• Nie Znaleziono Wyników

System informacji menedżerskiej dla potrzeb zarządzania projektami

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "System informacji menedżerskiej dla potrzeb zarządzania projektami"

Copied!
15
0
0

Pełen tekst

(1)Zeszyty Naukowe nr 772. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. 2008. Mariusz Wachala Katedra Procesu Zarządzania. System informacji mened˝erskiej dla potrzeb zarzàdzania projektami 1. Uwagi wstępne In­for­ma­cje oraz de­cy­zje mo­gà byç wi­dzia­ne ja­ko zmien­ne wspó∏­za­le˝­ne, tzn. z‑jed­nej stro­ny da­ne êró­d∏o­we i‑prze­two­rzo­ne sà „two­rzy­wem” de­cy­zji, na­to­miast z‑dru­giej de­cy­zja sta­no­wi szcze­gól­ny ro­dzaj in­for­ma­cji. Po­wy˝­sze uwa­run­ko­wa­nie jest jed­nym z‑po­wo­dów prze­ma­wia­jà­cych za ich ∏àcz­nym roz­ pa­try­wa­niem i‑wy­ró˝­nia­niem pro­ce­sów de­cy­zyj­no­­-i­nfo­rm­acy­jnych1. Sys­te­my in­for­ma­cyj­ne z‑ko­lei sta­no­wià na­rz´­dzie wspo­ma­ga­nia pro­ce­su za­rzà­dza­nia we wszyst­kich je­go sk∏a­do­wych, a‑wi´c: – dzia­∏aƒ pre­pa­ra­cyj­nych pro­wa­dzà­cych do wy­kszta∏­ce­nia wzor­ca funk­cjo­ no­wa­nia or­ga­ni­za­cji lub jej pod­sys­te­mu, – dzia­∏aƒ sk∏a­da­jà­cych si´ na do­ko­ny­wa­ny w‑jed­no­st­ce po­dzia∏ za­daƒ oraz ko­or­dy­na­cj´ ich wy­ko­na­nia, – dzia­∏aƒ sk∏a­da­jà­cych si´ na po­bu­dza­nie cz∏on­ków or­ga­ni­za­cji do re­ali­za­ cji za­daƒ na za­pla­no­wa­nym po­zio­mie lub ma­jà­cych na ce­lu kre­owa­nie ko­rzyst­ nych po­staw,. 1 Po­j´­cie de­cy­do­wa­nia przed­sta­wia si´ na ogó∏ w‑wà­skim i‑sze­ro­kim zna­cze­niu. W‑pierw­szym wy­pad­ku spro­wa­dza si´ je do ak­tu nie­lo­so­we­go wy­bo­ru do­ko­na­ne­go ze zbio­ru dwóch lub wi´k­szej licz­by wa­rian­tów, na­to­miast w‑dru­gim pod­kre­Êla si´ pro­ces do­ko­ny­wa­nia owe­go wy­bo­ru. Naj­cz´­ Êciej wy­ko­rzy­sty­wa­ne w‑na­ukach o‑za­rzà­dza­niu mo­de­le wy­ró˝­nia­jà wów­czas eta­py: 1) zde­fi­nio­wa­ nia sy­tu­acji de­cy­zyj­nej (w tym okre­Êle­nia ce­lów de­cy­den­ta oraz przyj­mo­wa­nych za­∏o­˝eƒ – wy­tycz­ nych lub ogra­ni­czeƒ wy­bo­ru), 2) okre­Êle­nia kry­te­riów i‑miar oce­ny wa­rian­tów, 3) zi­den­ty­fi­ko­wa­nia wa­rian­tów de­cy­zji, 4) oce­ny oraz wy­bo­ru roz­wià­za­nia opty­mal­ne­go. Nie­kie­dy ja­ko ostat­ni etap po­da­je si´ rów­nie˝ ana­li­z´ wra˝­li­wo­Êci. Wspó∏­cze­Ênie teo­ri´ de­cy­zji wzbo­ga­ca si´ o‑mo­de­le oraz do­ro­bek in­nych dzie­dzin wie­dzy, tj. psy­cho­lo­gii, so­cjo­lo­gii, po­li­to­lo­gii, czy ko­gni­ty­wi­sty­ki..

(2) 192. Mariusz Wachala. – dzia­∏aƒ po­mia­ro­wych po­zwa­la­jà­cych na usta­le­nie od­chy­leƒ klu­czo­wych pa­ra­me­trów opi­su­jà­cych funk­cjo­no­wa­nie jed­nost­ki go­spo­dar­czej oraz sk∏a­da­jà­ cych si´ na ste­ro­wa­nie ak­tyw­no­Êcià pod­mio­tu. Za­gad­nie­nia po­ru­sza­ne w‑ar­ty­ku­le sà skon­cen­tro­wa­ne wo­kó∏ kon­cep­cji sys­ te­mu in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia przed­si´­wzi´­cia­mi eko­ no­micz­ny­mi i‑or­ga­ni­za­cyj­ny­mi. Mo­˝e on sta­no­wiç wy­spe­cja­li­zo­wa­ny ele­ment (mo­du∏) SIM Êwiad­czàcy us∏u­gi dla ca­∏o­Êci or­ga­ni­za­cji, bàdê te˝ au­to­no­micz­nà kon­struk­cj´ po­wo­∏y­wa­nà w‑zwiàz­ku z‑re­ali­za­cjà jed­ne­go lub wie­lu pro­jek­tów. Ce­chà cha­rak­te­ry­stycz­nà opra­co­waƒ w‑dzie­dzi­nie Pro­ject Ma­na­ge­ment jest kon­cen­tra­cja na wà­sko ro­zu­mia­nej ko­mu­ni­ka­cji oraz in­stru­men­tach ra­por­to­wa­ nia. Sta­no­wi to, jak si´ wy­da­je, nad­mier­ne za­w´­˝e­nie roz­wa­˝aƒ od­no­szà­cych si´ do sys­te­mów in­for­ma­cyj­nych przed­si´­wzi´ç. Te ostat­nie po­win­ny od­gry­ waç istot­nà ro­l´ nie tyl­ko w‑dzie­dzi­nie ko­mu­ni­ka­cji or­ga­ni­za­cyj­nej czy prag­ ma­ty­ki lin­gwi­stycz­nej, ale rów­nie˝ w‑iden­ty­fi­ka­cji, ana­li­zie (dia­gno­zie) oraz wst´p­nym roz­wià­zy­wa­niu za­daƒ de­cy­zyj­nych. Na­le­˝y do­dat­ko­wo za­zna­czyç, ˝e sys­tem in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi cha­rak­te­ry­zu­je wy­raê­na spe­cy­fi­ka. Ujaw­nia si´ ona po pierw­sze w‑zbio­rze ce­lów, dla re­ali­za­cji któ­rych jest on bu­do­wa­ny. Za­da­niem sys­te­mu, obok wspo­ma­ga­nia pro­ce­su za­rzà­dza­nia, jest rów­nie˝ za­si­ la­nie in­for­ma­cyj­ne wy­ko­naw­stwa, przede wszyst­kim w‑fa­zie pro­jek­to­wa­nia za­sad­ni­cze­go. Po­wy˝­szy wy­znacz­nik wià­˝e si´ Êci­Êle ze spe­cy­fi­kà za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi, z‑któ­re­go nie mo˝­na wy­∏à­czaç me­to­do­lo­gii roz­wià­zy­wa­nia za­daƒ pro­jek­to­wych, w∏a­Êci­wej te­ma­ty­ce da­ne­go przed­si´­wzi´­cia. W‑po­wy˝­szym kon­ tek­Êcie sys­tem in­for­ma­cyj­ny wspó∏­uczest­ni­czy w‑wy­ko­na­niu prac kon­cep­cyj­ nych, wska­zu­jàc przy­k∏a­do­wo me­to­dy­ki ogól­ne i‑szcze­gó­∏o­we mo­de­lo­wa­nia, czy te˝ do­star­cza­jàc in­for­ma­cje o‑w∏a­Êci­wo­Êciach ma­te­ria­∏ów, czy wy­ni­kach prze­pro­wa­dzo­nych prób. Sys­tem in­for­ma­cyj­ny dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ ta­mi ce­chu­je tak­˝e spe­cy­ficz­na struk­tu­ra za­so­bów da­nych, od­po­wia­da­jà­ca dzie­ wi´­ciu ob­sza­rom pod­le­ga­jà­cym – zgod­nie ze stan­dar­da­mi PMI – za­rzà­dza­niu w‑pro­jek­cie. Ostat­nim wresz­cie wy­znacz­ni­kiem spe­cy­fi­ki jest for­mu­∏a funk­cjo­ no­wa­nia sys­te­mu. Naj­cz´­Êciej za­da­nia in­for­ma­cyj­ne re­ali­zo­wa­ne w‑ra­mach ze­spo­∏ów za­da­nio­wych (w przy­pad­ku z∏o­˝o­nych pro­ble­mów dia­gno­stycz­nych, czy de­cy­zyj­nych) lub rów­no­le­gle obok wy­ko­ny­wa­nych prac pro­jek­to­wo­­-­wdr­ o˝­eni­owych. W‑nie­licz­nych przy­pad­kach dla re­ali­za­cji przed­si´­wzi´­cia po­wo­ ∏y­wa­ne sà osob­ne ko­mór­ki, czy pio­ny wy­spe­cja­li­zo­wa­ne w‑dzia­∏al­no­Êci in­for­ ma­cyj­nej. Opra­co­wa­nie po­dzie­lo­ne jest na trzy cz´­Êci. W‑pierw­szej scha­rak­te­ry­zo­ wa­no pro­ces za­rzà­dza­nia przed­si´­wzi´­ciem. Czyn­no­Êci wcho­dzà­ce w‑je­go sk∏ad wraz z‑wy­ko­naw­stwem w‑fa­zie pro­jek­to­wa­nia za­sad­ni­cze­go oraz w‑fa­ zie wdro­˝e­nio­wej sta­no­wià pod­sta­wo­we t∏o, w‑któ­rym roz­po­zna­je si´ po­trze­by in­for­ma­cyj­ne. W‑cz´­Êci dru­giej przed­sta­wio­no isto­t´ oraz za­pro­po­no­wa­no sche­mat po­st´­po­wa­nia w‑bu­do­wie mo­de­lu lo­gicz­ne­go sys­te­mu in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi. Ar­ty­ku∏ za­my­ka ogól­ny.

(3) System informacji mened˝erskiej.... 193. opis mo˝­li­wo­Êci wspo­ma­ga­nia in­for­ma­cyj­ne­go przed­si´­wzi´­cia przez wspó∏­ cze­sne opro­gra­mo­wa­nie kom­pu­te­ro­we.. 2. Proces zarządzania projektami W ogól­nym uj´­ciu na prze­bieg pro­jek­tu zmie­rza­jà­ce­go do uspraw­nie­nia okre­Êlo­ne­go sys­te­mu sk∏a­da­jà si´ na­st´­pu­jà­ce fa­zy [Sta­bry­∏a 2006, s. 43]: 1) pra­ce iden­ty­fi­ka­cyj­ne (mo­de­lo­wa­nie od­wzo­ro­wu­jà­ce); 2) pra­ce ana­li­tycz­ne (dia­gno­stycz­ne), w‑tym: – usta­le­nie sta­nu fak­tycz­ne­go ba­da­ne­go sys­te­mu lub pod­sys­te­mów, – ba­da­nia przy­czy­no­we, – ba­da­nia po­rów­naw­cze (dy­na­micz­ne oraz prze­strzen­ne); 3) pro­jek­to­wa­nie za­sad­ni­cze i‑opra­co­wa­nie do­ku­men­ta­cji przed­si´­wzi´­cia; 4) wdro­˝e­nie pro­jek­tu oraz roz­ruch2. W dal­szej ko­lej­no­Êci pod­le­ga­jà one kon­kre­ty­za­cji po­przez wska­za­nie szcze­ gó­∏o­we­go ka­ta­lo­gu eta­pów oraz za­daƒ prze­wi­dzia­nych do wy­ko­na­nia3. Ce­chà cha­rak­te­ry­stycz­nà ni­niej­sze­go uj´­cia jest pod­kre­Êle­nie istot­no­Êci po­szcze­gól­ nych funk­cji ba­daw­czych (iden­ty­fi­ka­cji, dia­gno­zy oraz pro­jek­to­wa­nia). Prze­bieg pro­jek­tu mo˝­na rów­nie˝ przed­sta­wiç, eks­po­nu­jàc re­ali­zo­wa­ne w‑nim pro­ce­sy, w‑szcze­gól­no­Êci zaÊ pro­ces za­rzà­dza­nia. W‑tym ostat­nim przy­pad­ku jest on re­pre­zen­to­wa­ny przez se­kwen­cje po­wià­za­nych ze so­bà czyn­no­Êci pla­no­wa­nia, or­ga­ni­zo­wa­nia, mo­ty­wo­wa­nia i‑kon­tro­lo­wa­nia, przy czym zgod­nie z‑me­to­dy­kà PMI punk­tem od­nie­sie­nia (dzie­dzi­nà) jest dla nich dzie­wi´ç ob­sza­rów: za­kres prac pro­jek­to­wo­­-­wdr­o˝­eni­owych, har­mo­no­gram re­ali­za­cji wy­ró˝­nio­nych faz, eta­pów, za­daƒ, na­k∏a­dy (kosz­ty) pro­jek­tu, ja­koÊç przed­mio­tu prac pro­jek­to­wo­­-­wdr­o˝­eni­owych, za­so­by ludz­kie za­an­ga­˝o­wa­ne 2 W‑przy­pad­ku pro­jek­to­wa­nia ba­zo­we­go trze­cià fa­z´ cy­klu po­prze­dza­jà ana­li­za sy­tu­acyj­na, pro­jek­to­wa­nie sys­te­mu ce­lów oraz opra­co­wa­nie kon­cep­cji mo­de­lo­wej [Sta­bry­∏a 2006, s. 268]. 3 W‑fa­zie pro­jek­to­wa­nia za­sad­ni­cze­go przy­go­to­wu­je si´ kon­cep­cj´ wdro­˝e­nio­wà (np. mo­de­lu struk­tu­ry or­ga­ni­za­cyj­nej przed­si´­bior­stwa, glo­bal­nej stra­te­gii fir­my, sys­te­mu re­fe­ren­cyj­ne­go za­rzà­ dza­nia). Wy­ma­ga to m.in. zde­fi­nio­wa­nia przed­si´­wzi´­cia, wy­∏o­nie­nia kry­te­riów oce­ny, przy­go­ to­wa­nia wa­rian­tów pro­jek­to­wych two­rzà­cych prze­strzeƒ wy­bo­ru, okre­Êle­nia me­tod (pro­ce­dur) s∏u­˝à­cych wska­za­niu roz­wià­za­nia ra­cjo­nal­ne­go, któ­re na­st´p­nie sta­nie si´ pod­sta­wà opra­co­wa­nia pro­jek­tu szcze­gó­∏o­we­go. W‑ostat­niej zaÊ fa­zie pra­ce kon­cen­tru­jà si´ na w∏a­Êci­wej im­ple­men­ta­ cji oraz roz­ru­chu i‑do­ty­czà przy­k∏a­do­wo: po­wo­∏a­nia oraz or­ga­ni­za­cji ze­spo­∏u wdro­˝e­nio­we­go, pla­no­wa­nia prze­bie­gu i‑za­so­bów prze­dzia­∏u re­ali­za­cyj­ne­go, mo­ni­to­ro­wa­nia do­staw, kon­tro­li ja­ko­ Êcio­wej. Pro­po­zy­cje od­no­Ênie do uk∏a­du eta­pów oraz za­daƒ w‑przy­go­to­wa­niu i‑im­ple­men­ta­cji pro­ jek­tów za­wie­ra­jà pra­ce: H. Kerz­ne­ra [2005, s. 131–167], D. Loc­ka [2003, s. 17–18], A. Sta­bry­∏y [2006, s. 267–269], M. Troc­kie­go, B. Gru­czy oraz K. Ogon­ka [2003, s. 32], M. Troc­kie­go i‑in. [2007, s. 21; 56–64], R.K. Wy­soc­kie­go i‑R. McGa­ry­ego [2005, s. 67–70]. 4 Na­le­˝y pod­kre­Êliç, ˝e dzia­∏a­nia re­ali­zo­wa­ne w‑ra­mach wska­za­ne­go ob­sza­ru to przede wszyst­ kim ter­mi­no­we gro­ma­dze­nie, prze­cho­wy­wa­nie oraz prze­ka­zy­wa­nie in­for­ma­cji (da­nych) do­ty­czà­ cych pro­jek­tu oraz ˝e nie wy­czer­pu­jà one za­kre­su funk­cji re­ali­zo­wa­nych przez sys­tem in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi. Zo­sta­nie to wska­za­ne w‑ko­lej­nych punk­tach opra­co­wa­nia..

(4) Mariusz Wachala. 194. w‑przed­si´­wzi´­cie, ko­mu­ni­ka­cja4, do­sta­wy dóbr i‑us∏ug, ry­zy­ko pro­jek­tu, in­te­ gra­cja (ko­or­dy­na­cja) ca­∏o­Êci przed­si´­wzi´­cia. Pre­zen­ta­cj´ oraz roz­wi­ni´­cie funk­cji za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi za­wie­ra rys. 1.. Procesy rozpocz´cia Procesy rozpocz´cia. Procesy kontroli. Procesy planowania. Procesy kontroli. Procesy realizacji. Procesy planowania. Procesy realizacji. Procesy zakoƒczenia. Procesy zakoƒczenia. Projektowanie zasadnicze. Wdro˝enie rozwiàzywania i rozruch. Rys. 1. Procesy zarzàdzania oraz realizacji przedsi´wzi´cia èród∏o: [Kompendium wiedzy..., 2003, s. 40].. Prze­bieg oraz cha­rak­te­ry­sty­ki przed­sta­wio­nych na rys. 1‑pro­ce­sów wy­ko­naw­ stwa (od­nie­sio­nych za­rów­no do fa­zy pro­jek­to­wa­nia par excel­len­ce, jak i‑fa­zy wdro­˝e­nia) sà zde­ter­mi­no­wa­ne te­ma­ty­kà przed­si´­wzi´­cia eko­no­micz­ne­go lub or­ga­ni­za­cyj­ne­go. Pre­zen­tu­je si´ je w‑do­ku­men­ta­cji przede wszyst­kim w‑struk­ tu­rze prac pro­jek­to­wych (WBS – work bre­ak­down struc­tu­re) oraz w‑hi­sto­gra­ mach (np. wy­ko­na­nych zgod­nie z‑me­to­dà Gant­ta) lub dia­gra­mach sie­cio­wych. W Êwie­tle przy­to­czo­nych uwag mo˝­na sfor­mu­∏o­waç pod­sta­wo­we ce­le funk­ cjo­no­wa­nia sys­te­mu in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ ta­mi (SIM:ZP)5: 5 Wybór przedstawionych celów opiera si´ na za∏o˝eniu, zgodnie z którym us∏ugi systemu informacji mened˝erskiej majà przede wszystkim podnieÊç poziom sprawnoÊci prac zespo∏u projektowego. Zbiór zamierzeƒ wiodàcych poszerza si´ o cele uzupe∏niajàce, co zostanie wskazane w nast´pnym punkcie opracowania. 6 Np. w‑za­kre­sie do­bo­ru za­sad, me­to­dy­ki ogól­nej i‑szcze­gó­∏o­wych mo­de­lo­wa­nia, do­star­cza­nia in­for­ma­cji o‑w∏a­Êci­wo­Êciach ma­te­ria­∏ów, czy wy­ni­kach prze­pro­wa­dzo­nych w‑prze­sz∏o­Êci prób eks­pe­ry­men­tal­nych..

(5) System informacji mened˝erskiej.... 195. – wspie­ra­nie lub wspó∏­udzia∏ w‑wy­ko­ny­wa­niu prac iden­ty­fi­ka­cyj­no­­-di­agn­ostyc­znych, – wspo­ma­ga­nie in­for­ma­cyj­ne za­daƒ sk∏a­da­jà­cych si´ na pro­ces za­rzà­dza­nia przed­si´­wzi´­ciem, – wspo­ma­ga­nie in­for­ma­cyj­ne prac zwià­za­nych z‑pro­jek­to­wa­niem za­sad­ni­ czym6, – wspo­ma­ga­nie in­for­ma­cyj­ne pro­ce­sów wy­ko­naw­stwa w‑fa­zie wdro­˝e­nio­ wej7.. 3. Istota oraz modelowanie systemu informacji menedżerskiej dla potrzeb zarządzania projektami Zgod­nie ze stan­dar­da­mi PMI ko­mu­ni­ka­cja sta­no­wi je­den z‑dzie­wi´­ciu ob­sza­rów pod­le­ga­jà­cych za­rzà­dza­niu w‑trak­cie przy­go­to­wa­nia i‑re­ali­za­cji pro­ jek­tu. Na pro­ces ten sk∏a­da­jà si´ na­st´­pu­jà­ce funk­cje [Kom­pen­dium wie­dzy..., 2003, s. 153–154): – pla­no­wa­nie ko­mu­ni­ka­cji – okre­Êle­nie po­trzeb in­for­ma­cyj­nych in­te­re­sa­riu­ szy (z uwzgl´d­nie­niem ter­mi­nów oraz me­tod ich za­spo­ka­ja­nia), – dys­try­bu­cja in­for­ma­cji – ter­mi­no­we udo­st´p­nia­nie in­for­ma­cji in­te­re­sa­riu­ szom pro­jek­tu zgod­nie z‑usta­lo­nym po­rzàd­kiem oraz ge­ne­ro­wa­nie prze­ka­zów ja­ko od­po­wie­dzi na zg∏o­szo­ne de­zy­de­ra­ty, – spra­woz­daw­czoÊç wy­ni­ków – gro­ma­dze­nie, a‑tak­˝e trans­mi­sja in­for­ma­cji do­ty­czà­cych efek­tów czàst­ko­wych i‑koƒ­co­wych przed­si´­wzi´­cia (przyj­mu­je ona po­staç po­mia­ru za­awan­so­wa­nia prac, ra­por­tów o‑sta­nie pro­jek­tu oraz pro­ gno­zo­wa­nia je­go dal­sze­go prze­bie­gu z‑uwzgl´d­nie­niem po­wsta­∏ych od­chy­ leƒ), – za­mkni´­cie ad­mi­ni­stra­cyj­ne – zbie­ra­nie, gro­ma­dze­nie oraz prze­ka­zy­wa­nie in­for­ma­cji po­zwa­la­jà­cych na za­mkni´­cie okre­Êlo­ne­go eta­pu bàdê te˝ pro­jek­tu ja­ko ca­∏o­Êci; do­dat­ko­wo do­ku­men­tu­je si´ zdo­by­te do­Êwiad­cze­nie (wie­dz´). Ak­cep­tu­jàc po­wy˝­sze uj´­cie, na­le­˝y zwró­ciç uwa­g´ na je­go ogól­ny cha­rak­ ter. Stan­dar­dy PMI za­w´­˝a­jà dzia­∏al­noÊç in­for­ma­cyj­nà w∏a­Êci­wie do roz­po­zna­ nia po­trzeb in­for­ma­cyj­nych oraz dys­try­bu­cji ko­mu­ni­ka­tów8. Spek­trum funk­cji re­ali­zo­wa­nych przez SIM:ZP po­win­no byç, jak si´ wy­da­je, du­˝o szer­sze. Za punkt wyj­Êcia w‑okre­Êla­niu isto­ty oma­wia­ne­go sys­te­mu oraz je­go spe­ cy­fi­ki w‑kon­tek­Êcie za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi przy­j´­to de­fi­ni­cj´ za­pro­po­no­wa­nà 7 Do­ty­czy ono przede wszyst­kim prze­ka­zy­wa­nia do­ku­men­ta­cji opra­co­wa­nej w‑fa­zie pla­no­wa­ nia oraz pro­jek­to­wa­nia (np. tech­nicz­nej, kon­struk­cyj­nej, szcze­gó­∏o­wych har­mo­no­gra­mów przed­si´­ wzi´­cia), ale rów­nie˝ wnio­sków (za­le­ceƒ) kon­tro­li od­cin­ko­wych, czy te˝ nad­zo­ru au­tor­skie­go. 8 Funk­cja „spra­woz­daw­czoÊç wy­ni­ków” oraz „za­mkni´­cie ad­mi­ni­stra­cyj­ne” sta­no­wià szcze­ gól­ne przy­pad­ki funk­cji „dys­try­bu­cja in­for­ma­cji”. 9 Prze­glàd de­fi­ni­cji sys­te­mu in­for­ma­cyj­ne­go za­rzà­dza­nia mo˝­na zna­leêç przy­k∏a­do­wo w‑po­ zy­cjach: W. Fla­kie­wicz [2002, s. 31–33], J. Ki­siel­nic­ki oraz H. Sro­ka [1999, s. 19–20], J. Unold [2005, s. 26–28]..

(6) Mariusz Wachala. 196. Zasoby informacyjne – dane êród∏owe i wynikowe – modele konceptualne – modele zoperacjonizowane – przekazy informacyjne (sens rezultatowy) Powy˝sze rodzaje zasobów sà grupowane w bazach danych Potrzeby informacyjne – zadania w procesie zarzàdzania projektem – zadania w procesie projektowania zasadniczego – zadania w procesie wykonawstwa w ramach fazy wdro˝eniowej – dezyderaty cz∏onków zespo∏u projektowego – pozostali interesariusze przedsi´wzi´cia (przede wszystkim zarzàd oraz klient). Podsystem komunikacji. dezyderaty raporty okresowe oraz opracowane odpowiedzi. Stanowiska lub komórki organizacyjne realizujàce (odpowiednio do uprawnieƒ posiadanych przez u˝ytkownika inbformacji) funkcje: – deskrypcyjno-generatywne – komunikacji organizacji – pragmatyki lingwistycznej (w zakresie odniesionym do procesów poszerzania wiedzy). Rys. 2. Elementy sk∏adowe systemu informacji mened˝erskiej dla potrzeb zarzàdzania projektami èród∏o: opracowanie w∏asne.. przez A. Sta­bry­∏´ [2001, s. 353], we­d∏ug któ­re­go sta­no­wi on uk∏ad two­rzo­ny, z‑jed­nej stro­ny, przez po­trze­by i‑za­so­by in­for­ma­cyj­ne, z‑dru­giej – przez pod­ sys­tem ko­mu­ni­ka­cji9. Ele­men­ty przed­sta­wia­ne­go po­dej­Êcia pre­zen­tu­je rys. 2. W uj´­ciu roz­sze­rzo­nym zaÊ mo˝­na sys­tem in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej dla po­trzeb za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi scha­rak­te­ry­zo­waç na­st´­pu­jà­co: 1) ce­chu­je go spe­cja­li­za­cja dzie­dzi­no­wa, tzn. Êwiad­czy us∏u­gi in­for­ma­cyj­ne w‑zwiàz­ku z‑re­ali­za­cjà jed­ne­go lub wie­lu pro­jek­tów; 2) je­go ce­la­mi wio­dà­cy­mi sà wspó∏­udzia∏ lub re­ali­za­cja funk­cji iden­ty­fi­ka­ cyj­nej i‑dia­gno­stycz­nej, a‑tak­˝e wspo­ma­ga­nie in­for­ma­cyj­ne pro­ce­su za­rzà­dza­ nia przed­si´­wzi´­ciem, pro­jek­to­wa­nia za­sad­ni­cze­go oraz wy­ko­naw­stwa w‑fa­zie wdro­˝e­nia. Do ce­lów do­dat­ko­wych SIM:ZP za­li­cza si´: – uczest­nic­two w‑pro­ce­sach po­zy­ski­wa­nia i‑roz­wi­ja­nia wie­dzy w‑or­ga­ni­za­cji, jej ko­dy­fi­ka­cji, trans­fe­ru oraz wy­ko­rzy­sta­nia w‑prze­dzia­le zwià­za­nym z‑przed­si´­ wzi´­cia­mi eko­no­micz­no­­-o­rg­an­iz­acy­jn­ymi [Ko­wal­czyk, No­gal­ski 2007, s. 80],.

(7) System informacji mened˝erskiej.... 197. – za­spo­ka­ja­nie po­trzeb in­for­ma­cyj­nych pod­mio­tów ulo­ko­wa­nych po­za ze­spo­∏em pro­jek­to­wym, a‑ma­jà­cych istot­ny wp∏yw na prze­bieg je­go prac i‑osià­ gni´­te re­zul­ta­ty (m.in. za­rzàd oraz klient), – re­ali­zu­je ce­le wio­dà­ce oraz do­dat­ko­we po­przez pe∏­nie­nie funk­cji de­skryp­ tyw­no­­-g­en­er­aty­wnych, ko­mu­ni­ka­cji or­ga­ni­za­cyj­nej oraz prag­ma­ty­ki lin­gwi­ stycz­nej [Sta­bry­∏a 2006, s. 480–493] oraz [Sta­bry­∏a 2001, s. 363], – roz­wi­ni´­cie funk­cji pe∏­nio­nych przez SIM:ZP sta­no­wià pro­ce­sy (pro­ce­ du­ry) in­for­ma­cyj­ne (np. dia­gno­stycz­ne, mo­de­lo­wa­nia, kon­tro­l­na, prze­twa­rza­ nia da­nych, mo­ni­to­ro­wa­nia wdro­˝e­nia) oraz sta­no­wià­ce ich re­zul­tat rze­czo­wy prze­ka­zy in­for­ma­cyj­ne (np. do­ku­men­ta­cja ana­li­tycz­na, do­ku­men­ta­cja kon­struk­ cyj­na lub tech­no­lo­gicz­na, mo­de­le zo­pe­ra­cjo­ni­zo­wa­ne, wy­cià­gi z‑baz da­nych, ra­por­ty okre­so­we i‑koƒ­co­we), – na p∏asz­czyê­nie or­ga­ni­za­cyj­nej mo­˝e on sta­no­wiç kon­struk­cj´ au­to­no­ micz­nà lub te˝ ele­ment sk∏a­do­wy (mo­du∏) sys­te­mu in­for­ma­cyj­ne­go za­rzà­dza­ nia dzia­∏a­jà­ce­go na rzecz pod­mio­tu ja­ko ca­∏o­Êci. Za istot­ny etap w‑kon­stru­owa­niu SIM:ZP mo˝­na uznaç, obok ba­da­nia oraz we­ry­fi­ka­cji po­trzeb u˝yt­kow­ni­ków sys­te­mu, pro­ces wst´p­nej or­ga­ni­za­cji za­so­ bów in­for­ma­cyj­nych. Na­rz´­dziem, któ­re wy­ko­rzy­stu­je si´ w‑tym wy­pad­ku, jest ba­za da­nych. Sta­no­wi ona z‑jed­nej stro­ny re­po­zy­to­rium ma­te­ria­∏ów êró­d∏o­ wych i‑prze­two­rzo­nych (o ró˝­nym stop­niu agre­ga­cji), na­to­miast z‑dru­giej jest pod­sta­wà pro­jek­to­wa­nia po­moc­ni­czych apli­ka­cji in­for­ma­tycz­nych. Na rys. 3‑za­miesz­czo­no przy­k∏a­do­we ro­dza­je za­so­bów gro­ma­dzo­nych w‑czàst­ko­wych ba­zach da­nych SIM: ZP oraz ide­owy sche­mat po­wià­zaƒ po­mi´­ dzy ni­mi. ¸àcz­nie po­win­ny one sta­no­wiç uk∏ad zin­te­gro­wa­ny, a‑ich pro­jek­to­ wa­nie jest za­da­niem in­for­ma­ty­ki.. BD-Z. BD-H. BD-N(K). BD-1 Zintegrowana baza danych SIM:ZP DV-DU. BD-R. BD-K. BD-ZL. BD-J. BD-Z – baza danych zakresu prac projektowo-wdro˝eniowych, BD-H – baza danych harmonogramów projektu, BD-N(K) – baza danych nak∏adów (kosztów) projektu, BD-R – baza.

(8) Mariusz Wachala. 198. Tabela 1. Przyk∏adowe informacje gromadzone w czàstkowych bazach danych Symbol 1. Wyszczególnienie 2. BD-Z. – szablony i listy kontrolne struktury prac projektowych (WBS) – struktura prac projektowych (WBS) przedsi´wzi´cia wed∏ug etapów – ˝àdania zmian i aktualizacje struktury prac projektowych (WBS). BD-H. – sieç zale˝noÊci pomi´dzy czynnoÊciami – szacunki czasu realizacji czynnoÊci przy przyj´tych za∏o˝eniach odnoÊnie do intensywnoÊci zaanga˝owania zasobów – harmonogram projektu wed∏ug etapów – ˝àdania zmian i aktualizacje harmonogramu – raporty z wykonania (rzeczywiste czasy realizacji). BD-N(K). – szacunki odnoÊnie do zu˝ycia fizycznego zasobów przypisane do czynnoÊci (pakietów roboczych) – cenniki zasobów – dziennik oraz uk∏ad syntetycznych i analitycznych kont projektu – kosztorys lub bud˝et przedsi´wzi´cia wed∏ug etapów – ˝àdania zmian i aktualizacje kosztorysu (bud˝etu) – raporty z wykonania (rzeczywiste nak∏ady). BD-R. – dokumentacja metod, technik oraz procedur stosowanych w identyfikacji, kwantyfikacji, pomiarze, a tak˝e nadzorze ryzyka – charakterystyka Êrodków zapobiegawczych (eliminacji, transferu lub podzia∏u oraz kompensacji ryzyka) – raporty o zdarzeniach ryzyka (skutkujàcych obni˝eniem jakoÊci, wyd∏u˝eniem harmonogramu lub wzrostem nak∏adów) – aktualizacje katalogu oraz oszacowaƒ wielkoÊci ryzyka. BD-J. – dokumentacja metod, technik oraz procedur zarzàdzania jakoÊcià w projekcie – specyfikacja potrzeb odbiorcy oraz przedmiotu prac projektowo-wdro˝eniowych – normy oraz regulacje odnoszàce si´ do przedmiotu oraz warunków realizacji prac – ˝àdania zmian wywierajàce wp∏yw na poziom jakoÊci – raporty dotyczàce jakoÊci produktów czàstkowych. BD-ZL. – profile wymagaƒ odnoÊnie do personelu w projekcie (wykazy kwalifikacji, doÊwiadczenia i umiej´tnoÊci) – procedury pozyskania pracowników dla projektu – macierz odpowiedzialnoÊci (RAM) – raporty z kontroli wykonania zadaƒ – system premiowania (wynagradzania) cz∏onków zespo∏u – ˝àdania zmian oraz aktualizacje w sk∏adzie osobowym zespo∏u. BD-K. – wykaz potrzeb informacyjnych interesariuszy projektu – terminy oraz tryb komunikacji wewn´trznej i zewn´trznej – formy u˝ytkowe przekazów informacyjnych. BD-DU. – plan zamówieƒ dóbr i us∏ug – specyfikacja warunków zamówienia – profile dostawców oraz katalogi ofert – dokumentacja zawartych kontraktów – raporty odnoÊnie do terminów, ostatecznych kosztów oraz zgodnoÊci iloÊciowo-jakoÊciowej dostaw.

(9) System informacji mened˝erskiej.... 199. cd. tabeli 1 1. BD-I. 2. – karta projektu – procedury koordynacyjne planów czàstkowych projektu (np. w zakresie czasu realizacji, nak∏adów i jakoÊci) – procedury koordynacyjne realizacji prac czàstkowych (pakietów roboczych) – zapisy komunikacji bie˝àcej (np. w formie generalnego lub tematycznego forum dyskusyjnego projektantów, czy wykonawców przedsi´wzi´cia) – zbiorcze zestawienie zmian dokonanych w projekcie w stosunku do planu. èród∏o: opracowanie w∏asne. danych ryzyka projektu, BD-J – baza danych jakoÊci, BD-ZL – baza danych zasobów ludzkich projektu, BD-K – baza danych komunikacji, BD-DU – baza danych dostaw dóbr i us∏ug, BD-I – baza danych integracji projektu.. Rys. 3. Rodzaje zasobów informacyjnych w zintegrowanej bazie danych SIM:ZP èród∏o: opracowanie w∏asne.. Cen­tral­ny kom­po­nent SIM:ZP sta­no­wi jed­nak­˝e pod­sys­tem ko­mu­ni­ka­cji. Sk∏a­da­jà si´ na nie­go sta­no­wi­ska i‑ko­mór­ki or­ga­ni­za­cyj­ne, któ­re w‑za­kre­sie swo­jej dzia­∏al­no­Êci re­ali­zu­jà za­da­nia przy­go­to­wy­wa­nia prze­ka­zów in­for­ma­cyj­ nych, przy czym w‑prak­ty­ce ich wy­ko­na­nie mo­˝e byç uj´­te w‑for­mie pro­ce­dur lub in­struk­cji10. Pod­sta­w´ opra­co­wy­wa­nia tych ostat­nich sta­no­wià prze­bie­gi (ma­py) czyn­no­Êci sk∏a­da­jà­cych si´ na pro­ces za­rzà­dza­nia oraz pro­ce­sy wy­ko­ naw­stwa w‑pro­jek­cie (rys. 3). Pod­su­mo­wa­niem po­wy˝­szych uwag b´­dzie cha­rak­te­ry­stycz­ny dla po­dej­Êcia struk­tu­ral­ne­go sche­mat po­st´­po­wa­nia w‑bu­do­wie mo­de­lu lo­gicz­ne­go SIM:ZP. S∏u­˝àc do­pre­cy­zo­wa­niu wy­ma­gaƒ u˝yt­kow­ni­ków, a‑tak­˝e ob­ra­zu­jàc funk­cjo­no­ wa­nie sys­te­mu w‑je­go Êro­do­wi­sku sta­no­wi on ba­z´ dla przy­go­to­wa­nia apli­ka­. 10 Dla wi´k­szo­Êci przed­si´­wzi´ç eko­no­micz­nych i‑or­ga­ni­za­cyj­nych cha­rak­te­ry­stycz­ny b´­dzie brak wy­od­r´b­nie­nia sta­no­wisk (ko­mó­rek) wy­spe­cja­li­zo­wa­nych w‑dzia­∏al­no­Êci in­for­ma­cyj­nej. Wy­ko­rzy­stu­je si´ wów­czas for­mu­∏´ roz­pro­szo­nà bàdê te˝ ze­spo­∏y za­da­nio­we (w∏a­Êci­we dla struk­ tur ma­cie­rzo­wych). Na­le­˝y nad­mie­niç, ˝e sa­me prze­ka­zy mo­gà przyj­mo­waç ró˝­nà for­m´ u˝yt­ ko­wà, okre­Êlo­nà przede wszyst­kim przez po­trze­by (wy­ma­ga­nia) u˝yt­kow­ni­ków, ale rów­nie˝ przez mo˝­li­wo­Êci wy­ko­rzy­sty­wa­nej in­fra­struk­tu­ry (g∏ów­nie apli­ka­cji in­for­ma­tycz­nych). Re­pre­zen­tu­jà jà przy­j´­te w‑or­ga­ni­za­cji for­ma­ty do­ku­men­ta­cji, np. kar­ty pro­jek­tu, ar­ku­szy oce­ny wa­rian­tów, WBS, kosz­to­ry­su lub bu­d˝e­tu, ra­por­tów czàst­ko­wych dla okre­Êlo­nych od­bior­ców oraz koƒ­co­wych, opra­ co­wy­wa­nych w‑zwiàz­ku z‑za­mkni´­ciem przed­si´­wzi´­cia. 11 Mo­gà to byç przy­k∏a­do­wo ˝à­da­nia do­star­cze­nia ra­por­tów okre­so­wych o‑sta­nie przed­si´­wzi´­ cia, czy wy­kaz de­zy­de­ra­tów z‑uwzgl´d­nie­niem ich te­ma­ty­ki oraz sta­tu­su u˝yt­kow­ni­ków. 12 Wska­zu­je si´ w‑nim pod­mio­ty uczest­ni­czà­ce w‑pro­ce­sie ko­mu­ni­ka­cji, ge­ne­ro­wa­ne po­mi´­ dzy ni­mi prze­ka­zy in­for­ma­cyj­ne, jak rów­nie˝ w‑spo­sób ogól­ny od­po­wia­da­jà­ce im prze­p∏y­wy i‑ope­ ra­cje na da­nych..

(10) Notacja stosowana w ARIS:. BD-DU. Dzia∏ zamówieƒ. dane wejÊciowe. Meldunki o usterkach. Raporty o stanie prac. Skorygowana dokumentacja prototypu. CAD. èród∏o: opracowanie w∏asne na podstawie: [Gabryelczyk 2006, s. 97–98, 115].. Dzia∏ wytwarzania. dane wyjÊciowe. aplikacja informatyczna. Potwierdzono wykonanie zlecenia. Zrealizowaç proces wytwarzania. Nadesz∏o zlecenie produkcji. Projektant konstrukcji. stanowisko lub komórka organizacyjna wykonujàce zadanie (funkcj´). zadanie (funkcja). operatory logiczne. zdarzenie. Potwierdzono wykonanie zlecenia. Zrealizowaç zamówienie na cz´Êci i podzespo∏y. Nadesz∏o zlecenie nabycia komponentów. Zaktualizowano dokumentacj´ przedsi´wzi´cia. Zmodyfikowaç dokumentacj´ konstrukcyjnà i technologicznà. Zatwierdzono ˝àdania zmiany. Rys. 4. Powiàzanie procesów biznesowych oraz przekazów informacyjnych. Zawarte umowy. Listy dostawców i katalogi ofert. Skorygowana dokumentacja – wykaz komponentów. Ostateczna ocena zmian jakoÊci nak∏adów i czasu. Skorygowana dokumentacja prototypu. Dokumentacja prototypu. 200. Mariusz Wachala.

(11) System informacji mened˝erskiej.... 201. cji in­for­ma­tycz­nych wspo­ma­ga­jà­cych za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi [Kol­busz i‑in., 2005, s. 184–186, 331–334] oraz [Fla­siƒ­ski 2006, s. 79–81]: 1) od­wzo­ro­wa­nie Êro­do­wi­ska sys­te­mu: – zde­fi­nio­wa­nie ce­lów SIM:ZP two­rzà­cych zbiór wy­ma­gaƒ, – ma­po­wa­nie pro­ce­su za­rzà­dza­nia przed­si´­wzi´­ciem oraz pro­ce­sów wy­ko­ naw­stwa, – przy­go­to­wa­nie li­sty bodê­ców (zda­rzeƒ), na któ­re b´­dzie re­ago­wa∏ pod­sys­ tem ko­mu­ni­ka­cji11, – opra­co­wa­nie dia­gra­mu kon­tek­sto­we­go12, – sformu∏owanie klasyfikatora funkcji SIM:ZP; 2) kon­stru­owa­nie mo­de­lu funk­cjo­no­wa­nia sys­te­mu: – po­dzia∏ pro­ce­sów prze­p∏y­wów i‑ope­ra­cji na da­nych na sk∏a­do­we ele­men­ tar­ne13, – two­rze­nie dia­gra­mów struk­tur da­nych, – tro­jek­to­wa­nie form u˝yt­ko­wych prze­ka­zów in­for­ma­cyj­nych, – opra­co­wa­nie pro­ce­dur (in­struk­cji) przy­go­to­wy­wa­nia prze­ka­zów in­for­ma­ cyj­nych, – iden­ty­fi­ka­cja mo˝­li­wych sta­nów SIM:ZP, po­ten­cjal­nych przejÊç po­mi´­dzy ni­mi oraz zda­rzeƒ wy­wo­∏u­jà­cych wska­za­ne przej­Êcia.. 4. Narzędzia informatyczne w zarządzaniu projektami Pro­ces przy­go­to­wa­nia oraz re­ali­za­cji przed­si´­wzi´ç mo­˝e byç wspie­ra­ny opro­gra­mo­wa­niem ogól­ne­go u˝yt­ku, a‑tak­˝e apli­ka­cja­mi two­rzo­ny­mi spe­cjal­nie dla dzie­dzi­ny Pro­ject Ma­na­ge­ment. Do pierw­szej gru­py za­li­cza si´ pa­kie­ty biu­ ro­we (edy­to­ry tek­stu, ar­ku­sze kal­ku­la­cyj­ne, apli­ka­cje s∏u­˝à­ce prze­pro­wa­dza­niu pre­zen­ta­cji mul­ti­me­dial­nych), sys­te­my za­rzà­dza­nia ba­za­mi da­nych, pro­gra­my wspie­ra­jà­ce obieg i‑ad­mi­ni­stro­wa­nie do­ku­men­ta­cjà przed­si´­wzi´­cia oraz pa­kie­ ty wspo­ma­ga­jà­ce za­rzà­dza­nie14. WÊród sze­ro­ko roz­po­wszech­nio­nych pro­duk­tów na­le­˝à­cych do dru­giej gru­py mo˝­na wy­mie­niç: Mi­cro­soft Pro­ject (w‑wer­sjach Stan­dard lub Pro­fes­sio­nal), Pri­ma­ve­ra (w wer­sjach Pro­ject Plan­ner, IT Pro­ject Of­fi­ce, En­gi­ne­ering&Tur­na­ro­und, New Pro­duct De­ve­lo­pe­ment), a‑tak­˝e: IBM 13 Ka˝­da sk∏a­do­wa, a‑wi´c krok pro­ce­su jest cha­rak­te­ry­zo­wa­na w‑uk∏a­dzie „da­ne wej­Êcio­we­­p­ost­´p­ow­ani­­e-­wynik”. 14 W‑tym ostat­nim przy­pad­ku sà to in­stru­men­ty od pro­duk­tów fi­nan­so­wo­­-­ksi­´g­owych, czy wy­ko­rzy­sty­wa­nych w‑dzia­∏al­no­Êci ka­dro­wej, mar­ke­tin­go­wej przed­si´­bior­stwa do zin­te­gro­wa­nych sys­te­mów kla­sy MRPII/ERP z‑wy­od­r´b­nio­ny­mi mo­du­∏a­mi dla za­rzà­dza­nia pro­jek­tem. 15 Przy­to­czo­ne ze­sta­wie­nie nie obej­mu­je roz­le­g∏ej gru­py wy­ro­bów przy­go­to­wy­wa­nych przez mniej zna­nych pro­du­cen­tów. Do­dat­ko­wo na­le­˝y nad­mie­niç, opie­ra­jàc si´ na zbu­do­wa­nym mo­de­lu lo­gicz­nym SIM:ZP, mo˝­na opra­co­waç w∏a­sne apli­ka­cje in­for­ma­tycz­ne, uwzgl´d­nia­jà­ce spe­cy­ficz­ne po­trze­by okre­Êlo­nych u˝yt­kow­ni­ków. Krót­kie cha­rak­te­ry­sty­ki pa­kie­tów wy­ko­rzy­sty­wa­nych w‑za­rzà­dza­niu pro­jek­ta­mi pu­bli­ku­je np. Sto­wa­rzy­sze­nie Pro­ject Ma­na­ge­ment Pol­ska – http://www.spmp.org.pl/no­de/74 – stan na dzieƒ 25.03.2007 r..

(12) Mariusz Wachala. 202. Ra­tio­nal Port­fo­lio Ma­na­ger, Ha­rvard Pro­ject Ma­na­ger, Gant­t­Pro­ject (opro­gra­ mo­wa­nie ty­pu Open So­ur­ce)15. Narz´dzia informatyczne wykorzystuje si´ w ró˝nych etapach cyklu projektowo-realizacyjnego. Poni˝ej zaprezentowano mo˝liwoÊci istniejàce obecnie w tym zakresie. Brak funk­cji wspie­ra­jà­cych etap de­fi­nio­wa­nia pro­jek­tu jest pod­sta­wo­wà s∏a­bà stro­nà apli­ka­cji. Jed­nym z‑nie­wie­lu wy­jàt­ków w‑tym za­kre­sie sà sys­te­my re­fe­ren­cyj­ne wy­ko­rzy­sty­wa­ne w‑mo­de­lo­wa­niu, ana­li­zie i‑sy­mu­la­cji pro­ce­sów biz­ne­so­wych. Mo­gà one zna­leêç za­sto­so­wa­nie, nie­za­le˝­nie od pod­sta­wo­we­go kie­run­ku u˝yt­ko­wa­nia, np. w‑pro­jek­to­wa­niu uspraw­nia­jà­cym struk­tu­ry or­ga­ ni­za­cyj­nej przed­si´­bior­stwa czy te˝ SIM16. Na­le­˝y nad­mie­niç, ˝e po­wy˝­sza uwa­ga nie do­ty­czy przed­si´­wzi´ç tech­nicz­nych, w‑któ­rych pra­ce kon­cep­cyj­ne wspo­ma­ga w‑sze­ro­kim za­kre­sie sys­tem CAD (Com­pu­ter Aided De­sign). Tabela 2. Obszary zastosowaƒ oprogramowania w zarzàdzaniu przedsi´wzi´ciem Dziedzina Definiowanie projektu Planowanie projektu – planowanie struktury – planowanie przebiegu – planowanie terminów – planowanie wykorzystania zasobów – planowanie kosztów Kontrola realizacji i sterowanie projektem Dokumentowanie projektu i administrowanie wynikami. Wsparcie brak cz´Êciowe cz´Êciowe pe∏ne pe∏ne pe∏ne cz´Êciowe cz´Êciowe. èród∏o: [Litke 1995], podano za: [Trocki, Grucza, Ogonek 2003, s. 299].. Po­nad­to, o‑ile opro­gra­mo­wa­nie kom­pu­te­ro­we zna­czà­co wspie­ra opra­co­wy­ wa­nie har­mo­no­gra­mu oraz bu­d˝e­tu (kosz­to­ry­su) pro­jek­tu, nie za­pew­nia ono jed­nak mo˝­li­wo­Êci pe∏­ne­go pla­no­wa­nia je­go prze­bie­gu. Roz­wià­za­niem wska­ za­ne­go pro­ble­mu by­∏o­by, jak mo˝­na sà­dziç, za­∏à­cze­nie bi­blio­tek z‑pro­po­no­ wa­ny­mi sche­ma­ta­mi cy­klu pro­jek­to­wo­­-r­eal­iz­acy­jn­ego oraz ma­pa­mi pro­ce­sów biz­ne­so­wych (za­rzà­dza­nia i‑wy­ko­naw­stwa).. 16 Re­pre­zen­tan­ta­mi w‑tej gru­pie jest ARIS (Ar­chi­tec­tu­re of In­te­gra­ted In­for­ma­tion Sys­tems) fir­my IDS Sche­er, opra­co­wy­wa­ny przy wspó∏­udzia­le pra­cow­ni­ków na­uko­wych In­sty­tu­tu In­for­ma­ ty­ki Go­spo­dar­czej Uni­wer­sy­te­tu Sa­ar­lan­du w‑Sa­arbrücken, a‑tak­˝e sys­tem ADO­NIS [ Kol­busz i‑in. 2005, s. 162]. 17 Wska­za­ne pro­duk­ty sà obec­nie uzna­wa­ne za stan­dard in­for­ma­tycz­ny w‑dzie­dzi­nie Pro­ject Ma­na­ge­ment, tym te˝ uza­sad­nia si´ ich wy­bór w‑po­wy˝­szym omó­wie­niu..

(13) System informacji mened˝erskiej.... 203. W re­ali­za­cji za­daƒ kon­tro­l­nych g∏ów­nà ro­l´ od­gry­wa­jà pro­ce­du­ry po­mia­ ro­we oraz ra­por­to­wa­nie, stàd na­rz´­dzia in­for­ma­tycz­ne b´­dà w‑tym wy­pad­ku sto­so­wa­ne w‑re­la­tyw­nie mniej­szym za­kre­sie. W koƒ­co­wej cz´­Êci ar­ty­ku­∏u scha­rak­te­ry­zo­wa­no w‑spo­sób ogól­ny funk­cje re­ali­zo­wa­ne przez Mi­cro­soft Pro­ject oraz apli­ka­cje fir­my Pri­ma­ve­ra. Wspie­ra­jà one pro­ces przy­go­to­wa­nia i‑wy­ko­na­nia przed­si´­wzi´­cia przede wszyst­kim od stro­ny ad­mi­ni­stra­cyj­nej17. Punk­tem wyj­Êcia w‑pra­cy z‑pro­gra­mem jest na ogó∏ okre­Êle­nie struk­tu­ry prac pro­jek­to­wych (WBS). Za­le­tà na­rz´­dzi in­for­ma­tycz­nych jest du­˝a swo­ bo­da w‑przed­sta­wia­niu pa­kie­tów ro­bo­czych na ró˝­nym po­zio­mie szcze­gó­∏o­ wo­Êci oraz w‑prze­miesz­cza­niu si´ po­mi´­dzy ni­mi. W dal­szej ko­lej­no­Êci przy­pi­su­je si´ za­so­by s∏u­˝à­ce re­ali­za­cji prac, przy czym pro­gram wska­zu­je roz­wià­za­nie opty­mal­ne, w‑szcze­gól­no­Êci zaÊ in­for­mu­je o‑do­ ko­na­niu alo­ka­cji czyn­ni­ków po­nad fun­dusz dys­po­no­wa­ny przez ze­spó∏ pro­jek­ to­wy. Na pod­sta­wie po­wy˝­szych in­for­ma­cji oraz za­le˝­no­Êci lo­gicz­nych po­mi´­ dzy czyn­no­Êcia­mi bu­do­wa­ny jest har­mo­no­gram przed­si´­wzi´­cia, któ­ry mo­˝e byç ob­ra­zo­wa­ny za po­mo­cà wy­kre­su Gant­ta lub dia­gra­mu sie­cio­we­go (np. CPM). Sza­cun­ki od­no­szà­ce si´ do wy­ko­rzy­sty­wa­nych w‑pro­jek­cie za­so­bów, a‑tak­˝e da­ne do­ty­czà­ce cen czyn­ni­ków (su­row­ców, ma­te­ria­∏ów, wy­ro­bów go­to­ wych, us∏ug, wy­na­gro­dzeƒ za pra­c´) po­zwa­la­jà na opra­co­wa­nie kosz­to­ry­su. Apli­ka­cje in­for­ma­tycz­ne wspo­ma­ga­jà tak­˝e mo­ni­to­ring przed­si´­wzi´­cia (przede wszyst­kim w‑od­nie­sie­niu do je­go aspek­tów har­mo­no­gra­mo­wych i‑bu­ d˝e­to­wych) oraz pro­ces ko­mu­ni­ka­cji po­mi´­dzy cz∏on­ka­mi ze­spo­∏u pro­jek­to­we­go lub ze­spo­∏em a‑po­zo­sta­∏y­mi pod­mio­ta­mi. W‑za­le˝­no­Êci od wy­bra­ne­go pro­gra­mu mo˝­li­we jest fo­rum dys­ku­syj­ne­ lub za­∏à­cza­nie do­ku­men­ta­cji (np. kon­trak­to­wej). Roz­bu­do­wa­ne wer­sje apli­ka­cji wspie­ra­jà rów­nie˝ za­rzà­dza­nie port­fe­lem pro­jek­ tów. Re­asu­mu­jàc mo˝­na stwier­dziç, ˝e opro­gra­mo­wa­nie kom­pu­te­ro­we sta­no­wi istot­ny czyn­nik wspo­ma­ga­jà­cy pro­ces pla­no­wa­nia oraz re­ali­za­cji przed­si´­wzi´­ cia, przede wszyst­kim w‑je­go sfe­rze ad­mi­ni­stra­cyj­nej, funk­cje po­szcze­gól­nych apli­ka­cji do­ty­czà na ogó∏: przy­go­to­wa­nia struk­tu­ry prac pro­jek­to­wych, alo­ka­ cji za­so­bów, spo­rzà­dze­nia kosz­to­ry­su (bu­d˝e­tu), har­mo­no­gra­mo­wa­nia w‑fa­zie pro­jek­to­wa­nia za­sad­ni­cze­go oraz w‑fa­zie wdro­˝e­nio­wej, ana­li­zy ry­zy­ka (g∏ów­ nie w‑za­kre­sie iden­ty­fi­ka­cji), mo­ni­to­rin­gu pro­jek­tu, wspo­ma­ga­nia pro­ce­su ko­mu­ni­ka­cji, za­rzà­dza­nia port­fe­lem przed­si´­wzi´ç.. 5. Uwagi końcowe Sys­tem in­for­ma­cji me­ne­d˝er­skiej mo­˝e sta­no­wiç czyn­nik zwi´k­sza­jà­cy w‑zna­czà­cym stop­niu po­ziom spraw­no­Êci prac pro­jek­to­wo­­-­wdr­o˝­eni­owych. Je­go cen­tral­nym kom­po­nen­tem jest pod­sys­tem ko­mu­ni­ka­cji re­pre­zen­to­wa­ny przez sta­no­wi­ska lub ko­mór­ki or­ga­ni­za­cyj­ne Êwiad­czà­ce us∏u­gi in­for­ma­cyj­ne, w‑tym przede wszyst­kim zwià­za­ne z‑ge­ne­ro­wa­niem prze­ka­zów (ty­pu iden­ty­.

(14) 204. Mariusz Wachala. fi­ka­cyj­ne­go, dia­gno­stycz­ne­go oraz de­cy­zyj­ne­go), jak rów­nie˝ sk∏a­da­jà­ce si´ na re­je­stra­cj´, gro­ma­dze­nie, wy­szu­ki­wa­nie, prze­twa­rza­nie oraz prze­ka­zy­wa­ nie da­nych êró­d∏o­wych i‑prze­two­rzo­nych. Od stro­ny or­ga­ni­za­cyj­nej pod­sys­ tem funk­cjo­nu­je naj­cz´­Êciej w‑for­mu­le roz­pro­szo­nej, al­bo te˝ w‑ra­mach ze­spo­ ∏ów za­da­nio­wych (dla bar­dziej z∏o­˝o­nych pro­ble­mów). Istot­nym sk∏ad­ni­kiem sy­te­mu in­for­ma­cyj­ne­go, ze­wn´trz­nym wzgl´­dem uk∏a­du ko­mu­ni­ka­cji, sà po­trze­by in­te­re­sa­riu­szy przed­si´­wzi´­cia oraz me­to­dy­ki ich ana­li­zy. Wa˝­ny­mi na­rz´­dzia­mi wy­ko­rzy­sty­wa­ny­mi wspó∏­cze­Ênie w‑eks­plo­ata­cji sys­te­ mów in­for­ma­cyj­nych przed­si´­biorstw sà ba­zy da­nych, jak rów­nie˝ wy­spe­cja­li­zo­ wa­ne apli­ka­cje in­for­ma­tycz­ne. Od­gry­wa­jà one istot­na ro­l´ w‑za­rzà­dza­niu pro­jek­ tem, a‑tak­˝e we wspo­ma­ga­niu in­for­ma­cyj­nym pro­ce­sów wy­ko­naw­stwa. Na­le­˝y jed­nak­˝e pod­kre­Êliç, ˝e sta­no­wià one do­pe∏­nie­nie sys­te­mu in­for­ma­cyj­ne­go, na­to­ miast nie re­ali­zu­jà pe∏­ne­go za­kre­su funk­cji, któ­ry mo˝­na do nie­go przy­pi­saç. Literatura Fla­kie­wicz W. [2002], Sys­te­my in­for­ma­cyj­ne w‑za­rzà­dza­niu. Uwa­run­ko­wa­nia, tech­no­lo­gie, ro­dza­je, C.H. Beck, War­sza­wa. Fla­siƒ­ski M. [2006], Za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi in­for­ma­tycz­ny­mi, Wy­daw­nic­two Na­uko­we PWN, War­sza­wa. Ga­bry­el­czyk R. [2006], ARIS w‑mo­de­lo­wa­niu pro­ce­sów biz­ne­su, Di­fin, Warszawa. In­˝y­nie­ria sys­te­mów in­for­ma­tycz­nych w‑e­-g­osp­oda­rce [2005], red. E. Kol­busz, W. Olej­ni­ czak, Z. Szy­jew­ski, PWE, War­sza­wa. Kerz­ner H. [2005], Ad­van­ced Pro­ject Ma­na­ge­ment. Edy­cja pol­ska, He­lion, Gli­wi­ce. Ki­siel­nic­ki J., Sro­ka H. [1999], Sys­te­my in­for­ma­cyj­ne biz­ne­su. In­for­ma­ty­ka dla za­rzà­dza­ nia, Pla­cet, War­sza­wa. Kom­pen­dium wie­dzy o‑za­rzà­dza­niu pro­jek­ta­mi (A Gu­ide to the Pro­ject Ma­na­ge­ment Bo­dy of Know­led­ge) [2003], MT&DC, War­sza­wa. Ko­wal­czyk A., No­gal­ski B. [2007], Za­rzà­dza­nie wie­dzà. Kon­cep­cja i‑na­rz´­dzia, Di­fin, War­sza­wa. La­sek M. [2007], Me­to­dy Da­ta Mi­ning w‑ana­li­zo­wa­niu i‑pro­gno­zo­wa­niu kon­dy­cji eko­no­ micz­nej przed­si´­biorstw. Za­sto­so­wa­nia SAS® En­ter­pri­se Mi­ner, Di­fin, War­sza­wa. Lent B. [2005], Za­rzà­dza­nie pro­ce­sa­mi pro­wa­dze­nia pro­jek­tów. In­for­ma­ty­ka i‑te­le­ko­mu­ni­ ka­cja, Di­fin, War­sza­wa. Lit­ke H.D. [1995], Pro­ject­ma­na­ge­ment. Me­tho­den, Tech­ni­ken, Ver­hal­ten­swe­isen, Carl Han­ser Ver­lag, Münche­n­–Wien. Lock D. [2003], Pod­sta­wy za­rzà­dza­nia pro­jek­ta­mi, PWE, War­sza­wa. Ra­chun­ko­woÊç za­rzàd­cza i‑ra­chu­nek kosz­tów w‑sys­te­mie in­for­ma­cyj­nym przed­si´­bior­stwa [2006], red. A. Kar­maƒ­ska, Di­fin, War­sza­wa. Sta­bry­∏a A. [2001], Pod­sta­wy za­rzà­dza­nia fir­mà. Mo­de­le, me­to­dy, prak­ty­ka, An­ty­kwa, Kra­kó­w­–Kluc­zbork..

(15) System informacji mened˝erskiej.... 205. Sta­bry­∏a A. [2006], Za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi eko­no­micz­ny­mi i‑or­ga­ni­za­cyj­ny­mi, Wy­daw­nic­two Na­uko­we PWN, War­sza­wa. Troc­ki M., Gru­cza B., Ogo­nek K. [2003], Za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi, PWE, War­sza­wa. Unold J. [2005], Mo­de­lo­wa­nie dy­na­mi­ki sys­te­mu in­for­ma­cyj­ne­go or­ga­ni­za­cji, Wy­daw­nic­two AE we Wro­c∏a­wiu, Wro­c∏aw. Unold J. [2001], Sys­te­my in­for­ma­cyj­ne mar­ke­tin­gu, Wy­daw­nic­two AE we Wro­c∏a­wiu, Wro­c∏aw. Wró­blew­ski P. [2005], Za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi in­for­ma­tycz­ny­mi dla prak­ty­ków, He­lion, Gli­wi­ce. Wy­soc­ki R.K., McGa­ry R. [2005], Efek­tyw­ne za­rzà­dza­nie pro­jek­ta­mi, wyd. III, He­lion, Gli­wi­ce. Za­rzà­dza­nie pro­jek­tem eu­ro­pej­skim [2007], red. M. Troc­ki,‑B. Gru­cza, PWE, War­sza­wa.. The Management Information System (MIS) for the Needs of Project Management In this article, the author focuses on issues linked to the concept of the management information system (MIS) for the needs of managing economic and organisational projects. An MIS may take the form of a specialised module providing services for the whole organisation or an autonomous structure established for the purpose of implementing of one or more projects. A characteristic feature of studies on project management is that they focus on a narrow interpretation of communication and reporting tools. This appears to be a too narrow consideration of the subject of information systems for projects. For the latter should not only play a significant role in the area of organisational communication or linguistic pragmatics, but also in the identification, analysis, and preliminary resolution of decisionmaking tasks. The article is divided into three parts. In the first, the author characterises the process of managing a project. Component activities together with execution in the fundamental planning phase and implementation phase constitute the basic background where information needs are diagnosed. In the second part, the author outlines a procedure for building a model of a logical management information system for the needs of project management. The author finishes with a general description of the possibilities of using modern software to aid projects as regards information..

(16)

Cytaty

Powiązane dokumenty

Sama konstrukcja studium przypadku jest osobnym zagadnieniem – prezentowany model odnosi się (w większym stopniu) do procesu tworzenia studium przypadku – jednak

pulę projektów zmniejsza rzetelność odpowiedzi, szczególnie w przypadku wykorzystania samooceny. Konieczne jest więc dookreślenie czasowe lub iloś- ciowe rozpatrywanych

Specyfika realizacji czynności zaob- serwowana w trakcie wdrożenia opra- cowanego podejścia do zarządzania projektami szkoleń elektronicznych oraz wyniki jego walidacji

Wydaje się, iż w kontekście wyznaczonych kierun- ków rozwoju i edukacji młodych ludzi również w Pol- sce warto zainicjować dyskusję i poddać refleksji stan wiedzy oraz

Poprawność założeń modelu Syllk potwierdzają badania przepro- wadzone przez Sylwestra Spałka (2012), które udo- wadniają, że oprócz kwestii związanych z metodami czy

Jest to ty po wy uk³ad dla gleb auto ge ni cz nych wy kszta³co nych ze s³abo prze pusz cza l nych ska³.. Re gres sion pa ra me ters are given in the

O ile wiêc ³atwo oce niæ zmia ny do tycz¹ce flo ry, to du¿e trud no œci przy spa rza nie kie dy oce na zmian za chodz¹cych w zbio ro wi skach roœlinnych, które s¹

Odpowiedź, jaką usłyszał pewien człowiek, który chciał.. wydać tysiąc florenów, by poznano