• Nie Znaleziono Wyników

Trwanie życia w województwie łódzkim i w Łodzi w latach 1990-2010

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Trwanie życia w województwie łódzkim i w Łodzi w latach 1990-2010"

Copied!
5
0
0

Pełen tekst

(1)

Piotr Szukalski

Instytut Socjologii UŁ

pies@uni.lodz.pl

Trwanie życia w województwie łódzkim i w Łodzi w latach 1990-2010

Opublikowane przez GUS 25 lipca br. informacje o trwaniu życia w Polsce w 2010 r. zachęcają do przyjrzenia się, jak zmieniała się długość życia mieszkańców Łodzi i województwa łódzkiego w ostatnich dwóch dekadach, tj. w okresie odnośnie do którego dysponujemy danymi. Samo trwanie życie to liczba lat, jaką średnio ma przed sobą noworodek przy założeniu utrzymywania się w długim okresie prawdopodobieństw zgonów w danym wieku odnotowywanych w analizowanym roku kalendarzowym. Jest to zatem wielkość hipotetyczna, niemniej mimo swej warunkowości dostarczająca informacji o ogólnym poziomie umieralności na danym terenie, a pośrednio o stanie zdrowia ludności badanego obszaru.

Generalnie trwanie życia w analizowanym okresie w Łódzkiem wydłużało się, jednak tempo jego wzrostu było zdecydowanie niższe niż dla Polskie ogółem. Dla kraju bowiem przyrost trwania życia pomiędzy 1990 a 2010 r. wyniósł w przypadku mężczyzn 5,9 lat (wzrost z 66,2 na 72,1 lat), zaś w przypadku kobiet 5,4 (zmiana z 75,2 na 80,6 lat), podczas gdy w województwie łódzkim było to odpowiednio 4,8 (wzrost z 65,3 na 70,1 lat) i 4,9 (z 74,5 na 79,4 lat). Zaznaczyć należy, iż był to po województwie lubelskim najgorszy wynik w Polsce, zaś w najlepszej pod tym względem jednostce administracyjnej – województwie pomorskim – trwanie życia wydłużyło się w tym czasie o 7 lat w przypadku mężczyzn, zaś o 6,1 lat w przypadku kobiet.

W przypadku województwa łódzkiego w latach 1990-2010, trwanie życia, zarówno, jak i mężczyzn kobiet, należało do najkrótszych w Polsce. Co więcej, zaobserwować można było niepokojącą tendencję do pogarszania się względnej sytuacji na terenie naszego województwa. Jeśli dokonać porównania z danymi dla Polski ogółem oraz z jednostkami administracyjnymi zajmujące ekstremalne pozycje – najwyższą (odznaczające się generalnie najwyższymi parametrami trwania życia Podkarpacie) i najniższą (w przypadku mężczyzn to obok województwa łódzkiego lubuskie i warmińsko-mazurskie, zaś w przypadku kobiet – śląskie i lubuskie) – okazuje się, iż w ostatnim dwudziestoleciu narastała różnica pomiędzy

(2)

długością życia mieszkańców województwa łódzkiego i innych regionów. W przypadku innych jednostek administracyjnych o złej sytuacji w zakresie umieralności następowała szybsza niż w Łódzkiem poprawa parametrów trwania życia. W efekcie inne województwa poczęły w sferze umieralności „uciekać” naszemu województwu – wykres 1 i 2.

Wykres 1 Trwanie życia mężczyzn w wybranych jednostkach administracyjnych w latach 1990-2010

Wykres 2 Trwanie życia kobiet w wybranych jednostkach administracyjnych w latach 1990-2010

Zapóźnienie województwa w stosunku do średniej ogólnopolskiej wynosi w przypadku mężczyzn 9 lat, zaś w przypadku kobiet lat 5. Jeśli odwołać się do przodujących województw

64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 1990 1995 2000 2005 2010 Polska Lubuskie Łódzkie Warmiosko-mazurskie Podkarpackie 74 75 76 77 78 79 80 81 82 1990 1995 2000 2005 2010 Polska Lubuskie Łódzkie Śląskie Podkarpackie

(3)

– podkarpackiego i małopolskiego – zapóźnienie wynosi w przypadku mężczyzn 13 lat, a w przypadku kobiet 9-10. Tyle lat temu odnotowywano tam dzisiejszy poziom umieralności w Łódzkiem.

Tak niskie trwanie życia wynika przede wszystkim z wysokiej umieralności w mieście Łodzi. Jeśli bowiem spojrzeć na dane odnoszące się do statystycznych podregionów, które utożsamić można z byłymi województwami (wyjątkiem jest podregion łódzki, w skład którego wchodzi byłe województwo miejskie łódzkie z wyłączeniem samej Łodzi), sytuacja jest trochę gorsza od ogólnopolskiej, lecz wyraźnie najgorzej jest na obszarze Łodzi i terenów ją bezpośrednio otaczających – tab. 1. Zaznaczyć należy jednak powolną, relatywną poprawę sytuacji w Łodzi w porównaniu z pozostałymi obszarami dawnego województwa miejskiego łódzkiego – tab. 1.

Tabela 1 Trwanie życia na wybranych obszarach w latach 2007 i 2010

Podregion

2007 2010

mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety

łódzki 69,0 78,1 70,0 78,8 piotrkowski 68,8 79,4 69,9 79,5 sieradzki 69,4 79,5 71,1 80,4 skierniewicki 68,8 79,2 70,0 79,5 m. Łódź 68,0 77,9 70,0 79,0 Polska 71,0 79,7 72,1 80,6

Sytuacja Łodzi jest o tyle specyficzna, iż jest to jedyne polskie wielkie miasto, w którym mieszkańcy żyją średnio krócej niż ogół ludności województwa i kraju. W tym przypadku zaznaczyć należy, iż różnica pomiędzy Łodzią a pozostałymi wielkimi miastami (tym terminem określa się w Polsce miasta posiadające przynajmniej pół miliona mieszkańców – czyli Warszawę, Kraków, Łódź, Wrocław i Poznań) czy bliskimi tego miana (mające łącznie ponad ¾ mln mieszkańców Trójmiasto, czy liczący ponad 400 tys. mieszkańców Szczecin) jest bardzo duża – w przypadku mężczyzn łodzianie żyją średnio o 4 lata krócej niż ich odpowiednicy z innych miast, zaś w przypadku kobiet jest to 1,5-2 lata – wykresy 3 i 4.

(4)

Wykres 3 Trwanie życia mężczyzn w największych miastach w latach 2002-2010

Wykres 4 Trwanie życia kobiet w największych miastach w latach 2002-2010

Krótsze trwanie życia mieszkańców województwa łódzkiego i jego stolicy wynika przede wszystkim ze zdecydowanie wyższej w porównaniu z średnią ogólnopolską umieralnością w wieku 30-60 lat. Jeśli poziom ogólnopolski w danym wieku przyjąć za 100, w przywołanej powyżej grupie wieku umieralność jest zazwyczaj o 30-50% wyższa, choć np. w przypadku kobiet mających 35-44 lata wyższa jest o 80% – zob. wykres 5.

67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Wrocław Łódź Kraków Warszawa Poznao Szczecin Trójmiasto 76 77 78 79 80 81 82 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Wrocław Łódź Kraków Warszawa Poznao Szczecin Trójmiasto

(5)

Wykres 5 Umieralność według wieku mężczyzn i kobiet mieszkających w województwie łódzkim

na tle Polski w 2010 r.

Jak pokazują badania odnoszące się do przyczyn zgonów, umieralność w województwie łódzkim i w Łodzi z powodów chorób układu krążenia jest o 20% wyższa niż średnia krajowa, w przypadku chorób układu oddechowego oraz zgonów spowodowanych wypadkami, urazami i samobójstwami o 25%, zaś w przypadku nowotworów o 10%. Te właśnie choroby są najważniejszymi obecnie przyczynami zgonów we współczesnej Europie i bez ich ograniczania nie można wyobrazić sobie wydłużania się trwania życia.

Miejmy nadzieję, że dynamiczny wzrost trwania życia odnotowany w 2010 r. – przy średnim dla Polski wzroście o długości życia o 0,6 roku w przypadku mężczyzn w województwie łódzkim odnotowano przyrost o 0,9, zaś w Łodzi o 1,3 lat, z kolei w zbiorowości kobiet wielkości te przyjęły odpowiednio 0,5, 0,5 i 0,9 lat – jest pierwszym symptomem poprawiającego się stanu zdrowia ludności Łodzi i województwa łódzkiego.

Dane GUS na temat trwania życia w 2010 r. dostępne na stronie: http://www.stat.gov.pl/gus/5840_4721_PLK_HTML.htm 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 15 - 19 20 - 24 25 - 29 30 - 34 35 - 39 40 - 44 45 - 49 50 - 54 55 - 59 60 - 64 65 - 69 70 - 74 75 - 79 80 - 84 85 + Wiek

kobiety - województwo kobiety - Łódź mężczyźni - województwo mężczyźni - Łódź

Cytaty

Powiązane dokumenty

Po nieca- łych trzech tygodniach uzyskano zupełnie zadowa- lający efekt, który Koehlerowi jawił się następująco: ”(o)dzyskane usta tylko są w górnej średniej części wargi

5HFHQ]MDMHVWJDWXQNLHP]áRĪRQ\P]DZLHUDMąF\PRPyZLHQLHLRFHQĊ DNWXDOQHJRG]LHáDOXEZ\GDU]HQLDNXOWXUDOQHJR ¿OPXNVLąĪNLNRQFHUWX

a wzrost gospodarczy.. Skończył się ich cykl życia. W środkowym segmencie znajdują się te przedmioty, któ- re są obecnie produkowane. Ich cykl ży- cia jeszcze się nie

Proantocyjanidyny mają korzystne działanie na poniedokrwienną czynność le- wej komory poprzez zmniejszenie rozmiarów martwicy mięśnia sercowego, liczbę uwalnianych w

Jeżeli wytwórca oceni, że incydent medyczny jest zdarzeniem, które nie spełnia kryteriów raportowania, to dokumentuje uzasadnienie swojej decy- zji i przekazuje je Prezesowi

Computer  programs  are  increasingly  used  in  designing  room  acoustics,  but  the  problem  of  determining  the  reliability  of  these  simulations  are  so 

Cząstkowe współczynniki płodności według wieku matek i kolejności urodzonych dzieci dla rozważanego okresu kalendarzowego obliczane są jako iloraz liczby urodzeń żywych

Throughout this article, we have seen that the translators’ linguistic strategies and language models are key in the rendition and rerendition of Shakespeare’s dramatic