa logisty-ka zarz¹dzania Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym otwieraj¹ przed województwem now¹ obiecuj¹c¹ perspektywê14.
Województwo wielkopolskie ma bowiem szansê uzyskaæ w nowym okresie programowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalne-go (EFRR) 1 272,793 miliona euro. Poni¿sze zestawienie tabelaryczne obrazuje rozk³ad œrodków finansowych na poszczególne priorytety.
Najwiêcej œrodków, bo ponad 493 miliony euro przeznaczonych zo-sta³o na Priorytet II: Infrastruktura komunikacyjna (38,76%). Drugie miejsce, co stanowi o wadze dzia³añ finansowanych w ramach tego prio-rytetu, zosta³o przeznaczone na Priorytet I: Konkurencyjnoœæ przedsiê-biorstw – ponad 328 milionów euro (25,84%).
W ramach tego priorytetu wspierany bêdzie sektor ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw, który stanowi g³ówn¹ si³ê napêdow¹ wielkopolskiej go-spodarki. Jednym z g³ównych celów priorytetu jest stymulowanie rozwo-ju ekonomicznego i spo³ecznego województwa wielkopolskiego poprzez
13 www.innowacyjna-wielkopolska.pl.
zaspakajanie potrzeb inwestycyjnych tych¿e przedsiêbiorstw, w szczegól-noœci w zakresie modernizacji parku maszynowego, wdro¿enia nowocze-snych technologii oraz tworzenia nowych miejsc pracy. Spodziewanym efektem koñcowym zainicjowanych dzia³añ ma byæ zwiêkszenie konku-rencyjnoœci wielkopolskich przedsiêbiorstw dzia³aj¹cych na Wspólnym Rynku Unii Europejskiej. Ponadto, co jest niezwykle istotne, program bê-dzie preferowa³ przedsiêbiorstwa nastawione na wdro¿enie rozwi¹zañ innowacyjnych, min. poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii, w tym technologii informacyjnych (ICT) oraz inwestycje w œrodki trwa³e zwi¹zane z dzia³alnoœci¹ B+R w przedsiêbiorstwach15.
Tabela 1
Podzia³ œrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na poszczególne priorytety Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013
(mln euro) Priorytety Wielkopolskiego Regionalnego
Progra-mu Operacyjnego na lata 2007–2013
Œrodki EFRR mln euro %
Priorytet I: Konkurencyjnoœæ przedsiêbiorstw 328,887 25,84 Priorytet II: Infrastruktura komunikacyjna 493,362 38,76 Priorytet III: Œrodowisko przyrodnicze 173,821 13,66 Priorytet IV: Rewitalizacja obszarów problemowych 54,060 4,25 Priorytet V: Infrastruktura dla kapita³u ludzkiego 121,284 9,53 Priorytet VI: Turystyka i œrodowisko kulturowe 61,470 4,83 Priorytet VII: Pomoc techniczna 39,909 3,13 Ogó³em 1 272,793 100,00
ród³o: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007–2013 (wersja 6. 0). Badania naukowe i rozwój (B+R) oraz dostêp do technologii informa-cyjnych i komunikainforma-cyjnych (ICT) stanowi¹ bowiem kluczowy czynnik okreœlaj¹cy potencja³ innowacyjny regionu, a zarazem gospodarki opartej na wiedzy. Jakkolwiek nie wszystkie regiony s¹ zdolne do zgromadzenia istotnego potencja³u w dziedzinie B+R. Szacunki dotycz¹ce nak³adów na B+R przypadaj¹cych na poszczególne regiony wskazuj¹, ¿e 35 regionów przekroczy³o wytyczony w Lizbonie dla ca³ej Unii Europejskiej poziom intensywnoœci wydatków na B+R wynosz¹cy 3% PKB. Najwiêksze
wy-15
Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007–2013. Szczegó-³owy opis priorytetów programu operacyjnego (projekt 1.1.1.), Poznañ 2007.
datki na B+R poniesiono w Braunschweig (Niemcy) – 7%, natomiast w 12 innych regionach przekroczy³y 4%. Skupienie dzia³añ na tym polu oznacza, ¿e w wielu pozosta³ych regionach praktycznie nie ma wydatków na B+R: w 47 z nich wydatki na B+R wynios³y poni¿ej 0,5% (wœród nich Wielkopolska) ogó³u wydatków Unii Europejskiej – 27 na B+R – przy ich udziale w PKB wynosz¹cym 3,5%. Sprawozdanie Komisji Europejskiej wskazuje równie¿ na powa¿ne dysproporcje pomiêdzy pañstwami cz³on-kowskimi w zakresie dostêpu do technologii informacyjnych i komunikacyj-nych. W regionach objêtych celem 1 (do którego zalicza siê Wielkopolska) do Internetu ma dostêp jedynie 1/3 gospodarstw domowych. W tych re-gionach dostêp do Internetu jest mniej powszechny ani¿eli w pozosta³ych regionach tych samych pañstw cz³onkowskich16.
Samorz¹d Województwa Wielkopolskiego, œwiadomy nierozerwalnej zale¿noœci pomiêdzy rozwojem innowacyjnym regionu a wsparciem fi-nansowym dzia³alnoœci B+R oraz transferu nowoczesnych rozwi¹zañ
1.1. Rozwój mikroprzedsiêbiorstw 1.2. Wsparcie rozwoju MŒP
1.3. Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiêbiorczoœci 1.4. Wsparcie przedsiêwziêæ wynikaj¹cych z Regionalnej Strategii Innowacji
1.5. Wzmocnienie instytucjonalnego otoczenia biznesu
1.6. Promocja regionalnej gospodarki
1.7. Rozwój sieci i kooperacji
1.8. Przygotowanie terenów inwestycyjnych
Tabela 2
Podzia³ œrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na dzia³ania w ramach Priorytetu 1 Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013
(mln euro)
ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie Wielkopolskiego Regionalnego Programu
Operacyj-nego na lata 2007–2013. Szczegó³owy opis priorytetów programu operacyjOperacyj-nego (projekt 1.1.1.),
Poznañ 2007.
16
Strategia na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia a reforma europejskiej polityki spójnoœci. Czwarte sprawozdanie okresowe na temat spójnoœci, Urz¹d Ofi-cjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2006, s. 7–8.
technologicznych do przedsiêbiorstw, postanowi³ wspieraæ tê dziedzinê w ramach Dzia³ania 1.4. Wsparcie przedsiêwziêæ wynikaj¹cych z Regio-nalnej Strategii Innowacji WRPO 2007–2013, przeznaczaj¹c na ten cel 78,06 miliona euro z ogólnej alokacji Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na WRPO 2007–2013.
W ramach dzia³ania wsparcie finansowe bêd¹ mog³y uzyskaæ nowe i istniej¹ce proinnowacyjne instytucje otoczenia biznesu m.in.: parki tech-nologiczne, inkubatory techtech-nologiczne, inkubatory przedsiêbiorczoœci aka-demickiej na budowê, rozbudowê, modernizacjê oraz wyposa¿enie. Ponadto wsparcie to bêdzie dotyczy³o wyposa¿enia w specjalistyczny sprzêt dawczy laboratoriów nale¿¹cych do oœrodków o wysokim potencjale ba-dawczym dzia³aj¹cych na bazie konsorcjów naukowo-przemys³owych, w tym Centrów Zaawansowanych Technologii oraz laboratoriów œwiad-cz¹cych specjalistyczne us³ugi badawcze dla przedsiêbiorstw. Ponadto w³adze województwa za istotne uzna³y wsparcie dzia³añ przyczynia-j¹cych siê do poprawy transferu nowoczesnych technologii do regionalnej gospodarki, w szczególnoœci poprzez: przygotowanie oferty proinnowa-cyjnych us³ug dla przedsiêbiorstw, badania popytu na nowe technologie oraz rozwój sieci kontaktów miêdzy przedsiêbiorstwami a nauk¹17.
Dzia³ania te maj¹ s³u¿yæ podniesieniu konkurencyjnoœci województwa wielkopolskiego na arenie europejskiej ze szczególnym naciskiem na maria¿ nauki i przedsiêbiorczoœci. Ponadto stanowiæ maj¹ zacz¹tek tworzenia regio-nalnej polityki innowacji z uwzglêdnieniem Samorz¹du Województwa Wiel-kopolskiego jako organu inicjuj¹cego oraz nadzoruj¹cego te dzia³ania.
W³adze regionalne zdaj¹ siê byæ niedocenionym aktorem w procesie kreowania œrodowiska przyjaznego innowacjom. Spektakularnym wyda-rzeniem maj¹cym zniwelowaæ t¹ powszechnie panuj¹c¹ opiniê by³o po-wo³anie Grupy Roboczej Konwentu Marsza³ków Województw RP ds. Regionalnych Systemów Innowacji w 2007 roku. W sk³ad powo³anego cia³a weszli wybrani cz³onkowie zarz¹dów z ka¿dego województwa b¹dŸ osoby odpowiedzialne za rozwój regionalny. Do zasadniczych zadañ powo³anej Grupy Roboczej nale¿y przede wszystkim:
– analizowanie i porównywanie doœwiadczeñ zwi¹zanych z wdra¿aniem re-gionalnych strategii innowacji w regionach oraz realizacji Dzia³ania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego;
17
Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007–2013. Szczegó-³owy opis priorytetów programu operacyjnego (projekt 1.1.1.), Poznañ, 2007.
– opiniowanie projektów aktów prawnych dotycz¹cych innowacyjnego rozwoju regionalnego;
– inicjowanie budowy regionalnych systemów innowacji w poszczegól-nych regionach (identyfikacja lokalposzczegól-nych i regionalposzczegól-nych œrodowisk); – wymienianie doœwiadczeñ wynikaj¹cych z realizacji regionalnych
pro-gramów operacyjnych na lata 2007–2013 w tym zakresie;
– organizowanie roboczych i seminaryjnych spotkañ z politykami, uczo-nymi, reprezentuj¹cymi instytucje otoczenia biznesu i praktykami z dziedziny gospodarki na tematy zwi¹zane z budow¹ regionów wiedzy i innowacji;
– wymienianie informacji na temat Ÿróde³ finansowania przedsiêwziêæ z zakresu innowacji18.
* * *
W po³owie lat dziewiêædziesi¹tych Komisja Europejska zdecydowa³a siê na tworzenie regionalnych strategii innowacyjnych. Wówczas sformu-³owano wniosek, który ma racjê bytu i obecnie, a mianowicie, ¿e najbar-dziej skuteczne mechanizmy wspierania innowacji mo¿na implementowaæ w³aœnie na poziomie regionalnym. To w³aœnie na poziomie regionu, mo¿-liwy jest najskuteczniejszy dialog pomiêdzy kluczowymi aktorami syste-mu innowacji: w³adzami regionalnymi, instytucjami otoczenia biznesu, œwiatem nauki oraz przedsiêbiorstwami. Pomys³ Komisji Europejskiej okaza³ siê niebywa³ym sukcesem, bowiem do dziœ mo¿e poszczyciæ siê sfinansowaniem ponad 150 tego typu projektów na starym kontynencie. Liczba ta œwiadczy o wadze innowacji w procesie kreowania wizerunku konkurencyjnego regionu opartego na wiedzy, zarówno na szczeblu krajo-wym, jak i unijnym. Jeszcze do niedawna panowa³o przekonanie, ¿e inno-wacje, to swoiste novum, jednak przekonanie to bardzo szybko straci³o racjê bytu, ustêpuj¹c stwierdzeniu: konkurencyjnoœæ = innowacje.
Summary
At present, innovation has become mainstream in creating competitiveness, whether at the level of local governments and enterprises or at the national and
Euro-18
Stanowisko Konwentu Marsza³ków Województw RP w sprawie utworzenia Gru-py Roboczej ds. Regionalnych Systemów Innowacji, Gniezno 2007.
pean Union levels. Moreover, innovation is believed to be much more than a one-off transfer of research results into the small and medium enterprises sector. Nowadays, innovation is perceived as a peculiar philosophy which concerns everybody, where lo-cal governmenthas a particular role to play as an institution to grant financial support in the new financial perspective of 2007–2013. Today, in the process of globalization, margins for products and services, lower gross profit, and the need for revenue growth and cost reduction – innovationis essential to ensure the competitiveness of the region. Innovation is the catalyst for the region’s growth, and supporting it must become a sig-nificant task for all levels of regional management, including the scientific world, busi-ness support institutions and the whole community. “Europe has a proud tradition of inventing solutions that have improved people’s lives all over the world… innovation is the key to tackling the main challenges we face now”.
